Zaloguj się Dla niezalogowanych – pokazuję tylko 1 sygnaturę (nie licząć dokumentów premium).
Zamów dostęp aby widzieć wszystkie sygnatury i przeglądać bez ograniczeń.

C-669/20 – Opinia Rzecznika Generalnego TSUE – 2022-02-24 57 fragmentów

2022-02-24

dostawy i usługi - Dyrektywa 2014/24/UE - Dyrektywa 2009/81/WE - Ustalenie kryteriów oceny istnienia rażąco niskiej oferty - Występowanie minimum trzech ofert 1. Prawo Unii w sytuacji, w której niektórych zamówień publicznych należałoby udzielić na rzecz oferty najkorzystniejszej ekonomicznie lub zawierającej najniższą cenę, dopuszcza, by instytucja zamawiająca odrzuciła "rażąco niskie oferty", które nie mają zadowalającego uzasadnienia. 2. Niniejsze odesłanie prejudycjalne zawiera szereg pytań dotyczących zamówienia ...

na jakich warunkach i w jakim zakresie instytucja zamawiająca jest zobowiązana do dokonywania weryfikacji istnienia rażąco niskich ofert w rozumieniu dyrektywy 2009/81/WE(2) i dyrektywy 2014/24/UE(3); - kiedy należy przeprowadzić sądową kontrolę oceny instytucji zamawiającej wykluczającej występowanie rażąco niskiej oferty i czy ta ocena musi być uzasadniona. A. Prawo Unii 1. Dyrektywa 2014/24 ...

na jakość, państwa członkowskie powinny mieć prawo - gdy uznają to za stosowne - zabronić stosowania wyłącznie ceny lub wyłącznie kosztu do celów oceny oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, bądź też ograniczyć stosowanie tych czynników ...

względnej wagi przypisanej każdemu z nich [...]". 4. Motyw 92 stanowi: "Oceniając najlepszą relację jakości do ceny, instytucje zamawiające powinny określić kryteria ekonomiczne i jakościowe dotyczące przedmiotu zamówienia, na podstawie których przeprowadzą ...

w kontekście przedmiotu zamówienia określonego w specyfikacji technicznej. W odniesieniu do najlepszej relacji jakości do ceny w niniejszej dyrektywie przedstawiono otwarty wykaz możliwych kryteriów udzielenia zamówienia, który obejmuje aspekty środowiskowe i ...

sprawdziła, zgodnie z art. 59-61, że spełnione są wszystkie następujące warunki: [...]". 6. Artykuł 69 ("Rażąco niskie oferty") stanowi: "1. Instytucje zamawiające wymagają od wykonawców wyjaśnień dotyczących ceny lub kosztów zaproponowanych w ofercie, jeżeli oferta wydaje się rażąco niska w stosunku do odnośnych robót budowlanych, dostaw lub usług. [...] 3. Instytucja zamawiająca ocenia dostarczone ...

Może ona odrzucić ofertę wyłącznie w przypadku, gdy dostarczone dowody nie uzasadniają w zadowalającym stopniu niskiego poziomu proponowanej ceny lub proponowanych kosztów [...]". 2. Dyrektywa 2009/81 7. Zgodnie z motywem 15: "Udzielanie zamówień, na ...

warunkach efektywnej konkurencji. W rezultacie należy dopuścić stosowanie tylko dwóch kryteriów udzielania zamówień, mianowicie »najniższej ceny« i »oferty najkorzystniejszej ekonomicznie«". 9. Zgodnie z art. 38 ("Weryfikacja predyspozycji kandydatów i kwalifikacja uczestników ...

na podstawie niedyskryminacyjnych reguł i kryteriów, o których mowa w ust. 3. [...]". 10. Artykuł 49 ("Rażąco niskie oferty") wskazuje: "1. Jeżeli w przypadku danego zamówienia oferty wydają się rażąco niskie w stosunku do świadczenia, instytucja zamawiająca/podmiot zamawiający, przed odrzuceniem tych ofert, zwraca się na ...

Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki, aby zapewnić możliwość skutecznego, a w szczególności możliwie szybkiego odwołania od decyzji podjętych przez instytucje/podmioty zamawiające, zgodnie z warunkami określonymi w art. 56-62, z ...

B. Prawo bułgarskie 12. Artykuł 72 Zakon za obshtestvenite porachki (ustawy o zamówieniach publicznych), zatytułowany "Rażąco korzystne oferty", stwierdza: "1. Gdy propozycja w ofercie uczestnika - związana z ceną lub wydatkami - podlegającej ocenie jest o ponad 20% korzystniejsza od średniej ceny proponowanej przez pozostałych uczestników w odniesieniu do tego samego elementu oceny, podmiot zamawiający wzywa do przedstawienia szczegółowego uzasadnienia na piśmie odnośnie do sposobu określenia ceny, które to uzasadnienie należy przedstawić w pięciodniowym terminie od otrzymania wezwania". II. Okoliczności faktyczne, postępowanie i pytania prejudycjalne 13. Ministerstwo spraw wewnętrznych Republiki Bułgarii ...

