C-292/21 – Opinia Rzecznika Generalnego TSUE – 2022-09-15 324 fragmenty

2022-09-15

RZECZNIKA GENERALNEGO NICHOLASA EMILIOU przedstawiona w dniu 15 września 2022 r ...

Fiscal [wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal ...

WE - Kursy informacyjne i reedukacyjne w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiające odzyskanie punktów utraconych w wyniku popełnienia wykroczenia w ruchu drogowym - Artykuł 2 ust ...

d) - Zakres zastosowania - Wyłączenie - "Usługi w dziedzinie transportu" - Swoboda przedsiębiorczości - Koncesja ...

publicznych - Artykuł 15 - Usługa świadczona w ogólnym interesie gospodarczym - Proporcjonalność - Krajowe ...

zamierzonego celu I. Wprowadzenie 1. W przedmiotowym wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym Tribunal Supremo (sąd ...

z pytaniem o zgodność z prawem Unii krajowego środka, na mocy ...

prowadzenia kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiających ...

utraconych punktów muszą być udzielane w drodze koncesji na świadczenie usług publicznych. W każdej z pięciu stref geograficznych wyznaczonych w tym celu na terytorium kraju ...

podmiot, który uzyskuje tę koncesję w danej strefie, jest jedynym podmiotem ...

TFUE (swoboda przepływu usług)(3). W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie konieczne będzie w pierwszej kolejności ustalenie, czy dyrektywa ta ma zastosowanie w niniejszej sprawie. 3. Krótko mówiąc ...

główne, ogranicza swobodę świadczenia usług w taki sposób, że nie można ...

usługowej. II. Ramy prawne A. Prawo Unii Europejskiej 1. Dyrektywa usługowa ...

stanowi zasadniczo, że usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym wchodzą w zakres dyrektywy, chyba że są usługami w dziedzinie transportu. 5. W motywie 40 dyrektywy usługowej wyjaśniono ...

zostało ukształtowane przez Trybunał Sprawiedliwości w jego orzecznictwie dotyczącym art. [49 ...

Pojęcie to obejmuje szereg kontekstów, w tym bezpieczeństwo ruchu drogowego. 6 ...

świadczonych przez usługodawców prowadzących przedsiębiorstwo w państwie członkowskim, z zastrzeżeniem określonych wyjątków wyszczególnionych w art. 2 ust. 2 tej dyrektywy. W myśl art. 2 ust. 2 ...

ma ona zastosowania do "usług w dziedzinie transportu [...], objętych postanowieniami [tytułu ...

przewidują którykolwiek z wymogów wymienionych w ust. 2 oraz zapewniają zgodność ...

takich wymogów z warunkami określonymi w ust. 3. Państwa członkowskie dostosowują ...

przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne w taki sposób, by były one ...

2. Państwa członkowskie sprawdzają, czy w ramach ich systemu prawnego podejmowanie ...

ilościowe lub terytorialne ograniczenia zwłaszcza w postaci limitów ustalonych w związku z liczbą ludności lub ...

dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz ...

255, s. 22)] lub przewidziane w innych wspólnotowych aktach prawnych, które ...

członkowskie sprawdzają, czy wymogi określone w ust. 2 spełniają następujące warunki ...

względu na przynależność państwową lub, w przypadku spółek, ze względu na ...

3 mają zastosowanie do prawodawstwa w dziedzinie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym jedynie w sytuacji, gdy stosowanie tych ustępów ...

wykonywania, pod względem prawnym lub w rzeczywistości, określonego, przypisanego im zadania ...

2014/23/UE(4) 8. W art. 5 pkt 1 lit ...

usługami co najmniej jednemu wykonawcy, w zamian za wynagrodzenie stanowiące albo wyłącznie prawo do wykonywania usług będących przedmiotem umowy, albo takie prawo wraz z płatnością". 9. Artykuł 8 dyrektywy 2014/23 w brzmieniu obowiązującym w czasie istotnym dla sprawy stanowił ...

5 186 000 EUR". B. Prawo krajowe 10. Dyrektywa usługowa została ...

23 listopada 2009 r.(5). W art. 3 tej ustawy zdefiniowano ...

rachunek, zwykle świadczoną za wynagrodzeniem, w rozumieniu art. [57 TFUE]". W art. 5 tej ustawy wskazano ...

odzyskanie punktów karnych należy udzielić w drodze przyznania koncesji na świadczenie ...

organy publiczne. 12. Aktem wykonawczym w stosunku do ustawy nr 17 ...

conducción (rozporządzenie INT/2596/2005 w sprawie kursów informacyjnych i reedukacyjnych ...

