[ukryta sygnatura] – Wyrok Sądu Najwyższego – 2021 38 fragmentów

2021-11-17

Sygn. akt IV CSKP 157/21 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 17 listopada 2021 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Jacek Grela (przewodniczący) SSN Marcin Łochowski SSN Tomasz Szanciło (sprawozdawca) w sprawie z powództwa M. spółki jawnej w B. przeciwko Gminie S. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 listopada 2021 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 17 października 2019 r., sygn. akt I ACa [...], I. oddala skargę kasacyjną; II. zasądza od M. spółki jawnej w B. na rzecz Gminy S. kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE Wyrokiem z dnia 3 czerwca 2019 r. Sąd Okręgowy w B. zasądził od pozwanej Gminy S. (dalej: Gmina) na rzecz powoda M. sp. j. w B. (dalej: M.) kwotę 120.434,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie i rozstrzygając o kosztach procesu. Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny: Powód świadczy m.in. usługi w zakresie transportu lądowego. W latach 2012-2015, w wyniku przetargu publicznego, w sposób ciągły dowoził dzieci do szkół w Gminie S.. W dniu 9 czerwca 2016 r., wraz z upływem okresu realizacji umowy, pozwana zainicjowała postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem był przewóz uczniów w roku szkolnym 2016/2017 i 2017/2018. Wartość zamówienia ustalono na kwotę 20.833,33 ...

miesięcy, tj. na sumę 416.666,60 zł netto (450.000 zł brutto). Warunkami udziału w postępowaniu było: 1/ posiadanie licencji lub zezwolenia na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób; 2/ wykazanie określonej liczby lub wartości zamówień ...

opiekunów, 4/ opłacenie polisy lub innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Kryterium oceny ofert stanowiły: cena za wykonanie całości zamówienia - 95% i czas podstawienia autobusu zastępczego w razie awarii - 5%. Termin składania ofert upływał w dniu 20 czerwca 2016 r. Do przetargu przystąpił powód oraz P. S.A. Dokumentacja ofertowa ...

B, 1C i 1D do tego formularza. Przygotowując dokumentację przetargową, Gmina omyłkowo pominęła w formularzu kryterium czasu podstawienia autobusu zastępczego w razie awarii, aczkolwiek obaj oferenci w swoich wnioskach, w pozycji "inne informacje wykonawcy", samodzielnie odnieśli się do tego kryterium w ten sposób, że wskazali czas podstawienia pojazdu - P. na 30 minut, powód na czas poniżej ...

opiewała na kwotę 51.722,22 zł netto (55.860 zł brutto) miesięcznie, zawierała błędy w obliczeniach wartości (nie odnosiła się do całego okresu wymaganego w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia S.), obejmowała cenę jedynie za część usługi); po prawidłowym jej przeliczeniu okazało się, że przekracza kwotę przewidzianą przez pozwaną w S.. Oferta powoda opiewała na kwotę 376.126,39 zł netto (406.216,50 zł brutto) łącznie, nie miała błędów, mieściła się w granicach zakreślonych S.. W dniu 20 czerwca 2016 r., przewidzianym na datę otwarcia ofert, powołując się na art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.; dalej p ...

postępowanie przetargowe wskazując, że na druku "formularz ofertowy" nie było kryterium czasu podstawienia autobusu zastępczego w razie awarii (znaczenie 5%). Zawiadomienie o unieważnieniu zostało przesłane oferentom drogą mailową jeszcze tego samego ...

Po tej dacie obaj oferenci mieli możliwość zapoznania się z ofertami konkurentów, z czego skorzystali. W dniu 21 czerwca 2016 r. pozwana ogłosiła kolejny przetarg nieograniczony na świadczenie usług przewozu uczniów ...

dnia 27 czerwca 2016 r. powód zwrócił się do pozwanej o unieważnienie czynności zamawiającego dokonanej w dniu 20 czerwca 2016 r., pismo pozostawiono jednak bez rozpoznania. Również w dniu 27 czerwca 2016 r. do pozwanej wpłynął wniosek o udostępnienie załączników do protokołu z postępowania poprzez wgląd w siedzibie zamawiającego. W dniu kolejnym, wspólnik powodowej spółki P. R. zapoznał się z treścią oferty złożonej przez P., co potwierdziła notatka służbowa pracownika Gminy. Termin składania ofert w drugim przetargu upływał w dniu 30 czerwca 2016 r. Złożone zostały dwie oferty, z których korzystniejszą okazała się P ...

jak za pierwszym razem. Formularz ofertowy został wzbogacony o pkt 2 "Czas podstawienia autobusu zastępczego w razie awarii", który obaj oferenci wypełnili, wskazując tę samą wartość czasową (30 minut). W konsekwencji, do realizacji usług wybrano P. z uzasadnieniem zgodności oferty z S. oraz najkorzystniejszej ceny. Zawiadomienie o wyborze przesłano stronom postępowania przetargowego w dniu 24 sierpnia 2016 r. drogą mailową. Pismem z dnia 4 lipca 2016 r. powód ...

zwrócił się do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (UZP) z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli postępowania przetargowego. W odpowiedzi, w dniu 17 sierpnia 2016 r., Dyrektor Departamentu Kontroli Doraźnej UZP poinformował, że wskutek podjętych czynności ...

kolejne 90 dni i wezwał pozwaną do zawarcia umowy zgodnie z pierwszym, wygranym przetargiem, a w dniu 15 grudnia 2016 r. wystosował wezwanie do zapłaty z tytułu szkody poniesionej wskutek niezawarcia ...

dnia 9 maja 2019 r. Wójt Gminy S. został upomniany za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w związku z unieważnieniem przetargu w sposób niezgodny z prawem. Przed Sądem Rejonowym w B., prowadzone było postępowanie sygn. akt I Co [...] z wniosku powódki o zawezwanie pozwanej do ...

Sąd Okręgowy uznał powództwo za usprawiedliwione co do zasady. Podkreślił, że powołana przez zamawiającego okoliczność w postaci braku w formularzu ofertowym zapisu dotyczącego kryterium czasu podstawienia autobusu zastępczego w razie awarii nie mogła być podstawą do unieważnienia przetargu. W związku z tym pozwana naruszyła art. 97 ust. 1 pkt 7 p.z.p., co ...

treść zeznań Wójta Gminy, który powołał się na otrzymane upomnienie za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w związku z unieważnieniem przetargu, niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Takie działania pozwanej spowodowały, w ocenie Sądu Okręgowego, zachwianie kondycji finansowej powoda, albowiem brak dochodu, na który liczył, podchodząc do ...

przetargu, spowodował duże trudności przy realizacji zaciągniętych zobowiązań na rozwój działalności oraz niemożliwość podejmowania czynności w celu dalszego rozwoju. Sąd I instancji przyjął przy tym, że podstawę prawną roszczeń powoda stanowi art. 415 k.c., gdyż M. został pozbawiony realizacji przedmiotu zamówienia i poniósł szkodę w postaci utraconych korzyści. Działanie Gminy było przy tym zawinione i stanowiło przyczynę powstania szkody w majątku powód. Przetarg został unieważniony niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, zaś powód mógł zakładać, że ...

Okręgowy oparł się na opinii biegłego sądowego, przyjmując, że wyniósł on 120.434,08 zł. W wyniku apelacji wniesionej przez pozwaną, wyrokiem z dnia 17 października 2019 r., Sąd Apelacyjny w [...] zmienił wyrok Sądu Okręgowego i oddalił powództwo, orzekając o kosztach procesu za obie instancje. W pierwszej kolejności Sąd II instancji zważył, że pomiędzy ustawą - Prawo zamówień publicznych a kodeksem cywilnym zachodzi relacja lex specialis, a więc niektóre regulacje w ustawie modyfikują rozwiązania kodeksowe lub regulują je samodzielnie. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy poszukiwać odpowiedzialności zamawiającego w ustawie - Prawo zamówień publicznych. Takim przepisem jest art. 93 p.z.p., w którym uregulowano wyczerpująco kwestie związanie z unieważnieniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym odpowiedzialność zamawiającego w przypadku nieważnienia postępowania z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. Uregulowana w art. 93 ust. 4 p.z.p. odpowiedzialność zamawiającego za unieważnienie postępowania o zamówienie publiczne ...

ust. 1 pkt 7 p.z.p., to pozostaje to bez znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż w art. 93 ust. 4 p.z.p. kompleksowo uregulowano odpowiedzialność zamawiającego w każdym przypadku, gdy unieważniono postępowanie z przyczyn leżących po jego stronie, niezależnie od tego, czy unieważnienie przetargu nastąpiło z winy zamawiającego, czy bez jego winy i czy było uzasadnione. Zakres obowiązku odszkodowawczego ustawodawca ograniczył do zwrotu uzasadnionych kosztów uczestnictwa w postępowaniu, w szczególności kosztów przygotowania oferty. W konsekwencji, zdaniem Sądu Apelacyjnego, powód mógł dochodzić odszkodowania tylko na podstawie art. 93 ust. 4 p.z.p. Nawet uznając, że w odszkodowaniu, o którym mowa w tym przepisie, mieszczą się utracone korzyści (wobec braku regulacji i odmiennej zasady wynikającej z ustawy - Prawo zamówień publicznych, do szkody określonej w art. 93 ust. 4 p.z.p. należałoby stosować ogólną zasadę z art. 361 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 p.z.p.), to brak jest podstaw do dochodzenia ...

k.c.) powinno bowiem nastąpić przez porównanie stanu majątku poszkodowanego, powstałego na skutek podjęcia udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, z hipotetycznym stanem majątku, jaki istniałby, gdyby w ogóle nie przystępował do tego postępowania. Ustawodawca tylko przykładowo, w ocenie Sądu Apelacyjnego, wskazuje tu koszty przygotowania oferty. Do takich kosztów zalicza się też przykładowo ...

gdyby doszło do udzielenia jemu zamówienia publicznego i zawarcia umowy. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku w całości wniósł powód, zarzucając: 1) naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść orzeczenia: a) art. 233 § 1 k.p.c. przez niedokonanie wszechstronnej i miarodajnej oceny materiału dowodowego w sprawie, przejawiające się w pominięciu dowodu w postaci zeznań Wójta Gminy i dowodu z dokumentu w postaci pisma Dyrektora Departamentu Kontroli Doraźnej UZP z dnia 17 sierpnia 2016 r., co miało ...

pozwalających na unieważnienie przetargu, a tym samym dyspozycja art. 93 ust. 4 p.z.p. w zakresie, w jakim odnosi się do konieczności istnienia przyczyn unieważnienia postępowania, nie została wypełniona i przepis ten nie znajdował zastosowania, a w konsekwencji, że powinny znaleźć zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego; b) art. 3271 § 1 pkt 1 k.p.c. przez niewyjaśnienie w sposób należyty w uzasadnieniu wyroku, co miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż orzeczenie nie poddaje się w tym zakresie kontroli; 2) obrazę przepisów prawa materialnego: a) art. 93 ust. 4 w zw. z ust. 1, 1a, 1d p.z.p. przez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że przepis ten kompleksowo reguluje odpowiedzialność zamawiającego w każdym przypadku, gdy unieważniono postępowanie z przyczyn leżących po jego stronie, niezależnie od tego, czy unieważnienie przetargu nastąpiło z winy zamawiającego, czy bez jego winy i czy było uzasadnione, w sytuacji gdy dyspozycja tego przepisu powinna być odczytywana łącznie z przesłankami pozwalającymi na unieważnienie przetargu wskazanymi w art. 93 ust. 1, 1a, 1d p.z.p., a nie interpretowana dowolnie i w oderwaniu od przyczyn uzasadniających możliwość unieważnienia przetargu, zaś w odniesieniu do stanu faktycznego zaistniałego na gruncie niniejszej sprawy przepis ten nie mógł znaleźć zastosowania, gdyż nie zaistniała jakakolwiek przyczyna uzasadniająca unieważnienie przetargu; b) art. 93 ust. 4 w zw. z ust. 1 pkt 7 p.z.p. przez jego zastosowanie i uznanie, że powód mógł dochodzić tylko odszkodowania ograniczonego do zwrotu kosztów uczestnictwa w postępowaniu, w sytuacji gdy przepis ten dotyczy wyłącznie przypadków unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia z przyczyn leżących ...

znaleźć zastosowania, gdyż nie zaistniała jakakolwiek przyczyna uzasadniająca unieważnienie przetargu; c) art. 93 ust. 4 w zw. z art. 14 ust. 1 p.z.p. przez jego błędną wykładnię, polegającą na uznaniu, że przepis ten kompleksowo reguluje odpowiedzialność zamawiającego i w każdym przypadku unieważnienia przez zamawiającego przetargu, chociażby bezpodstawnego, wyłącza możliwość zastosowania w zakresie tej odpowiedzialności przepisów kodeksu cywilnego, w sytuacji gdy art. 93 ust. 4 p.z.p. nie powinien znaleźć zastosowania, gdyż nie ...

unieważnienie przetargu, a przepis ten stanowi, że muszą istnieć przyczyny leżące po stronie zamawiającego, a w konsekwencji brak jest w przepisach p.z.p. uregulowania odnoszącego się do odpowiedzialności zamawiającego w przypadku bezpodstawnego unieważnienia przetargu, co w konsekwencji warunkuje konieczność zastosowania przepisów kodeksu cywilnego, w myśl art. 14 ust. 1 p.z.p.; d) art. 415 w zw. z art. 361 § 2 k.c. przez ich niezastosowanie, przejawiające się w uznaniu, że norma art. 93 ust. 4 p.z.p. wyklucza możliwość zastosowania przepisów kodeksu cywilnego w zakresie odpowiedzialności pozwanej względem powoda, podczas gdy przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych nie zawierają regulacji odnoszących się do stanu faktycznego zaistniałego w sprawie, a w konsekwencji zastosowanie powinny znaleźć przepisy kodeksu cywilnego. Powołując się na powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach procesu. W odpowiedzi na skargę kasacyjną pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania skargowego. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Skarga kasacyjna, jako niezasadna, podlegała oddaleniu. Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów naruszenia prawa procesowego, należy wskazać, że w aktualnym stanie prawnym art. 233 § 1 k.p.c. nie może stanowić skutecznej podstawy kasacyjnej. W ramach kontroli kasacyjnej Sąd Najwyższy nie kontroluje bowiem samej oceny dowodów, a jedynie jej legalność. Skarżący może zatem zakwestionować sposób zebrania materiału dowodowego z naruszeniem przepisów regulujących postępowanie dowodowe; w takim wypadku jego obowiązkiem jest przytoczenie tych przepisów i wyjaśnienie, jaki wpływ na treść rozstrzygnięcia ...

instancji, zaś do uzasadnienia sądu II instancji odnosi się art. 387 § 21 k.p.c. Niezależnie od tego należy jednak podkreślić, że zgodnie z art. 3983 § 1 pkt 2 k.p ...

to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co z reguły nie jest możliwe w przypadku błędów uzasadnienia wyroku, które jest sporządzane już po wydaniu orzeczenia, a więc jego wadliwe sporządzenie nie może mieć wpływu na treść orzeczenia. Jedynie w przypadku takich uchybień w sporządzeniu uzasadnienia wyroku, które uniemożliwiają sądowi wyższej instancji kontrolę, czy prawo materialne i procesowe zostały prawidłowo zastosowane, zarzut naruszenia omawianego przepisu może okazać się skuteczny (zob ...

