[ukryta sygnatura] – Wyrok Sądu Najwyższego – 2015 30 fragmentów

2015-06-03 » uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) - w części oddalającej apelację w zakresie (...)

wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 stycznia 2010 r. - oraz w punkcie 2 (drugim) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE Powód T. D. wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa ...

której zlecono mu, jako wykonawcy, do wykonania "Robotę budowlaną polegającą na wymianie pokrycia dachowego, świetlików i docieplenia stropów w budynku Urzędu Wojewódzkiego w K". Strony wyznaczyły termin rozpoczęcia prac na dzień ...

zakończenia robót miał dokonać inspektor nadzoru. Zamawiający zobowiązany był do powołania komisji do odbioru częściowego i końcowego przedmiotu umowy w ciągu 7 dni od daty wpływu pisemnego zawiadomienia o zakończeniu robót. Strony ustaliły, że wykonawca po zakończeniu realizacji przedmiotu umowy, podczas odbioru końcowego przedłożyć miał i przekazać zamawiającemu oświadczenie kierownika budowy o odbiorze robót, dokumentację powykonawczą, certyfikaty na znak bezpieczeństwa, aprobaty techniczne, atesty, materiały użyte do realizacji przedmiotu zamówienia. Z czynności komisji odbioru częściowego i końcowego spisany miał być protokół zatwierdzający wszelkie ustalenia dokonane w toku odbioru. Jeżeli w toku ...

wynagrodzenia należnego wykonawcy stosownie do utraconej wartości użytkowej, gdyby wady nie nadawały się do usunięcia i nie uniemożliwiały użytkowania przedmiotu odbioru. Wykonawca był zobligowany do pisemnego zawiadomienia zamawiającego o usunięciu wad i usterek oraz żądania wznowienia czynności komisji odbioru końcowego. Strony ustaliły, że wynagrodzenie wykonawcy za wykonanie prac wyniesie łącznie kwotę 4.683.736,78 zł i miało być rozliczone w oparciu o kosztorys powykonawczy. Wysokość wynagrodzenia ustalona została w oparciu o ...

do przedłożenia zamawiającemu kosztorysu wraz z opisem sposobu wykonania robót dodatkowych, w celu akceptacji kosztów i sposobu ich wykonania przez zamawiającego. Do czasu uzyskania akceptacji ze strony zamawiającego, wykonawca nie mógł ...

przysługiwało z tego tytułu wynagrodzenie. W trakcie wykonywania umowy dokonywane być miały odbiory robót zanikających i ulegających zakryciu. W odbiorze uczestniczyć mieli przedstawiciele zamawiającego i wykonawcy w tym kierownicy robót oraz inspektorzy nadzoru. Protokół odbioru miał być sporządzony przez wykonawcę i doręczony zamawiającemu w dniu odbioru. Wraz z ostatnim etapem odbioru prac nastąpić miało sporządzenie protokołu końcowego odbioru prac. Wykonawca zobowiązał się również do zezłomowania zdemontowanych blach i wszelkich innych elementów metalowych, a kwoty uzyskane z ich sprzedaży pomniejszać miały wynagrodzenie wykonawcy wynikające ...

wykonawcy m.in. za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie gwarancji i rękojmi za wady w wysokości 0,2% za każdy dzień zwłoki. Wartość kosztorysowa robót ustalona ...

2009 r. strony zawarły umowę o roboty dodatkowe, których przedmiotem było usunięcie zniszczonej warstwy pokrycia i obrzeża świetlików, usunięcie rozsypującej się warstwy betonu i zawilgoconego żużlu oraz zastosowanie dodatkowych elementów w celu wyrównania podłoża i umożliwienia dalszej realizacji zadania wynikającego z umowy z dnia 2 kwietnia 2009 r. Wartość kosztorysowa ...

z przedstawicieli obu stron, stwierdziła, że roboty, wykonane zgodnie z zakresem zarówno robót podstawowych, jak i dodatkowych wynikających z zawartych przez strony umów, zakończono w dniu 30 listopada 2009 r. Jakość ...

m.in. braku wykończenia obróbki świetlików, nieprzekazania dokumentacji powykończeniowej oraz braku przedłożenia faktur za zdemontowaną i oddaną do punktu skupu złomu blachę z pokrycia dachowego według stanu na dzień 30 listopada 2009 r., braku zakończenia rynny i rury spustowej w garażu, komisja uznała przedmiot umowy za odebrany i wyznaczyła powodowi termin do usunięcia usterek na dzień 28 grudnia 2009 r. Zastrzeżono jedynie, że ...

podstawowych wyniosła 3.394.616,23 zł, a robót dodatkowych odpowiednio: 769.285,07 zł i 198.448,36 zł. Za wykonane prace powód wystawił w dniu 24 grudnia 2009 r ...

dniu 20 maja 2010 r. odbyło się spotkanie zamawiającego z wykonawcą, którego celem było omówienie i wyjaśnienie istnienia stwierdzonych w dniu 21 grudnia 2009 r. w protokole odbioru końcowego usterek. W ...

wykonanych przez powoda za niezasadne. Powód wykonał bowiem roboty wzorcowo. Stwierdzone uchybienia miały charakter marginalny i pozostawały bez wpływu dla walorów użytkowych prac. Tym samym powód mógł domagać się na podstawie ...

Sądu pierwszej instancji. Sąd drugiej instancji uznał za prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy i podzielił także ocenę prawną tego Sądu. W szczególności za niezasadny uznał odniesiony w apelacji zarzut ...

wynagrodzenia (skorygował jedynie jego wysokość), to oznacza, że w jego ocenie roszczenie to było zasadne i wymagalne. Nie do przyjęcia jest stanowisko pozwanego, że ewentualne braki w dokumentacji miałyby prowadzić do ...

a po zakończeniu robót oraz ich oddaniu, wykonawca sporządził kosztorys powykonawczy celem całkowitego rozliczenia prac i wystawił dwie faktury końcowe, co było zgodne z postanowieniami zawartych umów. Niezasadny był także, odnoszący ...

kwestii niewymagalności roszczenia, zarzut apelacji naruszenia art. 481 k.c. Strony precyzyjnie określiły warunki płatności i ustaliły, że wynagrodzenie zamawiający przekaże na rachunek bankowy wykonawcy w terminie 30 dni od daty ...

z art. 3983 § 1 pkt 1 zarzucił naruszenie: art. 89 k.c., art. 65 § 1 i 2 k.c., art. 354 § 1 k.c. oraz art. 481 § 1 k.c. Wniósł ...

o uchylenie wyroku Sądu drugiej instancji w części oddalającej apelację pozwanego w zakresie powództwa głównego i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa głównego, ewentualnie uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w części oddalającej apelację pozwanego w zakresie powództwa głównego i przekazanie sprawy w tym zakresie temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Sąd Najwyższy zważył, co następuje ...

treść § 14 pkt 5 umowy, wymagało ono wykładni, według zasad przewidzianych w art. 65 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z art. 65 § 1 k.c., oświadczenie woli należy tak tłumaczyć ...

art. 65 § 2 k.c., w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że ...

