II CSKP 798/22 – Wyrok Sądu Najwyższego – 2023-02-24 114 fragmentów

2023-02-24

II CSKP 798/22 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 24 ...

lutego 2023 r. Sąd Najwyższy w składzie: Prezes SN Joanna Misztal ...

Janiszewska (sprawozdawca) SSN Marcin Krajewski w sprawie z powództwa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie przeciwko A. spółce akcyjnej w W. (poprzednio A.1 spółka akcyjna w W.) o zapłatę, po rozpoznaniu na ...

niejawnym 24 lutego 2023 r. w Warszawie skargi kasacyjnej A. spółki akcyjnej w W. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29 stycznia 2020 ...

skargę kasacyjną. UZASADNIENIE Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo Polskiej Agencji ...

przeciwko A.1 S.A. w W. (dalej także: "Beneficjentka") o zapłatę ...

z dofinansowaniem projektu. Sąd Apelacyjny w Warszawie, uwzględniając w części apelację powódki, zmienił zaskarżony ...

82 zł wraz z odsetkami. W zakresie istotnym dla rozpoznania skargi ...

Społecznego, zmienioną następnie szeregiem aneksów. W ramach realizacji umowy powódka wypłaciła ...

99 zł. Kontrakt przewidywał, że w razie wykorzystania przez pozwaną przekazanych jej środków niezgodnie z przeznaczeniem, pobrania ich nienależnie lub w nadmiernej wysokości, Beneficjentka zobowiązana będzie ...

tych środków wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości ...

podatkowych, naliczonymi odpowiednio od dnia przekazania transzy środków na finansowanie projektu ...

tych środków (§ 11 ust. 1). W związku z realizacją umowy Beneficjentka, poszukując wykonawcy na "udzielenie licencji na bibliotekę szkoleń e-learningowych ...

wniosek o publikację zamówienia publicznego w tym przedmiocie. Następnie, 16 września ...

września 2005 r. Nie dokonano w nim przesunięcia terminu na składanie ...

datę 30 września 2005 r. W związku z realizacją wspomnianego zamówienia ...

Beneficjentce łącznie 780 800 zł, w tym kwotę 414 800,00 ...

przełomie lat 2009 i 2010, w wyniku działań kontrolnych prowadzonych przez Urząd Kontroli Skarbowej w W., stwierdzono szereg nieprawidłowości w realizacji umowy przez Beneficjentkę, w związku z czym powódka wezwała ...

zapłaty 222 416,04 zł, w tym 78 080 zł tytułem ...

umownej za niepoprawne przeprowadzenie postępowania w ramach wspomnianego wyżej zamówienia publicznego ...

r. pozwana uznała zasadność wezwania w części, to jest co do ...

wskazując, że wpłata została zaksięgowana w kwocie 85 936,90 zł na należność główną, a w pozostałej części (tj. 35 015 ...

zapłaty 216 111,02 zł, w tym m.in. ponownie wspomnianej ...

zł i 78 080 zł - w łącznej wysokości 114 647,70 zł. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny ocenił, w zakresie istotnym dla rozpoznania skargi ...

żądanej kwoty 78 080 zł; w pozostałym zakresie, dotyczącym wcześniej opłaconych ...

biegu terminu przedawnienia roszczenia także w zakresie tej części wspomnianej kwoty ...

niekwestionowana obecnie ocena, że postępowanie w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego, finansowanego ...

dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: d.p.z.p.). W związku z powyższym Sąd Apelacyjny ...

zwrotu dofinansowania (nałożenia korekty finansowej) w związku z nieprawidłowościami w realizacji projektu, który był objęty ...

nie jest bowiem wyrównanie uszczerbku w budżecie unijnym. Wskazano, że ani ...

Rady (WE) nr 1260/1999 w zakresie procedury dokonywania korekt finansowych pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych (dalej: rozporządzenie ...

1999 r. ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (dalej: rozporządzenie ...

1 rozporządzenia 448/2001 oraz, w toku analizy obligatoryjnego charakteru korekt ...

Apelacyjny stwierdził, że odwołanie się w przytoczonych unormowaniach do wagi naruszenia ...

należy ustalić wysokość takiej korekty - w szczególności, gdy jest ona ustalana ...

funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień ...

uchybień rozpatrywany był indywidualnie i w razie stwierdzenia, że beneficjent dopuścił ...