2012 r., I CSK 632/11, niepubl.). Ten pogląd, wyrażony na tle art. 328 § 2 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., w brzmieniu sprzed dnia 7 listopada 2019 r., zachowuje aktualność na tle aktualnych przepisów regulujących uzasadnienie wyroków sądów obu instancji. Taka sytuacja nie występuje jednak w rozpoznawanej sprawie, gdyż uzasadnienie wyroku Sądu II instancji zawiera wszystkie niezbędne elementy konstrukcyjne przewidziane w powołanych przepisach, a przedstawione motywy i argumenty pozwalają prześledzić i ocenić stanowisko tego Sądu. W szczególności została wskazana podstawa faktyczna rozstrzygnięcia, która nota bene nie była sporna, albowiem problem sprowadzał się do prawnej oceny zaistniałych zdarzeń, w tym możliwości zastosowania przepisów kodeksu cywilnego. Natomiast okoliczność, że skarżący nie zgadza się z wywodami Sądu Apelacyjnego, nie może stanowić podstawy takiego zarzutu. W związku z tym podstawowe znaczenie miały zarzuty prawa materialnego dotyczące wzajemnej relacji przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych i kodeksu cywilnego, jeżeli chodzi o odpowiedzialność zamawiającego z tytułu bezpodstawnego unieważnienia przetargu. Przyczyny unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego były wyszczególnione w art. 93 ust. 1-1d p.z.p. (podobne przyczyny zostały wymienione w art. 255-259 aktualnie obowiązującej ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych; t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.). Bezsporne przy ...

a mianowicie, że postępowanie było obarczone niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego (art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p.; aktualnie art. 255 ...

ust. 4 p.z.p. (aktualnie art. 261 ustawy z 2019 r.), zgodnie z którym w przypadku unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, wykonawcom, którzy złożyli oferty niepodlegające odrzuceniu, przysługiwało roszczenie o zwrot uzasadnionych kosztów uczestnictwa w postępowaniu, w szczególności kosztów przygotowania oferty. Z ustawy - Prawo zamówień publicznych, zarówno tej z 2004 r., jak i z 2019 r., nie wynika wprost, w jakich okolicznościach dochodzi do unieważnienia przetargu z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. W przepisach zawarto jedynie egzemplifikację okoliczności, w jakich może dojść do unieważnienia zamówienia publicznego, przy czym klauzule są na tyle ogólne (jak ta zawarta w art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p.), że można przyjąć, że chodzi tu ...

bez względu na to, czy leżały one po jego stronie, czy były od niego całkowicie niezależne. Mogą to być więc działania (zaniechania) samego zamawiającego, czy jego pełnomocników, ale również okoliczności, na które zamawiający nie miał żadnego wpływu (niezależne od niego). Z wyszczególnionych w ustawie z 2004 r. okoliczności - jako niezależne od zamawiającego - można wskazać na te wymienione w art. 93 ust. 1 pkt 1 i 5 p.z.p. Jeżeli natomiast doszło do ...

to zwykle mamy do czynienia z przyczyną leżącą po stronie zamawiającego (i tak właśnie było w niniejszej sprawie, jak słusznie przyjął Sąd Apelacyjny). Katalog przesłanek unieważnienia zamówienia publicznego w ustawie - Prawo zamówień publicznych (art. 93 ust. 4 ustawy z 2004 r.; art. 255 i n. ustawy z 2019 r.) jest zamknięty i nie może być traktowany rozszerzająco. W konsekwencji, zamawiający nie może unieważnić postępowania powołując się na jakąś inną przyczynę (niewymienioną w ustawie) lub w ogóle bez podania przyczyny. Co jednak istotne, dla oceny roszczeń opartych na art. 93 ust ...

a więc czy miał on wpływ na jej powstanie, czy też przyczyna była od niego niezależna. Odpowiedzialność oparta na art. 93 ust. 4 ustawy z 2004 r. (art. 255 i n. ustawy z 2019 r.) związana jest wyłącznie ze zdarzeniem w postaci bezpodstawnego unieważnienia przez zamawiającego przetargu na zamówienie publiczne. Wbrew wywodom zawartym w skardze kasacyjnej, odpowiedzialność oparta na powyższym przepisie dotyczy każdej sytuacji, w której do unieważnienia zamówienia publicznego dochodzi z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, bez względu na to, czy powoła się on na taką okoliczność wymienioną w ustawie - Prawo zamówień publicznych i czy ona faktycznie zaistniała (a więc w tym przypadku bez względu na to, czy postępowanie było faktycznie obarczone niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego). Artykuł 93 ust. 4 ustawy z 2004 r. (art. 261 ustawy z ...

po stronie zamawiającego, ponosi on odpowiedzialność na podstawie wskazanego przepisu. Taką samą odpowiedzialność zamawiający ponosi w sytuacji, gdy powoła się na określoną przyczynę, która w realiach sprawy nie zaistniała, albowiem - niewątpliwie - występuje wówczas "przyczyna leżąca po stronie zamawiającego", o której mowa w art. 93 ust. 4 ustawy z 2004 r. (art. 255 i n. ustawy z 2019 r.). W tym przepisie nie wyróżniono bowiem tych dwóch sytuacji; istotne jest wyłącznie, czy zamawiający będzie w stanie wykazać, że konkretna przyczyna unieważnienia postępowania o zamówienie publiczne nie leżała po jego stronie, będąc jedną z przyczyn wymienionych w ustawie. Przy czym odpowiedzialność na podstawie wskazanego przepisu jest odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka, a więc dochodzenie roszczeń nie wymaga wykazania winy zamawiającego, aczkolwiek chodzi tu głównie o sytuacje, w których zamawiający ponosi cywilistyczną winę w unieważnieniu postępowania. Przyczyna leżąca po stronie zamawiającego nie musi być jednak związana z winą zamawiającego ...

Apelacyjny prawidłowo wskazał, że nie doszło do unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia z przyczyny wskazanej w art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p., a winę za jego unieważnienie ponosi ...

uprawniałoby do zastosowania art. 94 ust. 4 p.z.p. Przepisy kodeksu cywilnego stosuje się w sprawach zamówień publicznych jedynie wówczas, gdy przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych nie stanowią inaczej, np. do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia (art. 14 ust. 1 ustawy z 2004 r.; art. 8 ust. 1 ustawy z 2019 r.). W związku z tym należy wskazać na art. 361 § 2 k.c., który statuuje - jako zasadę w prawie polskim - pełną kompensację powstałej szkody, w ramach damnum emergens i lucrum cessans. Jednocześnie jednak w tym przepisie wprost wskazano, że wyjątki od tej zasady mogą wynikać z przepisu ustawy lub postanowienia umowy. Ustawodawca przewidział takie wyjątki, dopuszczając naprawienie szkody m.in. w ramach tzw. ujemnego interesu umowy. Tym terminem określa się szkodę, która powstaje w wyniku podjęcia czynności zmierzających do zawarcia umowy, ale które nie doprowadzają do jej zawarcia z ...

art. 387 § 2, art. 390 § 1, art. 391 k.c.). Zakres odszkodowania należnego uprawnionemu określają w tym przypadku poniesione przez niego wydatki i nakłady niezbędne do zawarcia umowy, a wyłączone są te, które pozostają w związku z realizacją samej umowy. Roszczenie odszkodowawcze nie obejmuje szkód innych niż pozostających w normalnym związku z jego przekonaniem, że dojdzie do zawarcia umowy (wyrok SN z dnia 20 ...

poz. 6). Wychodzi się bowiem z założenia, że nie każde negocjacje kończą się zawarciem umowy. W konsekwencji, odszkodowanie w granicach ujemnego interesu umowy nie obejmuje zysków, jakie przynieść mogło zawarcie i wykonanie negocjowanej umowy. Jako wyjątek od ograniczenia obowiązku naprawienia szkody w ramach ujemnego interesu umowy do szkody będącej damnum emergens wskazuje się sytuację, w której nielojalne zachowanie w trakcie procesu negocjowania umowy wyłączyło możliwość zawarcia umowy z innym podmiotem. Analogicznie skonstruowany został art ...

94 ust. 4 ustawy z 2004 r. (art. 261 ustawy z 2019 r.), albowiem ograniczono w nim odpowiedzialność odszkodowawczą zamawiającego do roszczenia o zwrot uzasadnionych kosztów uczestnictwa w tym postępowaniu, w szczególności kosztów przygotowania oferty. Jak wskazano, taka konstrukcja została dopuszczona w art. 361 § 2 k.c., stanowiąc wyjątek od zasady pełnej kompensacji szkody. Wbrew zatem wywodom zawartym w skardze kasacyjnej, nie sprzeciwia się ona założeniom odpowiedzialności odszkodowawczej podmiotu odpowiedzialnego (w tym przypadku: zamawiającego). Jest to całościowa regulacja, która powoduje, że nie mają zastosowania kodeksowe zasady naprawienia szkody. Szkoda w ramach ujemnego interesu umownego w rozumieniu art. 94 ust. 4 ustawy z 2004 r. (art. 261 ustawy z 2019 r.) obejmuje jedynie uzasadnione (niezbędne) koszty uczestnictwa w postępowaniu o udzielenie zamówienia, które zostało unieważnione z przyczyn leżących po stronie zamawiającego (np. koszty ...

udowodnić wykonawca (art. 6 k.c.). Reasumując, prawidłowe było stanowisko zaprezentowane przez Sąd Apelacyjny, że w art. 93 ust. 4 p.z.p. (aktualnie: art. 261 ustawy z 2019 r.) ustawodawca uregulował kompleksowo odpowiedzialność zamawiającego w każdym przypadku, gdy unieważniono postępowanie z przyczyn leżących po jego stronie, niezależnie od tego, czy unieważnienie przetargu nastąpiło z winy zamawiającego, czy bez jego winy i czy było uzasadnione. Zarzuty dotyczące prawa materialnego zawarte w skardze kasacyjnej nie mogły zatem zostać uwzględnione. W konsekwencji, wyłączone było zastosowanie art. 415 k.c. To przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych stanowią podstawę odpowiedzialności zamawiającego, a jedynie gdy nie zawierają one stosownej regulacji, uprawnione ...

kodeksu cywilnego. Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 39814 k.p.c., orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ...

[ukryta sygnatura] – Wyrok Sądu Najwyższego – 2023 44 fragmenty

2023-02-24

Sygn. akt II CSKP 798/22 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 24 lutego 2023 r. Sąd Najwyższy w składzie: Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący) SSN Beata Janiszewska (sprawozdawca) SSN Marcin Krajewski w sprawie z powództwa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie przeciwko A. spółce akcyjnej w W. (poprzednio A.1 spółka akcyjna w W.) o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 24 lutego 2023 r. w Warszawie skargi kasacyjnej A. spółki akcyjnej w W. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29 stycznia 2020 r., sygn. akt VI ACa 1680/17, oddala skargę kasacyjną. UZASADNIENIE Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (dalej także: "PARP" lub "Instytucja Wdrażająca") przeciwko A.1 S.A. w W. (dalej także: "Beneficjentka") o zapłatę bliżej określonej kwoty związanej z dofinansowaniem projektu. Sąd Apelacyjny w Warszawie, uwzględniając w części apelację powódki, zmienił zaskarżony wyrok i zasądził od pozwanej na rzecz powódki 87 226,82 zł wraz z odsetkami. W zakresie istotnym dla rozpoznania skargi kasacyjnej ustalono, za Sądem pierwszej instancji, że 1 czerwca 2005 ...

umowę o dofinansowanie bliżej określonego projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, zmienioną następnie szeregiem aneksów. W ramach realizacji umowy powódka wypłaciła pozwanej 65 895 515,99 zł. Kontrakt przewidywał, że w razie wykorzystania przez pozwaną przekazanych jej środków niezgodnie z przeznaczeniem, pobrania ich nienależnie lub w nadmiernej wysokości, Beneficjentka zobowiązana będzie do zwrotu odpowiedniej części albo całości tych środków wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, naliczonymi odpowiednio od dnia przekazania transzy środków na finansowanie projektu lub od dnia stwierdzenia nieprawidłowości naliczenia wysokości tych środków (§ 11 ust. 1). W związku z realizacją umowy Beneficjentka, poszukując wykonawcy na "udzielenie licencji na bibliotekę szkoleń e-learningowych", 15 września 2005 r. przesłała do Urzędu Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich wniosek o publikację zamówienia publicznego w tym przedmiocie. Następnie, 16 września 2005 r., pozwana została wezwana do uzupełnienia braków formalnych wniosku ...

Poprawiony wniosek wpłynął do Urzędu Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich 21 września 2005 r. Nie dokonano w nim przesunięcia terminu na składanie ofert, pozostawiając pierwotną datę 30 września 2005 r. W związku z realizacją wspomnianego zamówienia powódka wypłaciła Beneficjentce łącznie 780 800 zł, w tym kwotę 414 800,00 zł objętą fakturą nr [...] z 10 sierpnia 2006 r. Na przełomie lat 2009 i 2010, w wyniku działań kontrolnych prowadzonych przez Urząd Kontroli Skarbowej w W., stwierdzono szereg nieprawidłowości w realizacji umowy przez Beneficjentkę, w związku z czym powódka wezwała pozwaną do zapłaty 222 416,04 zł, w tym 78 080 zł tytułem kary umownej za niepoprawne przeprowadzenie postępowania w ramach wspomnianego wyżej zamówienia publicznego. Wskazana tu kwota 78 080 zł była również określana przez ...

