2023-07-28
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego
UZASADNIENIE
II ...
i Autostrad (dalej: "GIDKiA"), dotyczącej robót polegających na rozbudowie drogi (...) do parametrów drogi dwujezdniowej na odcinku obwodnicy "(...)" przez podwyższenie wysokości świadczenia ...
umowę konsorcjum ( dalej: "Konsorcjum") w celu przygotowania i złożenia wspólnej oferty na realizację Zamówienia, a w przypadku wyboru oferty Konsorcjum zawarcia kontraktu z zamawiającym, wykonania zadania inwestycyjnego oraz wywiązania ...
z obowiązków z tytułu gwarancji jakości i rękojmi. Liderem uprawnionym do reprezentacji Konsorcjum na czas postępowania o udzielenie zamówienia i realizacji Kontraktu została ustanowiona M.
W dniu (...) r. Konsorcjum złożyło ofertę na wykonanie przedmiotu Zamówienia za cenę 641.560.059,65 ...
ramach wewnętrznej struktury posiada biuro ofertowe, które zajmuje się przygotowaniem ofert w przetargach. Konstruując ofertę na potrzeby "Zamówienia" M. w pierwszej kolejności zbierała oferty od dostawców surowców i materiałów budowalnych oraz od potencjalnych podwykonawców ...
Umowę, na podstawie której pozwany powierzył, a powódki zobowiązały się do wykonania Zamówienia. Integralną jej część stanowiły: szczególne warunki kontraktu, warunki ...
zamówienia, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robot budowlanych, dokumentacja projektowa, oferta z
(...) r. wraz z załącznikami oraz wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu z (...) r. wraz z załącznikami.
Zaakceptowana kwota kontraktowa, zgodnie z ofertą Wykonawcy, określona została na (...) zł netto plus (...) % podatek VAT w ...
w sposób ryczałtowy, w wysokości określonej w złożonej przez Wykonawcę ofercie (Subklauzula 14.1 w zw. z Subklauzulami 12.1- 12 ...
i arbitraż - roszczenia Wykonawcy) jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do jakiegokolwiek przedłużenia czasu na ukończenie i/lub jakiejkolwiek dodatkowej płatności ...
czas na wykonanie nie będzie przedłużony, Wykonawca nie będzie uprawniony do dodatkowej płatności, a Zamawiający będzie zwolniony z całej odpowiedzialności w ...
w kosztach realizacji robót.
(...) r. Zamawiający i Wykonawca zawarli aneks (...) do Umowy, związku ze zmianą stawek podatku VAT od (...) r. zawartą ...
kwota kontraktowa wynosi (...) zł brutto, w tym za wykonanie umowy do dnia (...) (...) zł netto plus należny podatek VAT (...) % (... zł), co daje ...
przez Wykonawcę w terminie, z uwzględnieniem zmian wynikających z aneksów do Umowy.
W czasie realizacji Kontraktu wykonawca zgłaszał Inżynierowi w trybie ...
odrzucone przez Inżyniera i Zamawiającego z uwagi na niezachowanie terminów do ich zgłoszenia, brak nieprzewidywalnych zmian prawa lub wykreślenie z Warunków Kontraktu Subklauzuli 13.8. Wykonawca kwestionował istnienie podstaw do odrzucenia roszczeń i składał roszczenia przejściowe przez cały okres realizacji robót. W odpowiedzi Inżynier informował Wykonawcę o braku podstaw do składania roszczeń przejściowych wobec odrzucenia jego roszczeń.
W okresie przygotowywania przez powódki oferty dostępne dane z poprzednich 9 lat pozwalały na wnioskowanie, że ...
perspektywie dwóch lat 11%, a trzech lat 20%, w stosunku do cen z roku (...). Zjawiskiem ekstremalnym są wzrosty przekraczające 14% po ...
od (...) r. wyniósł odpowiednio: 20% po roku (23% w stosunku do danych z pierwszej połowy 2010 r.), 35% po dwóch latach (38% w stosunku do danych z pierwszej połowy 2010 r.) i 30% po trzech latach (34% w stosunku do danych z pierwszej połowy 2010 r.), co stanowiło dynamikę, która jest zbliżona tylko do sytuacji z lat (...). Gwałtowny wzrost cen oleju napędowego w (...) r ...
W okresie pomiędzy datą odniesienia a rozpoczęciem nabywania paliw służących do realizacji Kontraktu (...) cena oleju napędowego wzrosła o (...) zł za m ...
wynosiła (...) zł za m3, co oznaczało wzrost w stosunku do ceny z daty odniesienia o (...) zł (... %), a w stosunku do ceny z dnia rozpoczęcia nabywania paliw służących do realizacji Kontraktu o (...) zł (...%). Istotnym czynnikiem wpływającym na kształtowanie się ...
m3 oleju napędowego nie mogło być niższe niż (...) euro. Do ustalenia wysokości opodatkowania w walucie krajowej stosuje się urzędowy kurs ...
nr 291, poz. 1707) podniesiono stawkę akcyzy obowiązującą od (...) r. do (...) zł za tonę oleju napędowego.
Głównymi przyczynami dużych, skokowych wzrostów cen paliw w Polsce w okresie po złożeniu oferty przez powódki były: wojna w Libii, szybki wzrost kursu dolara amerykańskiego od (..) do (...) r., zmiana stawki akcyzy na olej napędowy od (...) r. z ...
napędowego o (...) zł. Pierwsze dwa z wymienionych czynników były niemożliwe do przewidzenia przez powódki. Trzeci czynnik był możliwy do przewidzenia, natomiast skala jego wpływu na cenę oleju napędowego nie ...
wartości euro, a następnie jego gwałtowany wzrost. W okresie przygotowywania oferty przez powodów dostępne dane z poprzednich 9 lat pozwalały na ...
wyniesie: w perspektywie 2 lat - (...) %, a 3 lat - (...) % w stosunku do cen z (...) r. Za zjawisko ekstremalne uznać należy wzrost przekraczający ...
r. wzrost cen asfaltów wyniósł: (...) % po 2 latach (...% w stosunku do pierwszej połowy (... r.) i (...) % po 3 latach (...% w stosunku do pierwszej połowy (...), co, w perspektywie 2 lat stanowi wartość ekstremalną ...
okresie realizacji Kontraktu wynosiła (...) zł, co oznacza wzrost w stosunku do ceny z daty odniesienia o (...), a w stosunku do ceny z dnia rozpoczęcia nabywania asfaltów służących do realizacji Kontraktu o (... zł). Cena asfaltu w sposób bezpośredni powiązana ...