S&T (zwane dalej "Mühlbauerem"). 15. Zamówienia udzielono ostatecznie Mühlbauerowi(5). 16. Veridos złożył odwołanie od tego udzielenia do Komisia za zashtita na konkurentsiata (komisji ds. ochrony konkurencji, Bułgaria), podnosząc, że zwycięska oferta była rażąco korzystna(6). 17. Komisja ds. ochrony konkurencji oddaliła odwołanie Veridosu decyzją z dnia 25 czerwca ...

obliczenie przewidzianej w tym przepisie wartości średniej w celu ustalenia, czy jedna z nich była rażąco korzystna. 18. Veridos zaskarżył decyzję z dnia 25 czerwca 2020 r. do Varhoven administrativen sad ...

ten sposób, że przy obiektywnej niemożności zastosowania przyjętego w prawie krajowym kryterium oceny oferty z rażąco niską ceną i braku innego, wybranego i uprzednio ogłoszonego przez podmiot zamawiający, kryterium podmiot zamawiający nie ma obowiązku przeprowadzenia kontroli istnienia oferty z rażąco niską ceną? 2) Czy art. 56 w związku z art. 69 dyrektywy 2014/24 i art. 38 ...

należy interpretować w ten sposób, że podmiot zamawiający ma obowiązek przeprowadzenia kontroli istnienia ofert z rażąco niską ceną, wyłącznie gdy istnieje wątpliwość w odniesieniu do którejś z ofert, lub przeciwnie, że podmiot zamawiający ...

interpretować w ten sposób, że ocena podmiotu zamawiającego dotycząca braku wątpliwości w odniesieniu do istnienia rażąco niskiej oferty lub jego upewnienie się co do istnienia poważnej oferty w odniesieniu do uczestnika sklasyfikowanego ...

zamawiający w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, który nie przeprowadził kontroli istnienia oferty z rażąco niską ceną, ma obowiązek wyjaśnić i uzasadnić brak wątpliwości co do istnienia oferty z rażąco niską ceną, to jest istnienie poważnej oferty w odniesieniu do sklasyfikowanej na pierwszym miejscu oferty?". III. Postępowanie ...

grupy: - w pierwszych trzech pytaniach chodzi o ustalenie, czy instytucja zamawiająca ma obowiązek zbadania istnienia rażąco niskich ofert, a jeśli tak, to na jakich warunkach i w jakim zakresie; - pytania czwarte i piąte dotyczą uzasadnienia, jakie musi przedstawić instytucja zamawiająca w odniesieniu do braku wystąpienia rażąco niskiej oferty i sądowej kontroli tej oceny. B. Obowiązek zbadania istnienia rażąco niskich ofert (pytania prejudycjalne pierwsze, drugie i trzecie) 27. Zdaniem sądu odsyłającego spór ogranicza się jedynie ...

ustawodawca krajowy wykonał, ustalając w art. 72 ust. 1 ustawy o zamówieniach publicznych kryterium oceny rażąco niskich ofert(11). 28. Jeśli dobrze rozumiem argumentację sądu odsyłającego, z jego wykładni przepisu krajowego wydaje się wynikać, że jedynym kryterium uznania oferty za "rażąco niską" jest to, by cena była niższa o 20% od średniej ceny ofert zaproponowanych przez pozostałych oferentów. W sytuacji gdy nie można zastosować tego kryterium ze względu ...

81 nakłada na instytucję zamawiającą obowiązek monitorowania i weryfikacji powagi ofert; jeżeli oferty wydają się rażąco niskie w stosunku do świadczenia, instytucja ta zwraca się na piśmie do oferenta o podanie szczegółów ...

które uważa za istotne; - zgodnie z brzmieniem art. 69 dyrektywy 2014/24 instytucje zamawiające "wymagają od wykonawców wyjaśnień dotyczących ceny lub kosztów zaproponowanych w ofercie, jeżeli oferta wydaje się rażąco niska w stosunku do odnośnych robót budowlanych, dostaw lub usług". 30. Jak już wcześniej wskazałem ...

tych przepisów musi odbywać się w świetle orzecznictwa Trybunału, ponieważ ustawodawca unijny nie zdefiniował pojęcia rażąco niskiej oferty ani nie przewidział szczególnej metody obliczania progu odchylenia(14). Stąd też nalegam na znaczenie ...