28 lipca 2005 r.(7). W ust. 12 tego rozporządzenia określono ...

inspekcję kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego przeprowadza ...

zgodnie z wymogami technicznymi określonymi w umowie koncesji administracyjnej". III. Stan ...

krajowym i pytania prejudycjalne 13. W 2014 r. Dirección General de ...

prowadzenie kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiających ...

dla kierowców, którzy stracili punkty w wyniku popełnienia wykroczenia w ruchu drogowym. 14. Na potrzeby ...

z zamówień miało być udzielone w drodze koncesji na świadczenie usług publicznych. Oferent wyselekcjonowany w ramach danej części miał stać ...

prowadzenia kursów, których dotyczy sprawa, w odnośnej strefie. 15. Zaproszenie do ...

sądem administracyjnym właściwym ds. odwołań w dziedzinie zamówień publicznych, Hiszpania). AUDICA ...

wymóg, by zamówienie było udzielane w drodze koncesji na świadczenie usług ...

państwowej służby prawnej, Hiszpania) występował w imieniu dyrekcji generalnej ds. ruchu ...

przeciwna. Konsorcjum było oferentem wyselekcjonowanym w postępowaniu o udzielenie zamówienia. 17 ...

sąd administracyjny właściwy ds. odwołań w dziedzinie zamówień publicznych) oddalił skargę ...

sądu administracyjnego właściwego ds. odwołań w dziedzinie zamówień publicznych), jak i ...

sprawa, miało cechy usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w rozumieniu art. 14 TFUE(8 ...

na prowadzenie kursów było udzielona w drodze koncesji na świadczenie usług ...

prowadzenie kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiających ...

odzyskanie utraconych punktów powinno nastąpić w drodze koncesji na świadczenie usług ...

Europejskiej?". 20. Uwagi na piśmie w toku niniejszego postępowania złożyli CNAE ...

podczas rozprawy, która odbyła się w dniu 1 czerwca 2022 r ...

prowadzenie kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiających odzyskanie punktów utraconych w wyniku popełnienia wykroczenia w ruchu drogowym powinno nastąpić w drodze koncesji na świadczenie usług ...

uprawnionemu do prowadzenia takich kursów w każdej z pięciu wyznaczonych wcześniej ...

Kraju Basków). 22. Jak zauważyłem w pkt 2 powyżej, dyrektywa usługowa ...

działalności gospodarczej. Swoboda przedsiębiorczości określona w art. 49 TFUE ma zastosowanie ...

faktycznie zamierza prowadzić działalność gospodarczą w ramach stabilnej struktury i przez ...

natomiast swoboda świadczenia usług określona w art. 56 TFUE obejmuje wszystkie ...

usługi, które nie są świadczone w oparciu o tego rodzaju stabilną ...

ciągłą podstawę z placówki usytuowanej w docelowym państwie członkowskim(9). W tym kontekście rozdział III dyrektywy ...

dla mnie jasne, iż działalność w rodzaju omawianej w postępowaniu głównym, będąca "usługą" w rozumieniu art. 4 pkt 1 ...

dyrektywy usługowej(10), jest prowadzona w ramach stabilnej struktury oraz istnieje ...

prowadzenia jej przez czas nieokreślony. W związku z tym jeżeli stwierdzone ...

krajowego, którego dotyczy sprawa, z prawem Unii należy oceniać w świetle zasad swobody przedsiębiorczości (rozdział ...

tej dyrektywy)(11). 24. Dodam w tym względzie, że z utrwalonego ...

wynika, że każdy przepis krajowy w dziedzinie, która była przedmiotem pełnej ...

unijnym, powinien być oceniany nie w świetle przepisów prawa pierwotnego, lecz w świetle owych przepisów harmonizujących(12). W odniesieniu do rozdziału III dyrektywy ...

harmonizację zagadnień dotyczących usług wchodzących w ich zakres stosowania(13). W mojej ocenie to samo dotyczy ...

że dyrektywa usługowa ma zastosowanie w niniejszej sprawie, wystarczające na potrzeby ...

oceny zgodności spornego środka krajowego w postępowaniu głównym byłoby rozpatrzenie jej wyłącznie w kontekście tych przepisów, bez konieczności analizowania sprawy również w świetle art. 49 TFUE(15). 25. Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że ...

wątpliwości, czy dyrektywa usługowa, a w szczególności jej art. 9-13, mają zastosowanie w niniejszej sprawie(16). 26. W pierwszej kolejności sąd odsyłający chce ...

na tej podstawie, iż wchodzi w zakres kategorii "usług w dziedzinie transportu" w rozumieniu art. 2 ust. 2 ...

oceny zgodności środka krajowego wyłącznie w świetle art. 49 TFUE (a ...

dotyczy sprawa, nie stanowi "usługi w dziedzinie transportu" - fakt, że umowy ...

prowadzenie takich kursów są zawierane w drodze koncesji na świadczenie usług ...

są wymienione wśród wyłączeń przewidzianych w art. 2 ust. 2 dyrektywy ...

przepisom dotyczącym zamówień publicznych zawartym w aktach prawa wtórnego Unii, takich ...

jak dyrektywa 2014/23. 28. W kolejnej części omówię kolejno każde ...

dlaczego uważam, iż dyrektywa usługowa, w tym art. 9-13, mają ...

jest niezgodny z wymogami określonymi w rozdziale III (swoboda przedsiębiorczości) tej dyrektywy (sekcja B). A. W przedmiocie zastosowania dyrektywy usługowej 1. Wyłączenie dotyczące "usług w dziedzinie transportu" 29. Artykuł 2 ...

dyrektywy usługowej stanowi, że "usługi w dziedzinie transportu [...] w rozumieniu [tytułu VI TFUE]" są ...