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Pismem z 7 lipca 2010 r. pozwana uznała zasadność wezwania w części, to jest co do łącznej kwoty 120 952,72 zł, którą następnie uiściła 16 ...

2012 r., powódka poinformowała pozwaną o sposobie zaliczenia dokonanej zapłaty, wskazując, że wpłata została zaksięgowana w kwocie 85 936,90 zł na należność główną, a w pozostałej części (tj. 35 015,82 zł) na odsetki. Wobec braku pełnego uwzględnienia wcześniejszego wezwania ...

zapłaty, 19 stycznia 2016 r. Instytucja Wdrażająca wezwała pozwaną do zapłaty 216 111,02 zł, w tym m.in. ponownie wspomnianej wyżej kwoty 78 080 zł oraz należności głównej pozostałej po ...

wyliczonych jak dla zaległości podatkowych, od kwot 23 383,32 zł i 78 080 zł - w łącznej wysokości 114 647,70 zł. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny ocenił, w zakresie istotnym dla rozpoznania skargi kasacyjnej, że powódce należy się od pozwanej kwota 87 226 ...

korekty finansowej związanej z nieprawidłowo przeprowadzonym zamówieniem publicznym (jako część żądanej kwoty 78 080 zł; w pozostałym zakresie, dotyczącym wcześniej opłaconych faktur związanych z tym zamówieniem publicznym, roszczenie uznano za przedawnione ...

z art. 123 § 1 pkt 2 k.c., spowodowało przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczenia także w zakresie tej części wspomnianej kwoty, jaka po zaliczeniu wpłaty częściowo na poczet odsetek (art. 451 ...

skargi kasacyjnej istotne znaczenie miała dokonana przez Sąd drugiej instancji, niekwestionowana obecnie ocena, że postępowanie w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego, finansowanego przez Instytucję Wdrażającą ze środków z Europejskiego Funduszu Społecznego, zostało ...

terminu minimalnego, przewidywanego przez art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: d.p.z.p.). W związku z powyższym Sąd Apelacyjny przyjął, odmiennie niż Sąd pierwszej instancji, że uprawnienie Instytucji Wdrażającej do żądania od Beneficjentki zwrotu dofinansowania (nałożenia korekty finansowej) w związku z nieprawidłowościami w realizacji projektu, który był objęty tym dofinansowaniem, nie ma charakteru odszkodowawczego. Celem zwrotu dofinansowania nie jest bowiem wyrównanie uszczerbku w budżecie unijnym. Wskazano, że ani z przepisów prawa, ani z umowy stron nie wynika, by ...

dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 w zakresie procedury dokonywania korekt finansowych pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych (dalej: rozporządzenie 448/2001) oraz art. 39 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (dalej: rozporządzenie 1260/1999). Sąd Apelacyjny wskazał również na analogicznie ukształtowany art. 4 ust. 1 rozporządzenia 448/2001 oraz, w toku analizy obligatoryjnego charakteru korekt finansowych, odwołał się do art. 211 ustawy z dnia 30 ...

2009 r. o finansach publicznych (dalej: u.f.p.). Sąd Apelacyjny stwierdził, że odwołanie się w przytoczonych unormowaniach do wagi naruszenia oraz strat finansowych funduszy nie służy wskazaniu, iż przesłanką dokonania korekty finansowej jest szkoda, lecz określeniu kryteriów, według których należy ustalić wysokość takiej korekty - w szczególności, gdy jest ona ustalana na podstawie stawki ryczałtowej. Do momentu opracowania wytycznych Komisji Europejskiej dotyczących określania korekt finansowych dla wydatków współfinansowanych z funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych z 29 listopada 2007 r. (sygnatura COCOF 07/0037/03, dalej jako: "wytyczne KE") każdy przypadek uchybień rozpatrywany był indywidualnie i w razie stwierdzenia, że beneficjent dopuścił się uchybienia, zasadniczo istniała możliwość żądania zwrotu nawet całej kwoty ...

wiązało się z bardzo surowymi konsekwencjami nawet za niewielkie uchybienia. Dochodzona przez Instytucję Wdrażającą kwota w jej nieprzedawnionej części, tj. 41 480 zł jako 10% wartości zakwestionowanej faktury nr [...], mieściła się przy tym w granicach wyznaczonych przez wytyczne KE. Żądanie zasądzenia skapitalizowanych odsetek od kwoty 41 480 zł uznano ...

zł), która została uznana za przedawnioną. Uwzględnienie wspomnianego okresu i kwoty bazowej, a także przyjętej w umowie stawki odsetek, czyniło w tym zakresie żądanie powódki uzasadnionym co do kwoty 10 731 zł. Beneficjentka wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego. W ramach zarzutu naruszenia art. 471 k.c. i art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 2 ust. 2 oraz art. 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z § 25 umowy z 1 czerwca 2005 r. (§ 23 wedle numeracji zmienionej późniejszym aneksem) zakwestionowała przyjęcie, że zastosowanie korekty finansowej nie miało charakteru odszkodowawczego, w związku z czym powódki nie obciążał (art. 6 k.c.) obowiązek wykazania szkody. Z kolei w zarzucie naruszenia § 11 ust. 1 umowy z 1 czerwca 2005 r. w zw. z art. 65 § 1 i 2 k.c. oraz art. 481 § 1 k.c ...

d.u.f.p. oraz art. 207 u.f.p., gdyż przepisy te nie obowiązywały w dniu zawarcia umowy, nadto dotyczą jedynie zwrotu środków na podstawie decyzji administracyjnej. Skarżąca zarzuciła również naruszenie punktu 12 wytycznych KE w zw. z art. 2 ust. 2 oraz art. 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z § 25 umowy z 1 czerwca 2005 r. (§ 23 wedle numeracji zmienionej późniejszym aneksem) w zw. z art. 6 k.p.c. przez "uznanie, iż powódka nie musiała uzasadnić wysokości ...

korekty finansowej, podczas, gdy ww. przepis przewiduje możliwość zastosowania trzech różnych procentowo stawek korekty, a w związku z tym to powód powinien wykazać z jakich przyczyn zastosował daną stawkę". W skardze wskazano także na naruszenie art. 123 § 1 ust. 2 k.c. w zw. z art. 451 k.c. w zw. z art. 120 § 1, art. 481 § 1 i art. 483 § 1 k.c. przez ...

Skarga kasacyjna podlegała oddaleniu. Wstępnie należy zauważyć, że wszystkie - poza ostatnim - zarzuty skargi zostały sformułowane w nieprawidłowy sposób. Stosownie do art. 3983 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. skargę ...

lub na naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W orzecznictwie podkreśla się, że w świetle art. 3984 § 1 pkt 2 k.p.c. konieczne jest wskazanie w skardze konkretnego naruszonego przepisu lub przepisów prawa i uzasadnienia, w czym przejawia się jego lub ich naruszenie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2019 ...

1 i art. 3984 1 pkt 2 k.p.c. bez wątpienia wynika zatem, że w ramach podstawy naruszenia prawa materialnego dopuszczalne jest wyłącznie formułowanie zarzutów naruszenia konkretnych przepisów prawa materialnego ...

prawa powszechnie obowiązującego (zob. postanowienie SN z 6 stycznia 1999 r., II CKN 113/98). W skardze kasacyjnej nie można było zatem postawić zarzutu naruszenia ani kontraktu stron, ani wytycznych KE ...

zarzuca naruszenie zarówno poszczególnych postanowień umowy łączącej ją z Instytucją Wdrażającą, jak i "przepisu" zawartego w wytycznych, czyli akcie niemającym charakteru źródła powszechnie obowiązującego prawa. Mimo opisanej wyżej, daleko idącej wadliwości omawianych zarzutów, podlegały one rozpoznaniu w zakresie, w jakim istotnie odnosiły się do naruszenia prawa materialnego. Żaden z tych zarzutów nie okazał się jednak trafny. Pierwszy z zarzutów skargi sprowadza się w istocie do twierdzenia, że uregulowany w art. 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z art. 39 ust. 1 rozporządzenia 1260/1999 obowiązek dokonywania korekt finansowych ma charakter ...

jest przesłanką nałożenia na beneficjenta obowiązku zwrotu środków, przy czym ciężar wykazania szkody, jako faktu w rozumieniu art. 6 k.c., obarcza podmiot, który domaga się tego zwrotu. Wbrew stanowisku skarżącej ...

nie wynika jednak z art. 2 ust. 2 rozporządzenia 448/2001, o czym mowa będzie w dalszej części uzasadnienia. Z oczywistych względów nie można go wyprowadzić również z pozostałych przywołanych w zarzucie unormowań. Wskazanie na naruszenie art. 2 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i ...

448/2001 należy uznać za omyłkę; pierwszy z przepisów dotyczy bowiem zakresu operacji dotkniętych korektami w przypadku wykrycia przez Państwo Członkowskie nieprawidłowości o charakterze systemowym, a dwa pozostałe dotyczą działań Komisji Europejskiej w stosunku do Państw Członkowskich. Wskazanie na art. 361 § 1 i 2 k.c. byłoby natomiast trafne dopiero w razie uprzedniego przesądzenia, że zwrot środków w ramach korekty finansowej ma charakter odszkodowania. Z kolei odwołanie do art. 471 k.c. oraz ...

m.in. do art. 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia 448/2001, wypada wyjaśnić, że - w okresie istotnym dla sprawy - w przypadku relacji między instytucjami Państwa Członkowskiego, w tym Instytucją Wdrażającą (powódką) a beneficjentami dofinansowań, kontrola finansowego aspektu pomocy z Funduszy Europejskich, w tym Europejskiego Funduszu Społecznego, w pierwszej instancji należy (należała) do Państw Członkowskich; wprost wynika to z art. 38 ust. 1 zd. 1 rozporządzenia 1260/1999. Skutki wykrycia nieprawidłowości w wydatkowaniu funduszy unormowane zostały w sposób ogólny w art. 39 ust. 1 akapit 2 zd. 1 i 2 rozporządzenia 1260/1999, zgodnie z którymi Państwo Członkowskie dokonuje wymaganych korekt finansowych w związku z indywidualnymi lub systemowymi nieprawidłowościami. Korekty dokonywane przez Państwo Członkowskie polegają na anulowaniu całości lub części wkładu Wspólnoty. Szczegółowe zasady w zakresie procedury dokonywania korekt finansowych pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych, którą administrują Państwa Członkowskie, zarówno na linii Państwo Członkowskie (instytucja wdrażająca) - beneficjent ...

i między Komisją Europejską a Państwami Członkowskimi, unormowane zostało, odnośnie do środków, które uzyskiwała pozwana, w rozporządzeniu 448/2001. Dla sprawy znaczenie ma przy tym wyłącznie art. 2 ust. 2, a ...

Sprawiedliwości Unii Europejskiej, stwierdzając, że obowiązek dokonania korekty finansowej powstaje po stronie Państwa Członkowskiego już w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości (zob. wyrok TSUE z 14 lipca 2016 r., C-406/14, Wrocław - Miasto na prawach powiatu v. Minister Infrastruktury i Rozwoju, pkt 45). Powyższy wniosek jest oczywisty nie tylko w świetle treści wszystkich przytoczonych przepisów, lecz również tego, że zgodnie z art. 2 ust. 2 ...

podlega całość, czy część wkładu. Stanowisko odmienne od prezentowanego przez skarżącą potwierdza także wykładnia historyczna. W rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne ...

prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budżetu ogólnego. Z faktu wprowadzenia takiej definicji wynikają następujące konkluzje. Po pierwsze, brak stosownej definicji w poprzednio obowiązującym akcie przemawia za sformułowaniem wniosku, że pojęcie nieprawidłowości należało rozumieć zgodnie z jego ogólnym znaczeniem, a zatem szeroko, jako każde naruszenie prawa - bez ograniczenia do sytuacji, w których dane działanie powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie. Po drugie, nawet na gruncie wskazanego wyżej, nieznajdującego zastosowania w sprawie, unormowania wskazano, że uchybienie zasadom udzielania zamówień publicznych stanowi nieprawidłowość w rozumieniu art. 2 pkt 7 rozporządzenia 1083/2006, o ile nie można wykluczyć, że uchybienie ...

funduszu (zob. wyrok TSUE z 14 lipca 2016 r., C-406/14, Wrocław-Miasto na prawach powiatu v. Minister Infrastruktury i Rozwoju, pkt 45). Przesłanką uznania naruszenia prawa za "nieprawidłowość", która - jak zauważono wyżej - zasadniczo sama w sobie uzasadnia dokonanie korekty finansowej, nie jest zatem szkoda, lecz to, że nie można wykluczyć, iż dane zdarzenie szkodę wyrządziło lub może ją wyrządzić. Innymi słowy, faktem w rozumieniu art. 6 k.c. jest w tym przypadku nie samo istnienie szkody, lecz niemożność wykluczenia, że dojdzie do powstania uszczerbku majątkowego. Po trzecie, skarżąca nie kwestionowała w istocie, że dopuściła się "nieprawidłowości" w rozumieniu art. 2 ust. 2 rozporządzenia 448/2001 oraz art. 39 ust. 1 rozporządzenia 1260 ...