Dochodzona przez Instytucję Wdrażającą kwota w jej nieprzedawnionej części, tj. 41 ...

nr [...], mieściła się przy tym w granicach wyznaczonych przez wytyczne KE ...

kwoty bazowej, a także przyjętej w umowie stawki odsetek, czyniło w tym zakresie żądanie powódki uzasadnionym ...

kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego. W ramach zarzutu naruszenia art. 471 ...

1 i 2 k.c. w zw. z art. 2 ust ...

i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z § 25 umowy z ...

finansowej nie miało charakteru odszkodowawczego, w związku z czym powódki nie ...

obowiązek wykazania szkody. Z kolei w zarzucie naruszenia § 11 ust. 1 ...

z 1 czerwca 2005 r. w zw. z art. 65 § 1 ...

gdyż przepisy te nie obowiązywały w dniu zawarcia umowy, nadto dotyczą ...

naruszenie punktu 12 wytycznych KE w zw. z art. 2 ust ...

i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z § 25 umowy z ...

wedle numeracji zmienionej późniejszym aneksem) w zw. z art. 6 k ...

różnych procentowo stawek korekty, a w związku z tym to powód ...

jakich przyczyn zastosował daną stawkę". W skardze wskazano także na naruszenie ...

1 ust. 2 k.c. w zw. z art. 451 k.c. w zw. z art. 120 § 1 ...

ostatnim - zarzuty skargi zostały sformułowane w nieprawidłowy sposób. Stosownie do art ...

istotny wpływ na wynik sprawy. W orzecznictwie podkreśla się, że w świetle art. 3984 § 1 pkt ...

p.c. konieczne jest wskazanie w skardze konkretnego naruszonego przepisu lub przepisów prawa i uzasadnienia, w czym przejawia się jego lub ...

bez wątpienia wynika zatem, że w ramach podstawy naruszenia prawa materialnego ...

r., II CKN 113/98). W skardze kasacyjnej nie można było ...

Wdrażającą, jak i "przepisu" zawartego w wytycznych, czyli akcie niemającym charakteru ...

omawianych zarzutów, podlegały one rozpoznaniu w zakresie, w jakim istotnie odnosiły się do ...

z zarzutów skargi sprowadza się w istocie do twierdzenia, że uregulowany w art. 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z art. 39 ust ...

ciężar wykazania szkody, jako faktu w rozumieniu art. 6 k.c ...

2001, o czym mowa będzie w dalszej części uzasadnienia. Z oczywistych ...

wyprowadzić również z pozostałych przywołanych w zarzucie unormowań. Wskazanie na naruszenie ...

bowiem zakresu operacji dotkniętych korektami w przypadku wykrycia przez Państwo Członkowskie ...

pozostałe dotyczą działań Komisji Europejskiej w stosunku do Państw Członkowskich. Wskazanie ...

c. byłoby natomiast trafne dopiero w razie uprzedniego przesądzenia, że zwrot środków w ramach korekty finansowej ma charakter ...

448/2001, wypada wyjaśnić, że - w okresie istotnym dla sprawy - w przypadku relacji między instytucjami Państwa Członkowskiego, w tym Instytucją Wdrażającą (powódką) a ...

aspektu pomocy z Funduszy Europejskich, w tym Europejskiego Funduszu Społecznego, w pierwszej instancji należy (należała) do ...

1260/1999. Skutki wykrycia nieprawidłowości w wydatkowaniu funduszy unormowane zostały w sposób ogólny w art. 39 ust. 1 akapit ...

Członkowskie dokonuje wymaganych korekt finansowych w związku z indywidualnymi lub systemowymi ...

części wkładu Wspólnoty. Szczegółowe zasady w zakresie procedury dokonywania korekt finansowych pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych, którą administrują ...

do środków, które uzyskiwała pozwana, w rozporządzeniu 448/2001. Dla sprawy ...

po stronie Państwa Członkowskiego już w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości (zob. wyrok ...

406/14, Wrocław - Miasto na prawach powiatu v. Minister Infrastruktury i ...

wniosek jest oczywisty nie tylko w świetle treści wszystkich przytoczonych przepisów ...

skarżącą potwierdza także wykładnia historyczna. W rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083 ...

powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z ...