1995, nr 12, poz. 168, wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego 2002 r., V CKN 931/00, nie publ. oraz z dnia 8 października 2004 r., V CK 670/03 ...

interpretacji poszczególnych wyrażeń składających się na oświadczenie woli złożone w formie pisemnej należy uwzględnić kontekst i związki treściowe, występujące pomiędzy zawartymi w tekście postanowieniami oraz cel świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego ...

treść art. 65 § 2 k.c. w umowach należy w pierwszej kolejności badać zamiar stron i cel umowy, a dopiero w dalszej kolejności opierać się na jej dosłownym brzmieniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1999 r., II CKN 379/98, OSNC 2000, nr 1, poz. 10). Możliwa jest więc sytuacja, w której właściwy sens czynności ...

w świetle reguł językowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r., II CKN 351/00, OSNC 2001, nr 6, poz. 95). W konsekwencji nie można poprzestać na wykładni ...

V CSK 280/11, nie publ.), co uzasadnia założenie, iż postanowienia umowy miały być skuteczne i gwarantować osiągnięcie określonego celu w granicach zakreślonych przez zasadę swobody umów (art. 3531 k.c ...

tak uzyskanej wykładni jednego fragmentu umowy powinien zostać skonfrontowany z pozostałą treścią umowy, zgodnym zamiarem i celem stron. Sąd, przyjmując funkcję ochronną analizowanego zastrzeżenia umownego w stosunku do inwestora, nie wyjaśnił ...

o zapłatę wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane. Z tych względów zarzut naruszenia art. 65 § 1 i 2 k.c. był uzasadniony. Rozpoznanie dalszych zarzutów podniesionych w skardze było bezprzedmiotowe w sytuacji ...

w której w sprawie należy dokonać prawidłowej wykładni umowy. Uwzględnienie zarzutu naruszenia art. 65 § 1 i 2 k.c. nie przesądza bowiem o tym, jak należy interpretować postanowienie zawarte w § 14 ...

39815 § 1 k.p.c. oraz art. 108 § 2 w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji. ...

[ukryta sygnatura] – Wyrok Sądu Najwyższego – 2018 82 fragmenty

2018-01-10

Sygn. akt I CSK 225/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 10 stycznia 2018 r. Sąd Najwyższy ...

J. S.A. z siedzibą w M. (Grecja) przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2018 ...

od wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 6 września 2016 r., uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w W. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE Pozwem skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w W., J .spółka akcyjna z siedzibą w M. w Grecji wniosła ...

na którą składały się: kwota 83 247 493,32 zł tytułem zapłaty za prace wykonane i koszty poniesione przez powódkę w okresie przedłużenia realizacji umowy z dnia 30 maja 2008 roku ...

zapłaty za roboty wykonane przez powódkę w ramach umowy z dnia 30 maja 2008 roku i dotychczas nierozliczone prawidłowo przez pozwanego; kwota 21 420 327,27 zł tytułem skapitalizowanych odsetek na ...

umowę o roboty budowlane, której przedmiotem było wybudowanie węzła "S." na skrzyżowaniu autostrad A-l i A-4 w km 517 + 980,04. Pozwany ogłosił przetarg w dniu 10 sierpnia 2007 ...

dnia 31 stycznia 2008 roku; Szczególne Warunki Kontraktu; "Warunki kontraktu na budowę dla robót budowlanych i inżynieryjnych, projektowanych przez zamawiającego" - tłumaczenie wydania FIDIC 1999 (dalej: "OWK"); Instrukcja dla Wykonawców - Tom I Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia; Specyfikacje techniczne; Dokumentacja projektowa. W czasie wykonania umowy strony we wzajemnych ...

został przygotowany przez powódkę zgodnie z wymaganiami pozwanego zawartymi w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) i zgodnie z dostarczonym przez pozwanego przedmiarem robót. Zgodnie z Warunkiem 14.1 (d) Warunków Szczególnych ...

powódce za wykonanie robót "Cenę Kontraktową". Oznaczała ona cenę określoną w warunku 14.1 OWK i obejmować miała wszelkie korekty dokonane w sposób przewidziany Kontraktem. Powinna ona zostać ustalona zgodnie z warunkiem 12.3 OWK. Klauzule 12.2 i 12.1 OWK regulowały sposób ustalenia ceny w oparciu o rzeczywiste obmiary robót i stawki/ceny/ za te roboty wynikającej z Kosztorysu ofertowego powódki i Szczegółowej Kalkulacji Cen Jednostkowych. Cena Kontraktowa została ustalona w walucie polskiej. Klauzula 14.15 Warunków ...

w realizowanych pracach: niewłaściwe przygotowanie inwestycji przez pozwanego w zakresie zapewnienia dostępu do placu budowy i spowodowanej przez to zwłoki w przekazaniu powódce części działek stanowiących plan budowy; wadliwe przygotowanie przez pozwanego dokumentacji branżowej i zwłoka pozwanego w jej przekazywaniu; nieprawidłowe przygotowanie przez pozwanego dokumentacji i organizacji inwestycji w zakresie budowy kanalizacji, co skutkowało opóźnieniem w uzyskaniu zgody na wpięcie wodociągów ...

8 z gazociągiem DN400 w rejonie ulicy Granicznej; nieprawidłowe przygotowanie dokumentacji technicznej przez pozwanego i niezapewnienie przez niego dostępu do całości terenu budowy skutkujące opóźnieniem w wykonaniu robót przy stacji ...

projektowej przez pozwanego, co spowodowało opóźnienia w przebudowie kanalizacji deszczowej; nieprawidłowe przygotowanie inwestycji przez pozwanego i niezapewnienie dostępu do działek spółki C. Sp. z o.o.; nieprawidłowe przygotowanie dokumentacji projektowej przez ...

pod DK44; nieprawidłowe przygotowanie przez pozwanego dokumentacji projektowej, co do obiektu WD-467a i WD-464 skutkujące opóźnieniem w realizacji robót na tym obiekcie; opóźnienie w realizacji prac na ...

atmosferycznych. Od dnia 14 maja 2010 roku na terenie budowy wystąpiły kolejne nadzwyczajne okoliczności - długotrwałe i obfite opady, które spowodowały przekroczenie stanu alarmowego rzeki Kłodnica znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie budowy i lokalne podtopienia miejsc prowadzonych robót. Było to powodem podpisania przez strony w dniu 31 maja ...

19.4(a) OWK, tj. z powodu zaistnienia okoliczności o charakterze siły wyższej (nadzwyczajne opady i powódź, jakie miały miejsce w miesiącach maj i czerwiec 2010 roku.) Z tych względów, nowy termin na ukończenie robót ustalono na dzień 15 ...

zawarte w szczegółowych warunkach kontraktu przez wyłączenie między innymi stosowania punktów (b) klauzul 1.9 i 2.1 OWK. Wskazał, że plac budowy miał zostać przekazany wykonawcy w terminie 30 dni ...

podpisania umowy, a czynności związane z przekazaniem wykonawcy placu budowy zostały dokonane w dniach 17 i 23 czerwca 2008 roku, przy czym strony w protokole dokumentującym dokonanie tych czynności wskazały w ...

w dacie sporządzenia protokołu w dyspozycji Skarbu Państwa. Stwierdził, że czynności konieczne do uzyskania prawa i faktycznej możliwości dysponowania wszystkimi działkami, na których miały być prowadzone roboty budowlane związane z realizacją ...

w załączniku do oferty, zobowiązał się dać wykonawcy prawo dostępu do wszystkich części placu budowy i użytkowania ich. (...). "jeżeli wykonawca dozna uszczerbku przez opóźnienie, czy też poniesie koszt w wyniku niedopełnienia ...

przekazania prawa lub władania Terenem Budowy w odpowiednim czasie, to Wykonawca powiadomi o tym Inżyniera i będzie uprawniony na mocy klauzuli 20. 1 [Roszczenia wykonawcy] do: (a) przedłużenia czasu z powodu ...

c. Sąd Okręgowy podniósł jednocześnie, że strona powodowa nie zdołała wykazać (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.), iż po stronie Skarbu Państwa doszło do zatajenia przed oferentami ...