1 TFUE swobodę świadczenia usług w dziedzinie transportu reguluje bezpośrednio tytuł ...

tego względu swobody świadczenia usług w tej dziedzinie nie może regulować ...

usługowa(19). 30. Pojęcie "usług w dziedzinie transportu" nie jest zdefiniowane wprost ani w dyrektywie, ani w tytule VI TFUE(20). Trybunał ...

dokonał jednak wykładni tego pojęcia w ten sposób, że obejmuje ono ...

fakt, iż usługa jest związana w ten czy inny sposób z ...

i usługi dla klientów indywidualnych w dziedzinie turystyki, w tym usługi przewodników turystycznych(26 ...

też usługi takie jak serwis w wagonach, usługi sprzątania lub usługi ...

pasażerom posiłków i napojów świadczone w pociągach, które - chociaż mają charakter pomocniczy w stosunku do usługi pasażerskiego transportu ...

stosowania dyrektywy usługowej(28). 33. W swojej opinii w sprawach połączonych Trijber i Harmsen ...

on, że zasadniczym celem usług w zakresie nauki jazdy jest nauczenie ...

nie przewożenie jej(30). 34. W mojej ocenie usługi, których dotyczy ...

samej kategorii usług. Podobnie jak w przypadku usług szkół jazdy głównym ...

celem kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego jest ...

nie należy uznawać za wchodzące w zakres kategorii "usług w dziedzinie transportu". Takie kursy nie powinny w związku z tym być wyłączone ...

sprawa, należy uznać za "usługi w dziedzinie transportu" w rozumieniu art. 2 ust. 2 ...

się z tym rządem, że w co najmniej jednym wyroku, a mianowicie w wyroku Grupo Itevelesa i in ...

niż te przedstawione przeze mnie w pkt 30 i 31 powyżej i uwzględnił w ramach pojęcia "usług w dziedzinie transportu" usługi, które są ...

definicji uznał, że do "usług w dziedzinie transportu" zalicza się działalność ...

podstawowej, jaką stanowi transport(33); w przeciwnym wypadku taka działalność podstawowa może być nielegalna. 37. Niezależnie of powyższego nie uważam, aby nawet w świetle tamtego wyroku fakt, że ...

usługę należy uznać za "usługę w dziedzinie transportu". W mojej ocenie uzyskiwanie lub zachowanie ...

fizycznej prowadzić środek transportu(34), w związku z czym ma związek ...

Grupo Itevelesa i in.(35). W mojej ocenie rozstrzygnięcie przyjęte w przytoczonym wyroku nie powinno mieć zastosowania w niniejszej sprawie. 39. Po drugie ...

rządy hiszpańskiego, że pojęcie "usług w dziedzinie transportu" należałoby interpretować z ...

których dotyczy sprawa, są "usługami w dziedzinie transportu", ponieważ stanowią "środki pozwalające polepszyć bezpieczeństwo transportu" w rozumieniu powołanego przepisu. Pozostaje jednak ...

polityki transportowej" (o której mowa w art. 90 TFUE), a w tym kontekście - przedstawienie różnych środków ...

jakie może przyjąć ustawodawca Unii (w celu uregulowania między innymi "usług w dziedzinie transportu"). Wbrew twierdzeniom rządu ...

przepisu nie jest definiowanie "usług w dziedzinie transportu". 40. Uważam w każdym razie, że wykładnia proponowana przez rząd hiszpański, w myśl której wszelkie środki służące ...

bezpieczeństwa transportu stanowią koniecznie "usługę w dziedzinie transportu", jest daleka od wykładni przyjętej przez Trybunał w jego orzecznictwie, które - jak zaznaczyłem ...

jest objęte zakresem wyłączenia przewidzianego w art. 2 ust. 2 lit. d) dyrektywy usługowej ("usługi w dziedzinie transportu"), podejmę teraz próbę ...

się do wątpliwości sądu odsyłającego w kwestii tego, czy fakt, że ...

dotyczy sprawa, musi być udzielone w drodze koncesji na świadczenie usług ...

prowadzenia kursów, których dotyczy sprawa, w drodze koncesji na świadczenie usług ...