1 in principio k.p.c.) czyni zbędnym dalsze roztrząsanie tego, czy także przed wejściem w życie rozporządzenia 1083/2006 "nieprawidłowość", która uzasadniałaby dokonanie korekty finansowej, występowała tylko wtedy, gdy naruszenie ...

powstania tego obowiązku nie było przy tym istnienie szkody. Umowa z 1 czerwca 2005 r. w jej § 11 jedynie potwierdzała ten fakt, podobnie jak (w istocie pozbawione samodzielnego znaczenia prawnego) zawarte w § 25 odesłanie do stosownych aktów prawnych. W świetle stanowiska skarżącej, niezależnie od braku postawienia odpowiedniego zarzutu, wypada ponadto zauważyć, że także ze wspomnianej umowy, a zwłaszcza jej § 11, w żadnym razie nie wynika, by Beneficjentka była zobowiązana do zwrotu odpowiedniej części finansowania wyłącznie w sytuacji, w której doszło do wyrządzenia szkody. Z uwagi na naturę roszczenia wynikającego z art. 2 ust. 2 rozporządzenia 448/2001 w zw. z art. 39 ust. 1 akapit 2 zd. 1 i 2 rozporządzenia 1260/1999 ...

powódka, polegający na skróceniu okresu składania ofert tak, że był on krótszy od ustawowego minimum, w oczywisty sposób nie pozwala na wykluczenie możliwości powstania szkody. Unormowany w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych reżim wydatkowania środków publicznych wprowadzono po to, by z jednej strony zapewnić funkcjonującym ...

zamówień uzyskanie możliwie korzystnych ofert. Tymczasem daleko idące skrócenie przez pozwaną terminu, o którym mowa w art. 49 ust. 3 d.p.z.p. (który wszak i tak ma charakter wyjątkowy ...

i przygotowanie oferty na dotyczący e-learningu projekt o wartości blisko miliona złotych, a zatem - w realiach roku 2005 - zamówienia opiewającego na wysoką kwotę, a przy tym wysokospecjalistycznego. Nie ulega wątpliwości, że w takiej sytuacji wykonania zamówienia nie mogli zaoferować wszyscy kontrahenci, którzy potencjalnie, w dłuższym terminie, byliby w stanie przedstawić wartościowe, a zarazem konkurencyjne oferty wykonania prac. Kwestia ta ma jednak charakter wyłącznie ...

uboczny względem wyżej wyjaśnionych przyczyn niezasadności pierwszego z zarzutów skargi. Drugi z zarzutów skargi jest, w świetle powyższych rozważań, oczywiście bezzasadny. Skarżąca dąży w nim bowiem do wykazania, że Sąd Apelacyjny błędnie wyłożył umowę stron i na tej podstawie przyjął, że Instytucja Wdrażająca była - w myśl umowy z 1 czerwca 2005 r. - uprawniona do zastosowania korekty finansowej niezależnie od (czyli: bez obowiązku wykazania w procesie) faktu poniesienia szkody. Stanowisko skarżącej jest jednak a limine nietrafne, gdyż, jak wyjaśniono już ...

dla oceny, czy powódce przysługiwało dochodzone roszczenie. Nadto skarżąca błędnie upatruje naruszenia zakazu nieretroakcji prawa w odwołaniu się przez Sąd Apelacyjny do art. 211 d.u.f.p. oraz art. 207 ...

a jedynie wzmacniał argumentację co do nieodszkodowawczego charakteru korekt finansowych przez odwołania do unormowań zawartych w ustawach dotyczących finansów publicznych. Trzeci z zarzutów skargi, wprost oparty przede wszystkich na naruszeniu aktu niestanowiącego źródła powszechnie obowiązującego prawa, także okazał się niezasadny. W jego ramach skarżąca zakwestionowała, z jednej strony, brak wyjaśnienia przyczyn, dla których Sąd Apelacyjny uznał, że Instytucja Wdrażająca mogła zastosować korektę finansową w wysokości 10%, a z drugiej - samo uznanie takiej korekty za prawidłową. Pierwszy z aspektów tego zarzutu, dotyczący w istocie sposobu sporządzenia uzasadnienia zaskarżonego wyroku, nie poddaje się rozpoznaniu z uwagi na niewskazanie na ...

nie ma zatem rozstrzygającego znaczenia powołanie się skarżącej na punkt 12 wytycznych KE, dotyczący przypadków, w których zamówienie zostało udzielone z poszanowaniem postanowień dyrektyw w sprawie zamówień publicznych, ale niektóre elementy drugorzędne nie zostały wypełnione, np. w zakresie ogłoszenia informacji o udzieleniu zamówienia. W punkcie tym, oprócz możliwości zastosowania korekt w wysokości 2, 5 lub 10% wartości umowy, przewidziano wprawdzie, że jeżeli ten rodzaj nieprawidłowości ma ...

korekty, jednakże, po pierwsze, powódka nie była zobowiązana do stosowania tego aktu. Po drugie natomiast, w sprawie nie przyjęto, by nieprawidłowość, której dopuściła się Beneficjentka, miała charakter wyłącznie formalny. Jak wskazano ...

jednoznacznie wskazuje, że działania pozwanej zagrażały prawidłowemu wydatkowaniu środków publicznych. Czwarty z zarzutów skargi dotyczy w istocie sposobu dokonanej przez Sąd Apelacyjny wykładni oświadczenia z 7 lipca 2010 r. Świadczy o ...

zarówno treść tego zarzutu, jak i stosowna część uzasadnienia skargi (s. 15-16). Rzecz jednak w tym, że skarżąca nie postawiła zarzutu naruszenia art. 65 § 1 k.c. Przyjęty w sprawie sposób rozumienia wspomnianego pisma nie może być zatem przedmiotem kontroli. W konsekwencji niemożliwa do wzruszenia jest ocena o przerwaniu biegu przedawnienia omawianego roszczenia, a także o ...

odsetek. Skarżąca bowiem część oceny prawnej Sądu drugiej instancji, mającą kluczowe znaczenie dla prawidłowości zajętego w skardze stanowiska, zakwestionowała wyłącznie w ramach uzasadnienia skargi, bez postawienia odpowiedniego zarzutu naruszenia prawa materialnego. Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 39814 k.p.c., orzeczono jak w sentencji wyroku. ...

[ukryta sygnatura] – Postanowienie Sądu Najwyższego – 2010 104 fragmenty

2010-09-30 » odmawia podjęcia uchwały

KZP 16/10 Członek zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, mającej po- stać jednostki górnictwa węglowego w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 25 września 1997 r. o restrukturyzacji finansowej ...

oraz wprowadzeniu opłaty węglowej (Dz. U. Nr 113, poz. 735 ze zm.) i spółki węglowej w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funk- cjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych upraw- nieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112 ze zm.), w zakresie zarządzania tą spółką i reprezentowania jej na zewnątrz, pełni funkcję publiczną w rozumieniu przepisów art. 228 k.k. i art. 229 k.k. Przewodniczący: sędzia SN R ...

Malarski. Sędziowie SN: T. Artymiuk (sprawozdawca), M. Laskowski. Prokurator Prokuratury Generalnej: B. Mik. Sąd Najwyższy w sprawie Wiesława K., Jerzego H. i Jacka W., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 30 września 2010 r. przekazanego na podstawie art. 441 § 1 k.p.k., postanowieniem Sądu Okręgowego w G. z dnia 24 czerwca 2010 r., zagadnienia prawnego wy- magającego zasadniczej wykładni ustawy: "Czy pojęcie "pełnienia funkcji publicznej" stanowiące znamię prze- stępstwa z art. 228 § 5 k.k., w brzmieniu przed nowelą z dnia 13 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ...

ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 1061) wprowadzającą definicję legalną osoby pełnią- cej funkcję publiczną w art. 115 § 19 k.k., ustalane być może wyłącznie w oparciu o kryterium środków publicznych oddanych w dyspozycję danej jednostki organizacyjnej, czy też konieczne jest nadto ustalenie, iż zacho- wanie danej osoby ...

oraz związane było z ustawowym umocowaniem zakresu uprawnień i obowiązków, które dana osoba miała realizować w sferze publicznej, a ponadto czy przez jednostkę organizacyjną dysponującą środkami publicznymi w rozumieniu art. 115 § 19 k.k. należy rozumieć wyłącznie jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ...

U. z dnia 24 września 2009 r.) i inne podmioty, którym powierzono administrowanie środkami publicznymi w rozumieniu tej usta- wy, czy także podmioty gospodarcze powstałe w oparciu o majątek Skarbu Państwa?" postanowił odmówić podjęcia uchwały. UZASADNIENIE Przedstawione Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne wyłoniło się w następującym układzie procesowym. Postanowieniem z dnia 8 lutego 2010 r., Sąd Rejonowy w R. umorzył - na mocy art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. - postępowanie karne przeciwko: I. Wiesławowi K., oskarżonemu o to, że: "w nieustalonych dniach, w okresie od 1 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 1998 r. w R., działając w krót- kich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, w związku z pełnie- niem funkcji publicznej - jako członek zarządu "Spółki Węglowej" S.A. w R. - realizując uprzednio zawarte, nieformalne porozumienie w zakresie wa- runków nabycia węgla przez "Agencję Handlową B. K. i spółka" sp. j., przy- jął od Barbary K. korzyść majątkową znacznej wartości w kwocie co naj- mniej 420 000 zł. w ten sposób, że od wymienionej pobierał raz w miesiącu pieniądze w wysokości uzależnionej od ilości dostarczonego węgla na rzecz "Agencji Handlowej B. K. i spółka" sp. j., co łącznie stanowiło co naj- mniej 400 000 zł oraz pieniądze w kwocie stanowiącej procent wartości wierzytelności potrąconej w ramach zawartych porozumień kompensacyj- nych, którego uczestnikami między innymi były "Spółka Węglowa" S.A. oraz ...

j., co łącznie stanowiło co naj- mniej 20 000 zł" - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 228 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; II. Jerzemu H., oskarżonemu o to, że: "w nieustalonych dniach, w okresie od dnia 1 stycznia 1997 r. do dnia 31 grudnia 1998 r., działając w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, w związku z peł- nieniem funkcji publicznej - jako członek zarządu "Spółki Węglowej" S.A. w G. - realizując uprzednio zawarte, nieformalne porozumienie w zakresie warunków nabycia węgla na rzecz "Agencji Handlowej B. K. i spółka" sp. j., przyjął od Barbary K. korzyść majątkową znacznej wartości w kwocie co najmniej 150 000 zł, w ten sposób, że od wymienionej pobierał jeden raz w miesiącu w okresie do stycznia do grudnia 1997 r. pieniądze w kwocie co najmniej 10 000 zł oraz jeden raz w miesiącach od stycznia do grudnia 1998 r. pieniądze w wysokości co najmniej 5 000 zł" - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 228 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; III. Jackowi W., oskarżonemu o to, że: "w nieustalonych dniach, w okresie od 1 lipca 1994 r. do 31 grudnia 1998 r. w R., działając wspólnie i w porozumieniu z Barbarą K., w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, udzielił korzyści majątkowej znacznej wartości w łącznej kwocie 580 000 zł osobom pełniącym funkcje publiczne w związku z wykonywa- niem przez te osoby obowiązków członka zarządu "Spółki Węglowej" S.A. w R. oraz "Spółki Węglowej" S.A. w T. - realizując uprzednio zawarte, nie- formalne porozumienia umożliwiające nabycie węgla przez "Agencję Han- dlową B. K. i spółka" sp. j., w ten sposób, że jako wspólnik "Agencji Han- dlowej B. K. i spółka" sp. j. pobierał ...

osobom pełniącym funkcje publiczne, a także sam przekazywał pobrane z kasy spółki pieniądze, i tak: - w okresie od 1 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 1998 r., udzielił Wiesła- wowi K. - pełniącemu funkcję członka zarządu "Spółki Węglowej" S.A. - korzyść majątkową znacznej wartości w kwocie co najmniej 420 000 zł w ten sposób, że samodzielnie bądź za pośrednictwem innej ustalonej osoby, przekazał pieniądze w wysokości uzależnionej od ilości dostarczonego wę- gla na rzecz "Agencji Handlowej B. K. i spółka" sp. j., co łącznie stanowiło co najmniej 400 000 zł oraz pieniądze w kwocie stanowiącej procent warto- ści wierzytelności potrąconej w ramach zawartych porozumień kompensa- cyjnych, których uczestnikami między innymi były "Spółka Węglowa" S.A. oraz "Agencja Handlowa B. K." sp. j., co łącznie stanowiło co najmniej 20 000 zł, - w okresie od 1 stycznia 1997 r. do 31 grudnia 1998 r., udzielił Je- rzemu H. - pełniącemu funkcję członka zarządu "Spółki Węglowej" S.A. - korzyść majątkową znacznej wartości w kwocie co najmniej 150 000 zł" - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 229 § 4 k.k. w zw. z art. 12 k.k., z uwagi na to, że zarzucone im czyny nie zawierają znamion czynu zabro- nionego. Podstawą wydania - na posiedzeniu wyznaczonym w trybie art. 339 § 3 pkt 1 k.p.k. - wskazanego wyżej rozstrzygnięcia był wyrażony przez ...

meriti pogląd, według którego funkcja członka zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, a więc taka, jaką w inkryminowanym czasie pełnili Wiesław K. oraz Jerzy H., nie była funkcją publiczną w rozumieniu art. 228 § 5 k.k. Odwołując się szeroko w warstwie motywacyjnej do judykatów Są- du Najwyższego oraz stanowiska prezentowanego w tym przedmiocie przez niektórych przedstawicieli doktryny, Sąd Rejonowy wywiódł, że w wypadku oskarżonych nie zostały spełnione kryteria, wypracowane w orzecznictwie na gruncie stanu prawnego sprzed dnia 1 lipca 2003 r., po- zwalające na uznanie danej osoby za podmiot przestępstwa łapownictwa biernego, stypizowanego w art. 228 k.k. W ocenie sądu a quo brak jest ak- tu normatywnego określającego publiczny charakter funkcji pełnionej przez Wiesława K. i Jerzego H., a nadto w odniesieniu do obu oskarżonych nie może być również mowy o realizowaniu tej funkcji z wykorzystaniem środ- ków publicznych w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1998 r. o finan- sach publicznych (Dz ...