latach (...) cena stali podlegała bardzo dużym wahaniom (od [...] w latach (...) do ekstremum powyżej [... zł], które wystąpiły dwukrotnie w latach [...], nie wpisując się w stały trend. W momencie przedstawiania oferty dostępne dane z poprzednich 9 lat nie pozwalały na sformułowanie jednoznacznych wniosków co do wysokości wzrostu cen stali. Średnie wzrosty cen prętów zbrojeniowych z ...
więcej niż w pierwszej połowie ... r.). Jednakże od momentu złożenia oferty przez powodów do zakończenia realizacji Kontraktu ceny stali uległy względnemu ustabilizowaniu. W okresie między datą odniesienia a rozpoczęciem nabywania stali zbrojeniowej służącej do realizacji Kontraktu (w ... r.) średnia cena stali wzrosła o (...) zł ...
okresie realizacji Kontraktu wynosiła (...) zł, co oznacza wzrost w stosunku do cen z daty odniesienia o (...) zł (...%), a w stosunku do ceny z dnia rozpoczęcia nabywania asfaltów służących do realizacji Kontraktu o (...) zł (...%). Głównymi czynnikami wpływającymi na wahania cen stali były wahania popytu oraz zmiany cen surowców służących do jej produkcji. Przyczynami największych wahań cen stali były: bardzo duże ...
rynku europejskim w (...) r. i zwiększenie zapotrzebowania na stal niezbędną do inwestycji budowlanych przy jednoczesnej niskiej podaży stali w (...) r., wzrost cen surowców II CSKP 2373/22 9
niezbędnych do produkcji stali (węgla koksującego i rudy żelaza) w (...) r., co ...
wzrost cen paliw w latach
(...) miał charakter bezprecedensowy w odniesieniu do lat (...). Wzrost cen asfaltów był natomiast ekstremalny, ale nie był ...
Wzrost cen paliw i asfaltów w latach (...) miał charakter niemożliwy do zaprognozowania na podstawie danych z lat (...), przy użyciu standardowych modeli ...
naftowej i wzrostu gospodarczego. Okres od momentu zaistnienia tego zjawiska do momentu przygotowania oferty był zbyt krótki, żeby bez podejmowania ryzyka przyjąć, że trend ...
na niezmiennym poziomie. Wzrost cen stali nie miał charakteru niemożliwego do zaprognozowania.
Wzrost kosztów zakupu oleju napędowego przez powodów (strata z ...
3) i kosztów zakupu na podstawie faktur (... zł) - w stosunku do możliwego do przewidzenia, w zależności od przyjętego sposobu prognozowania, wynosi: przy użyciu ...
m3) i cen jednostkowych na podstawie faktur - w stosunku do możliwego do przewidzenia, w zależności od przyjętego sposobu prognozowania, wynosi: przy użyciu ...
m3) i cen jednostkowych na podstawie faktur - w stosunku do możliwego do przewidzenia, w zależności od przyjętego sposobu prognozowania, wynosi: przy użyciu ...
3) i kosztów zakupu na podstawie faktur (... zł) - w stosunku do możliwego do przewidzenia, w zależności od przyjętego sposobu prognozowania, wynosi: przy użyciu ...
z lat ubiegłych: (...) zł netto.
Różnica pomiędzy faktycznym a możliwym do przewidzenia poziomem kosztów robót z wykorzystaniem produktów ropopochodnych oraz wysokość ...
podstawie faktycznej ilości wykonanych robót i stawek jednostkowych wskazanych w kosztorysie ofertowym, stosownie do klauzuli 12 Warunków Kontraktu. Wskazał, że przedmiar robót w Warunkach ...
jest zestawieniem planowanych prac i przewidywanych kosztów i stanowi rodzaj kosztorysu, a Wykonawcy należy się wynagrodzenie w wysokości obliczonej za rzeczywiście wykonane ilości robót. Podane w ofercie wynagrodzenie II CSKP 2373/22 12
Wykonawcy ma w tym przypadku charakter wstępny (ustalane jest na podstawie oferty cenowej obliczonej przez Wykonawcę według ilości robót podanych przez Zamawiającego w przedmiarze robót). Jest ono następnie korygowane stosownie do ewentualnej różnicy między ilościami robót określonymi przedmiarem a rzeczywistymi ilościami ...
dotyczy wynagrodzenia ryczałtowego. Sąd Okręgowy uznał, że nie stanowi przeszkody do stosowania art. 3571 § 1 k.c., okoliczność, że Umowa została ...
okoliczności nowych, nieprzewidywalnych i niezależnych od woli stron. Odnosząc się do Subklauzuli 13.8 (przewidującej umowną waloryzację cen) Sąd Okręgowy podniósł ...
od dnia zakończenia całości robót (... r). Przedawnienie nie nastąpiło zatem do dnia wniesienia pozwu ani pism procesowych modyfikujących powództwo.
Zdaniem Sądu Okręgowego przeszkodą do stosowania art. 3571§ 1 k.c. nie było też wykonanie ...
uważana przez powódki za całość należnego im świadczenia.
Odnosząc się do zarzutu pozwanego, że powódki nie dochowały procedury przewidzianej w Subklauzuli ...
wskazał, że Subklauzula, przewidująca skutek w postaci utraty uprawnienia wykonawcy do dodatkowej płatności w razie niezgłoszenia roszczenia w określonym terminie Zamawiającemu ...
nieważna. Artykuł 3531 k.c. nie daje bowiem stronom uprawnienia do ustanawiania umownych terminów zawitych w stosunku do roszczeń przysługujących na podstawie ustawy z tytułu dodatkowych kosztów realizacji ...
oleju napędowego w okresie realizacji kontraktu wzrosła o (...) % w stosunku do ceny z daty odniesienia. Głównymi przyczynami dużych, II CSKP 2373 ...
skokowych wzrostów cen paliw w Polsce w okresie po złożeniu oferty przez powódki były: wojna w (...), szybki wzrost kursu dolara amerykańskiego ...