jak dyrektywa 2014/23(36). W rezultacie jeżeli kursy, których dotyczy ...

art. 9-13 dyrektywy usługowej. W mojej ocenie jednak nadal podlegałyby ...

koncesja"(39). "Koncesję na usługi" w rozumieniu tej dyrektywy zdefiniowano jako ...

usługami co najmniej jednemu wykonawcy, w zamian za wynagrodzenie stanowiące albo wyłącznie prawo do wykonywania usług będących przedmiotem umowy, albo takie prawo wraz z płatnością"(40). Trybunał ...

umowa charakteryzuje między innymi sytuację, w której z jednej strony prawo do obsługi konkretnej usługi jest ...

tego prawa, przy jednoczesnym ponoszeniu w dużej mierze ryzyka świadczenia usługi(41). 45. W niniejszej sprawie wszystkie strony i ...

koncesji na świadczenie usług publicznych w rozumieniu dyrektywy 2014/23. Zgadzam ...

17 kwietnia 2014 r., gdyż w przeciwnym wypadku sytuacja znalazłaby się ...

sądu krajowego należy ocena, czy w świetle przedstawionych mu okoliczności faktycznych ...

krajowego dyrektywy 2014/23 upływał w lutym 2016 r., a koncesje ...

upływem tego terminu, a więc w czasie, gdy obowiązywał jeszcze poprzedni ...

dyrektywa ta nie została uwzględniona w prawie krajowym. 47. Przypomnę w tym względzie, że Trybunał stwierdził już w pewnej sprawie dotyczącej udzielenia zamówienia publicznego, w której ofertę wykluczono z postępowania ...

krajowego i przed uwzględnieniem dyrektywy w prawie krajowym, że zastosowanie tej dyrektywy ...

że decyzję, która miała naruszać prawo Unii, wydano przed tą datą ...

że podobne rozumowanie można zastosować w niniejszej sprawie. Z tego względu ...

z uwagi na to, że w czasie zaistnienia istotnych okoliczności faktycznych ...

a dyrektywa nie była uwzględniona w porządku krajowym. 49. Po trzecie ...

kwocie lub ją przekraczać(45). W czasie istotnym dla sprawy było ...

186 000 EUR(46). Również w tym przypadku do sądu krajowego należy ocena, czy w świetle przedstawionych mu informacji można ...

jednak zauważyć, że według informacji przekazanych przez CNAE i in., rząd ...

5 186 000 EUR. 50. W świetle tych informacji odnoszę wrażenie ...

aktu prawnego. Wynika z tego w moim przekonaniu, że nie należy ...

sytuacja, której dotyczy postępowanie główne, w oparciu o twierdzenie, że sytuacja ...

51. Pozostaje zatem ustalić, czy w sytuacji, której dotyczy postępowanie główne ...

art. 9-13 dyrektywy usługowej. W tym względzie pragnę zauważyć, że ...

należąca do tej kategorii. 52. W tym względzie przypomnę, że w myśl art. 4 pkt 6 ...

faktycznie wymaga się podjęcia kroków w celu uzyskania od właściwego organu ...

47) (z wyjątkiem tych, które - w przeciwieństwie do rozważanych w postępowaniu głównym - należą do zakresu ...

48). 54. Jak już ustaliłem w pkt 45 powyżej, sprawa rozpoznawana w postępowaniu głównym dotyczy koncesji na ...

przez właściwe publiczne organy administracyjne w związku z prowadzeniem kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwiających ...

zdaniem uznać je za "zezwolenia" w rozumieniu dyrektywy usługowej. 55. Uważam ...

13 dyrektywy usługowej mają zastosowanie w niniejszej sprawie(50). 3. Wniosek w kwestii możliwości zastosowania dyrektywy usługowej ...

zastosowanie rozdział III dyrektywy usługowej, w tym jej art. 9-13 ...

główne, są częścią "systemu zezwoleń" w rozumieniu tych przepisów. Ponadto nie dotyczą one "usług w dziedzinie transportu" objętych zakresem wyłączenia przewidzianego w art. 2 ust. 2 lit ...

i uczestnicy postępowania dyskutowali, czy w usługach, których dotyczy postępowanie główne, występuje "element transgraniczny" w rozumieniu orzecznictwa dotyczącego art. 49 TFUE(51). W tym względzie pragnę jedynie zauważyć ...

III dyrektywy usługowej należy rozumieć w ten sposób, że mają one również zastosowanie do sytuacji, w której wszystkie istotne elementy ograniczają ...

rozdziału III dyrektywy usługowej. 60. W związku z powyższym w sytuacji takiej jak zaistniała w postępowaniu głównym uważam za możliwe ...

ustalono, że środek dotyczy sytuacji, w której wszystkie istotne elementy ograniczają ...

a art. 15 dyrektywy usługowej. W tym względzie pozwolę sobie zauważyć ...

publicznym. Przedstawiony zestaw kryteriów powtórzono w art. 10 ust. 2 dyrektywy usługowej oraz przywołano w jej art. 10 ust. 4, który Trybunał(56) zinterpretował w ten sposób, że systemy zezwoleń ...

tu warunki przywołano też wprost w art. 15 ust. 3 dyrektywy ...

krajowych wymogów nałożonych na usługodawców, w tym ograniczeń terytorialnych i ilościowych, w szerszym ujęciu. Jasne jest jednak ...