15, poz. 148 ze zm.). Konsekwencją powyższego, stało się uznanie, że również czyn zarzucony Jackowi W. nie zawierał znamion czynu zabronionego z art. 229 § 4 k.k., gdyż nie zostało spełnione znamię określające czynność sprawczą, ze względu na brak u wskazanych w zarzucie osób stanowiących przedmiot oddziaływania, okre- ślonej przepisem art. 229 k.k. cechy - pełnienia funkcji publicznej. Wresz- cie, odwołując się do wyrażonych w art. 1 § 1 k.k. zasad nullum crimen, nulla poena sine lege oraz lex retro (severior) non agit, Sąd Rejonowy od- rzucił sugerowaną w uzasadnieniu aktu oskarżenia możliwość interpretacji znamienia "osoba pełniąca funkcję publiczną" przy uwzględnieniu definicji legalnej tego pojęcia zawartej w art. 115 § 19 k.k., który to przepis wszedł w życie w dniu 1 lipca 2003 r. na podstawie art. 1 pkt 3 lit. b ustawy z ...

więc po dacie popełnienia przez oskar- żonych zarzuconych im przez oskarżyciela publicznego czynów. Postanowienie to w całości, na niekorzyść oskarżonych, zaskarżył Prokurator Okręgowy w K. Podnosząc zarzut obrazy prawa materialnego - art. 228 § 5 k.k. i art. 229 § 4 ...

przepisem art. 228 § 5 k.k. oraz jednocześnie kwalifikującego osobę, stanowiącą przedmiot oddziaływania przestępstwa opisanego w art. 229 § 4 k.k., tj. pojęcia "osoby pełniącej funkcję publiczną", i w konsekwen- cji wyrażenie nietrafnego poglądu, że oskarżeni Wiesław K. oraz Jerzy H. pełniąc funkcje członków zarządu w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa, nie byli osobami pełniącymi funkcję publiczną w rozumieniu po- wołanych przepisów, wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i prze- kazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w R. do ponownego rozpoznania. W ocenie prokuratora, zarówno powołane w uzasadnieniu zażalenia orzecz- nictwo sądowe, jak i piśmiennictwo prawnicze, dostarczają argumentów świadczących o tym, że przyjęta w zaskarżonym postanowieniu wykładnia sformułowania "osoba pełniąca funkcję publiczną" jest nietrafna. Skarżący odwołał się m.in. do ustawowej definicji tego pojęcia zawartej obecnie w art. 115 § 19 k.p.k., konkludując, że oskarżeni posiadają przymiot osób pełniących funkcję publiczną już z racji samego zatrudnienia ich w jednost- ce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, do których należą nie tylko środki publiczne sensu stricto, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, ale również majątek jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Uzasadniając możliwość posiłkowania ...

k.p.k. autor zażalenia powołał się z kolei na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 kwietnia 2007 r., III KK 298/06, OSPiPr 2007, nr 12, poz. 5, zgodnie z którym defini- cja legalna zawarta w tym ostatnim przepisie, chociaż nieobowiązująca w poprzednim stanie prawnym, stanowi zbiorcze odbicie dotychczasowego dorobku judykatury w zakresie interpretacji spornego pojęcia. Skarżący podjął wreszcie próbę naświetlenia szczególnej roli spółek górniczych, któ- ra ...

kraju, które z mocy art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2005, Nr 228, poz. 1947 ze zm.) stanowią własność Skarbu ...

zasobów naturalnych kraju (Dz. U. Nr 97, poz. 1051 ze zm.), nie podlegają przekształceniom własnościowym. W odpowiedzi na zażalenie obrońca oskarżonego Jerzego H. (wcze- śniej przed rozpoznaniem sprawy przez Sąd Rejonowy na posiedzeniu w dniu 8 lutego 2010 r. obrońcy tego oskarżonego wnioskowali o umorzenie postępowania w oparciu o przepis art. 339 § 3 pkt 2 k.p.k. z uwagi na to, że Jerzy H. nie zajmował kierowniczego stanowiska w innej instytucji pań- stwowej, nie był więc funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 § 13 pkt 6 k.k.) wniósł o utrzymanie w mocy zaskarżonego postanowienia. W ocenie autora przedmiotowego pisma słuszne jest stanowisko Sądu a quo odrzucające możliwość stosowania przy interpretacji pojęcia "osoby pełnią- cej funkcję publiczną", nieobowiązującego - w okresie objętym zarzutami aktu oskarżenia - art. 115 § 19 k.k. Nadto, zdaniem obrony, środki wnie ...

do spółki handlowej tytułem pokrycia kapitału zakładowego tracą swój publiczny charakter, stając się majątkiem spółki, w związku z czym nie mogą być traktowane jako środki publiczne, zaś go- spodarowanie tymi środkami - pozostającymi w dyspozycji spółki - nie ma miejsca na obszarze działalności publicznej i w celach publicznych, co przesądza o niepublicznym charakterze członka jej zarządu. Co więcej, uznanie członka zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Państwa za osobę pełniącą funkcję publiczną nie jest, w jego ocenie, możliwe przez posłuże- nie się analogią do sytuacji dyrektora przedsiębiorstwa państwowego (uchwała Sądu ...

2001 r., I KZP 9/01, OSNKW 2001, z. 11-12, poz. 87), jako że w wypadku tego ostatniego pu- bliczny charakter jego funkcji wynika z regulacji ustawowej określającej pu- bliczny ...

jego działania - tj. optymalne zarządzanie działalnością gospo- darczą opartą o mienie państwowe - uwzględniający zadania określone w akcie o utworzeniu przedsiębiorstwa, bądź nałożone przez organ założy- cielski już w czasie działania przedsiębiorstwa. Autor odpowiedzi na zaża- lenie wykluczył również możliwość posiłkowania się, przy definiowaniu ...

Nr 106, poz. 679), jak rów- nież dopuszczalność ewentualnego zakwalifikowania czynu oskarżonego jako przestępstwa określonego w art. 296a § 1 k.k., a to ze względu na brak w opisie czynu wymaganych - verba auctoris - znamion kwalifikacyj- nych. Rozpoznając zażalenie oskarżyciela publicznego, Sąd Okręgowy w G. uznał, że w sprawie wyłoniło się zagadnienie prawne wymagające za- sadniczej wykładni ustawy, które zawarł w pytaniu prawnym przytoczonym in extenso w części dyspozytywnej niniejszego postanowienia. Motywując, oparte o przepis art. 441 § 1 k.p.k., wystąpienie do Sądu Najwyższego sąd ten skoncentrował się w pierwszym rzędzie na przytoczeniu i skomentowa- niu szeregu wypowiedzi judykatury i nauki prawa karnego, dotyczących in- terpretowanego wyrażenia. Nie ujawniając własnych zapatrywań w tym przedmiocie, sąd pytający ograniczył się do konstatacji, że przedstawione w uzasadnieniu postanowienia różnice interpretacyjne dotyczące zakresu definicyjnego znamienia "osoba pełniąca funkcję publiczną", oparte na re ...

po- wód zwrócenia się o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, co zresztą, jak zauważa, było już wcześniej - w kontekście konieczności dookreślenia po- jęć użytych w definicji art. 115 § 19 k.k. - postulowane również w literaturze przedmiotu (O. Górniok: Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2004, s. 394). W ocenie sądu, w zależności od przyjętego kryterium definicyjnego dotyczącego czy to władztwa publicznoprawnego, czy tylko i wyłącznie kry- terium środków publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, zachowania oskarżonych stają się prawnokarnie bądź relewantne, bądź irrelewantne. Prokurator Prokuratury Generalnej w pisemnym wniosku wyraził sta- nowisko, że odniesienie się do wskazanej w postanowieniu Sądu Okręgo- wego w G. kwestii prawnej nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przez Sąd odwoławczy poddanego kontroli instancyjnej środka odwoławczego, gdyż wydane w niniejszej sprawie orzeczenie sądu meriti dotknięte jest oczywi- stą obrazą prawa, w szczególności z uwagi na to, że nie uwzględnia rea- liów sprawy, co powoduje, iż sformułowane ...

nabiera cech py- tania o charakterze abstrakcyjnym, z którym wystąpić mogą jedynie pod- mioty wymienione w art. 60 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Są- dzie ...

2002, Nr 240, poz. 2052 ze zm.). Co więcej, moż- liwość skorzystania z instytucji określonej w art. 441 § 1 k.p.k. nie zwalnia - jak to wywodzi prokurator - sądu pytającego z obowiązku samodzielnej oceny realiów sprawy, w której wniesiono środek odwoławczy, czego w ni- niejszej sprawie zaniechano i w czym Sąd Najwyższy nie może sądu odwo- ławczego wyręczać. W tej sytuacji prokurator wniósł o odmowę podjęcia uchwały. Rozpoznając przedstawione pytanie prawne, Sąd Najwyższy zważył, co następuje. Nie można odmówić słuszności prokuratorowi Prokuratury General- nej, który wskazał, że w niniejszej sprawie nie wystąpiły warunki do podję- cia uchwały. Zgodnie z dyspozycją art. 441 § 1 ...

prawnego wówczas, gdy wyłoni się ono przy rozpoznawaniu środka odwoławczego i wymaga zasadniczej wykładni ustawy. W orzecznictwie konsekwentnie wskazuje się, że dla skutecznego wystąpienia z pytaniem - w oparciu o przepis art. 441 k.p.k. - konieczne jest, aby zagadnienie, którego dotyczy wystąpienie ...

więc dotyczyło istotnego problemu interpretacyjnego, tj. ta- kiego, który odnosi się do "przepisu rozbieżnie interpretowanego w prakty- ce sądowej lub przepisu o oczywiście wadliwej redakcji lub niejasno sfor- mułowanego, umożliwiającego przeciwstawne ...

ale oznacza także i to, że rozstrzygnięcie zagadnienia musi mieć znaczenie dla samej sprawy pozostającej w gestii sądu odwoławczego, czyli - dla rozstrzygnię- cia środka odwoławczego. Przedstawienie zagadnienia prawnego jest za- tem ...

i dotyczyły istotnych pro- blemów wykładni prawa, bowiem jego "wątpliwość" musi mieć przede wszystkim "zakotwiczenie" w ustaleniach faktycznych dokonanych w kon- kretnej sprawie, co w szczególności oznacza niedopuszczalność rozwią- zywania w omawianym trybie abstrakcyjnych problemów interpretacyjnych, jakie nasuwają się w związku z rozpoznawanym środkiem odwoławczym i tylko mogą, chociaż wcale nie muszą, przesądzać o treści ...

10, poz. 89). Każdorazowo też u podstaw decyzji sądu odwoławczego o skorzystaniu z instytucji określonej w art. 441 § 1 k.p.k. muszą leżeć wątpliwości, których sąd ten samodzielnie nie potrafi ...

Najwyższego przez sąd odwoławczy z pytaniem o charakterze abstrak- cyjnym, tak jak jest to możliwe w oparciu o art. 60 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego ...

KZP 14/08, LEX nr 398511) oraz nie służy zastępowaniu sądu odwoławczego przez Sąd Najwyższy w rozstrzyganiu kwestii natury fak- tycznej. Ostatnia z wymienionych wyżej przesłanek, umożliwiających sądowi odwoławczemu zwrócenie się do Sądu Najwyższego w trybie art. 441 § 1 k.p.k., w niniejszej sprawie nie została spełniona, bowiem udzielenie od- powiedzi na pytanie, które wprawdzie sformułowane zostało przez sąd ad quem w związku z wniesionym zażaleniem, nie ma wszelako znaczenia dla rozstrzygnięcia tego środka odwoławczego i na ...

związane z samym zarzutem zażalenia prokuratora, oderwane wszelako od materii, która in concreto jest, a w zasadzie powinna być, przedmiotem rozpozna- nia w ramach prowadzonego postępowania odwoławczego, powoduje, że staje się ono pytaniem o charakterze abstrakcyjnym, a więc takim, które nie może być zadane w trybie art. 441 k.p.k. Wątpliwość, której rozwiania spodziewa się Sąd Okręgowy w G., niewątpliwie nie pozostaje w związku ze sferą ustalonych w niniejszej sprawie faktów. Rzecz bowiem w tym, co trafnie zasygnalizowano w pi- semnym wniosku prokuratora Prokuratury Generalnej, że Sąd a quo, któ- rego orzeczenie poddane zostało ...

sferą do porządku, ograniczając się do przytoczenia zarzutów aktu oskar- żenia (nie dostrzegając nawet zawartych w nich błędów) i - pomimo ob- szerności wywodu - w rzeczywistości zdawkowego odniesienia swoich ocen prawnych do członków zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Pań- stwa in ...

których czyny nie wiązały się z dysponowaniem środkami publicznymi. Sąd ten wspomniał o faktach opisanych w akcie oskarżenia, a dotyczących czynów zarzuconych Wiesławowi K. i Jerzemu H. tylko margi- nalnie, przecząc przy tym możliwości przyjęcia, aby "w zakresie, jaki został objęty stawianymi obu oskarżonym zarzutami, dysponowali oni środkami pochodzącymi właśnie z tych ...

Rejonowego). Stanowi to oczywistą polemikę z tezami aktu oskarżenia, przy czym z treści uzasadnienia wydanego w trybie art. 339 § 3 pkt 1 k.p.k. postanowienia nie wynika, w oparciu o jakie to dowody, wobec nieprzeprowadzenia postępo- wania dowodowego, sąd meriti doszedł do powyższej ...

Sądu pierwszej instancji, zaś wymownym przykładem pobieżnego trak- towania przez ten sąd faktów jest przyjęcie w pisemnych motywach jego rozstrzygnięcia, że czyn zarzucony Wiesławowi K. popełniony został pod rządami Kodeksu karnego ...