Podkreślił ponadto, że wcześniej powódka realizowała w Polsce podobne inwestycje, a zatem miała świadomość treści i znaczenia zawieranych w tamtym czasie umów. Zauważył, że termin realizacji inwestycji został ponownie przesunięty na ...

z okolicznościami siły wyższej przewidziana jest rekompensata finansowa wyłącznie za zdarzenia wskazane w pkt. od (I) do (IV), a więc z wyłączeniem okoliczności stanowiących klęski żywiołowe. Wskazał, że drugą z uzgodnionych ...

uprawniony, z uwzględnieniem klauzuli 20.1 OWK [Roszczenia Wykonawcy] do przedłużenia Czasu na Ukończenie, jeśli i w takim zakresie, w jakim ukończenie dla celów klauzuli 10.1 OWK [Przejęcie Robót i Odcinków] jest, lub przewiduje się, że będzie, opóźnione z któregokolwiek z następujących powodów:(...)(c) wyjątkowo ...

wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty i oddalił apelację w pozostałej części. Wskazał, że wbrew licznym zarzutom kwestionującym zarówno ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy, jak i treść wydanych przez ten sąd postanowień dowodowych oddalających wnioski o prowadzenie dowodów z opinii biegłych ...

warunkach kontraktu postanowiły, że punkt (b) klauzuli OWK, dotyczący roszczeń wykonawcy o zapłatę zwrotu kosztów i odszkodowania na skutek przedłużenia czasu na ukończenie, nie będzie miał zastosowania (SWK: t. XXXIII, k ...

nieprzekazania w terminie wykonawcy całego terenu budowy oraz opóźnieniami w przekazaniu dokumentacji projektowej jest dopuszczalny i mieści się w zakresie kompetencji stron wynikających z zasady swobody umów (art. 3531 k.c ...

Ocenił, że trafnie w tym zakresie Sąd Okręgowy uwzględnił zarówno profesjonalny charakter działalności powódki, jak i przebieg procedury przetargowej prowadzącej do zawarcia kontraktu łączącego strony. Wskazał, że ani treść przywołanych przez ...

Stwierdził, że dokonana w świetle tych dyrektyw wykładnia oświadczeń woli stron modyfikujących klauzule 1.9 i 2.1. OWK, przez pominięcie roszczeń odszkodowawczych wykonawcy (powódki) w wypadku zajścia zdarzeń opisanych w tych klauzulach prowadzi do wniosku, iż celem i sensem tych modyfikacji było wyłączenie odpowiedzialności majątkowej pozwanego jako takiej (dalszego wynagrodzenia i odszkodowania kontraktowego). W rezultacie uznał, że bezzasadny okazał się zarzut naruszenia art. 65 § 1 i 2 k.c. Nie podzielił też zarzutu skarżącej, że przewidziane przez strony ograniczenie odpowiedzialności pozwanego pozostawało w sprzeczności z naturą umowy łączącej strony i tym samym z mocy art. 58 § 1 i 2 k.c. powinno zostać uznane za nieważne. Wskazał, że wbrew wywodom apelacji sens modyfikacji klauzul 1.9 i 2.1. OWK nie skutkował zwolnieniem pozwanego z określonych w art. 647 k.c. obowiązków przekazania wykonawcy terenu budowy i dostarczenia niewadliwego projektu. Klauzule te bowiem ograniczały jedynie odpowiedzialność pozwanego za skutki opóźnienia (zwłoki) w ...

niezasadne te zarzuty skarżącej, które opierały się na tezie, co do braku równowagi kontraktowej stron i wskazywały na pokrzywdzenie strony powodowej oraz na sprzeczność działań pozwanego z zasadami słuszności (współżycia społecznego). Doszedł do wniosku, że główną i zasadniczą przyczyną opóźnienia w wykonaniu prac przez wykonawcę było opóźnienie w przekazaniu części działek stanowiących ...

jest opóźnienie w przekazaniu całego terenu budowy. Stwierdził, że nawet gdyby pozostałe przyczyny nie wystąpiły, i tak opóźnienie powoda w realizacji umowy wynosiłyby ten sam okres z uwagi na wystąpienie przyczyny ...

aby pozwany celowo zataił fakt, iż nastąpi opóźnienie w przekazaniu stronie powodowej całego terenu budowy i tym samym umyślnie wyrządził skarżącemu szkodę. Wskazał, że w świetle prawidłowych ustaleń nie budzi wątpliwości ...

się nadal bowiem postępowania administracyjne zmierzające do ich wywłaszczenia. Stwierdził, że przywołane przez skarżącego okoliczności i dowody pozwalają jedynie na postawienie pozwanemu zarzutu, że dochowując należytej staranności powinien był on przewidywać i liczyć się z tym, iż w terminie umówionym nie będzie w stanie wywiązać się z zawartej z powodem umowy i przekazać wszystkich działek stanowiących teren planowanej inwestycji. W efekcie, jego zdaniem, działanie pozwanego skutkujące naruszeniem ...

efekcie za niezasadny uznał również zarzut naruszenia art. 471 w zw. z art. 473 § 1 i 2 k.c. w kontekście niedopuszczalności ograniczenia odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę wyrządzoną umyślnie . Sąd Apelacyjny podniósł także, że bezzasadnie skarżąca zarzuciła Sądowi Okręgowemu naruszenie art. 415 k.c. i dalszych przepisów dotyczących zasad i przesłanek odpowiedzialności deliktowej (zarzut nr 14). Wyraził zapatrywanie, że oceny tej nie zmienia wynikająca wprost z art. 443 k.c. możliwość kumulatywnego zbiegu roszczeń z tytułu odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej. Ocenił, że działania pozwanego będące podstawą roszczeń strony powodowej mogły stanowić jedynie nienależyte wykonanie ...

z zaistnieniem którejkolwiek z okoliczności stanowiących podstawę przedłużenia umowy w oparciu o aneksy nr 2 i 3 i tym samym podnoszone przez skarżącego związane z tymi okolicznościami roszczenia - w tym waloryzacji tych kosztów ...

uznał również za niezasadne. Za trafne uznał natomiast zarzuty skarżącej oznaczone w apelacji nr 1 i 2. Wskazał, że wskazane powyżej wyłączenia umowne odnoszą się do wszelkich kosztów i wydatków, a także innych uszczerbków poniesionych przez skarżącego w związku z przedłużeniem czasu trwania umowy ...

przedłużenia. Ocenił, że zasadnie skarżący podniósł, iż dochodzone przez niego koszty utrzymania zaplecza, utrzymania przejazdów i objazdów budowy oraz monitoringu szkód górniczych nie zostały objęte wyłączeniem umownym. Nie stanowiły one bowiem ...

klauzuli 1.1.5.7. OWU, według której roboty polegające na utrzymaniu zaplecza, utrzymaniu przejazdów i objazdów budowy oraz monitorowaniu szkód górniczych stanowiły roboty tymczasowe, które zostały określone jako "wszystkie tymczasowe roboty wszelkiego rodzaju (inne niż sprzęt wykonawcy) potrzebne na placu budowy do realizacji i ukończenia robót stałych oraz usunięcia wszelkich wad". Jego zdaniem, zasadnie w tym zakresie skarżąca podniosła ...