państw członkowskich, a w szczególności do instytucji zamawiających należy określenie metody obliczania progu odchylenia stanowiącego »rażąco niską ofertę« [...]"(16); - w odniesieniu do dyrektywy 93/37, że instytucja zamawiająca nie może uchylać się od obowiązku "zidentyfikowani[a] podejrzanych ofert", a w przypadku ich wystąpienia - zastosowania odpowiedniego (kontradyktoryjnego) postępowania sprawdzającego ...

zamiarem prawodawcy Unii było ustanowienie względem instytucji zamawiających wymogu, by dokonywały one weryfikacji składowych elementów rażąco niskich ofert, poprzez nałożenie na nie w tym celu obowiązku zażądania od kandydatów przedstawienia uzasadnienia koniecznego do wykazania, że oferty te są poważne"(19). 32. W zakresie art. 69 dyrektywy 2014/24 Trybunał stwierdził, że: - w przypadku gdy oferta wydaje się rażąco niska, instytucje zamawiające wymagają od oferenta wyjaśnień odnośnie do ceny lub kosztów zaproponowanych w ofercie, które to wyjaśnienia mogą w szczególności dotyczyć elementów, o których ...

ona odrzucić taką ofertę wyłącznie w przypadku, gdy dostarczone dowody nie uzasadniają w zadowalającym stopniu niskiego poziomu proponowanej ceny lub proponowanych kosztów(21). 33. Innymi słowy, przepisy unijne w każdym przypadku nakładają na instytucje zamawiające obowiązek weryfikacji, czy którakolwiek ze złożonych ofert nie wydaje się prima facie rażąco niska. 34. W tym celu nie ma znaczenia, że nie jest możliwe "zastosowanie przyjętego w prawie krajowym kryterium oceny oferty z rażąco niską ceną" i że inne kryterium wybrane przez instytucję zamawiającą nie zostało wcześniej ujawnione. Instytucja zamawiająca, powtarzam, nie może odstąpić od weryfikacji, czy oferta (wszystkie oferty) jest podejrzana o brak powagi. 35. Nie ma również znaczenia ...

co do zasady do państw członkowskich i instytucji zamawiających należy określenie progu odchylenia decydującego o "rażąco niskiej ofercie". Prawo Unii zawiera w każdym razie wytyczne dotyczące określenia przedmiotu szczegółów wymaganych od składającego podejrzaną ofertę(22). 37. Rząd bułgarski utrzymuje, że wykrycie rażąco niskich ofert może opierać się wyłącznie na obliczeniach arytmetycznych, takich jak przyjęte w przepisach krajowych. Jego ...

przypadkach przydatne do wykrycia odchylenia, nie może stać się jedynym kryterium stosowanym przez instytucję zamawiającą. Badanie wszystkich elementów oferty, jako takich, pozwoli na ustalenie, czy wbrew pozorom i dystansowi do cen ...

pierwszej sprawie przepis włoski uznawał za nieprawidłowe i wykluczał z postępowania "oferty, które zawierały obniżenie ceny przekraczające o jeden procent średnią z procentów dopuszczonych ofert, powiększony o procent wskazany w ogłoszeniu ...

przekraczały szacowanej wartości o co najmniej 9,48%(25); - w wyroku w drugiej sprawie procent, od którego uzależniony był obowiązek poddania nieprawidłowej oferty postępowaniu sprawdzającemu przez instytucję zamawiającą, został ustalony na ...

wyżej średnią"(26). 40. Trybunał orzekł, że "kryterium matematyczne, na podstawie którego uznaje się za rażąco niskie, a tym samym za wykluczone z postępowania o udzielenie zamówienia, oferty, które zawierają zwiększenie ceny niższe niż 10% średniego zwiększenia ceny wzrostu w stosunku do szacowanej wartości projektu wszystkich dopuszczonych ofert, pozbawia tych oferentów, którzy złożyli szczególnie niskie oferty, możliwości wykazania ich powagi, przez co stosowanie takiego kryterium jest sprzeczne z celem dyrektywy ...

zgodny z prawem Unii przepis krajowy, zgodnie z którym jedynym kryterium oceny, czy oferta jest rażąco niska, jest to, że wskazana w niej cena jest o 20% niższa niż średnia cen wskazanych w ofertach złożonych przez innych oferentów. 42 ...

procentowych (w stosunku do pozostałych oferentów) przypadki, w których dana oferta może zostać zakwalifikowana jako "rażąco niska", czyniąc bezskutecznymi tym samym przepisy art. 49 dyrektywy 2009/81 i art. 69 dyrektywy 2014/24. C. Uzasadnienie i sądowa kontrola oceny instytucji zamawiającej odnośnie do ewentualnego występowania rażąco niskiej oferty (pytania prejudycjalne czwarte i piąte) 44. Artykuł 55 ust. 2 dyrektywy 2009/81 ustanawia prawo do odwołania się od decyzji instytucji zamawiającej(29). Przepis ten jest zgodny z systemem dyrektywy 89/665/EWG(30 ...