1997 r., mimo że z samego zarzutu aktu oskarżenia wynika, iż czyn ten zakończył się w dniu 30 kwietnia 1998 r., a więc w czasie, gdy obowiązywał jeszcze Kodeks karny z 1969 r., czy też przeoczenie błędnego wskazania - w zarzucie II aktu oskarżenia - G., jako siedziby "Spółki Węglowej" S.A., w sytuacji gdy siedzibą tej spółki były bez wątpienia T., zaś w zarzucie III kwoty udzielonej korzyści majątkowej (jest 580 000 zł, gdy z prostego rachunku wynika, że było to 570 000 zł), acz- kolwiek te dwie ostatnie kwestie, w kontekście orzeczenia merytorycznego w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonych, są na tym etapie postępowania, rzecz jasna, irrelewantne. Trudno w tym stanie rzeczy odmówić racji prokuratorowi Prokuratury Generalnej, gdy w pisemnym stanowisku zauważa, że przy tak ustalonych przez sąd a quo - a więc w sposób błędny - faktach, nie istnieje możliwość rzetelnego odniesienia się przez Sąd odwoławczy, do zarzutu podniesio- nego w zażaleniu oskarżyciela publicznego i przesądzenia o odpowiedzial- ności karnej oskarżonych lub jej braku, skoro nie ...

faktycznych do oceny, czy zachowanie oskarżonych wyczerpywało, czy też nie wyczer- pywało znamion zarzuconych im w akcie oskarżenia przestępstw. Poza sporem pozostaje, że oparcia w faktach uznanych przez sąd meriti za udowodnione nie znajduje również sam zarzut stawiany w środku odwo- ławczym wniesionym przez prokuratora, a jednocześnie nie istnieje możli- wość dokonania niezbędnych ustaleń faktycznych przez Sąd drugiej in- stancji w postępowaniu, w którym orzeczenie pierwszoinstancyjne zapadło bez przeprowadzenia dowodów, przeciwko czemu skarżący nie oponuje, chociaż powinien to uczynić. Zaistniała więc sytuacja, w której postanowienie Sądu Rejonowego w R. dotknięte jest tak istotnymi wadami, m.in. w postaci naruszenia art. 92 k.p.k. i art. 94 § 1 pkt 3 k.p.k. (w konsekwencji tego również art. 339 § 3 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.), że w rezultacie uniemożliwia to w chwili obecnej przesądzenie przez sąd odwoławczy o odpowiedzialności karnej oskarżonych, w szczególności w kontekście podniesionego w zaża- leniu zarzutu. Sąd Najwyższy podziela także w całej rozciągłości stanowisko proku- ratora Prokuratury Generalnej, o nadużyciu przez Sąd a quo trybu wstęp- nej kontroli oskarżenia, przewidzianego w art. 339 § 3 pkt 1 k.p.k. Umorze- nie postępowania w tym trybie przed rozprawą, w oparciu o przepis art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k., może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy z zebranego w po- stępowaniu przygotowawczym materiału dowodowego w sposób oczywisty wynika, że zarzucany oskarżonemu czyn nie zawiera znamion czynu za- bronionego. Takie orzeczenie opierać się więc musi na niebudzących wąt- pliwości materiałach postępowania przygotowawczego, zaś w sytuacji gdy zebrane dowody nie mają jednoznacznego wyrazu, gdy dokonanie trafnych ustaleń faktycznych, co do ...

1650 i z dnia 14 czerwca 2010 r., IV KK 109/10, niepubl.). Co więcej, w ramach "wstępnej kontroli aktu oskarżenia" nie może być dokonywana w żadnej mierze ocena wiarygodności dowodów przedstawionych przez prokuratora na poparcie zarzutów aktu oskarżenia, gdyż wykracza to poza tryb przewidziany w przepisie art. 339 § 3 pkt 1 k.p.k.. Ocena taka może być wyrażona po prze- prowadzeniu "pełnego postępowania" z konsekwencjami wskazanymi w art. 414 § 1 k.p.k. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 stycznia 2006 r., III KK 96/05, LEX nr 172192). Tymczasem Sąd Rejonowy w R. nie tylko pominął, że fakty istotne z punktu widzenia odpowiedzialności karnej oskarżonych, nie są jedno- znaczne, lecz wręcz podjął się oceny niektórych z nich (choćby w kwestii wykorzystywania dotacji udzielanych przez Skarb Państwa spółkom, w któ- rych funkcje członków zarządów pełnili Wiesław K. i Jerzy H.), wdając się w polemikę z motywami aktu oskarżenia. Wszystko to sprawia, że dotknięte tego rodzaju obrazą prawa orze- czenie nie powinno się ostać, co - wobec błędnego sformułowania zarzutu przez oskarżyciela publicznego (w zażaleniu podniesiono wyłącznie obrazę prawa materialnego, w sytuacji gdy z zarzutem takim można wystąpić je- dynie przy niespornych ustaleniach faktycznych) - obliguje Sąd ...

kątem szerszym niż granice środka odwoławczego (art. 433 § 1 in fine k.p.k.), a w szczególności zba- dania, czy w sprawie nie wystąpiła bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 440 k.p.k. w zw. z art. 434 § 1 zd. 2 in fine k.p.k. Z uwagi na ...

17; z dnia 19 sierpnia 2009 r., V KK 157/09, LEX nr 519634), zaś w realiach niniejszej sprawy wręcz konieczne, co zwalnia sąd odwoławczy od badania - jako bezprzedmiotowych - pozostałych jej aspektów, w szcze- gólności zarzutu podniesionego w zażaleniu (art. 436 k.p.k.). Nie wydaje się też w tym wypadku konieczna dodatkowa wykładnia art. 440 k.p.k., a tylko ona in concreto mogłaby się stać przedmiotem wystąpienia Sądu Okręgowego w G. opartego o przepis art. 441 § 1 k.p.k. W efekcie, konieczność wyjaśnienia wszystkich okoliczności istot- nych dla rozstrzygnięcia o przedmiocie postępowania (czego Sąd Rejono- wy zaniechał), może całkowicie zdezaktualizować potrzebę wykładni prawa materialnego, czyniąc wystąpienie w tej sprawie przez Sąd odwoławczy z pytaniem prawnym co najmniej przedwczesnym, o ile nie w ogóle bez- przedmiotowym (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2001 r., I KZP 6/01, LEX nr 47719). Niezależnie od tego, że w świetle przeprowadzonych wyżej rozważań w niniejszej sprawie nie zaistniały warunki do podjęcia uchwały, w ocenie Sądu Najwyższego zachodzi jednak konieczność sformułowania, niejako na marginesie, kilku uwag dotyczących problematyki poruszonej przez Sąd ad quem, w szczególności w kontekście wskazań, jakich sąd ten powinien udzielić Sądowi pierwszej instancji co do dalszego toku postępowania (art. 442 § 3 k.p.k.). W wypadku uznania, że poddane kontroli instancyjnej orze- czenie jest rażąco niesprawiedliwe i wymaga uchylenia w trybie art. 440 k.p.k., powstanie bowiem konieczność ukierunkowania sądu meriti na naji- stotniejsze ...

kwestie dowodowe, które - po rozpoznaniu sprawy na rozpra- wie głównej - winny się stać elementem rozważań w przedmiocie odpo- wiedzialności karnej oskarżonych w zakresie czynów zarzuconych im w akcie oskarżenia. Na wstępie tej części motywów niniejszego postanowienia zwrócić należy uwagę, że czyny, których ...

aktu oskarżenia, popeł- niony został przed dniem 1 września 1998 r., a więc przed wejściem w ży- cie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (art. 1 ustawy z ...

1997 r. Przepisy wprowadzające Kodeks karny - Dz. U. Nr 88, poz. 554 ze zm.), co w pierwszym rzędzie wymaga poczynienia rozważań przez pryzmat art. 4 § 1 k.k. Truizmem byłoby stwierdzenie, że w czasie obowiązywania Kodeksu karnego z 1969 r., jak również w okresie poprzedzającym dodanie do art. 115 k.k. § 19, interpretacja pojęcia, które wzbudziło wątpliwość Sądu Okrę- gowego w G., pozostawiona została judykaturze i przechodziła stopniową ewolucję. Godzi się w tym miejscu zauważyć, że o ile w orzecznictwie ugruntował się pogląd, iż podmiotem przestępstwa stypizowanego w art. 239 d.k.k., a obecnie w art. 228 k.k., poza funkcjonariuszem publicznym, o którym była mowa w art. 120 § 11 d.k.k. (aktualnie w art. 115 § 13 k.k. przy zmienionym katalogu desygnatów) - pomimo wątpliwości wyrażanych w tym przedmiocie w piśmiennictwie na gruncie obu kodeksów (zob. W. Wol- ter: Odpowiedzialność karna osób pełniących funkcje publiczne, PiP 1969, nr 6, s. 961 i nast.; tenże: Dwie wykładnie podmiotu przestępstw służbo- wych (w:) Problemy Prawa Karnego I, Prace naukowe Uniwersytetu Ślą- skiego nr 113, Katowice 1975, s. 43 i nast.; A. Zoll (w:) K. Buchała, A. Zoll: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Kraków 1998, t. I, s. 637 ...

lipca 1970 r., VI KZP 27/70, OSNKW 1970, z. 9, poz. 98), o tyle w tymże orzecznictwie (również Sądu Najwyższego) nie wypracowano uniwersal- nych kryteriów pozwalających na zaliczenie do tego ostatniego kręgu osób, które nie zostały expressis verbis wymienione w przepisach zawierających ustawowy katalog funkcjonariuszy publicznych, rozstrzygając pojawiające się problemy interpretacyjne w sposób kazuistyczny. Nie zmienia to postaci rzeczy, że przez wiele lat na gruncie art. 239 ...

publicznej utoż- samiano więc z realizacją tego rodzaju kompetencji, które polegały na sprawowaniu zarządu podejmowanego w sferze publicznej i wykonywaniu powinności ciążących na władzach publicznych. Zgodnie z powyższym za- łożeniem, za ...

r., II KKN 346/97, OSNKW 2000, z. 1-2, poz. 10; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 lutego 2001 r., II AKa 252/00, Prok. i Pr. 2000, nr 1-2, poz. 10). Również po wejściu w życie Kodeksu karnego z 1997 r., w którym art. 228 § 1 k.k. nadano identyczną treść jak poprzednio obowiązującemu art. 239 § 1 ...

do stwierdzenia cechy pełnie- nia funkcji publicznej, zgodnie wskazywano na normatywne umocowanie takiej funkcji, zawarte w aktach prawnych rangi ustawowej, a nawet Kon- stytucji. Kryterium powyższe stało się więc podstawą uznania za osobę pełniącą funkcję publiczną: 1) ordynatora w publicznym zespole opieki zdrowotnej, w zakresie czynności związanych zarówno z administrowaniem, jak i udzielaniem świadczeń zdrowotnych wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza (Dz. U. 1997 ...

I KZP 5/01, OSNKW 2001, z. 9-10, poz. 71, 2) dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem i reprezentowania go na zewnątrz (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia ...

czynności wy- konywanych na podstawie art. 55 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. 1995, Nr 54, poz. 288 ze zm.), które wiążą się z dysponowaniem środkami publicznymi, zdefiniowanymi w art. 2 pkt 7 usta- wy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. 1998, Nr 119, poz. 773 ze zm.) w zw. z art. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz ...

kierunek interpretacyjny kontynuowany był - co do czynów po- pełnionych przed dniem 1 lipca 2003 r. - w kolejnych judykatach wydanych zarówno przed tą datą (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 listo- pada 2002 r., IV KKN 570/99, OSNKW 2003, z. 1-2, poz. 10, w którym za osobę pełniącą funkcję publiczną uznano pracowników zakładu energe- tycznego, którzy dokonują kontroli legalności ...

z mocy art. 57 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne - Dz. U. Nr 54, poz. 348 ze zm.), jak i po niej: - postanowienie Sądu ...

dnia 23 października 2003 r., IV KK 265/02, OSNKW 2004, z. 2, poz. 17 - w odniesieniu do osoby doko- nującej z upoważnienia przewoźnika, na podstawie art. 33a ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. 2000, Nr 50, poz. 601 ze zm.), kontroli dokumentów przewozu osób lub bagażu w środkach komuni- kacji publicznej należących do tego przewoźnika, utworzonego przez jed- nostkę samorządu terytorialnego w ramach prowadzonej gospodarki ko- munalnej w formie spółki prawa handlowego ze środków publicznych (środków, którymi jednostka ta pokryła udziały), - postanowienie Sądu ...

do zachowania nauczyciela aka- demickiego, związanego z wykonywaniem przez niego obowiązków, o ja- kich mowa w art. 99 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyż- szym (Dz. U. Nr 65, poz. 385 ze zm.) w zw. z art. 70 ust. 1 Konstytucji RP, z zauważeniem, że znaczna część rozważań zawartych w uzasadnieniu tego orzeczenia może mieć zastosowanie także w odniesieniu do nauczy- cieli akademickich wyższych uczelni niemających statusu uczelni pań- stwowych. Lektura powołanych orzeczeń ...

dotyczącego pre- zesa spółdzielni mieszkaniowej) nie pozostawia wątpliwości, że poza umo- cowaniem normatywnym pojawiła się w nich kolejna przesłanka określają- ca publiczny charakter pełnionej funkcji, jaką było działanie w oparciu o środki publiczne, przy różnym rozumieniu tego pojęcia. Dla orzekających w tych sprawach składów Sądu Najwyższego możliwość ustalenia, czy okre- ślona osoba pełni funkcję publiczną, wiązało ...

zowania statutowych zadań - środkami publicznymi. Dopuszczono wszela- ko również możliwość przyjęcia publicznego charakteru pełnionej funkcji w wypadku braku po stronie określonego podmiotu kompetencji władczych (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 ...