Wskazał, że w sprawie nie było sporne, że roboty polegające na utrzymaniu zaplecza, utrzymaniu przejazdów i objazdów budowy oraz monitorowaniu szkód górniczych były przez powódkę wykonywane również w okresie przedłużenia realizacji umowy na mocy zawartych przez strony aneksów nr 2 i 3. Nie podzielił stanowiska Sądu Okręgowego, że wynagrodzenie za te roboty zostało wyłączone umownie przez strony, gdyż z treści zawartych aneksów nr 2 i 3 nie wynika, iż za te roboty wykonywane przez wykonawcę w okresie przedłużenia umowy, wynagrodzenie ...

wysokość należnego powodowi wynagrodzenia z tytułu wykonania robót tymczasowych polegających na utrzymaniu zaplecza, utrzymaniu przejazdów i objazdów budowy oraz monitorowaniu szkód górniczych w okresie przedłużenia umowy, na mocy aneksów nr 2 i 3, Sąd Apelacyjny dokonał jego wyliczenia. Stwierdził, że zgodnie z aneksami nr 2 i 3 wydłużono termin realizacji umowy do dnia 15 lipca 2010 r., czyli łącznie o 137 ...

za wskazane powyżej roboty tymczasowe za okres przedłużenia wykonania umowy na podstawie aneksów nr 2 i 3, należne jej wynagrodzenie obejmuje okres przedłużenia ustalony tymi aneksami, to jest okres 4,5 ...

w wysokości 2 650 801.42 zł. W wypadku robót tymczasowych polegających na utrzymywaniu przejazdów i objazdów kwota ryczałtowo określona w kosztorysie ofertowym za miesiąc wykonywania robót wynosiła 31 778,42 ...

z tytułu opóźnienia, od tego roszczenia z tytułu kosztów utrzymania zaplecza powódki, kosztów utrzymania przejazdów i objazdów i kosztów monitoringu szkód górniczych kapitalizując je zgodnie z żądaniem na dzień wniesienia pozwu w tej ...

w zw. z art. 391 §1 k.p.c. przez niewyjaśnienie podstawy prawnej zaskarżonego wyroku i zaniechanie dokonania oceny i odniesienia się do istotnych zarzutów apelacji. W ramach naruszenia przepisów prawa materialnego zarzuciła naruszenie art. 65 § 1 i 2 k.c. i art. 471 k.c. przez ich niezastosowanie, art. 473 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 472 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie, art. 471 k.c. w zw. z art. 473 § 1 i 2 k.c. w zw. z § 6 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2006 roku w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz.U. Nr 120, poz. 831) przez jego niewłaściwe zastosowanie, art. 361 § 1 i 2 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i art. 415 k.c. w związku z art. 416 k.c., 429 k.c., 430 k.c. oraz 443 k.c. przez ich niezastosowanie. Wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie kosztów utrzymania zaplecza wykonawcy, utrzymania objazdów i przejazdów w okresie budowy oraz monitoringu szkód górniczych za okres od dnia 15 grudnia 2009 ...

15 marca 2010 r. wraz z odsetkami oraz uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w pozostałej części i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Pozwany Skarb Państwa w skardze kasacyjnej zarzucił naruszenie art. 65 § 1 i § 2 k.c. w zw. z klauzulami 1.9, 2.1 oraz 19.1, 19.4 i 8.4 OWK, kosztorysem ofertowym (Tom 4.1 Dział Ogólny, poz. 9, 13 i 16), specyfikacją istotnych warunków zamówienia (STWiORB DM.00.00.00) oraz w zw. z treścią aneksu nr 2 i aneksu nr 3 do Umowy z dnia 30 maja 2008 r., poprzez niewłaściwe zastosowanie i dokonanie błędnej wykładni oświadczeń woli stron oraz art. 471 k.c. i 481 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie na rzecz powoda tytułem naprawienia szkody wynagrodzenia składającego się z kosztów wskazanych w pozycjach 9, 13 i 16 kosztorysu ofertowego. Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części, tj. w punkcie II i przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w W., ewentualnie o jego uchylenie w zaskarżonym zakresie i oddalenie apelacji również, co do kwoty 3 558 141,63 zł wraz z odsetkami Sąd ...

zasadności obydwu skarg kasacyjnych, jest zawarty w każdej z nich zarzut obrazy art. 65 § 1 i 2 k.c. Choć został on uzasadniany przez strony z całkowicie odmiennej pozycji, to nie można mu odmówić trafności. Jak wiadomo sens czynności prawnej i zamiar stron powinny być ustalone i tłumaczone według zasad określonych w art. 65 § 1 i 2 k.c. (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 września ...

przy interpretacji tekstu prawnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1999 r., II CKN 379/98, OSP 2000, Nr 6, poz. 91). W przeciwieństwie do norm prawnych, czynności prawne - a w ...

w art. 65 k.c. odnoszą się zarówno do wszystkich kategorii czynności prawnych (§ 1), jak i wyłącznie do umów (§ 2 k.c.). Konsekwencją tego unormowania jest konieczność dokonania wykładni umów na ...

k.c. oraz ustalenia sensu złożonych oświadczeń woli poprzez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2016 r., I CSK 306/15, G. Prawna 2016, nr 9, s. 4). Każde oświadczenie woli, niezależnie od ...

których ono zostało złożone", a na tym tle raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na dosłownym jej brzmieniu. Przepis ten niewątpliwie pozwala sądom uwzględniać ...

na uwadze przy zawieraniu umowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1997 r., I CKN 815/97, OSNC 1999, nr 2, poz. 38), na który składają się w szczególności dotychczasowe ...

poz. 6), ich status, przebieg negocjacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 września 1998 r., I CKN 815/97, OSNC 1999, nr 2, poz. 38). W ramach badania celu umowy (por. uchwałę ...

był to cel uzgodniony przez strony, wystarcza - przez analogię do art. 491 § 2, art. 492 i art. 493 k.c. - cel zamierzony przez jedną stronę, który jest wiadomy drugiej (por. wyrok ...