że zakresy tych różnych przepisów w pewnym stopniu nakładają się na ...

3 dyrektywy, będzie wykluczony również w świetle art. 10 ust. 4 ...

57) i na odwrót. 63. W niniejszej sprawie strony i zainteresowane strony skoncentrowały się w swoich uwagach i stanowiskach na ...

15 ust. 3 dyrektywy usługowej. W kolejnej części skoncentruję się zatem ...

z wymogami tego przepisu. 64. W tym celu rozpocznę od wskazania ...

ten stanowi ograniczenie swobody przedsiębiorczości w rozumieniu art. 15 ust. 2 ...

zgodne z trzema warunkami przewidzianymi w art. 15 ust. 3 dyrektywy usługowej. Wyjaśnię, dlaczego - w moim przekonaniu - istnieją powody, by ...

sprawa, mają cechy usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (pkt 3 ...

jak środek, o którym mowa w postępowaniu głównym, z kryteriami zawartymi w art. 15 ust. 3 dyrektywy usługowej trzeba w pierwszej kolejności ustalić, czy taki środek wchodzi w zakres jednej z kategorii "wymogów" wymienionych w art. 15 ust. 2 tej dyrektywy w związku z jej art. 4 ...

zakaz, warunek lub ograniczenie przewidziane w przepisach ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych ...

wynikające z orzecznictwa" stanowi wymóg w rozumieniu dyrektywy usługowej. 66. Na podstawie informacji zawartych w aktach sprawy odnoszę wrażenie, że ...

przedmiotowych usług publicznych były udzielane w drodze koncesji na świadczenie usług ...

publicznych, ale raczej fakt, że w ramach każdej z pięciu stref ...

świadczyć tam te usługi. 67. W tym względzie zauważam, że w art. 15 ust. 2 lit ...

zaklasyfikowano "ilościowe lub terytorialne ograniczenia" w prowadzeniu działalności jako "wymogi" w rozumieniu art. 4 pkt 7 ...

przepisem tego rodzaju ograniczenia istnieją w szczególności wówczas, gdy środkiem krajowym ...

podmiotów uprawnionych do prowadzenia działalności w konkretnym państwie członkowskim (lub na konkretnym obszarze w obrębie państwa członkowskiego) (ograniczenia ilościowe ...

że "ograniczenie terytorialne" występuje również w sytuacji, gdy przepisy krajowe ograniczają ...

geograficznego(60) lub zakazują handlu w określonych strefach geograficznych(61). 69. W niniejszej sprawie sąd odsyłający wskazuje ...

podzielono na pięć stref, a w każdej z nich do prowadzenia kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego upoważniony ...

tylko jeden podmiot (oferent wyselekcjonowany w postępowaniu o udzielenie zamówienia na ...

ma wyłączną kontrolę nad obszarem, w odniesieniu do którego posiada koncesję ...

zakazuje się prowadzenia takich usług w tej samej strefie. 70. Nawet ...

główne, nie uniemożliwia usługodawcy uczestnictwa w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w przedmiocie prowadzenia kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na ...

usługodawców, którzy mogą wykonywać to prawo (do jednego w każdej z pięciu uprzednio wytyczonych ...

prawa. 71. Wynika z tego w mojej ocenie, że środek taki ...

ograniczenie ilościowe, jak i terytorialne w rozumieniu art. 15 ust. 2 ...

ust. 3 lit. c)]. 73. W niniejszej sprawie nie przysparza trudności ...

za uzasadnione nadrzędnym interesem publicznym w rozumieniu art. 15 ust. 3 lit. b) dyrektywy usługowej w związku z jej art. 4 ...

8 (przesłanka druga). 76. Pragnę w tym względzie zauważyć, że przedstawione ...

dotyczy sprawa, tylko jednemu podmiotowi w każdej z pięciu wytyczonych stref ...

że takie ograniczenie jest konieczne w celu zapewnienia, aby kursy informacyjne i reedukacyjne w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego były ...

do kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, środek ...

szkolenia kierowców, którzy popełnili wykroczenia w ruchu drogowym. Ogólnie rzecz biorąc ...

4 pkt 8 dyrektywy usługowej w związku z motywem 40 tej ...

może uzasadniać ograniczenie swobody przedsiębiorczości. W mojej ocenie środek taki jak ...

drogowego, spełnia drugą przesłankę przewidzianą w art. 15 ust. 3 lit ...

lit. c) dyrektywy usługowej - proporcjonalność. W tym względzie pragnę przypomnieć, że ...