679 ze zm.), do czego do- szło już po uchwaleniu nowego Kodeksu karnego, Sąd Najwyższy w powo- łanej uchwale uznał, że cecha publiczna funkcji dyrektora przedsiębiorstwa państwowego (pomimo tego, że nie dysponuje instrumentami władztwa publicznego) zawiera się w realizacji - poprzez zarządzanie przedsiębior- stwem w formach właściwych dla działalności gospodarczej - przedsię- wzięć władczych organu założycielskiego. Podsumowując tę część wywodu stwierdzić ...

należy, że na grun- cie stanu prawnego obowiązującego przed dniem 1 lipca 2003 r., określony w orzecznictwie (wobec braku definicji ustawowej) zakres podmiotowy po- jęcia "pełnienia funkcji publicznej", o której mowa w art. 228 § 1 k.k. (do dnia 1 września 1998 r. w art. 239 § 1 k.k.), był szeroki i obejmował - poza osobami uznanymi z mocy przepisu ustawy (art. 120 § 11 k.k., a następnie art. 115 § 13 k.k. w brzmieniu przed nowelą z dnia 13 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny i ...

ustaw) za funkcjonariu- szy publicznych także osoby, co do których publiczny charakter ich funkcji wynikał, w konkretnym stanie faktycznym, po pierwsze z umocowania nor- matywnego, a po drugie zaś z działania w oparciu o środki publiczne, przy czym kryteria powyższe nie musiały występować łącznie, i nie wiązał ...

pełni przecież swoją funkcję z mocy ustawy lub Konstytucji i mógł być podmiotem przestępstwa określonego w art. 228 § 1 k.k. (art. 239 § 1 d.k.k.), zarówno w stanie prawnym przed, jak i po dniu 1 lipca 2003 r., nie wszyscy wyposażeni zo- stali w kompetencje władcze w określonym zakresie działalności publicz- nej, a jednocześnie w tym gronie znaleźć można także osoby, które w swo- jej działalności publicznej nie korzystają z jakichkolwiek środków publicz- nych, np.: - funkcjonariusz publiczny w osobie urzędnika zatrudnionego w są- dzie powszechnym lub wojskowym, czy też w powszechnej albo wojskowej jednostce prokuratury w oparciu o przepisy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury ...

zm.), który nie dysponuje kompetencjami władczymi, chociaż sądy i jednostki prokuratury są "innymi organami państwowymi" w ujęciu art. 115 § 13 pkt 4 k.k., i to funkcjonującymi na bazie środków publicznych ...

którego sui generis władcza działalność (art. 1 § 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie - Dz. U. 2008, Nr 189, poz. 1158 ze zm.) jest prowadzona poza strukturą organów władzy państwowej i opiera się wyłącznie na środkach własnych, - adwokat, orzekający w przedmiocie odpowiedzialności dyscyplinar- nej adwokatów i aplikantów jako członek sądu dyscyplinarnego (art. 115 § 13 pkt 3 in fine k.k.), w granicach zakreślonych przepisami działu VIII usta- wy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. 2009, Nr 146, poz. 1188 ze zm.), - syndyk i zarządca, pomimo ...

powiązania z dysponowaniem środkami publicznymi, stosownie do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i na- prawcze (Dz. U. 2009, Nr 175, poz. 1361 ze zm.), które to osoby figurują w katalogu funkcjonariuszy publicznych w związku z nowelizacją art. 115 § 13 pkt 3 k.k. dokonaną przepisem art. 22 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji syndyka (Dz. U. Nr 123, poz. 850). Powyższe zestawienie z jednej strony uzmysławia więc pokrewień ...

lub być przedmiotem czynności łapownictwa czynnego, z drugiej zaś pozwala wy- kluczyć pogląd o niejednolitości w tym zakresie dotychczasowego orzecz- nictwa Sądu Najwyższego. Każda z powołanych wypowiedzi najwyższej instancji sądowej odnosiła się przecież do innego rodzaju aktywności w sferze publicznej, uwzględniającej stan faktyczny konkretnej sprawy, co nie pozwalało na sformułowanie jednej uniwersalnej definicji "osoby pełniącej funkcję publiczną". Ponadto, zestawienie to daje podstawę do odrzucenia tych wyartyku- łowanych w piśmiennictwie propozycji, aby wyrażenie "osoba pełniąca funkcję publiczną" odczytywać przez pryzmat definicji funkcjonariusza pu- blicznego i w konsekwencji tego uznawać, że sprawcą przestępstwa sprzedajności może być osoba wskazana w treści art. 115 § 13 k.k. oraz każda inna osoba wykazująca wspólną cechę podmiotów z powołanego przepisu, którą to cechą miałoby być pełnienie doniosłych społecznie funk- cji w instytucjach państwowych lub samorządu terytorialnego, a więc dzia- łalność o charakterze władczym (R. Zawłocki: Osoba ...

funkcję pu- bliczną jako sprawca przestępstwa łapownictwa biernego z art. 228 § 1 k.k., Mon. Praw. 2002, nr 10, s. 472 i nast.). Ten tok rozumowania nie uwzględnia wszakże, że tej wspólnej cechy nie da się przypisać chociażby notariuszowi i niektórym osobom orzekającym w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy - a więc podmiotom wymienionym w art. 115 § 13 k.k., a nadto opiera się na nieuzasadnionym przyznaniu norma- tywnego i przesądzającego znaczenia tytułowi rozdziału XXIX Kodeksu karnego, który to pogląd wypowiedziany został również w innych publika- cjach (zob. M. Filar: Zakres pojęciowy znamienia pełnienie funkcji publicz- nej na gruncie ...

art. 228 k.k., Palestra 2003, nr 7-8, s. 62 - 63; P. Kardas: Zatrudnienie w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicz- nymi jako ustawowe kryterium wyznaczające zakres znaczeniowy pojęcia "osoba pełniąca funkcję publiczną". Rozważania na tle modeli interpreta- cyjnych prezentowanych w piśmiennictwie karnistycznym oraz orzecznic- twie Sądu Najwyższego, CzPKiNP 2005, z. 1, s. 37 - 38). Stanowisko ...

podobnie zresztą jak i duchownych innych, uznanych przez państwo polskie, kościołów), przed którym małżeństwo zawarte w formie przewidzianej przez prawo ka- noniczne wywiera, zgodnie z art. 15a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o sto- sunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 ze zm.), takie same skutki, jak małżeństwo zawarte przed urzędnikiem stanu cywilnego, jeżeli spełnione zostały wymagania określone w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (zob. A. Barczak-Oplustil (w:) A. Barczak-Oplustil, M. Bielski, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Raglewski, W. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll: Kodeks karny. Część szcze- gólna. Komentarz, Warszawa 2008, t. II, s. 965 ...

Nr 178, poz. 1478), czy wreszcie biegłego sądowego działającego we własnym zakresie (zob. J. Majewski (w:) G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Ra- glewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll: Kodeks karny. Część szczegól- na. Komentarz, Warszawa 2007, t. I, s. 1242). Niejednorodność pojęcia "osoby pełniącej funkcję publiczną" znalazła swój wyraz również w definicji tego wyrażenia wprowadzonej do zawartego w art. 115 k.k. słownika wyrażeń ustawowych poprzez dodanie § 19 (powo- łany wcześniej art. 1 ...

13 czerwca 2003 r.). Na wstępie tego fragmentu rozważań odnieść należy się do zasygna- lizowanej w postanowieniu Sądu Rejonowego w R. kwestii zakazu retroak- tywności stosowania przepisu, który nie obowiązywał w czasie, który objęty został zarzutami postawionymi oskarżonym przez oskarżyciela publiczne- go. Prawdą jest, że w sytuacji, gdy konkretne zachowanie w określonym układzie faktycznym, normatywnym i aksjologicznym uznawane było, w związku z dokonywaną w takim układzie wykładnią regulacji prawnych, za zachowanie niepodlegające sankcji karnej, to zmiana tego kontekstu, w szczególności przez wprowadzenie nowego unormowania i związaną z tym unormowaniem nową wykładnią, uaktywnia zakaz wynikający z zasady konstytucyjnej określonej w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP, jak i z przepisu art. 1 § 1 k.k., w takim zakresie, w jakim ten nowy kontekst faktyczny, nor- matywny i aksjologiczny spowodować może dla sprawcy negatywne skutki prawne, umożliwiając pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej za coś, co sankcjonowane karnie nie było (W. Wróbel: Zmiana normatywna i zasa- dy intertemporalne w prawie karnym, Kraków 2003, s. 448 i nast.). Inaczej rzecz się ma jednak wówczas, gdy określone zachowanie jest penalizowa- ne zarówno przez poprzednio, jak i aktualnie obowiązujące przepisy. W ta- kim wypadku zakaz retroaktywnego działania przepisu oraz jego wykładni dotyczy wyłącznie tej sfery, w jakiej poszerzeniu uległby zakres penalizacji. W przypadku art. 115 § 19 k.k. ta ostatnia sytuacja nie ma jednak miejsca. Zakres definicji "osoby pełniącej funkcję publiczną" wypracowany w orzecznictwie na gruncie stanu prawnego sprzed dnia 1 lipca 2003 r. oraz wynikający z obowiązującej po tej dacie definicji ustawowej pokrywają się. Znajduje to wprost potwierdzenie w zaakceptowaniu przez ustawodaw- cę propozycji treści tego przepisu zawartej w rządowym projekcie ustawy - o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karne- go, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy - Prawo bankowe, której towarzyszyła deklaracja projektodawców, że wprawdzie "propozycja zmierzająca do dodania w art. 115 k.k. nowego § 19 ma na celu wypełnienie dotychczasowej luki prawnej polegającej na ...

zabronionego (nullum crimen sine lege), wszelako zaproponowana definicja "...uwzględnia dotychczasowy dorobek orzecznictwa Sądu Najwyższego, np. w sprawach korupcji lekarzy i dyrektorów przedsiębiorstw, a z drugiej strony również zobowiązania międzynarodowe Rzeczypospolitej Polskiej ...

sejmowy nr 869, s. 18 - 19). Takie też stanowisko co do zakresu de- finicji zawartej w art. 115 § 19 k.k. wyraził już Sąd Najwyższy w powoła- nym, we wstępnej części niniejszego uzasadnienia, wyroku z dnia 18 kwietnia 2007 r., III KK 298/06, uznając, że stanowi ona zbiorcze odbicie dotychczasowego dorobku judykatury w zakresie interpretacji przedmioto- wego wyrażenia, przystając do takiego jego rozumienia jak to, które wypra- cowane zostało w orzecznictwie w okresie, gdy definicja ta nie obowiązy- wała. Pogląd ten należy podzielić. W efekcie definicja ta (zawarta w art. 115 § 19 k.k.) potwierdziła, że "osobą pełniącą funkcję publiczną" jest nie tylko funkcjonariusz publiczny oraz członek organu samorządowego, a także osoba zatrudniona w jedno- stce organizacyjnej dysponującej środkami publicznym (niewykonująca wy- łącznie czynności usługowych), lecz również - lege non distiguente - każ- da inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności pu- blicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę ...

funkcję publiczną - nie tylko nie oznacza ich całkowitej rozbieżności, lecz wręcz przemawia za przyjęciem, że w obu wypadkach kryteria te mają podobny charakter. Ich cechą wspólną jest to, że umiejscawiają one wykonywanie danej funkcji nie w sferze prywatnej, lecz w szeroko rozumianej sferze pu- blicznej (zob. L. Gardocki: Prawo karne, Warszawa 2006, s. 276). Przenosząc poczynione wyżej uwagi na grunt niniejszej sprawy, zważyć należy, co następuje. W dotychczas zapadłych orzeczeniach Sąd Najwyższy nie wypowie- dział się expressis verbis w kwestii uznania za osobę pełniącą funkcję pu- bliczną członka zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, możliwości takiej jednak również nie zanegował. W szeregu judykatów wydanych na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat uznano m.in., że nowe warunki ustrojo ...

polskiego nie stoją na przeszkodzie uznania za osobę pełnią- cą funkcję publiczną prezesa zarządu banku w formie spółki akcyjnej, w której Skarb Państwa miał jakiekolwiek udziały (wskazana już wcześniej uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 1995 r., I KZP 6/95). Rów- nież, w powołanym w niniejszym uzasadnieniu postanowieniu Sądu Naj- wyższego z dnia 23 października 2003 r., IV KK 265/02, charakter funkcji publicznej przyznano osobie zatrudnionej u przewoźnika, utworzonego w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym udziałow- cem była jednostka samorządu terytorialnego. Ewentualności uznania za osobę pełniącą funkcję publiczną zastępcy dyrektora do spraw ekonomicz- nych - głównego księgowego w przedsiębiorstwie komunikacyjnym będą- cym spółką akcyjną, nie wykluczył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 li- stopada 2009 r., IV KK 141/09, LEX nr 553959. Wreszcie w wyroku z dnia 7 października 2009 r., IV KK 174/09, OSNKW 2010, z. 1 ...

rozważenia przy ponownym rozpoznaniu sprawy, czy konkretna kopalnia węgla kamiennego jest jednostką dysponującą środkami publicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) oraz ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. 2007, Nr 59, poz. 404), a także czy przepisy ...

115 § 19 k.k. oraz art. 230 § 1 k.k. dotyczą wszelkich jedno- stek, które w swojej działalności wykorzystują środki publiczne, niezależnie od sposobu ich pozyskania. Bardziej kategoryczne w swoich wypowiedziach okazały się sądy apelacyjne. I tak, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 6 października 2005 r., II AKa 195/05, OSA 2006, nr 1 ...

publicz- ne, którymi dysponuje przedsiębiorstwo państwowe, to przede wszystkim ta immanentna część majątku narodowego, która przekazana jest przed- siębiorstwu przez organ założycielski i mienie nabyte w trakcie działania przedsiębiorstwa, ale także środki publiczne, z których przedsiębiorstwo to korzysta z różnych innych tytułów". W konsekwencji sąd ten uznał więc, że osoba pełniąca funkcję publiczną to (poza funkcjonariuszem publicznym i pozostałymi podmiotami wskazanymi w § 19 art. 115 k.k.) także taka oso- ba, która jest zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środ- kami publicznymi, w tym zwłaszcza takiej, która zarządza majątkiem pu- blicznym, z wyjątkiem tych osób, które w takiej jednostce pełnią czynności wyłącznie usługowe. Natomiast Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 12 marca 2008 r., II AKa 356/07, LEX nr 447045, odwołując się do pojęcia osoby pełniącej funkcję publiczną w rozumieniu art. 115 § 19 k.k., którą to cechę - zgodnie z zawartą w tym przepisie definicją - posiada osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, wyraził pogląd, iż "nie ma najmniejszych przeszkód do tego, aby uznać za osobę pełniącą funkcje publiczne, bankowca zatrudnionego w prywatnym banku na stanowisku Naczelnika Wydziału Kredytów, czy zastępcę Dyrektora Od- działu takiego banku, który w ramach swojej działalności kredytowej dys- ponuje w istocie rzeczy środkami publicznymi, a to z tego powodu, że większościowym udziałowcem tego banku jest państwowa osoba prawna". Na odmiennym biegunie stanęło natomiast piśmiennictwo, w którym przeważały głosy sprzeciwiające się zaliczeniu do katalogu osób pełnią- cych funkcję publiczną nie tylko ...