1, poz. 6). Wykładnia umów w pierwszym rzędzie powinna uwzględniać rzeczywistą wolę stron zawierających umowę i taki sens wyraża art. 65 § 2 k.c. Wymaga to zbadania nie tylko konkretnego postanowienia ...

tekstu (kontekst umowny). Poza tym, mogą mieć znaczenie dla stwierdzenia zgodnej woli stron, ich wcześniejsze i późniejsze oświadczenia oraz zachowania, czyli tzw. kontekst sytuacyjny. Wykładnia oświadczeń woli w świetle art. 65 § 1 i 2 k.c. oparta jest na tzw. metodzie kombinowanej, która w pierwszej fazie procesu wykładni ...

się na podstawie przypisania normatywnego, czyli zgodnie z tym, jak adresat oświadczenia sens ten rozumiał i rozumieć powinien. Decydujący jest więc normatywny punkt widzenia odbiorcy oświadczenia, który z należytą starannością dokonuje ...

tylko z umownego mechanizmu podwyższenia ceny w wypadku zaistnienia okoliczności zawartych w klauzulach 1.9 i 2.1 OWK uzasadniających przedłużenie czasu realizacji kontraktu, czy też również zrezygnowała z jakichkolwiek płatności ...

szczegółowych warunkach kontraktu wyeliminowania postanowienia "Punkt b nie ma zastosowania", odnoszącego do klauzul 1.9 i 2.1 OWK, na co zwrócił uwagę w swej skardze kasacyjnej pozwany Skarb Państwa. Jak wiadomo, ogólne warunki kontraktu na budowę robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez zamawiającego (FIDIC 1999), powszechnie przyjmowano za część kontraktów zawieranych przez Skarb Państwa - Generalną Dyrekcję Dróg i Autostrad z różnymi firmami wykonującymi inwestycje drogowe, zwłaszcza w zakresie budowy autostrad. Wbrew stanowisku powódki ...

oraz 2.1 oznaczało tylko tyle, że strony zawarły umowę w brzmieniu bez tych zapisów i nic ponadto. Użyte w szczególnych warunkach kontraktu określenie "Punkt b nie ma zastosowania" miało swoją ...

1.9 oraz 2.1 postanowień, które przewidywały roszczenie finansowe wykonawcy w sytuacji wystąpienia opóźnienia i/lub poniesienia przez niego dodatkowych kosztów na skutek okoliczności obciążających zamawiającego, jak i od niego niezależnych, które to postanowienia z woli stron zostały w umowie zachowane. W rezultacie ...

dokonały modyfikacji odpowiedzialności odszkodowawczej zamawiającego poprzez, zarówno jej rozszerzenie (np. odpowiedzialność za siłę wyższą), jak i ograniczenie oraz wyłączenie w niektórych przypadkach. Wskazał, że stwierdzenie zawarte w szczególnych warunkach kontraktu, że ...

finansową pozwanego za szkody poniesione na skutek opóźnienia po stronie zamawiającego w przekazaniu dokumentacji jak i placu budowy. Zauważyć należy, że także powodowie w apelacji w sprawie VI ACa 1631/14 ...

2004489), zarzucili między innymi naruszenie prawa materialnego - art. 56 k.c. oraz art. 65 § 1 i 2 k.c. przez przyjęcie, że przez wykluczenie na mocy szczególnych warunków kontraktu, zastosowania klauzul ...

wątpliwości winno ograniczenie takie wynikać (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2013 r., I CSK 748/12 i z dnia 6 października 2010 r., II CSK 180/10) a okoliczności wywołujące ten skutek ...

przez wykonawcę umowy w terminie. Zwrócił także uwagę, że ogólne warunki kontraktu rozróżniają kwestie kosztu i odszkodowania. Zatem, nie można uznać za zasadne stanowisko Sądu pierwszej instancji, jakoby postanowienie kontraktowe dotyczące ...

się również do "odszkodowania". Także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 kwietnia 2016 r., I CSK 306/15 (G.Prawna 2016, nr 91 s. 4.) podniósł, że zaniechanie wydania wykonawcy ...

być źródłem szkody po stronie wykonawcy, zwłaszcza wtedy, gdy w oparciu o dostarczoną dokumentację projektową i przewidywany czas realizacji inwestycji dokonywał on ekonomicznej kalkulacji zobowiązań, jakie może zaciągnąć. Również, w tej ...

uznał, że dla oceny zasadności skargi kasacyjnej rozstrzygające znaczenie miał zarzut naruszenia art. 65 § 1 i 2 k.c. Także w tym wypadku w szczegółowych warunkach kontraktu, w zakresie, jakim odnoszą się one do "opóźnienia rysunków i instrukcji" oraz "prawa dostępu do placu budowy" strony przyjęły, że ppkt b pkt 1.9 i 2.1 OWK nie będą miały zastosowania. Sąd Najwyższy natomiast wyraził zapatrywanie, że z powołanych ...

przez zamawiającego. Wyraził też zapatrywanie, że świadczenia w postaci ceny kontraktowej (wynagrodzenia wykonawcy robót budowlanych) i odszkodowania kompensującego szkodę wyrządzoną mu w związku z naruszeniem obowiązków umownych przez zamawiającego, nie są tożsame, a Sąd Apelacyjny nie przedstawił przekonującej i nawiązującej do przytoczonych wyżej reguł wykładni oświadczeń woli argumentacji, z której można by wyprowadzić wniosek, że nie tylko pozwany, który przygotował szczegółowe warunki kontraktu, ale i powód, który je zaakceptował, z wyłączeniem możliwości podwyższenia ceny kontraktowej w sytuacji spowodowania wzrostu kosztów ...

umów, co do w zakresu wyłączenia w Szczególnych Warunkach Kontraktów pkt (b) klauzul 1,9 i 2.1 OWK, ma jednak inne znaczenie jak rozbieżna wykładnia przepisów prawa, gdyż - jak już ...

szczególności umowy - regulują stosunki prawne tylko między ich stronami, a więc nie mają abstrakcyjnego charakteru i reguły ich wykładni są odmienne, niż zasady interpretacji obowiązujących przepisów prawnych. Trzeba jednak zauważyć, że klauzula 2.1 OWK jest niejednoznaczna i stąd jej odmienne interpretacje przez Sądy w różnych sprawach. Z jej części wstępnej "jeżeli wykonawca ...

przytoczyć, nie tylko odnoszące się do spornego umownego zakresu ograniczenia odpowiedzialności pozwanego szczególne warunki kontraktu i nie mające zastosowania w sprawie klauzule (b)1.9 i 2.1 OWK, ale także wszystkie dalsze postanowienia tych elementów kontraktu, które mogą mieć znaczenie ...

1 k.c. oraz sensu złożonych oświadczeń woli przez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (art. 65 § 2 k.c.). Naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie w rozumieniu ...

materialnego, która może mieć w sprawie zastosowanie. Nie jest bowiem możliwe prawidłowe zastosowanie prawa materialnego i jego sądowej wykładni bez ustalenia zupełnej podstawy rozstrzygnięcia (por. np. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 sierpnia 2012 r., I UK 84/12, LEX nr 1619135, z dnia 18 stycznia 2012 r., II PK 117/11, LEX nr 1162677, z dnia 7 sierpnia 1997 r., I CKN 261/97, niepubl,; z dnia 26 czerwca 2001 r., III CKN 400/00, LEX nr 52360 z dnia 9 grudnia 2004 r., I UK 119/04, niepubl; z dnia 9 maja 2008 r., II PK 316/07, OSNP 2009 nr 19-20, poz. 250 oraz z dnia 16 czerwca 2011 r., I PK 272/10, LEX nr 111283). Oczywiste przy tym jest, że Sąd Najwyższy nie mógł ich uzupełnić we wskazanym zakresie i dokonać na ich podstawie wykładni oświadczeń woli stron w przedmiotowym kontrakcie na podstawie art. 65 § 1 i 2 k.c., gdyż wyklucza to regulacja zawarta w art. 39813 § 2 k.p.c. Zasadność omówionego zarzutu z obu skarg kasacyjnych czyniła już konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania (art. 39815 § 1 k.p.c.). Wobec wystąpienia wskazanej przeszkody ...

kasacyjnej powódki zarzutu obrazy art. 382 k.p.c. w zw. z art. 378 § 1 i art. 328 § 2 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Użyte w art ...

nim, poza przeprowadzonymi dowodami (materiałem dowodowym) - także pozostały materiał procesowy, na który składają się twierdzenia i oświadczenia stron, zarzuty przez nie podnoszone i składane wnioski. Przez pominięcie zebranego materiału należy rozumieć niezajęcie co do niego stanowiska przez sąd ...