środka, który jest najmniej restrykcyjny w odniesieniu do swobody przedsiębiorczości gwarantowanej ...

dokonać oceny okoliczności faktycznych rozpatrywanego w postępowaniu głównym sporu, powinien ostatecznie ...

te dwa warunki(65). Jednakże w celu udzielenia sądowi odsyłającemu użytecznych ...

warunków, pragnę zauważyć, że Trybunał w przeszłości uznawał środki stanowiące ograniczenia ...

z innych względów znajdujących się w gorszej sytuacji(67). 81. W świetle tego orzecznictwa podzielam zdaniem ...

i in. oraz rządu hiszpańskiego w tym zakresie, że środek taki ...

podmiotu odpowiedzialnego za prowadzenie działalności w każdej z pięciu stref na ...

na całym terytorium kraju, również w strefach w niekorzystnej sytuacji lub mniej atrakcyjnych. Taki środek jest w związku z tym odpowiedni dla ...

kierowców, którzy stracili punkty). 82. W kwestii drugiego warunku (a więc ...

przyznać, mam jednak wątpliwości. 83. W kontekście postępowania głównego faktycznie całe ...

podzielone zaledwie na pięć stref. W każdej z pięciu stref może ...

świadczyć maksymalnie pięciu usługodawców. 84. W mojej ocenie jest to dość ...

przy czym nie jest jasne, w jaki sposób podział odnośnego terytorium ...

jest bowiem - moim zdaniem - sytuacja, w której każdy z posiadaczy koncesji ...

będzie świadczyć przedmiotowe usługi wyłącznie w najbardziej rentownych częściach przydzielonej mu ...

ośrodków, jaka ma być utworzona w każdej ze stref stosownie do liczby ludności. W mojej ocenie to raczej te ...

usługodawców uniemożliwiają operatorom skoncentrowanie się w działalności na obszarach uznawanych za ...

do kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na ...

sprawa, na całym terytorium kraju. W rezultacie uważam, że istnieją "mniej ...

osiągnąć ten sam cel leżący w interesie ogólnym" w rozumieniu art. 15 ust. 3 ...

lit. c) dyrektywy usługowej. 87. W świetle powyższych rozważań jestem zdania ...

nie spełnia trzeciej przesłanki określonej w art. 15 ust. 3 dyrektywy ...

dla osiągnięcia wyznaczonego celu. 88. W mojej opinii taki środek powinien ...

z tym przepisem dyrektywy usługowej. W świetle rozważań przedstawionych w pkt 62 powyżej uważam, że ...

wniosek, muszę jednak podkreślić, że w mojej ocenie nie trzeba posuwać ...

sprawa, nie powinny być udzielane w drodze koncesji na świadczenie usług ...

utrzymanie obowiązku udzielania odpowiednich zamówień w drodze koncesji na świadczenie usług ...

większą liczbę posiadaczy koncesji. 90. W szczególności jestem zdania, że wbrew ...

muszą być podobne do istniejących w odniesieniu do kursów prowadzonych na potrzeby uzyskania prawa jazdy, w którym to przypadku prowadzenie kursów ...

na świadczenie usług publicznych. 91. W tym względzie przychylam się do ...

traktować odmiennie. Rząd hiszpański argumentuje (w mojej ocenie w sposób przekonujący), że kursy umożliwiające ...

uzyskanie prawa jazdy różnią się w dwóch aspektach od kursów pozwalających ...

do osób, które popełniły wykroczenia w ruchu drogowym, a po drugie, odbywają się w ramach przygotowania do egzaminu, który ...

oznacza, że organy te mogą w każdym wypadku sprawować kontrolę nad ...

czy dana osoba ma uzyskać prawo jazdy. Nie istnieje analogiczny egzamin w przypadku odzyskiwania punktów utraconych w wyniku popełnienia wykroczenia w ruchu drogowym. Z tego względu ...

92. Dodam jeszcze, że sposób, w jaki dwie różne usługi mogą być organizowane w obrębie państwa członkowskiego, wiąże się ...

jest niezgodny z przesłankami przewidzianymi w art. 15 ust. 3 dyrektywy ...

mająca zastosowanie do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (art. 15 ...

można uznać za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym w rozumieniu art. 14 i art ...

ust. 3 dyrektywy usługowej. 94. W tej kwestii pragnę przypomnieć, po ...

być uznane za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym jedynie wtedy, gdy są one świadczone w ramach "specjalnych zadań użyteczności publicznej ...

i organizacji świadczenia usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, z uwzględnieniem w szczególności celów odpowiadających ich polityce ...

badany przepis dotyczy usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, taka usługa ...