Okręgowy podkreślił, że pierwsze dwa z wymienionych czynników były niemożliwe do przewidzenia. Trzeci czynnik był możliwy do przewidzenia co do zasady, ale skala jego wpływu na cenę oleju napędowego nie ...
cena asfaltu w okresie realizacji Kontraktu wzrosła o (...)% w stosunku do ceny z daty odniesienia. Poza czynnikami wynikającymi ze zmian cen ...
popyt na asfalty drogowe oraz mieszanki bitumiczne w okresie od (...) do (...) r., co wynikało ze znacznej ilości umów zawartych przez Skarb ...
takie, wynikające ze zmieniającej się gwałtownie sytuacji rynkowej, były nie do przewidzenia przy zastosowaniu dostępnych w dacie sporządzenia oferty modeli ekonometrycznych, nawet przez podmiot profesjonalnie zajmujący się wykonywaniem kontraktów ...
jest naturalna, z tym, że chodzi tutaj o zmienność możliwą do przewidzenia w ramach standardowych instrumentów posiadanych przez dany podmiot. Skoro ...
nastąpiła w okresie realizacji kontraktu była zmianą skokową i niemożliwą do przewidzenia w oparciu o dane z lat (...), to nie można ...
względów, Sąd Okręgowy przyjął, że w trakcie realizacji Kontraktu doszło do niespodziewanych, niestandardowych i nieprzewidywalnych dla Wykonawcy wzrostów cen oleju napędowego ...
i wzrostu gospodarczego. Wskazał, że okres od zaistnienia tego zjawiska do przygotowania oferty był zbyt krótki, żeby bez podejmowania ryzyka przyjąć, że trend ...
okresie między datą odniesienia a rozpoczęciem nabywania stali zbrojeniowej służącej do realizacji Kontraktu (... r.) średnia cena stali wzrosła o (...) %, zaś w okresie realizacji kontraktu średnia cena stali wzrosła w stosunku do cen z daty odniesienia o (...) %. Wzrost cen stali nie miał charakteru nadzwyczajnego, gdyż w ciągu kilku lat przed złożeniem oferty notowano ceny stali wyższe niż w okresie realizacji kontraktu. Wzrost cen stali miał przy tym charakter możliwy do przewidzenia w okresie przygotowywania oferty przez powódki, a nawet można było spodziewać się wzrostu wyższego ...
faktycznie nastąpił. W konsekwencji, zdaniem Sądu Okręgowego, brak było podstaw do uwzględnienia roszczenia w zakresie zwiększonych kosztów zakupu stali.
II CSKP ...
miejsce na rynku polskim w okresie realizacji kontraktu w stosunku do czasu ofertowania, wpłynęły w istotny sposób na rozliczenie kontraktu. Dodatkowe ...
i asfaltów wymykały się jakimkolwiek kalkulacjom ekonomicznym, prowadząc w konsekwencji do straty Wykonawcy wykraczającej zdecydowanie poza zwykłe ryzyko gospodarcze. Wykonawca na ...
oleju napędowego i asfaltów wynoszące ponad (...) zł brutto w stosunku do kosztów dodatkowych możliwych do przewidzenia na podstawie rzetelnie wykonanych prognoz.
Sąd Okręgowy podkreślił, że ...
podwyżek stawek akcyzy i opłaty paliwowej, których skala była niemożliwa do przewidzenia), nabywanego bezpośrednio przez powódki (którego zakup został udokumentowany fakturami ...
oleje napędowe). Z opinii biegłych wynika, że powódki konstruując swoją ofertę cenową w przetargu miały możliwość przewidywania pewnych wzrostów cen oleju ...
Okręgowy uznał, że zachodziły II CSKP 2373/22 17
podstawy do przyjęcia, że zwiększone koszty realizacji Kontraktu na skutek wzrostu cen ...
powódek wyniosły (...) zł netto. Kwota ta odpowiada wysokości zwiększonych, niemożliwych do przewidzenia kosztów, jakie powódki poniosły w wyniku zwyżek cen asfaltów ...
natomiast dodatkowych kosztów nabycia stali zbrojeniowej uznając, że były możliwe do przewidzenia przy sporządzeniu rzetelnej prognozy.
Z uwagi na fakt, że ...
kosztów wynikająca ze wzrostów cen oleju napędowego i asfaltów, niemożliwych do przewidzenia, wyniosła (...) zł netto (...) zł z tytułu wzrostów cen oleju ...
stawce (...) % daje kwotę (...) zł brutto. W tym więc zakresie doszło do naruszenia równowagi kontraktowej między stronami, gdyż zmian tych nie dało ...
zasadny zarzut apelacji pozwanego dotyczący braku staranności powódek przy konstruowaniu oferty i wskazał, że w tym zakresie konieczne było uzupełnienie postępowania ...
dowodowego. Z ustaleń faktycznych wynika, że Sąd Okręgowy zasady konstruowania oferty ustalił w oparciu o zeznania świadków M. S. i A ...
te nie zostały zakwestionowane przez strony, nie było zatem podstaw do powtórzenia w tej części postępowania dowodowego w postępowaniu odwoławczym, co ...
A.R. wynika, że nie brał on udziału w przygotowywaniu oferty, co tym bardziej uzasadniało pominięcie tego dowodu. Świadek M.S ...
już natomiast zeznania, a powódki nie wykazały, by były podstawy do ich uzupełnienia. Stwierdził, że kwestia rozliczenia kontraktu była drugorzędna i ...
apelacyjnym Sąd Apelacyjny uzupełnił ustalenia faktyczne. Ustalił, że przyjęty w ofercie powódek poziom marży (... %) i zysku (... zł) wynikał z decyzji ich zarządu. Złożenie oferty było poprzedzone ustaleniem jakie ceny stosują podwykonawcy, dostawcy kruszyw, kopalni, wytwórni w okresie od (...) r. Na etapie składania oferty Wykonawcy mieli wiedzę, że Subklauzula 13.8 dotycząca waloryzacji umownej jest wykreślona. Z kolei kosztorys inwestorski opierał się na stawkach minimalnych z (...) r. wskazanych opracowaniu Secocenbudu. W kosztorysie tym nie zakładano wzrostu i spadku cen, ale przyjęto ceny ...
przewidzieć przy zawieraniu umowy. Dla oceny czy są spełnione przesłanki do zastosowania art. 3571 k.c. nie jest wystarczające - jak to ...
paliwa. Taka ocena pomija bowiem relację zakładanego zysku i marży do wynagrodzenia za Kontrakt oraz do rażącej straty lub groźby jej poniesienia, a także do objęcia jej ryzykiem gospodarczym obu spółek.
Wskazał Sąd Apelacyjny, że na etapie konstruowania oferty powódki, bez zachowania należytej staranności, zaoferowały cenę nieadekwatną do rodzaju, rozmiaru i charakteru przedsięwzięcia. Z opinii SGH wynika, że ...