15 marca zawarte w pkt 5 umowy stron oraz powołane w treści aneksów nr 2 i 3 wyłącza uprawnienie powódki do żądania zapłaty wynagrodzenia za (i) utrzymanie zaplecza wykonawcy (ii) utrzymania objazdów i przejazdów w okresie budowy oraz (iii) monitoring szkód górniczych za okres od dnia 15 grudnia ...

przewidziano wykonywanie robót mostowych w okresie zimowym, faktury wystawione przez powódkę za miesiące zimowe 2008 i 2009 r., zestawienie przygotowane przez inżyniera kontraktu, zawierające zbiorcze zestawienie kwot zapłaconych powódce do końca pierwotnego czasu na ukończenie robót, specyfikację techniczną wykonania i obmiaru robót budowlanych DM 00 00 00, która precyzuje obowiązki powódki w zakresie wykonania robót ...

które uniemożliwiają kontrolę kasacyjną (por. np. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1997 r., I CKN 312/97, z 19 lutego 2002 r., IV CKN 718/00, z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 11862/00, z dnia 20 lutego 2003 r., I CKN 65/01, z dnia 22 maja 2003 r., II CKN 121/01, niepubl. i z dnia 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98,OSNC 1999, nr 4). Dodać należy, że artykuł 328 § 2 k.p.c ...

wynikających z zarzutów apelacyjnych, limitowanych granicami kognicji sądu drugiej instancji. Jeżeli sąd odwoławczy, oddala apelację i orzeka na podstawie materiału zgromadzonego w postępowaniu w pierwszej instancji nie musi powtarzać dokonanych ustaleń ...

z dnia 14 lutego 1938, r. C II 2172/37 Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98,OSNC 1999, nr 4, poz. 83). Z tego względu, uzasadnienie zaskarżonego wyroku powinno zawierać, nie tylko zawarte ustalenia w zakresie kosztów tymczasowych i omówienie środka odwoławczego, ale część zawierającą ocenę dowodów, co najmniej do dowodów odnoszących się do ...

wiarygodności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2016 r., IV CSK 702/15 i uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59 ...

[ukryta sygnatura] – Wyrok Sądu Najwyższego – 2021 64 fragmenty

2021-11-18

strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 29 kwietnia 2019 r., sygn. akt I AGa [...] uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE ...

kwoty 1.490.488,56 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 9 marca 2014 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. tytułem różnicy między ryczałtową ...

dzień 31 sierpnia 2013 r., zgodnie ze stanowiącymi integralną część umowy przedmiarami robót, projektami budowlanymi i wykonawczymi, szczegółowymi specyfikacjami technicznymi oraz harmonogramem rzeczowo - finansowym. Odbiór robót miał nastąpić w ciągu czternastu ...

kwotę 116.400.255,83 zł brutto, które obejmowało wszystkie koszty związane z ich wykonaniem i miało nie podlegać waloryzacji do końca trwania umowy (§ 7). Rozliczenie prac miało następować rachunkami miesięcznymi ...

większej niż 90% wartości robót. Rozliczenie wykonawcy miało nastąpić fakturą końcową po zakończeniu całości robót i ich odbiorze (§ 11 ust. 1, 2, 3). Termin zapłaty faktury został określony na 30 dni ...

od daty dostarczenia zamawiającemu dokumentów rozliczeniowych oraz spełnieniu przez wykonawcę wymogów z § 11 ust. 5 i 6. Zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności (§ 14). Strony uzgodniły także, że zamawiający ...

inwentaryzacji robót w toku, według stanu na dzień odstąpienia, oraz zgłosić do odbioru roboty przerwane i zabezpieczające (§ 10 ust. 3 pkt 1, 4). W instrukcji dla wykonawców stanowiącej część Specyfikacji Istotnych ...

wyliczona w oparciu o kosztorysy ofertowe cena brutto miała być przeniesiona wprost do formularza oferty i obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia. Ceny jednostkowe określone przez wykonawcę w ofercie nie podlegały zmianie i waloryzacji w toku realizacji przedmiotu zamówienia. W przypadku rozbieżności pomiędzy treścią SIWZ a treścią udzielonych ...

formularzu ofertowym, pozwany udzielił odpowiedzi, że chodzi o kontrakt obmiarowy. Zgodnie ze Specyfikacjami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (STWiORB) stanowiącymi część SIWZ i integralną część umowy, dla inwestycji miała być prowadzona zaakceptowana przez inżyniera książka obmiarów na podstawie ...

robót. Obmiary wykonanych robót miały być prowadzone w sposób ciągły w jednostkach przyjętych w kosztorysie i określały faktyczny zakres wykonanych robót zgodnie z dokumentacją projektową i STWiORB. Obmiaru robót dokonywał wykonawca po pisemnym powiadomieniu inżyniera o zakresie obmierzanych robót i terminie obmiaru, co najmniej na 3 dni przed tym terminem. Wyniki obmiarów miały być wpisywane do książki obmiarów i podlegać akceptacji inżyniera. Przedmiotem ostatecznego odbioru robót była ilość, jakość i wartość robót. Zakończenie robót i zgłoszenie gotowości do ostatecznego ich odbioru wykonawca miał zgłosić wpisem do dziennika budowy oraz pisemnym zawiadomieniem inżyniera. Odbiór miał nastąpić po potwierdzeniu przez inżyniera zakończenia robót i przyjęciu dokumentów wymienionych w pkt 8.3.1. W trakcie realizacji robót, rozliczenie ilościowe i jakościowe robót następowało miesięcznie w sporządzanych przez wykonawcę raportach kontroli robót zatwierdzanych przez inżyniera kontraktu ...

podstawie raportów, wykonawca sporządzał tabele płatności ze wskazaniem wartości robót, będących iloczynem ilości wykonanych robót i ich cen jednostkowych z kosztorysu ofertowego. Po weryfikacji przez inżyniera kontraktu tabele te wraz z ...

powód zgłosił zakończenie robót objętych umową z dnia 27 stycznia 2012 r. oraz umowami dodatkowymi i gotowość do ich odbioru. W dniu 18 grudnia 2013 r. komisja rozpoczęła czynności odbiorowe, stwierdzając ...

grudnia 2013 r. W dniu 30 grudnia 2013 r. powód jednostronnie, przy udziale kierownika budowy i kierownika robót, dokonał odbioru robót, sporządzając z tej czynności protokół odbioru. Do dnia 31 maja ...