72), wskutek czego zgodność z prawem Unii środka, którego dotyczy postępowanie główne, należałoby oceniać w świetle konkretnej zasady przewidzianej tym ...

3 mają zastosowanie do prawodawstwa w dziedzinie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym jedynie w sytuacji, gdy nie zakłóca to ...

wykonywania, pod względem prawnym lub w rzeczywistości, określonego powierzonego im zadania ...

przepisu wynika, że usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym nie są ...

pierwsze trzy ustępy należy rozumieć w ten sposób, że nie stoją ...

nakładającemu ograniczenie na usługi świadczonej w ogólnym interesie gospodarczym, o ile ...

do umożliwienia wykonania konkretnego zadania w warunkach opłacalnych ekonomicznie i (ii ...

Pierwsze z dwóch wymogów rozumiem w ten sposób, że przesłanek zawartych w art. 15 ust. 1-3 ...

zadania zaklasyfikowanego jako usługa świadczona w ogólnym interesie gospodarczym w warunkach opłacalnych ekonomicznie. 99. W niniejszej sprawie - gdyby ustalone zostało ...

badany przepis dotyczy usługi świadczonej w ogólnym interesie gospodarczym - do sądu odsyłającego należy przeprowadzenie oceny w tym zakresie. Niezależnie od powyższego skłaniam się ku ...

rządu czeskiego, zgodnie z którym w kontekście postępowania głównego stosowanie art ...

zadania. 100. Faktycznie, jak zauważyłem w pkt 86 powyżej, jestem zdania ...

sprawa, na mniej atrakcyjnych obszarach. W związku z powyższym dochodzę do ...

konieczne dla wykonania konkretnego zadania w warunkach opłacalnych ekonomicznie, a wręcz przeciwnie. 101. W świetle tych rozważań jestem zdania ...

można uznać za usługę świadczoną w interesie ogólnym, nie powinien w żaden sposób wpływać na stosowanie ...

art. 15 ust. 1-3 w rozpatrywanej sprawie. V. Wnioski 102 ...

sąd najwyższy, Hiszpania) Trybunał odpowiedział w następujący sposób: 1. Dyrektywę 2006 ...

na rynku wewnętrznym należy interpretować w ten sposób, że obejmuje ona ...

prowadzenie kursów informacyjnych i reedukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego przeznaczonych ...

dla kierowców, którzy utracili punkty w wyniku popełnienia wykroczeń w ruchu drogowym. 2. Artykuł 15 ...

dyrektywy 2006/123 należy interpretować w ten sposób, że stoją one ...

prowadzenie takich kursów odbywa się w drodze koncesji na świadczenie usług ...

dyrektywy 2006/123 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia ...

się on takim przepisom krajowym, w wypadku gdy zadania związane z ...

zadania związane z usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym, o ile ...

proporcjonalne do wykonywania tych zadań w warunkach opłacalnych ekonomicznie. Do sądu odsyłającego należy dokonanie oceny w tym zakresie. 1 Język oryginału ...

dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (Dz.U ...

członkowskie zapewniają, aby usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym funkcjonowały na ...

usługowej. 10 Pojęcie "usługi" zdefiniowano w przytoczonym przepisie jako "wszelką działalność ...

stanowi ponadto, że "usługi" obejmują w szczególności działalność o charakterze przemysłowym ...

na temat wykładni tego pojęcia w kontekście stosowania dyrektywy usługowej - zob ...

opinia rzecznika generalnego M. Szpunara w sprawie Hiebler, C-293/14 ...

pkt 21, 22). 12 Zobacz w tym względzie wyrok z dnia ...

2020:463, pkt 32). 14 W tym względzie odwołuję się do ...

opinii rzecznika generalnego Y. Bota w sprawie Komisja/Węgry (C-179 ...

zauważył rzecznik generalny M. Szpunar w swojej opinii w sprawach połączonych Promoimpresa i in ...

pkt 41) - Trybunał ograniczył się w co najmniej dwóch wyrokach do ...

EU:C:2015:843). 15 W każdym wypadku obowiązki wynikające z ...

zasadniczo identyczne z obowiązkami przewidzianymi w szczególności przez art. 15 dyrektywy ...

usługowej. Przykładowo podstawy uzasadnienia przewidziane w art. 52 TFUE (odnoszące się ...

określono jako "nadrzędny interes publiczny" w rozumieniu art. 15 ust. 3 tej dyrektywy (w związku z jej art. 4 ...

we wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym sąd odsyłający powołuje ...

sprawa, może być usługą świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym. To pojęcie omówię w sekcji B poniżej. Na tym ...

uznano by za usługę świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym, i tak wchodziłoby ono w zakres stosowania dyrektywy usługowej (zob. w tym względzie motyw 17, art ...

4 tej dyrektywy). 17 Pragnę w tym względzie zauważyć, że chociaż "usługi w dziedzinie transportu" są wprost wyłączone ...