Po pierwsze, brak stosownej definicji w poprzednio obowiązującym akcie przemawia za ...

prawa - bez ograniczenia do sytuacji, w których dane działanie powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie. Po drugie, nawet na ...

gruncie wskazanego wyżej, nieznajdującego zastosowania w sprawie, unormowania wskazano, że uchybienie ...

udzielania zamówień publicznych stanowi nieprawidłowość w rozumieniu art. 2 pkt 7 ...

406/14, Wrocław-Miasto na prawach powiatu v. Minister Infrastruktury i ...

jak zauważono wyżej - zasadniczo sama w sobie uzasadnia dokonanie korekty finansowej ...

ją wyrządzić. Innymi słowy, faktem w rozumieniu art. 6 k.c. jest w tym przypadku nie samo istnienie ...

Po trzecie, skarżąca nie kwestionowała w istocie, że dopuściła się "nieprawidłowości" w rozumieniu art. 2 ust. 2 ...

tego, czy także przed wejściem w życie rozporządzenia 1083/2006 "nieprawidłowość ...

z 1 czerwca 2005 r. w jej § 11 jedynie potwierdzała ten fakt, podobnie jak (w istocie pozbawione samodzielnego znaczenia prawnego) zawarte w § 25 odesłanie do stosownych aktów prawnych. W świetle stanowiska skarżącej, niezależnie od braku postawienia odpowiedniego zarzutu ...

umowy, a zwłaszcza jej § 11, w żadnym razie nie wynika, by ...

zwrotu odpowiedniej części finansowania wyłącznie w sytuacji, w której doszło do wyrządzenia szkody ...

ust. 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z art. 39 ust ...

on krótszy od ustawowego minimum, w oczywisty sposób nie pozwala na ...

wykluczenie możliwości powstania szkody. Unormowany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych reżim wydatkowania środków ...

pozwaną terminu, o którym mowa w art. 49 ust. 3 d ...

blisko miliona złotych, a zatem - w realiach roku 2005 - zamówienia opiewającego ...

wysokospecjalistycznego. Nie ulega wątpliwości, że w takiej sytuacji wykonania zamówienia nie ...

zaoferować wszyscy kontrahenci, którzy potencjalnie, w dłuższym terminie, byliby w stanie przedstawić wartościowe, a zarazem ...

Drugi z zarzutów skargi jest, w świetle powyższych rozważań, oczywiście bezzasadny. Skarżąca dąży w nim bowiem do wykazania, że ...

przyjął, że Instytucja Wdrażająca była - w myśl umowy z 1 czerwca ...

uprawniona do zastosowania korekty finansowej niezależnie od (czyli: bez obowiązku wykazania w procesie) faktu poniesienia szkody. Stanowisko ...

upatruje naruszenia zakazu nieretroakcji prawa w odwołaniu się przez Sąd Apelacyjny ...

przez odwołania do unormowań zawartych w ustawach dotyczących finansów publicznych. Trzeci ...

prawa, także okazał się niezasadny. W jego ramach skarżąca zakwestionowała, z ...

Wdrażająca mogła zastosować korektę finansową w wysokości 10%, a z drugiej ...

z aspektów tego zarzutu, dotyczący w istocie sposobu sporządzenia uzasadnienia zaskarżonego ...

12 wytycznych KE, dotyczący przypadków, w których zamówienie zostało udzielone z poszanowaniem postanowień dyrektyw w sprawie zamówień publicznych, ale niektóre ...

drugorzędne nie zostały wypełnione, np. w zakresie ogłoszenia informacji o udzieleniu zamówienia. W punkcie tym, oprócz możliwości zastosowania korekt w wysokości 2, 5 lub 10 ...

tego aktu. Po drugie natomiast, w sprawie nie przyjęto, by nieprawidłowość ...

Czwarty z zarzutów skargi dotyczy w istocie sposobu dokonanej przez Sąd ...

s. 15-16). Rzecz jednak w tym, że skarżąca nie postawiła ...

65 § 1 k.c. Przyjęty w sprawie sposób rozumienia wspomnianego pisma ...

może być zatem przedmiotem kontroli. W konsekwencji niemożliwa do wzruszenia jest ...

kluczowe znaczenie dla prawidłowości zajętego w skardze stanowiska, zakwestionowała wyłącznie w ramach uzasadnienia skargi, bez postawienia ...

k.p.c., orzeczono jak w sentencji wyroku. ...