6 lutego 2014 r. powód poinformował pozwanego, że uzupełnił księgi obmiarów zgodnie z zapisami STWiORB i z pismem przewodnim przekazał je inżynierowi kontraktu do zatwierdzenia. W dniu 6 lutego 2014 r ...

przedłożenia faktury uwzględniającej wartość kosztorysu powykonawczego zatwierdzonego przez inżyniera kontraktu, pomniejszonego o wartość dotychczas zafakturowanych i zapłaconych robót oraz oświadczenia wszystkich podwykonawców o uregulowaniu należności. W piśmie z dnia 19 maja ...

od umowy na podstawie § 10 ust. 2 pkt 2, z uwagi na odmowę odbioru robót i podpisania protokołu odbioru oraz wezwał pozwanego do zapłaty kary umownej w kwocie 11.705.392 ...

odbioru robót, w którym stwierdzono, że zostały one zakończone w terminie (8 grudnia 2013 r.) i wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, projektami zamiennymi, kartami obmiaru potwierdzonymi przez inspektora nadzoru a inwentaryzacja ...

przez zamawiającego niezależnej jednostce. Wartość odebranych robót objętych umową z dnia 27 stycznia 2012 r. i aneksem nr [...]1 określono na kwotę 114.510.992,64 zł brutto i wobec wartości robót zafakturowanych na kwotę 104.095.477,14 zł brutto, do zapłaty przez pozwanego i zafakturowania przez powoda pozostała kwota 10.415.515,50 zł brutto. Stwierdzono także, że wynagrodzenie ...

w nim wykonanie robót na kwotę 115.563.438,23 zł brutto obliczoną według ilości i cen jednostkowych wskazanych w kosztorysie ofertowym. Wyrokiem z dnia 5 maja 2015 r. Sąd Okręgowy ...

skargi kasacyjnej powoda Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 22 marca 2017r. uchylił ten wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy nie ...

z.p."), cechy wynagrodzenia kosztorysowego określone w art. 629 k.c., § 18 ust. 2 umowy i pkt 9.2 stanowiącej część SIWZ instrukcji dla wykonawców oraz spoczywający na wykonawcy obowiązek prowadzenia ...

Okręgowy uznał, że brak było podstaw do przyjęcia, że ustalone umową wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy i należało się wykonawcy w zastrzeżonej umową wysokości (117.053.926,79 zł brutto), bez względu na zakres i wartość faktycznie wykonanych przez niego robót. Zaznaczył, że w następstwie odstąpienia powoda od umowy, każda ...

od siebie różnią. Pozwany określił wartość obmiarową robót na kwotę 114.510.992,64 zł i wobec wcześniejszej zapłaty na rzecz powoda kwoty 104.095.477,14 zł, stanął na stanowisku ...

należnej przyjmującemu zamówienie jako ekwiwalent za wykonanie dzieła (robót), bez względu na rozmiar świadczonych prac i wartość poniesionych kosztów. Co do zasady kwota wynagrodzenia ryczałtowego nie podlega modyfikacjom w trakcie wykonywania ...

7 ust. 2 umowy, zgodnie z którym, wynagrodzenie obejmuje wszystkie koszty związane z wykonaniem robót i nie podlega waloryzacji do końca trwania umowy. Wprawdzie postanowienia umowy z dnia 27 stycznia 2012 ...

się na kosztorysowe, a nie ryczałtowe wynagrodzenie. Zapis ten dotyczy bowiem tylko sposobu sporządzenia oferty i wyliczenia ceny. Istotna jest natomiast dalsza jego część w której wskazano, że cena oferty powinna obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia i musi być podana w złotych polskich z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Wynagrodzenie, wyliczone ...

górną granicę wynagrodzenia kosztorysowego. Przedmiary, do wykonania których oferenci byli zobowiązani, służyły im do przygotowania i merytorycznego uzasadnienia oferty, którą zamawiający musiał zweryfikować, między innymi pod kątem rażąco niskiej ceny. Obowiązek wykonania takich przedmiarów nie oznacza ustalenia wynagrodzenia jako zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów, w rozumieniu art. 629 k.c., jeśli - jak w rozpoznawanej sprawie - w następnej fazie przetargu i przy zawarciu umowy, kwota wybranej oferty staje się ceną (wynagrodzeniem), za jaką oferent zobowiązuje się wykonać przedmiot umowy. Do odmiennych wniosków nie prowadzi także zapis zawarty w punktach 6 i 7 STWiORB, w którym zobowiązano wykonawcę do prowadzenia książki obmiarów. Wskazał Sąd, że konieczność prowadzenia ...

obrocie gospodarczym zapis, odwołujący się do obliczenia wynagrodzenia w oparciu o stawki jednostkowe z oferty i ilość faktycznie wykonanych robót, z ustaleniem ceny ofertowej, jako górnej granicy wynagrodzenia. Strony wskazały jednak ...

że wynagrodzenie wybranego wykonawcy ma mieć charakter ryczałtowy. Przeciwnie, odpowiadając na pytania 16, 16a i 17 stwierdził, że zapłata za zrealizowane i wykonane roboty nastąpi "zgodnie z kosztorysem ofertowym", a ewentualne roboty dodatkowe zostaną zlecone w trybie ...

stycznia 2018 r, (VII GC (...)) oraz Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 29 maja 2018 roku (I AGa (...)) i z dnia 17 kwietnia 2019 roku (I AGa (...)). Mimo zaaprobowania stanowiska powoda, co do ryczałtowego charakteru należnego mu wynagrodzenia, Sąd Apelacyjny uznał ...

się terminu przedawnienia. Strony oczekiwały wówczas na zakończenie postępowania w sprawie III CSK 148/16, i rozstrzygnięcie przez Sąd Najwyższy, czy powód skutecznie odstąpił od umowy. Gdyby umowa została rozwiązana - wywodził ...

ten problem Sąd drugiej instancji wskazał, że w wyroku z dnia 29 maja 2018 r., (I AGa (...)) Sąd Apelacyjny w (...) udzielił na to pytanie odpowiedzi pozytywnej. Przyjął, że w dacie złożenia ...

umowy. Identyczne stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w (...) w wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 r., (I AGa (...)). Pogląd ten należał do istoty rozstrzygnięcia w tych sprawach, dotyczących żądania zapłaty kary umownej ...

c. - wiążące w niniejszej sprawie. Niezależnie od powyższego Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko wyrażane w sprawach I AGa (...) i I AGa (...) o skuteczności odstąpienia przez powoda od umowy. Zdaniem Sądu Apelacyjnego skuteczne odstąpienie przez powoda ...

wynagrodzenia wyliczonego jako różnica pomiędzy kwotą wynagrodzenia ryczałtowego a tym co wynika z obmiaru wykonanego i zaakceptowanego przez samego powoda. Na rozprawie apelacyjnej powód zmienił swoje dotychczasowe stanowisko w tym przedmiocie ...

bezzasadnym. W skardze kasacyjnej powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego w całości wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania ewentualnie o uchylenie i orzeczenie co do istoty sprawy przez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa materialnego art. 65 § 1 i 2 k.c. przez jego błędną wykładnię, polegającą na uznaniu, że z brzmienia § 10 ust ...

umowy, winien otrzymać całe wynagrodzenie ryczałtowe. Pozwany w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie. Sąd ...

bowiem sprawy toczącej się między stronami, a jedynie skargę kasacyjną w granicach zaskarżenia oraz podstaw i nie może wykraczać poza te granice (art. 39813 § 1 k.p.c.). Poza kognicją Sądu ...

ustaleń faktycznych w zakresie wyników postępowań w innych sprawach (art. 39813§ 2 k.p.c.) i w tym kontekście rozważać, czy żądanie zgłoszone przez powoda w niniejszej sprawie - uwzględniając kwoty już ...

powinny rozliczyć się kosztorysowo, co przyznawał powód w pozwie odwołując się do konsekwencji rozwiązania umowy i co jest przedmiotem innego postępowania. Wprawdzie w toku postępowania apelacyjnego powód zmienił stanowisko w tym ...

nawet stopniu wykładni umowy łączącej strony, ograniczając się do lakonicznego odesłania do treści § 10 umowy i pierwotnego stanowiska powoda, co do sposobu jego rozumienia. W konsekwencji nie zastosował wypracowanych w orzecznictwie ...