Nie analizowali jednak szczegółowo relacji wysokości zakładanego zysku i marży do straty, bo wykraczało to poza zakres postanowienia dowodowego. Oznacza to ...
ma określenie poziomu zakładanego zysku i marży na etapie składania oferty, co było decyzją zarządu powódek, profesjonalnie od wielu lat działających ...
a zysk znacznie poniżej (...) %. Stosowanie takiego podejścia czyni nieuprawnionym sięganie do konstrukcji z art. 357 1 k.c. Powódki zaoferowały bowiem ...
traktować jako remedium na stratę przedsiębiorców w sytuacji, gdy ich oferta była skrojona tak by wygrać przetarg. Na tę kwestię zwrócił uwagę biegły M.W. składając ustne wyjaśnienia, podkreślając, że marża głównego Wykonawcy (...) % mówi "o chęci wygrania kontraktu ...
mało ostrożnie i przyjęły pobieżne prognozy. Również biegli w ustnych wyjaśnieniach wskazali, że przedmiotem opinii nie była ocena całego Kontraktu co do możliwości straty i uzyskania oszczędności, a powódki mogły ofertę lepiej skalkulować i zatrudnić celem ustalenia realnych prognoz ekonometryka.
Kalkulacją ...
Secocenbudu, uznając, że są zawyżone Biegli z SGH w ustnych wyjaśnieniach wskazali natomiast, że dane te w aspekcie zmienności cen, są ...
dobre. Potwierdzeniem argumentacji biegłych są realia sprawy. Pozwany skalkulował bowiem kosztorys inwestorski w październiku 2009 r. w oparciu o dane z ...
na kwotę (...) zł brutto, a więc o ok. (...) % wyższą niż oferta powódek. II CSKP 2373/22 21
Kosztorys inwestorski nie zakładał przy tym wzrostu cen materiałów, ale zakładał ...
danymi z rynku ujętymi w kwartalniku Secocendbudu (przyjmując ceny minimalne), do którego dostęp miały także powódki. Kosztorys inwestorski zakładał, że za kwotę (...) zł, będzie możliwa pomyślna realizacja ...
której pozwany także nie zakładał.
Stwierdził Sąd Apelacyjny, że dążenie do wygrania przetargu przy minimalnym zysku, jest decyzją gospodarczą obarczoną wyższym ...
ryzykiem, ale nie można wówczas rekompensować ewentualnych strat odwołując się do art. 3571 k.c. Uzasadnienie twierdzenia, że cena ofertowa była ...
nakierowana na wygranie przetargu znajduje potwierdzenie także w tym, że oferta powódek znacząco odbiegała od innych oferentów. Nie można także pominąć ...
kwotę (...) zł, a więc niewiele niższą niż przyjął pozwany w kosztorysie inwestorskim. Nawet, jeśli przyjąć, że dane z Secocenbudu są zawyżone ...
i tak zestawienie to dowodzi, braku staranności powódek przy konstruowaniu oferty, a sama motywacja do wygrania przetargu i trudny rynek budownictwa w tamtym okresie, pozostaje ...
prawnej roszczenia.
Podkreślił Sąd Apelacyjny, że zasady określenia ceny w kosztorysie inwestorskim były znane powódkom, skoro wynikają z obowiązujących przepisów prawa. Racjonalne, adekwatne do przedsięwzięcia gospodarczego, kształtowanie ceny ofertowej, pozwoliłoby zatem uniknąć straty (niezależnie ...
przynajmniej byłaby możliwość jej zrównoważenia zyskiem i marżą.
Ponadto, skoro oferta była tworzona w pierwszym półroczu (...) r., to już wówczas, powódkom ...
ogóle nie zakładały wzrostu cen paliw, a w okresie przygotowywania oferty, dane z poprzednich lat pozwalały na wnioskowanie, że wzrost cen ...
od dostawców, producentów informacje o cenie kruszywa (asfaltu) i dodawano do tego koszty pośrednie oraz marżę i zysk. Kalkulacje możliwego wzrostu ...
tego świadka ustalić, czy wzrost cen dotyczył wszystkich materiałów potrzebnych do budowy drogi, czy tylko tych trzech, o których mowa w ...
dużym przedsięwzięciu, charakterze wynagrodzenia, nie może być kompensowane odwołaniem się do art. 3571 k.c. Dla oceny przesłanek z tego przepisu ...
irrelewantne jest to, jak inne podmioty chcące wygrać przetarg, kalkulowały ofertę. Gdyby powódki istotnie nie uwzględniały - sprzecznie z art. 355 § 2 ...
zakresie zasadna jest ocena biegłego M.W., że założony w ofercie poziom zysku i marży świadczy o tym, że powódkom chodziło ...
k.c. określenia "nadzwyczajna zmiana", "nadmierna trudność", "rażąca strata" nawiązują do wyjątkowego charakteru tego przepisu przełamującego regułę nakazującą dotrzymywanie umów. II ...
strata" oznacza stratę ponad przeciętną, nieobjętą typowym ryzykiem gospodarczym. Nie do pogodzenia z zasadami współżycia i interesami obu stron jest powoływanie ...
zysku i marża była na bardzo niskim poziomie. Niedoszacowanie kosztów oferty, nie powinno obciążać kontrahenta przedsiębiorcy i to w zakresie zakładającym ...
łącznie przesłanki z art. 3571 k.c., w szczególności co do nadzwyczajnej zmiany stosunków i braku przewidywania możliwości poniesienia rażącej straty ...
ich strata, nazwana "rażącą" wynosiła (...) zł, to odnosząc tę kwotę do wynagrodzenia kontraktu (... zł) daje to (...) %. Jednakże wielkość ta nie jest ...
się podwyższenia wynagrodzenia za cały kontrakt wybrały jedynie trzy składniki do budowy drogi (asfalt, paliwo, stal), do czego budowana droga się nie ogranicza. Skoro pozwany w kosztorysie inwestorskim, określił cenę w sposób, która pochłaniała cenę ofertową powódek ...
nie stratę, to oznacza, że możliwe było określenie przez powódki oferty na wyższą kwotę.
Przyjmując, że przy uśrednionych prognozach powódki poniosły ...
tytułu wzrostu cen asfaltu i paliw należy odnieść te kwoty do relacji straty przy realizacji całego kontraktu (...) zł. Udział wzrostu ceny ...
17 % (... %), asfaltu ok. (...) %, a paliw (...) %. Natomiast relacja wzrostu cen paliw do wynagrodzenia kontraktu stanowi (...) %.
W odniesieniu do wzrostu cen stali Sąd Okręgowy wskazał, że był możliwy do przewidzenia. Z opinii biegłych wynika, że powodowie w odniesieniu do stali mogli uzyskać zysk ok. (...) zł (...) % wynagrodzenia kontraktu oraz (...) % w ...
zyskiem (... %), co daje wyższe koszty o (...) % wynagrodzenia, które należy odnieść do dwóch spółek, co jest niezwykle istotne. Wielkości tych nie można ...
innego zestawienia poprzez odniesienie wzrostu cen za asfalt i paliwo do straty przy realizacji kontraktu wskazał Sąd Apelacyjny, że po zsumowaniu: (...) % (udział wzrostu cen asfaltu do straty) oraz (...) % (udział wzrostu cen paliw do straty) oraz odjęciu (...) % (udział spadku cen stali w stracie), strata ...