który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego naruszenia". 46. W odniesieniu do rażąco niskich ofert odpowiedź na tę drugą grupę pytań musi zostać udzielona z podwójnej perspektywy: - po pierwsze, w zależności od wyraźnego lub dorozumianego charakteru decyzji instytucji zamawiającej dotyczącej wagi którejkolwiek z konkurujących ofert; - po drugie, w zależności od sądowej kontroli oceny instytucji zamawiającej. 1. Charakter (i ewentualne uzasadnienie) decyzji instytucji zamawiającej 47. Odnosząc się do rażąco niskich ofert, art. 49 dyrektywy 2009/81 nie nakłada na instytucję zamawiającą bezwzględnego obowiązku wypowiedzenia się ...

ten został przewidziany, gdy "w przypadku danego zamówienia" instytucja zamawiająca uzna, że "oferty" wydają się "rażąco niskie w stosunku do świadczenia". 49. Jak już wskazałem powyżej, obowiązkiem, który ciąży na "instytucj[i ...

a pozostałymi. 50. Jeśli instytucja zamawiająca uzna, że żadna z tak ocenionych ofert nie jest rażąco niska, nie jest ona zobowiązana do wydania w tym zakresie orzeczenia ad hoc. Zgadzam się ...

samo przyjęcie oferty przez instytucję zamawiającą domyślnie świadczy o jej przekonaniu, że oferta nie jest rażąco niska. 51. Orzeczenie ad hoc jest niezbędne tylko wtedy, gdy instytucja zamawiająca poinformowana o możliwości, że dana oferta jest rażąco niska, dała składającemu tę ofertę (zgodnie z art. 49 ust. 1 dyrektywy 2009/81) możliwość ...

logicznie, musi być wystarczająco uzasadniona. 53. W związku z tym po nabraniu podejrzeń co do rażąco niskiego charakteru oferty i po przeprowadzeniu odpowiedniego kontradyktoryjnego postępowania sprawdzającego instytucja zamawiająca musi rozstrzygnąć, czy przyjmie ...

drugiej strony, jeśli instytucja zamawiająca nie uzna prima facie, że którakolwiek z ofert może być rażąco niska, kontradyktoryjne postępowanie sprawdzające nie zostanie przeprowadzone ani nie zostanie wydana wyraźna decyzja w tym ...

udzielenie zamówienia będzie w sposób dorozumiany zawierać decyzję o nieuznaniu żadnej z przedstawionych ofert za rażąco niską. Uzasadnieniem tej ostatniej decyzji jest nic innego, jak brak wskazówek, które czyniłyby koniecznym przeprowadzenie w danym konkretnym przypadku oceny podejrzanej oferty. 2. Sądowa kontrola decyzji o rażąco niskim charakterze oferty 57. W celu wskazania, w jaki sposób dokonywana jest bezwzględna sądowa kontrola decyzji ...

sytuację prawną osób, których one dotyczą(37). 61. Dyrektywa 89/665 "formalnie nie określa chwili, od której przysługuje środek odwoławczy, o którym mowa w art. 1 ust. 1 tej dyrektywy"(38 ...

opowiada się za tym, aby zapewnić możliwość skutecznego, a w szczególności możliwie szybkiego odwołania się od decyzji instytucji zamawiających(39). 62. Prawodawca Unii powierzył państwom członkowskim zadanie ustanowienia "szczegółowych przepisów" dotyczących procedur odwoławczych od decyzji instytucji zamawiających (art. 1 ust. 3 dyrektywy 89/665)(40). 63. Państwa członkowskie mogą zatem co do zasady uregulować środki odwoławcze od decyzji instytucji zamawiającej, przewidując, że mogą one być wnoszone zarówno w sposób łączny, jak i odrębny (od głównego środka zaskarżenia). Dyrektywa 89/665 nie narzuca ani nie wyklucza żadnego z tych dwóch ...

wziąć pod uwagę, że: - dyrektywa "nie upoważnia państw członkowskich do uzależnienia skorzystania z tego prawa od formalnego osiągnięcia przez dane postępowanie w sprawie udzielania zamówienia publicznego określonego etapu"(41); - w zależności od swoich cech przepisy krajowe, które "wymagają w każdym wypadku, by oferent zaczekał na decyzję o ...

określona oferta, kończąc kontradyktoryjne postępowanie sprawdzające w celu ustalenia, czy jest (lub nie jest) ona rażąco niska; moim zdaniem decyzja ta, bez względu na kierunek rozstrzygnięcia, wpływa na interesy oferentów, a w szczególności na interesy tego oferenta, którego oferta została odrzucona ze względu na jej rażąco niski charakter; zmiana sytuacji oferentów w postępowaniu oraz autonomia trybu postępowania, w którym orzekła instytucja zamawiająca, przemawiają za uznaniem tego orzeczenia za decyzję ostateczną i podlegającą kontroli sądowej od momentu jej wydania; - dorozumianymi decyzjami instytucji zamawiającej, które w przypadku braku wątpliwości co do powagi ...

wynika, że instytucja zamawiająca nie miała wątpliwości, które skłoniłyby ją do nabrania podejrzeń co do rażąco niskiego charakteru którejkolwiek z ofert. W związku z tym instytucja zamawiająca nie uznała się za zobowiązaną ...