1995, nr 12, poz. 168 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 1998 r., I PKN 532/97, OSNAPiUS 1999, nr 3, poz. 81, z dnia 8 czerwca 1999 r., II CKN 379/98, OSNC 2000 r., nr 1, poz. 10, z dnia 7 grudnia 2000 r., II CKN 351/00, OSNC 2001, nr 6, poz. 95, z dnia 15 października 2010 r., V ...

CSK 614/08, niepubl., z dnia 15 października 2010 r., V CSK 36/10, niepubl., i z dnia 21 lutego 2013 r., IV CSK 463/12, niepubl.). Podkreślenia jednak wymaga, że ...

ryczałtem. Wynikało to z braku pewności po stronie powoda, czy odstąpienie od umowy było skuteczne i według jakich zasad powinno być w takiej sytuacji naliczane wynagrodzenie (k. 6 - 7, k. 214 ...

że także w takiej sytuacji strony powinny się jednak rozliczyć ryczałtem. W § 10 ust. 1 i 2 umowy strony przewidziały umowne uprawnienie odstąpienia od umowy (art. 395 § 1 k.c.), w ...

wykonawcą z tytułu nierozliczonych w inny sposób kosztów budowy obiektów zaplecza urządzeń związanych z zagospodarowaniem i uzbrojeniem terenu budowy, chyba że wykonawca wyrazi zgodę na przejęcie tych obiektów i urządzeń, przejęcia od wykonawcy pod swój dozór terenu budowy (§ 10 ust. 3 pkt 5). W ...

nieumotywowane stanowisko nie zasługuje na podzielenie. To nie pogląd powoda, lecz wykładnia umowy łączącej strony i prawo materialne znajdujące zastosowanie w sprawie decyduje bowiem o sposobie rozliczenia stron po odstąpieniu od ...

na strony obowiązku dokonania inwentaryzacji robót wykonanych, skoro ma ona służyć ustaleniu stopnia zaawansowania robót i udokumentowania zakresu ich wykonania, a nie określeniu charakteru należnego za ich wykonanie wynagrodzenia. Przewidując obowiązek ...

za wykonane roboty budowlane na podstawie rzeczywistej wartości wykonanych prac (art. 395 § 2 k.c. i art. 494 § 1 k.c.), a nie odwoływały by się do wysokości umówionego wynagrodzenia. Sam fakt wskazywania przez powoda na konieczność rozliczenia kosztorysowego po odstąpieniu od umowy i ustalenia przez strony w inwentaryzacjach wartości robót określonej w sposób kosztorysowy, również oceny tej nie ...

świadczyć o sposobie rozumienia przez strony umowy w zakresie zasad rozliczenia po odstąpieniu od umowy i być istotną przesłanką interpretacji umowy w tym zakresie. W tym jednak kontekście Sąd Apelacyjny wykładni ...

odmowę przez pozwanego odbioru robót, co do których uzyskał decyzję o pozwoleniu na ich użytkowanie i które w dacie odstąpienia zostały wykonane w całości. Z treści § 10 ust. 3 umowy wynika ...

o odstąpieniu od umowy. Wniosek taki należy wyprowadzić zarówno z § 10 ust. 3 umowy, jak i z treści art. 491 § 2 k.c., uregulowanie to może być bowiem pomocne do ustalenia ...

zakresu tego strony nie określiły (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., I CSK 696/10, OSP 2012, nr 7-8, poz. 78). Pozwany dopuścił się bowiem zwłoki ...

za roboty wykonane (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., I CSK 696/10, z dnia 13 marca 2013 r., IV CSK 508/12, niepubl., z ...

379/07, OSNC - ZD 2008, nr 4, poz.108, z dnia 5 listopada 2008 r., I CSK 198/08, niepubl., i z dnia 20 kwietnia 2006 r., III CSK 11/06, niepubl.). W sprawie nie powstaje przy tym budzący wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie problem podzielności świadczenia wykonawcy umowy o roboty budowlane z perspektywy obiektywnych uwarunkowań technologicznych obiektu ...

14 marca 2002 r., IV CSK 821/00, niepubl., z dnia 4 czerwca 2002 r., I CK 1/02, niepubl., z dnia 19 marca 2004 r., IV CK 172/03, OSNC ...

16 marca 2013 r., V CSK 260/12, OSNC - ZD 2014, nr 3, poz. 49, i z dnia 29 listopada 2018 r., IV CSK 378/17, niepubl.). Z podstawy faktycznej rozstrzygnięcia ...

bowiem, że powód wykonał roboty budowlane w całości. Niewątpliwie żądanie zapłaty zarówno wynagrodzenia kosztorysowego, jak i ryczałtowego jest każdorazowo uzależnione od wykonania robót określonych w umowie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono ...

dnia 16 sierpnia 1972 r., III CRN 202/72, OSNC 1973, nr 5, poz. 81, i z dnia 29 stycznia 1985 r., II CR 494/84, niepubl.). Jeżeli zatem wolą stron ...

strony, zakładając jak się wydaje, że oświadczenie o odstąpieniu od umowy spowodowało skutki ex tunc i nie dokonał ich wykładni uwzględniającej zgodny zamiar stron i cel zastrzeżenia przez nie zasad rozliczeń po odstąpieniu od umowy. Jedynie w przypadku, gdyby doszło ...

do kwoty dochodzonej przez powoda w sprawie VIII GC (...) Sądu Okręgowego w K. (k. 305) i nie poczynił ustaleń dotyczącej relacji między tymi sprawami. Jak wyżej wskazano Sąd Najwyższy w postępowaniu kasacyjnym jest związany podstawą faktyczną zaskarżonego orzeczenia wynikającą z jego uzasadnienia i nie jest w nim dopuszczalne powoływanie nowych faktów i dowodów ani czynienie przez Sąd Najwyższy nowych ustaleń faktycznych (art. 3983 § 3 i 39813 § 2 k.p.c.). Pozwany w odpowiedzi na skargę twierdzi, że powód dochodzi w ...

obmiarem powoda (115 563 438,23 zł) a obmiarem pozwanego (114 510 992,64 zł) i przyjętą przez niego wysokością należnego powodowi wynagrodzenia kosztorysowego (k. 6). Stanowi zatem jedynie część należnego ...

samą inwestycję na podstawie tej samej umowy, w oparciu o odmienne założenia powoda ( wynagrodzenie kosztorysowe i ryczałtowe), to poczynienie w tym zakresie ustaleń faktycznych jest niezbędne tak dla prawidłowego zastosowania prawa materialnego, jak i ewentualnego zakresu związania prawomocnym orzeczeniem sądu (art. 365 § 1 k.p.c.). Z przytoczonych względów ...

na podstawie art. 39815 § 1 oraz art. 108 § 2 w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821 k.p.c. orzekł, jak w sentencji. jw ...