C:2010:814, pkt 33). W konsekwencji jeżeli działalność, której dotyczy ...

miałaby być uznana za "usługę w dziedzinie transportu", zgodność środka podlegałaby ocenie w świetle art. 49 TFUE. 18 W tym sensie art. 2 ust ...

dyrektywy usługowej powtarza zasadę zapisaną w art. 58 ust. 1 TFUE (zob. w tym względzie wyrok z dnia ...

685, pkt 44). 19 "Usługi w dziedzinie transportu" są z kolei ...

regulowane zestawem odrębnych zasad zawartych w tytule VI TFUE (zob. wyrok ...

opinia rzecznika generalnego M. Szpunara w sprawach połączonych Trijber i Harmsen ...

2017:981, pkt 41). 22 W tym względzie odwołuję się do ...

opinii rzecznika generalnego N. Wahla w sprawie Grupo Itevelesa i in ...

21 dyrektywy usługowej. 25 Zobacz w tym względzie opinia 2/15 ...

376, pkt 61). Zobacz również w tym względzie opinia rzecznika generalnego N. Wahla w sprawie Grupo Itevelesa i in ...

motywem 21 dyrektywy usługowej "usługi w dziedzinie transportu" obejmują między innymi "usługi transportowe, w tym transport miejski, taksówki i ...

usługi o dyrektywach" wyłączenie przewidziane w art. 2 ust. 2 lit ...

fotografii lotniczej" ani "działalności handlowej w portach lub na lotniskach, takich ...

Europejskiej, 2007, s. 12, dostępny w języku polskim pod adresem: https ...

33 Ibidem, pkt 47, 50. W rezultacie Trybunał uznał, że stacje ...

tego wyroku). 34 Zobacz również w tym względzie opinia rzecznika generalnego N. Wahla w sprawie Grupo Itevelesa i in ...

23 stanowi, że "zezwolenia lub licencje" nie kwalifikują się jako "koncesje" w rozumieniu tej dyrektywy i podlegają zasadom określonym w dyrektywie usługowej. 37 Wbrew argumentom ...

mieć zastosowanie do sytuacji rozpatrywanej w postępowaniu głównym, pod warunkiem jednak ...

być postrzegany jako "system zezwoleń" w rozumieniu tych przepisów (zob. w tej kwestii pkt 51-55 ...

którego dotyczy postępowanie główne, opublikowano w listopadzie 2014 r., a więc ...

2016:558, pkt 39). 48 W tym względzie nie zgadzam się ...

dotyczy sprawa, ma być udzielone w drodze koncesji, wyklucza możliwość zastosowania ...

Czynnik ten odegrał decydującą rolę w sprawie Promoimpresa i in. (C ...

Przewodnika wdrażania dyrektywy usługowej" (wspomnianego w przypisie 30 powyżej). 50 Dla ...

usługowej, wówczas organy publiczne byłyby w mojej ocenie zobowiązane przestrzegać ogólnie zasad podstawowych TFUE, a w szczególności zasady niedyskryminacji (zob. wyrok ...

opinia rzecznika generalnego M. Szpunara w sprawach połączonych Trijber i Harmsen ...

opinia rzecznika generalnego N. Wahla w sprawach połączonych Venturini i in ...

C:2015:641, pkt 41). W przytoczonym wyroku fakt, iż sąd odsyłający zauważył w odesłaniu prejudycjalnym, że sporny system ...

dostęp do rynku wszystkim usługodawcom, w tym usługodawcom z innych państw ...

lit. a) i wyjaśnienia przedstawione w "Podręczniku wdrażania dyrektywy usługowej" (pkt ...

62 Zdaniem CNAE i in. w kontekście postępowania głównego oferentem zwycięskim w każdej ze stref został ten sam podmiot. 63 W mojej ocenie możliwe jest również ...

stworzeniu pięciu monopoli (po jednym w każdej strefie). 64 Zobacz wyrok ...

Ibidem, pkt 55. 67 Zobacz w tym względzie wyroki z dnia ...

36, 37), dotyczące ograniczeń terytorialnych w prowadzeniu działalności przez zakłady optyczne ...

pkt 60), dotyczący podobnych ograniczeń w prowadzeniu działalności przez kominiarzy. 68 ...

z tym przepisem usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym "podlegają normom traktatów [...] w granicach, w jakich ich stosowanie nie stanowi prawnej lub faktycznej przeszkody w wykonywaniu poszczególnych zadań im powierzonych ...

70 dyrektywy usługowej. 71 Ibidem. W kontekście dyrektywy usługowej ową swobodę uznania potwierdził prawodawca unijny w art. 1 ust. 3 akapit ...

ogranicza [ona] swobody państw członkowskich w zakresie zdefiniowania, w zgodzie z prawem [Unii], usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym". 72 Zobacz ...