Artykuł 49 tej dyrektywy, podkreślam, zobowiązywał instytucję zamawiającą nie tyle do wyraźnego rozstrzygnięcia w przedmiocie rażąco niskiego charakteru wszystkich ofert, ile jedynie do przeprowadzenia określonego postępowania przed odrzuceniem tej oferty, którą owa instytucja "uznałaby" za rażąco niską. 75. Z owego artykułu oraz równolegle z art. 69 dyrektywy 2014/24 w związku ...

z art. 47 karty wynika tylko, jak twierdzi rząd francuski, że w przypadku złożenia odwołania od decyzji o udzieleniu zamówienia przegrany oferent może powołać się na rażąco niski charakter wybranej oferty(49). V. Wnioski 76. W świetle powyższych uwag proponuję Trybunałowi, by odpowiedział ...

w ten sposób, że instytucje zamawiające są w każdym przypadku zobowiązane do sprawdzenia ewentualnego występowania rażąco niskich ofert. W tym celu nieistotna jest liczba złożonych ofert lub brak możliwości zastosowania kryterium przyjętego ...

wszczęcia postępowania sprawdzającego powagę oferty, jej ocena może być przedmiotem kontroli sądowej w ramach odwołania od ostatecznej decyzji o udzieleniu zamówienia. 1 Język oryginału: hiszpański. 2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ...

zamówienia jest uzasadnione z przyczyn obiektywnych". 9 Punkt 22 postanowienia odsyłającego. 10 Normatywne odniesienia do rażąco niskich ofert były i są stałe w prawie Unii dotyczącym zamówień publicznych począwszy od dyrektywy Rady 71/305/EWG z dnia 26 lipca 1971 r. dotyczącej koordynacji procedur udzielania ...

Punkt 23 postanowienia odsyłającego. Sąd odsyłający po przytoczeniu tego przepisu twierdzi, że kryterium uznania za rażąco niską oferty korzystniejszej o ponad 20% od średniej ceny proponowanej przez pozostałych uczestników "w sposób dorozumiany wymaga istnienia minimum trzech ofert, zaś ocenę danej propozycji przeprowadza się w odniesieniu do średniej ceny pozostałych dwóch". 12 Rząd bułgarski (pkt 34 jego uwag) jest tego samego zdania: w przypadku gdy są tylko dwie oferty, brakuje obiektywnego kryterium uznania ich za rażąco niskie, tak że instytucja zamawiająca nie jest w stanie nabrać podejrzeń, że jedna z nich ma ...

należy logicznie do sądu odsyłającego, można by rozważyć, czy w rzeczywistości przepis bułgarski uznaje porównanie ceny jednej oferty ze średnią ceną pozostałych ofert jedynie za zwykły niewyłączny wskaźnik. Z tej perspektywy instytucja zamawiająca mogłaby zastosować inne ...

że w określonych okolicznościach nawet oferta "po cenie zero" może być dopuszczalna (czyli nie jest rażąco niska), niezależnie od tego, jak bardzo różni się od pozostałych przedstawionych. 25 Wyrok Fratelli Costanzo, pkt 6-10. 26 Wyrok Lombardini i Mantovani, pkt ...

Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki, aby zapewnić możliwość skutecznego, a w szczególności możliwie szybkiego odwołania od decyzji podjętych przez instytucje/podmioty zamawiające, [...] z powodu naruszenia przez te decyzje prawa [Unii] w ...

pkt 74). 40 Wyrok Marina del Mediterráneo, pkt 32: "W braku uregulowań Unii określających chwilę, od której powinien przysługiwać środek odwoławczy, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem to prawo krajowe powinno uregulować zasady ...

2015:166), pkt 51 i przytoczone w nim orzecznictwo. Nie można jednak oddzielić zasady bezpieczeństwa od wymogu skuteczności dyrektyw w dziedzinie zamówień publicznych. 44 W ten sposób między innymi wyrok z ...

chodzi o ich treść, kolejnych decyzji instytucji zamawiającej. I tak np. wykluczona została możliwość odwołania od "działa[ń] stanowiąc[ych] zwyczajne wstępne badanie rynku lub działa[ń] o charakterze wyłącznie przygotowawczym, które odbywają się w ramach wewnętrznych przygotowań ...

tak właśnie było w niniejszej sprawie, gdyż Veridos mógł zaskarżyć udzielenie zamówienia, powołując się na rażąco niski charakter oferty złożonej przez Mühlbauer. ...