Nie uwzględnia ona przy tym zakładanego zysku, który w relacji do straty wynosi (...) %, co powinno pomniejszać wielkość straty. Wzrost cen asfaltu ...
zajmujących się budową dróg było w tamtym okresie zaniżanie cen ofert. Istnienie takiej tendencji, nie może bowiem determinować oceny prawnej roszczenia ...
zaskarżonego wyroku, Sąd Apelacyjny uznał za zbędne szersze odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji pozwanego oraz do apelacji powódek. Nie podzielił zarzutów dotyczących wyłączenia w Umowie II ...
także zarzut naruszenia art. 632 § 2 k.c., sprowadzający się do kwalifikacji charakteru wynagrodzenia objętego Kontraktem. Podzielił ocenę Sądu Okręgowego, że wynagrodzenie Wykonawcy nie miało charakteru ryczałtowego. Wskazał, że w ofercie wynagrodzenie wykonawcy miało charakter wstępny, a korekta następowała, gdy istniała ...
a rzeczywistymi ilościami robót.
Za bezprzedmiotowe uznał także odwoływanie się do zarzutów apelacji powódek dotyczących naruszenia art. 3571 k.c., skoro nie wykazały one co do zasady istnienia przesłanek z tego przepisu, co zadecydowało o uwzględnieniu ...
i wniosły o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonemu wyrokowi ...
p.c. poprzez dokonanie przez Sąd Apelacyjny samodzielnej oceny, czy oferta została skonstruowana zgodnie z zasadami sztuki i z zachowaniem należytej staranności oraz czy założona cena ofertowa była adekwatna do rodzaju, rozmiaru i charakteru robót objętych Umową, podczas gdy dokonanie ...
poprzez uzupełnienie przez Sąd Apelacyjny postępowania dowodowego z urzędu co do kalkulacji oferty oraz kosztorysu inwestorskiego, podczas gdy to na pozwanym spoczywał ciężar dowodu zarzutu wadliwości oferty. Pozwany reprezentowany przez fachowy i wyspecjalizowany podmiot w postaci Prokuratorii ...
I instancji) na powyższe fakty, wobec czego nie było podstaw do wyręczenia go z inicjatywy dowodowej i uzupełnienia postępowania dowodowego z ...
3571 § 1 k.c. Sąd Apelacyjny wyciągnął z faktu, że ofertę, w tym założenia co do wielkości planowanego zysku i marży, przygotowały dwie spółki działające w ...
w wyniku błędnego przyjęcia, że przeprowadzenie ww. dowodów zmierzało jedynie do przedłużenia postępowania, a powódki nie wykazały podstawy do uzupełnienia zeznań przez tych świadków;
5)
art. 378 § 1 w ...
uwzględnieniem adekwatnego poziomu zysku, jaki wykonawca powinien był założyć w ofercie;
9) art. 3571 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię ...
kwoty straty z tytułu nadzwyczajnego wzrostu cen paliw i asfaltów do kwoty wynagrodzenia za cały kontrakt oraz do łącznej kwoty straty z tytułu realizacji kontraktu;
10) art. 3571 ...
rażącej straty oraz braku możliwości jej przewidzenia, muszą odnosić się do wszystkich powodów dochodzących modyfikacji umowy, nawet w sytuacji w której ...
k.p.c. zasługiwał na uwzględnienie. Sąd Apelacyjny przyjął, że oferta powódek nie została skonstruowana zgodnie z zasadami należytej staranności, a założona cena ofertowa nie była adekwatna do rodzaju, rozmiaru i charakteru robót objętych umową. Zdaniem tego Sądu ...
zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym przede wszystkim: treść kosztorysu inwestorskiego, który dowodzi, że można było przy użyciu danych Secocenbudu ...
realizację inwestycji; zaplanowanie zysku jedynie na poziomie (...) % oraz przedstawienie najniższej oferty, znacząco odbiegającej od ofert złożonych przez kolejnych oferentów, a także potwierdzenie przez II CSKP 2373/22 28
przedstawicieli SGH, że powódki konstruując ofertę kierowały się "chęcią wygrania kontraktu" oraz "desperacją wejścia na rynek ...
czego Sąd Apelacyjny nie uczynił. Ocena prawidłowości przygotowania przez Wykonawcę oferty dotyczącej skomplikowanej inwestycji drogowej z zachowaniem należytej staranności w określonych ...
dokonana samodzielnie przez Sąd Apelacyjny. Wprawdzie Sąd ten odwołał się do ustnych wypowiedzi przedstawicieli SGH dotyczących przyjętego w ofercie minimalnego poziomu zysku, ale trafnie skarżące akcentują, że teza dowodowa ...
dopuścił dowód z opinii instytutu nie dotyczyła oceny staranności sporządzenia oferty (k. 13392), a wypowiedzi przedstawicieli instytutu - uwzględnione przez Sąd jedynie ...
Sąd Apelacyjny wyszedł jednak z założenia, że skoro pozwany sporządzając kosztorys inwestorski mógł to uczynić w sposób gwarantujący bezpieczną realizację inwestycji ...
nie przekonuje. Sąd Apelacyjny nie dysponuje wiedzą specjalną w odniesieniu do zasad sporządzania kosztorysów ofertowych i inwestorskich, których cel jest odmienny. Niewątpliwie odróżnienia wymaga ...
cel z tym związany, od zasad konstruowania zgodnie ze sztuką oferty przez wykonawcę w formule zamówień publicznych, który kalkuluje za jaką ...
jak wyjaśniali biegli SGH jest niska, jest uwzględnienie przy konstrukcji oferty wykonawcy nadzwyczajnych ryzyk ewentualnie takiej skali rezerwy na przeprowadzenie inwestycji ...
czyni inwestor.