Barczak-Oplustil: op. cit., s. 959 - 963, J. Majewski: op. cit., s. 1241, J. Giezek (w:) J. Giezek, N. Kłączyńska, G. Łabuda: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, LEX 2007, teza 9 i nast.), aczkolwiek wyrażone zostały w nim również poglądy przeciwne (zob. J. Skorupka: Ochrona interesów majątkowych Skarbu Państwa, Wro- cław 2004, s. 71 i nast.). Głównymi argumentami dla oponentów przyjętego w orzecznictwie stanowiska była i jest okoliczność, że mienie Skarbu Państwa przekazane do dyspozycji przedsiębiorstwa państwowego oraz stanowiące kapitał za- kładowy spółki handlowej z udziałem Skarbu Państwa nie wchodzi w za- kres definicji legalnej "środki publiczne" określonej w ustawach o finansach publicznych (art. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. - Dz. U ...

i spółek prawa handlowego. Z argumentacją tą nie można się jednak zgodzić. Słusznie zauważa bowiem w swoim stanowisku prokurator Prokuratury Generalnej, odwołując się m.in. do poglądów wyrażanych w literaturze przedmiotu (zob. O. Gór- niok (w:) M. Bojarski, M. Filar, W. Filipkowski, O. Górniok, S. Hoc, P. Hofmański, M. Katlinowski, M. Kulik, L. K. Paprzycki, E. Pływaczewski, W. Radecki, Z. Sienkiewicz, Z. Siwek, R. A. Stefański, L. Tyszkiewicz, A. Wą- sek: Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2008, s. 533 - 534; J. Bojarski, T. Oczkowski: Penalizacja korupcji gospodarczej w polskim prawie karnym, Prok. i Pr. 2004, nr 4, s. 86 - 88), że żadna z kolejno obowiązujących ...

zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego. Pominięcie wskazanej regulacji w ustawach o finansach publicznych nie skutkuje przecież, że poddane jej nieruchomości nie należą do szeroko ...

zostały wprowadzone i pomyślane na użytek reżimu, który do dnia 31 grudnia 1998 r. (a w tym czasie zakończyły się już działania oskarżonych określone zarzutami aktu oskarżenia) był re- żimem normatywnym noszącym nazwę prawa budżetowego, podlegające- go unormowaniom ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe (Dz. U. 1993, Nr 72, poz. 344 ze zm.). Z powołanych względów przypisy- wanie ...

zaś stają się one zupełnie bezużyteczne dla oceny prawnej zachowań mających miejsce przed dniem wejścia w życie pierwszej w wymienionych ustaw o finansach publicznych, a więc przed dniem 1 stycznia 1999 r. (art. 204 tej ustawy). W tym kontekście (braku podstaw do uznania, że ustawy o finan- sach publicznych zawierają wyłączną i uniwersalną definicję "środków pu- blicznych") nie można pominąć chociażby unormowań zawartych w przepi- sach ustawy z dnia 22 września 2006 r. o przejrzystości stosunków finan- sowych pomiędzy ...

finansowej niektórych przedsiębiorstw (Dz. U. Nr 191, poz. 1411), która, z uwagi na przedmiot zawartej w niej regulacji, wydaje się zresztą bardziej przydatna dla zdekodowania omawianego pojęcia na gruncie prawa karnego. Ustawa ta w art. 2 ust. 1 pkt 4 wprowadza m.in. definicję przedsiębiorcy publicznego, przez co należy ...

rozumieć każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, bez względu na sposób działania oraz formę organizacyjno-prawną, w szczególności spółkę han- dlową, spółdzielnię, przedsiębiorstwo państwowe, towarzystwo ubezpie- czeń wzajemnych oraz bank państwowy, na którego działalność organ pu- bliczny wywiera decydujący wpływ, niezależnie od wpływu wywieranego na niego przez inne podmioty, zaś w pkt 7 tego przepisu wskazuje, że przez "środki publiczne" rozumieć należy również środki przedsiębiorcy publicz- nego. W tym stanie rzeczy uznać należy, że pojęcie "środków publicznych", pomimo jego zdefiniowania w przepisach prawa o finansach publicznych oraz inkorporowania jego definicji przez art. 2 ust. 1 pkt ...

664 ze zm.) i art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010, Nr 113, poz. 759), może być w kon- tekście prawa karnego modyfikowane ze względu na zadania jakie w nim spełnia, oraz że obejmuje ono zarówno środki o takim charakterze wcho- dzące w skład majątku danej jednostki, jak też wszelkie inne środki pu- bliczne, z których jednostka ta, z różnych tytułów korzysta. Niezależnie od powyższego, uznaniu członka zarządu jednoosobo- wej spółki akcyjnej Skarbu Państwa za osobę pełniącą funkcję publiczną, a to w związku z zatrudnieniem w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, i bezspornie nie wykonującego w niej czynności wy- łącznie usługowych, nie sprzeciwia się również akcentowana w piśmiennic- twie (zob. P. Kardas: op. cit., s. 41 - 45) różnica między przedsiębiorstwem państwowym działającym ...

14 u.p.p.) i uzyskania przezeń osobowości prawnej (art. 16 u.p.p.) środki przekazane mu przez organ założycielski (art. 46 ust. 1 u.p.p.) oraz mienie później nabyte ...

sny rachunek (art. 47 u.p.p.). Oba te podmioty zbliża ponadto akt kreacji, zarówno w świetle ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsię- biorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 ze zm. - dalej w skrócie: u.p.), jak i ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. 2002, Nr 171, poz. 1397 ze zm. - dalej w skrócie: u.k.p.). W obu stanach prawnych chodzi o akt właściwego organu administracji publicznej (art. 5 i 6 u.p. oraz art. 3 i 4 u.k.p.), przy czym w tym drugim wypadku, w akcie komercjalizacji, ustaleniu podlegają m.in. statut spółki oraz imiona i nazwiska członków organów pierwszej ...

kadencji (art. 9 ust. 2 pkt 1 i 3 u.k.p.). Dopiero do powstałego w ten sposób bytu prawnego, nazwanego w tym stadium po prostu spółką, znajdowały i znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu handlowego, a następnie Kodeksu ...

2006 r. o przej- rzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przed- siębiorcami publicznymi..., która w art. 3 nakłada na przedsiębiorcę pu- blicznego szereg obowiązków, zaś w art. 5 i 6 przyznaje organowi nadzoru- jącemu, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, ściśle określone uprawnienia, czy też obowiązująca już w inkryminowanym okresie ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługują- cych ...

2 pkt 5 tej ostatniej ustawy reprezentantowi jedynego akcjonariusza spółki z udziałem Skarbu Państwa przysługują w szczególności wszystkie upraw- nienia wynikające z praw majątkowych Skarbu Państwa, w tym w zakresie praw z akcji, łącznie ze związanymi z nimi prawami osobistymi oraz w sto- sunku do mienia przypadającego Skarbowi Państwa w wyniku likwidacji spółki. Porównywalny jest wreszcie wpływ organów reprezentujących Skarb Państwa na obsadę zarządu w następnych kadencjach statutowych władz spółki oraz na samo funkcjonowanie spółki (w myśl art. 303 § 1 k.s.h. w jednoosobowej spółce akcyjnej wszystkie uprawnienia walnego zgroma- dzenia wykonuje jedyny akcjonariusz). Wszystko to uświadamia z jednej strony bliskość obu bytów praw- nych, jakimi są przedsiębiorstwo państwowe i jednoosobowa spółka Skar- bu Państwa utworzona aktem komercjalizacji, pod ...

spółkę, poprzez odwołanie się do konstytucyjnej za- sady "wolności działalności gospodarczej" (art. 20 Konstytucji RP), w sys- temie prawa prywatnego. Z użycia w Konstytucji (art. 20 i 22) zwrotu "wolność gospodarcza" wynika, że chodzi o działalność jednostek (osób fizycznych) oraz instytucji "niepaństwowych" (szerzej niepublicznych), które mają prawo samodzielnie decydować o udziale w życiu gospodarczym, zakresie i formach tego udziału, w tym możliwości swobodnego podejmowania różnych działań fak- tycznych i prawnych, mieszczących się w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Konstytucyjna zasada wolności działalności gospodarczej nie ma więc zasadniczo zastosowania do działań państwa podejmowanych w formie bezpośredniego lub pośredniego prowadzenia takiej działalności. Oznacza to, że państwo może wybrać funkcjonujące w systemie prawnym instytucje właściwe dla prawa prywatnego (np. spółki), czy też stworzyć nowe formy organizacyjne, wyposażając je w odrębną od państwa osobo- wość prawną (np. przedsiębiorstwa państwowe) albo też zezwolić na pro- wadzenie takiej działalności bezpośrednio przez jednostki budżetowe, nie wyposażone w odrębną osobowość prawną, zaś status tych jednostek ("publicznych podmiotów gospodarczych") z istoty rzeczy różni się ...

określenia zakresu i form ich działalności, określania i modyfiko- wania ich struktur organizacyjnych. Konsekwencją tego, w przypadku spó- łek prawa handlowego, jest więc i to, że to państwo (Skarb Państwa) ma ...

takich podmiotów gospodarczych, a tym samym może wyznaczać granice swobody działania osób i organów wykonujących w nich szeroko rozumiany zarząd majątkiem publicznym, czy to w drodze odpowiednich regulacji ustawowych, czy też poprzez udzielanie im, na podstawie obowiązujących przepisów, poleceń i wytycz- nych, byle tylko nie stawiało to podmiotów sektora publicznego w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do podmiotów sektora prywatnego w gospo- darce (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 maja 2001 r., K 19/00, OTK ...

2001, nr 4, poz. 82). Wszystko to sprawia, że zarówno przedsiębiorstwo państwowe, jak i powstała w oparciu o majątek państwowy spółka, nie są takimi samymi uczestnikami obrotu gospodarczego, jak pozostałe biorące w nim udział podmioty. Tryb ich powstania regulowany jest wyłącznie przepisami prawa publicznego, zaś dalsza działalność ...

i prawa publicznego. Te właśnie elementy sprawiły, że członkowie organu zarządzającego takiej spółki poddani zostali w art. 2 pkt 9 regulacjom ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia ...

osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. 2006, Nr 216, poz. 1584 ze zm.) - na marginesie: w tekście tym, w przed- miocie związanym z niniejszymi rozważaniami, nie dokonano zmian rów- nież po dniu 1 lipca ...

niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306 ze zm. - art. 2 pkt 3 w zw. z art. 1 pkt 7), których publiczny cha- rakter, w świetle powołanego wyżej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, nie może budzić wątpliwości. W efekcie, niezależnie od zastosowanego kryterium, czy to zatrud- nienia w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, czy działalności publicznej opartej - w zakresie praw i obowiązków - o przepisy ustawy, należy przyjąć, że członkowie jednoosobowych spółek Skarbu Państwa z uwagi na charakter pełnionej przez siebie funkcji, wykonywanej w sferze publicznej i polegającej na administrowaniu, rozporządzaniu ma- jątkiem publicznym, podejmowaniu w tej sferze decyzji lub ich przygotowy- waniu, pełnią w tym zakresie funkcję publiczną, a więc mogą być podmio- tem przestępstwa łapownictwa biernego (art. 228 k.k.), jak i obiektem od- działywania w przestępstwie łapownictwa czynnego (art. 229 k.k.). Nie można również pominąć i tego, że w wypadku oskarżonych w ni- niejszej sprawie członków zarządów obu wskazanych w akcie oskarżenia spółek chodzi o podmioty prawne szczególnego rodzaju i z tego powodu, że zarówno "Spółka Węglowa" S.A. w T., jak i "Spółka Węglowa" S.A. w R. zaliczone zostały do jednoosobowych spółek Skarbu Państwa przedstawia- jących wyjątkowo doniosłe znaczenie dla całej ...

2a ust. 1 u.p.) - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 1996 r. w sprawie określenia przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa ...

związanej z przeprowa- dzaną przez państwo restrukturyzacją górnictwa węgla kamiennego i jego dostosowaniem do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej, co znalazło swoje odzwierciedlenie w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamienne ...

oraz ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz ...

r.), a także udzie- lanie tym podmiotom gospodarczym dotacji z budżetu państwa na ściśle określone w tych aktach prawnych cele o charakterze publicznym. Już choćby ta ostatnia okoliczność, a więc otrzymanie ...

spółkę, i to na podstawie przepisów ustawowych z zakresu prawa publicznego lub znajdu- jących oparcie w takich przepisach indywidualnych decyzji administracyj- nych, dotacji lub subwencji, których zasady wykorzystywania - określone w ustawach - związane były z realizacją celów publicznych i dokonywane pod nadzorem instytucji państwowych przekazujących te ...

handlowej (z udziałem Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego), za osobę pełniącą funkcję pu- bliczną w rozumieniu art. 228 k.k., co przyznają nawet przeciwnicy zalicze- nia in genere członków zarządów ...

nie tylko jako spółek kapitało- wych z całościowym udziałem Skarbu Państwa, których prawną podstawą działania w sferze gospodarczej są wyłącznie przepisy Kodeksu handlo- wego (Kodeksu spółek handlowych), lecz jako podmiotów prawa publicz- nego o ściśle określonej roli w działalności samego państwa. Podsumowanie całości przeprowadzonych wyżej rozważań daje, w ocenie Sądu Najwyższego, podstawę do wyrażenia konkluzji, że członek zarządu jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, mającej postać jednostki górnictwa węglowego w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 25 września 1997 r. o restrukturyzacji finansowej ...

oraz wprowadzeniu opłaty węglowej (Dz. U. Nr 113, poz. 735 ze zm.), i spółki węglowej, w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w wa- runkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zada- niach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112 ze zm.), w zakresie za- rządzania tą spółką i reprezentowania jej na zewnątrz, pełni funkcję pu- bliczną w rozumieniu przepisów art. 228 k.k. i art. 229 k.k. Na zakończenie zwrócić należy uwagę na sygnalizowaną w niniejszej sprawie dopuszczalność zastosowania - do czynów oskarżonych - kwalifi- kacji z art. 228 § 5 k.k., w sytuacji, gdy od dnia 1 lipca 2003 r. przyjęcie przez niektóre osoby korzyści majątkowej w związku z działalnością go- spodarczą określonej jednostki organizacyjnej znalazło się w polu krymina- lizacji art. 296a k.k. Ta zmiana stanu prawnego w przypadku, gdy korupcji dopuściła się osoba pełniąca funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji, jest wszelako irrelewantna. Wynika to nie tylko z innego przedmiotu ...

k.k. cechę, jaką jest pełnienie funkcji publicznej, chociażby czyn ten wiązał się z działalnością w ramach obrotu gospodarczego. Dokonanie subsumpcji zachowania oskarżonych pod określony przepis ustawy karnej wymaga wszelako poczynienia ...

przez oskarżyciela publicznego czynów, począwszy od wskazania statusu prawnego tych konkretnych spółek prawa handlowe- go, w których pełnili funkcje członków zarządu, przedmiotu działalności każdej z nich, ustalonego zarówno statutem, jak i normami ustawowymi, w tym określenie zakresu i celu udzielanych tym spółkom przez Skarb Pań- stwa dotacji, a wreszcie uprawnień i obowiązków osób poddanych w tej sprawie osądowi, a jest to możliwe wyłącznie po przeprowadzeniu pełnego postępowania sądowego. Z powołanych ...