[ukryta sygnatura] – Opinia Rzecznika Generalnego TSUE – 2004 47 fragmentów

2004-05-25

osobę(-y) uprawnioną(-e) do prowadzenia takiego obrotu oraz jego warunki". 7. Na zasadzie odstępstwa od tego przepisu sprzedaż detaliczna produktów leczniczych szpitalom może być prowadzona przez podmioty posiadające zezwolenie na ...

sprzedaży konsumentom ograniczonego asortymentu produktów leczniczych wydawanych bez recepty. Podlegają oni kontroli Apoteket, która określa ceny sprzedaży produktów leczniczych, jak też ich asortyment. Przedstawiciele apteczni nie są w żaden specjalny sposób ...

udzielania klientom porad w zakresie użycia produktów leczniczych. 13. Z akt sprawy wynika, że począwszy od wiosny 2002 r. Apoteket sprzedaje również produkty lecznicze bez recepty przez internet oraz przez telefon ...

zapewniać zadowalające zaopatrzenie w produkty lecznicze na terytorium całego kraju oraz zagwarantować konsumentom informacje niezależne od producentów produktów leczniczych. W tym celu Apoteket powinna zorganizować krajowy system dystrybucji oraz zapewniać utrzymywanie ...

prawo wyłączne. 17. Artykuł 8 porozumienia z 1996 r. nakłada na Apoteket obowiązek stosowania jednej ceny na każdy produkt leczniczy. W przypadku leków dotowanych cenę sprzedaży i tym samym marżę zysku Apoteket ustala Läkemedelsförmånsnämnden (komitet ds. cen produktów leczniczych). Natomiast w przypadku leków niedotowanych Apoteket sama ustala zarówno cenę, jak i swą marżę zysku. Lekami dotowanymi są produkty lecznicze wydawane na receptę, jak i ...

z art. 31 WE, 28 WE i 43 WE. 20. Uznawszy, że rozstrzygnięcie sporu zależy od wykładni tych przepisów, Stockholms tingsrätt postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi ...

mowa w pierwszym pytaniu, jest sprzeczne z art. 43 WE? 4) W ramach analizy pytań od pierwszego do trzeciego - czy ustawodawstwo krajowe tego rodzaju jak to, o którym mowa w pierwszym ...

sprzeczne z zasadą proporcjonalności? 5) Jakie miałoby znacznie w ramach oceny dokonywanej w zakresie pytań od pierwszego do czwartego, gdyby produkty lecznicze w tzw. wolnej sprzedaży nie podlegały, w całości lub ...

to że obejmuje monopolem państwowym również produkty lecznicze wydawane bez recepty(10). 25. Dokonam kolejno badania tych różnych kwestii, rozpoczynając od analizy art. 31 WE, jako że przepis ten stanowi lex specialis w zakresie monopoli państwowych ...

bezpośrednia regulacja przywozów następuje nie w drodze kontyngentów, lecz poprzez instytucję monopolu na zakup, niezależnie od tego, czy przysługuje on organowi publicznemu, czy też prywatnemu ugrupowaniu, któremu państwo przekazuje uprawnienie. W ...

organy wyłączne prawo sprzedaży detalicznej produktów leczniczych. 30. Aby udzielić odpowiedzi na to pytanie, rozpocznę od sprawdzenia, czy Apoteket mieści się w zakresie przedmiotowym art. 31 WE (część A poniżej). Następnie ...

pojęciem "przedsiębiorstwa" w rozumieniu prawa konkurencji, ponieważ dotyczy ono "każdego podmiotu wykonującego działalność gospodarczą, niezależnie od statusu prawnego tego podmiotu i sposobu jego finansowania"(18). 34. Jednakże charakter "państwowy" monopolu wymaga ...

nie stanowi właściwej wykładni postanowień traktatu. 46. Zanim przedstawię racje, dla których proponuję Trybunałowi odejść od wyroku w sprawie Franzén, należałoby przypomnieć pokrótce jego treść. 1. Treść wyroku w sprawie Franzén ...

W państwie tym ustawa uzależniała produkcję, handel hurtowy i przywóz (wszystkich lub części) napojów alkoholowych od posiadania specjalnej licencji wydawanej przez Alkoholinspektion (inspekcję ds. alkoholu). Ponadto ustawa przyznała spółce państwowej, specjalnie ...