II CSKP 2373/22 29
Kwestia wadliwej konstrukcji oferty była jedną z kluczowych przyczyn, która spowodowała odmowę zastosowania w ...
poprzez uzupełnienie przez Sąd Apelacyjny postępowania dowodowego z urzędu odnośnie do kalkulacji oferty powódek oraz kalkulacji kosztorysu inwestorskiego pozwanego (k. 28475 i k. 28505). Pozwany korzystający z ...
postępowaniu apelacyjnym, a na nim spoczywał ciężar dowodu zarzutu wadliwości oferty powódek w kontekście możliwości przygotowania jej w sposób nie narażający ...
przyczyny przy ocenie zachowania przez powódki należytej staranności przy konstrukcji oferty, nie oparł się na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, a ...
a po wtóre nie wskazał na okoliczności, które skłoniły go do skorzystania z uprawnienia o którym mowa w art. 232 zd ...
było to, że zgłoszony przez powódki wniosek dowodowy zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania. Z motywów zaskarżonego rozstrzygnięcia wynika natomiast, że dowody ...
te nie zostały zakwestionowane przez strony, nie było zatem podstaw do powtórzenia w tej części postępowania dowodowego. Ponadto z zeznań świadka ...
A.R. wynika, że nie brał on udziału w przygotowywaniu oferty, świadek M.S. składał natomiast już zeznania, a powódki nie wykazały, by były podstawy do ich uzupełnienia.
Stanowisko to w okolicznościach sprawy nie przekonuje. Wprawdzie ...
w tym na podstawie dowodu z zeznań pominiętych świadków - odnośnie do złożonej przez powódki oferty, ale Sąd Apelacyjny ich nie podzielił. Uznał za zasadny zarzut apelacji pozwanego dotyczący braku staranności powódek przy konstruowaniu oferty i wskazał, że w tym zakresie konieczne było uzupełnienie postępowania ...
uznał zatem zgromadzony w tym zakresie materiał dowodowy za niewystarczający do rozstrzygnięcia sprawy i z urzędu zdecydował się na jego uzupełnienie ...
żądając by strony wskazały osoby mające wiedzę w zakresie kalkulacji oferty i rozliczenia kontraktu oraz kalkulacji kosztorysu inwestorskiego (k. 28 475). Po realizacji tego żądania przez powódki ...
k. 28 485), pominął jednak część zgłoszonych świadków mimo, że do złożenia wniosków o ich przesłuchanie doszło na skutek jego inicjatywy ...
i A.R. byli wnioskowani na okoliczności związane z kalkulacją oferty.
Nie można przyjąć, by przeprowadzenie dowodu z uzupełniających zeznań tych ...
R. Okoliczność, że świadek ten nie brał udziału w przygotowaniu oferty nie oznacza bowiem, że z racji roli, którą pełnił przy ...
13460 - 13468). Ocenę tę wzmacnia fakt, że kwestia sposobu przygotowywania oferty i jej relacji do kosztorysu inwestorskiego miała kluczowe - jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku - znaczenie ...
normę art. 3571 § 1 k.c. wyciągnął z faktu, że ofertę dla pozwanego, w tym założenia co do wielkości planowanego zysku i marży z tytułu realizacji umowy, przygotowały ...
nie wyjaśnił, jednak jak wpłynął na rozstrzygnięcie. Brak jasności co do stanowiska Sądu Apelacyjnego w tym zakresie sprawia, że zarzut niemożności ...
w sposób ryczałtowy, w wysokości określonej w złożonej przez Wykonawcę ofercie. Skarżące uznają natomiast, że tak ukształtowane wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy ...
kosztów i zysku przez uzgodnienie w sposób wiążący cen jednostkowych kosztorysu. Ma zatem charakter wynikowy i - odmiennie od ryczałtowego systemu wynagrodzenia ...
materiały). Dopuszczalna jest jego zmiana, jeżeli po zawarciu umowy doszło do zmian wysokości cen lub stawek obowiązujących dotychczas w obliczeniach kosztorysowych ...
art. 629 k.c.) lub zwiększenia zakresu prac w stosunku do kosztorysu. Taka formuła wynagrodzenia urealnia jego wysokość w stosunku do ilości faktycznie wykonanych prac (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego ...
obmiar wykonanych robót i rzeczywiste nakłady, według stawek przewidzianych w kosztorysie ofertowym, z tym że kwota odpowiadająca (...) % ceny ofertowej stanowiła maksymalną ...
iloczynu jednostek obmiarowych robót odebranych i cen jednostkowych wskazanych w kosztorysie ofertowym podlegających zmianom tylko w określonych sytuacjach, a z drugiej ...
robót, bez względu na zakres faktycznie wykonanych robót w stosunku do pierwotnie przewidzianego, co jest charakterystyczne dla wynagrodzenia ryczałtowego. Przeczy temu ...
wyłączenie Subklauzuli 13.8 Warunków Kontraktu oraz ograniczenie jego wysokości do kwoty odpowiadającej (...) % ceny ofertowej nie dowodzi ryczałtowego charakteru wynagrodzenia lecz ...
zapobiegania skutkom wykraczającym poza typowe ryzyko kontraktowe tylko w stosunku do wynagrodzenia ryczałtowego. Artykuł 632 § 2 k.c. znajduje zatem zastosowanie ...
o dzieło II CSKP 2373/22 35
mogą mieć zastosowanie do umowy o roboty budowlane (zob. m.in. uchwała składu siedmiu ...
doznanej przez powódki z tego tytułu. Nie kwestionował także co do zasady - wobec niemożności skorzystania przez powódki z innych instrumentów prawnych - możliwości stosowania klauzuli rebus sic stantibus do przywrócenia naruszonej równowagi na skutek nadzwyczajnej zmiany stosunków w odniesieniu do zdarzeń gospodarczych w postaci gwałtownych i nieprzewidywalnych w dacie przygotowania oferty i zawarcia Umowy wzrostu cen. Kwestia realizacji w okolicznościach sprawy ...
k.c.).
Stwierdzić jedynie można, że takie stanowisko odnoszące się do istotnej zmiany stosunków w rozumieniu art. 632 § 2 k.c ...
się na niewielkim zysku i marży, którą założyły skarżące w ofercie - by na etapie konstruowania oferty nie mogły jej sformułować - z zachowaniem należytej staranności - w sposób ...
że wykonawca mógł zabezpieczyć się przed tymi zmianami odpowiednio konstruując ofertę, a jeśli tego nie uczynił to ponosi ryzyko kontraktowe swojego ...
wpływem nadzwyczajnych okoliczności na zobowiązanie stron, mogły się zabezpieczyć konstruując ofertę z zachowaniem należytej staranności, w tym zwłaszcza przez zaplanowanie odpowiedniego ...
marży i zapoznanie się z zasadami stojącymi u podstaw kalkulacji kosztorysu inwestorskiego.
Ten pierwszy kierunek wykładni należy odrzucić przedsiębiorca może bowiem ...
pominięciem wiadomości specjalnych, które - z przyczyn wyżej podniesionych - były niezbędne do dokonania takiej oceny.