37 traktatu WE (obecnie, po zmianach, art. 28 WE i 31 WE). 50. Trybunał rozpoczął od podkreślenia, że pytania sądu krajowego dotyczą nie tylko przepisów krajowych dotyczących istnienia i funkcjonowania spornego ...

badane w świetle art. 37 traktatu(43), podczas gdy inne przepisy, które można było oddzielić od funkcjonowania monopolu - mimo że miały one na nie wpływ - powinny być badane w świetle art ...

określonego aspektu monopolu państwowego o charakterze handlowym. Aspekt ten mógł dotyczyć poboru cła lub opłaty od produktów przywożonych(54), wprowadzania do obrotu produktów po rażąco niskiej cenie sprzedaży(55), zakazu destylacji surowców przywożonych(56), ustalenia jednolitych marż handlowych(57) lub ustalenia ceny sprzedaży różniącej się od ceny ustalonej przez producentów i importerów(58). Jest oczywiste, że w tych poszczególnych sprawach Trybunał był zmuszony ograniczyć swoje badanie tylko do tego aspektu monopolu, który był przedmiotem złożonego do niego wniosku. 59. Jednakże we ...

monopolu. W ten sposób w ww. wyroku w sprawie Manghera i in.(59) dokonał on badania całego monopolu w zakresie przywozu wyrobów tytoniowych w świetle art. 31 WE, a nie tylko ...

z tego, że rozpatrując pytanie dotyczące zgodności całego monopolu państwowego o charakterze handlowym, Trybunał dokonuje badania globalnego prawa lub praw wyłącznych, które są przedmiotem postępowania. 60. Natomiast w wyroku w sprawie Franzén Trybunał odszedł od tego podejścia, mimo że pytanie przedstawiono mu w sposób wyraźny(61). Jak można zauważyć, Trybunał ...

bowiem, że ocena skutków monopolu dla wymiany handlowej między państwami członkowskimi różniłaby się w zależności od tego, czy przeprowadzona zostałaby ocena globalna, czy zastosowane podejście szczegółowe. W odróżnieniu od tego ostatniego podejścia, ocena globalna uwzględnia ograniczenia w swobodnym przepływie towarów, które wynikają ze skumulowanego ...

traktował identycznie produkty krajowe i przywożone(67). 65. Tymczasem w wyroku w sprawie Franzén Trybunał odstąpił od tego orzecznictwa. 66. W istocie ograniczył on analizę do kwestii nierównego traktowania produktów z państw ...

monopolu (system selekcji produktów, sieć sprzedaży oraz promocja produktów), że rozpatrywane przepisy były stosowane niezależnie od pochodzenia produktów oraz że nie powodowały one, by pozycja produktów przywiezionych z innych państw członkowskich ...

30 WE może stanowić podstawę takiego uzasadnienia(76). 73. W wyroku w sprawie Franzén Trybunał odstąpił od tego stanowiska. Otworzył inną możliwość uzasadnienia tworząc pewien rodzaj "reguły zdrowego rozsądku" w art. 31 ...

realizowanego przez monopol nie wynika zatem z art. 31 WE, lecz z przepisów stanowiących odstępstwo od traktatu. 80. Następnie należy przypomnieć, iż Trybunał orzekł już, że art. 31 ust. 1 WE ...

istnieniem państwowego monopolu lub byłyby proporcjonalne do celu realizowanego przez ten monopol. Powtarzam, że wyjątki od zasady ustanowionej w art. 31 WE powinny się opierać na postanowieniach traktatu o charakterze odstępstwa ...

sprawie Komisja przeciwko Francji. 3. Okoliczności sporu przed sądem krajowym 82. Jako że proponuję odejście od wykładni przyjętej w wyroku w sprawie Franzén, pozostaje zbadać, czy przysługujące Apoteket wyłączne prawo sprzedaży ...

wyłącznie przywożonych surowców(88); lub z opłaty obciążającej jedynie produkty przywożone celem pokrycia różnicy między ceną sprzedaży produktu w państwie członkowskim pochodzenia a ceną sprzedaży płaconą przez monopol producentom krajowym za odpowiadający mu produkt(89). 85. Pojęcie "dyskryminacja" obejmuje ...

r. w sprawie Komisja przeciwko Francji(90) Trybunał orzekł, że okoliczność ustalania przez państwowy monopol ceny sprzedaży detalicznej tytoniu na poziomie innym niż określony przez producentów lub importerów stanowi nie tylko ...

o pochodzeniu krajowym. Trybunał orzekł, że nie miało to miejsca, jeżeli hodowcy mieli możliwość żądania od stacji unasienniania, od której byli zależni, dostarczenia im nasienia pochodzącego z wybranego przez nich centrum produkcyjnego położonego w ...

dotyczy jedynie ograniczeń dopuszczonych w art. 28 WE i 29 WE i że - jako wyjątek od podstawowej zasady swobodnego przepływu towarów - przepis ten podlega wykładni ścisłej. 128. Ze swej strony rzecznicy ...

WE, a nie na podstawie art. 86 ust. 2 WE. 132. Jednakże Trybunał odwrócił się od tego stanowiska w ww. wyrokach z dnia 23 października 1997 r. w sprawie Komisja przeciwko ...

sporne wyłączne prawa przywozu i wywozu są [...] sprzeczne z art. 37 traktatu, nie ma potrzeby badania, czy są one sprzeczne z art. 30 i 34, ani w konsekwencji czy mogą być ...

musi być "przedsiębiorstwem" w rozumieniu prawa konkurencji. Musi to być "podmiot wykonujący działalność gospodarczą, niezależnie od statusu prawnego tego podmiotu i sposobu jego finansowania(145). Zgodnie z orzecznictwem pojęcie "działalności gospodarczej ...

przesłanki te są w obecnej sprawie spełnione, należy przypomnieć, że jako przepis o charakterze odstępstwa od norm traktatu, art. 86 ust. 2 WE podlega wykładni ścisłej(157). Przypomnę też, że w ...

możliwości dostępu do produktów leczniczych na takich samych warunkach, a w szczególności po tych samych cenach. Celem utworzenia państwowego monopolu w zakresie sprzedaży detalicznej produktów leczniczych jest zagwarantowanie odpowiedniego zaopatrzenia w ...

danych (liczbowych lub innych), które pozwoliłyby stwierdzić, że w braku spornych praw wyłącznych strefy o niskiej gęstości zaludnienia nie zostałyby zaopatrzone w produkty lecznicze lub zostałyby zaopatrzone na mniej korzystnych warunkach ...

umożliwiłyby stwierdzenie, że - zakładając, że powinny one podjąć działanie celem utworzenia placówek w strefach o niskiej gęstości zaludnienia - przyznanie wyłącznego prawa sprzedaży stanowi środek w najmniejszym stopniu ograniczający wewnątrzwspolnotową wymianę handlową ...

centra miast i centra handlowe, oraz że przedstawiciele apteczni usytuowani są w strefach wiejskich o niskiej gęstości zaludnienia. 160. Przedstawiciele apteczni są podmiotami gospodarczymi niezależnymi od Apoteket. Są to prywatne podmioty gospodarcze, które zawarły porozumienie z tą spółką i które zgodziły ...

lecznicze na terytorium całego kraju. Okoliczność, że celem zapewnienia dystrybucji produktów leczniczych w strefach o niskiej gęstości zaludnienia Apoteket zawiera umowy z zewnętrznymi podmiotami gospodarczymi, które są już zlokalizowane w tych ...

Apoteket rozpoczęła wykonywanie działalności przez internet i przez telefon. Sąd krajowy wskazał(171), że począwszy od wiosny 2002 r. Apoteket wprowadzała do obrotu produkty lecznicze wydawane bez recepty przez internet i ...

lub przez telefon będzie w stanie odebrać zamówienia pacjentów, nawet znajdujących się w strefach o niskiej gęstości zaludnienia, oraz wysłać produkty lecznicze z wymaganymi informacjami oraz poradami. 166. Po trzecie, krótka ...

przyznanie wyłącznego prawa sprzedaży detalicznej nie jest konieczne dla zapewnienia obecności placówek w strefach o niskiej gęstości zaludnienia. 167. W istocie wydaje się, że we wszystkich państwach członkowskich, w tym w ...

zaludnienia), władze publiczne nie są zmuszone do interweniowania dla wymuszenia utworzenia placówek w strefach o niskiej gęstości zaludnienia. Środki, które wprowadzają (a mianowicie ogólna definicja kryteriów dotyczących lokalizacji placówek i ograniczenia ...

danej strefie. System taki będzie znacznie mniej restrykcyjny dla wewnątrzwspólnotowej wymiany handlowej, ponieważ w odróżnieniu od wyłącznego prawa sprzedaży detalicznej, nie będzie uniemożliwiał podmiotom gospodarczym z innych państw członkowskich zakładania swojej ...

że w przypadku likwidacji prawa wyłącznego przysługującego Apoteket w zakresie produktów leczniczych wydawanych bez recepty cena tych produktów spadnie do poziomu niższego niż ceny stosowane przez Apoteket. Rząd szwedzki nie odniósł się do tych sprawozdań. 172. Ponadto Stockholms tingsrätt ...

pkt 3.162 i 3.168. 114 - Postanowienie odsyłające, str. 9. 115 - Idem (podkreślenie pochodzi ode mnie). 116 - Idem. 117 - Podczas rozprawy rząd szwedzki zakwestionował ten wniosek. Podniósł on, że w ...

WE i 43 WE została przeprowadzona tylko pomocniczo, nie dokonuję analizy przepisów pozwalających uzasadnić odstępstwo od tych dwóch postanowień. Badam jedynie postanowienia umożliwiające uzasadnienie środków sprzecznych z art. 31 WE. 136 ...