Zajęte przez Sąd Apelacyjny stanowisko jest także ...
wzrost cen paliw i asfaltów w latach (...) miał charakter niemożliwy do zaprognozowania na podstawie danych z lat (...), przy użyciu standardowych modeli ...
można się natomiast zgodzić z oceną skarżących, że kwestia konstrukcji oferty nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia o ich żądaniu na podstawie ...
które powinna uwzględnić. Artykuł 3571 k.c. nie służy bowiem do łagodzenia skutków zwykłego ryzyka kontraktowego, które strony są w stanie ...
uwzględnieniem adekwatnego poziomu zysku, jaki wykonawca powinien był założyć w ofercie zasługują na uwzględnienie. Nie można także odmówić racji skarżącym, że ...
i podwyższyć wynagrodzenie tylko w takim wymiarze, w którym dochodzi do przekroczenia tego ryzyka. Wyjaśniono także, że rażącą stratę należy rozpatrywać ...
rażąca" nie uwzględnia tych kryteriów. Przede wszystkim nie ma podstaw do przyjęcia, że z ochrony przewidzianej w art. 3571 k.c ...
Również fakt, że skarżące na skutek poczynionych na etapie konstruowania oferty założeń poniosły objętą zwykłym ryzykiem kontraktowym znaczną stratę przez nie ...
się z tezą, że założenie przez powódki na etapie konstruowania oferty nieznacznego zysku wyklucza realizację przesłanek z art. 3571 k.c ...
2016-10-05 » odmawia podjęcia uchwały
niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę inwestor zapłaci podwykonawcy wynagrodzenie ograniczone do kwoty wynikającej z cen jednostkowych przewidzianych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy skutecznie limituje odpowiedzialność solidarną inwestora względem podwykonawcy ...
nie wyższej niż kwota ustalona według cen jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy, a zatem w wysokości wynikającej z umowy głównej. Takie zastrzeżenie inwestor i generalny wykonawca włączyli też do umowy głównej poprzez subklauzulę 4.4.
Wyrokiem z dnia 10 ...
187 127,16 zł, z ustawowymi odsetkami. Oddalił powództwa co do kwot po 1 181,75 zł, zaś w pozostałej części ...
pn. "Budowa Autostrady A-4 [...]. Integralną częścią umowy była także oferta generalnego wykonawcy, w której oświadczył, iż zamówienie zostanie zrealizowane przy ...
średniego napięcia, napowietrznych stacji transformatorowych, kablowych linii elektroenergetycznych. Wykonawca przedstawił kosztorys ofertowy wraz z tabelą wartości elementów scalonych i według tych ...
iloczynu obmiaru jednostkowego i cen określonych w załączniku nr 2 do tej umowy.
Powodowie w umówionym terminie wykonali roboty budowlane, które ...
z odmową uregulowania należności przez generalnego wykonawcę, powodowie wezwali inwestora do zapłaty. Inwestor wypłacił im łącznie 780 871,31 zł.
Sąd ...
6 ust. 12 umowy podwykonawczej, ograniczające odpowiedzialność inwestora w stosunku do podwykonawcy w wypadku niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę - do kwoty wynikającej z zatwierdzonego przez inżyniera kontraktu obmiaru robót i cen jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym wykonawcy przedstawionym inwestorowi - jako sprzeczne z art. 6471 § 5 ...
niego żądanym nie konkretyzowała wynagrodzenia podwykonawców, to jednak odwoływała się do załącznika nr 2, który zawierał ceny jednostkowe ustalone pomiędzy generalnym ...
Rozpoznając apelację pozwanego, Sąd Apelacyjny powziął wątpliwości, które wyraził przedstawiając do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne o treści: "Czy w świetle ...
niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę, inwestor zapłaci podwykonawcy wynagrodzenie ograniczone do kwoty wynikającej z cen jednostkowych przewidzianych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy, skutecznie limituje odpowiedzialność solidarną inwestora względem podwykonawcy ...
zapatrywania w kwestii dopuszczalności ograniczenia solidarnej odpowiedzialności inwestora względem podwykonawców do wysokości wynagrodzenia wynikającego z umowy łączącej inwestora z wykonawcą robót ...
że treść klauzuli ograniczającej finansowy zakres odpowiedzialności inwestora w stosunku do podwykonawców była znana wszystkim trzem uczestnikom procesu inwestycyjnego, którzy włączyli ją do umowy podstawowej oraz umowy podwykonawczej, a zgoda inwestora na zawarcie ...
wyższe niż wynikające z umowy głównej. Nadto przeciwny pogląd prowadziłby do kolizji z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r ...
Prawo zamówień publicznych, gdyż pomimo wybrania w postępowaniu przetargowym najkorzystniejszej oferty według zasadniczego kryterium ceny, możliwe byłoby obejście przepisów tej ustawy ...
166). Dlatego też udzielenie odpowiedzi na zagadnienie prawne, które prowadzi do merytorycznego związania sądu drugiej instancji w zakresie sposobu interpretacji danego ...
p.c.), jest uzasadnione jedynie wtedy, gdy zachodzi rzeczywista potrzeba wyjaśnienia poważnych wątpliwości o decydującym znaczeniu dla rozstrzygnięcia sprawy oraz pozostaje ...
w razie przyjęcia jednego z kilku możliwych stanowisk prawnych, co do których sąd pytający się nie ustosunkował, nie jest dopuszczalne podjęcie ...
2016 r., III CZP 10/16, nie publ.).
Zamiar wystąpienia do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym na podstawie art. 390 § 1 ...
w kierunku wykazania, że rozstrzygnięcie przedstawionego zagadnienia prawnego jest konieczne do właściwego rozpoznania sprawy. Brak działań sądu drugiej instancji w tym zakresie prowadzi do sytuacji, w której Sąd Najwyższy, aby udzielić odpowiedzi na przedstawione ...
przepisem art. 6471 § 5 k.c. odpowiedzialność inwestora w stosunku do podwykonawcy ma charakter ustawowej odpowiedzialności za cudzy dług, ale do jej powstania dochodzi jeśli zostały spełnione przesłanki określone w art ...
jest zgoda pozwanego inwestora na elementy przedmiotowo - istotne umowy podwykonawczej, do których zaliczyć trzeba m.in. osobę podwykonawcy, zakres robót oraz ...
dokonał wykładni oświadczenia woli pozwanego kreującego jego odpowiedzialność w stosunku do podwykonawcy za zapłatę wynagrodzenia, z uwzględnieniem zasad wynikających z art. 65 § 1 k.c. Nie odniósł się też do podnoszonych w apelacji zarzutów skierowanych przeciwko podstawie faktycznej rozstrzygnięcia.
Dlatego ...
łączącej inwestora z generalnym wykonawcą, skoro jak w tej sprawie do jej treści nawiązywała umowa podwykonawcza w zakresie podstaw ustalenia wynagrodzenia ...
to inwestor po zaakceptowaniu umowy podwykonawczej będzie odpowiadał w stosunku do nich za zapłatę wynagrodzenia w wysokości określonej zgodnie z zasadami ...
następnie stanowiły przedmiot umowy z powodami, były wynikiem działań zmierzających do ewentualnego pokrzywdzenia podwykonawców.
Wobec tego zachodzi wątpliwość, czy w ogóle ...
w tej sprawie występuje problem ograniczenia odpowiedzialności inwestora w stosunku do podwykonawców. Jak wspomniano, odpowiedzialność tą kreuje zgoda inwestora na zawarcie ...
solidarnych każdy z dłużników może nie być zobowiązany w stosunku do wierzyciela w identycznym zakresie. Oczywiście nie jest wykluczone, że inwestor ...
tej sprawie.
Zastosowanie konsekwencji z art. 58 § 3 k.c. do umowy podwykonawczej odnośnie do postanowienia zawartego w § 6 ust. 12 nie może oznaczać, że inwestor automatycznie ponosi odpowiedzialność w stosunku do podwykonawców, z pominięciem tego postanowienia i w swych konsekwencjach może ...
jeśli generalny wykonawca nie wywiąże się z zobowiązania w stosunku do podwykonawcy.
Analizując zgodę inwestora na umowę podwykonawczą ze względu na ...
roboty budowlane nie stosował w pełnym zakresie stawek jednostkowych z oferty generalnego wykonawcy (k. 1176/2).
Z tych względów Sąd Najwyższy ...
2016-10-05
niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę inwestor zapłaci podwykonawcy wynagrodzenie ograniczone do kwoty wynikającej z cen jednostkowych przewidzianych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy skutecznie limituje odpowiedzialność solidarną inwestora względem podwykonawcy ...
nie wyższej niż kwota ustalona według cen jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy, a zatem w wysokości wynikającej z umowy głównej. Takie zastrzeżenie inwestor i generalny wykonawca włączyli też do umowy głównej poprzez subklauzulę 4.4.
Wyrokiem z dnia 10 ...
187 127,16 zł, z ustawowymi odsetkami. Oddalił powództwa co do kwot po 1 181,75 zł, zaś w pozostałej części ...
pn. "Budowa Autostrady A-4 [...]. Integralną częścią umowy była także oferta generalnego wykonawcy, w której oświadczył, iż zamówienie zostanie zrealizowane przy ...
średniego napięcia, napowietrznych stacji transformatorowych, kablowych linii elektroenergetycznych. Wykonawca przedstawił kosztorys ofertowy wraz z tabelą wartości elementów scalonych i według tych ...
iloczynu obmiaru jednostkowego i cen określonych w załączniku nr 2 do tej umowy.
Powodowie w umówionym terminie wykonali roboty budowlane, które ...
z odmową uregulowania należności przez generalnego wykonawcę, powodowie wezwali inwestora do zapłaty. Inwestor wypłacił im łącznie 780 871,31 zł.
Sąd ...
6 ust. 12 umowy podwykonawczej, ograniczające odpowiedzialność inwestora w stosunku do podwykonawcy w wypadku niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę - do kwoty wynikającej z zatwierdzonego przez inżyniera kontraktu obmiaru robót i cen jednostkowych zawartych w kosztorysie ofertowym wykonawcy przedstawionym inwestorowi - jako sprzeczne z art. 6471 § 5 ...
niego żądanym nie konkretyzowała wynagrodzenia podwykonawców, to jednak odwoływała się do załącznika nr 2, który zawierał ceny jednostkowe ustalone pomiędzy generalnym ...
Rozpoznając apelację pozwanego, Sąd Apelacyjny powziął wątpliwości, które wyraził przedstawiając do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne o treści: "Czy w świetle ...
niezapłacenia wynagrodzenia przez generalnego wykonawcę, inwestor zapłaci podwykonawcy wynagrodzenie ograniczone do kwoty wynikającej z cen jednostkowych przewidzianych w kosztorysie ofertowym generalnego wykonawcy, skutecznie limituje odpowiedzialność solidarną inwestora względem podwykonawcy ...
zapatrywania w kwestii dopuszczalności ograniczenia solidarnej odpowiedzialności inwestora względem podwykonawców do wysokości wynagrodzenia wynikającego z umowy łączącej inwestora z wykonawcą robót ...
że treść klauzuli ograniczającej finansowy zakres odpowiedzialności inwestora w stosunku do podwykonawców była znana wszystkim trzem uczestnikom procesu inwestycyjnego, którzy włączyli ją do umowy podstawowej oraz umowy podwykonawczej, a zgoda inwestora na zawarcie ...
wyższe niż wynikające z umowy głównej. Nadto przeciwny pogląd prowadziłby do kolizji z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r ...
Prawo zamówień publicznych, gdyż pomimo wybrania w postępowaniu przetargowym najkorzystniejszej oferty według zasadniczego kryterium ceny, możliwe byłoby obejście przepisów tej ustawy ...
166). Dlatego też udzielenie odpowiedzi na zagadnienie prawne, które prowadzi do merytorycznego związania sądu drugiej instancji w zakresie sposobu interpretacji danego ...
p.c.), jest uzasadnione jedynie wtedy, gdy zachodzi rzeczywista potrzeba wyjaśnienia poważnych wątpliwości o decydującym znaczeniu dla rozstrzygnięcia sprawy oraz pozostaje ...
w razie przyjęcia jednego z kilku możliwych stanowisk prawnych, co do których sąd pytający się nie ustosunkował, nie jest dopuszczalne podjęcie ...
2016 r., III CZP 10/16, nie publ.).
Zamiar wystąpienia do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym na podstawie art. 390 § 1 ...
w kierunku wykazania, że rozstrzygnięcie przedstawionego zagadnienia prawnego jest konieczne do właściwego rozpoznania sprawy. Brak działań sądu drugiej instancji w tym zakresie prowadzi do sytuacji, w której Sąd Najwyższy, aby udzielić odpowiedzi na przedstawione ...
przepisem art. 6471 § 5 k.c. odpowiedzialność inwestora w stosunku do podwykonawcy ma charakter ustawowej odpowiedzialności za cudzy dług, ale do jej powstania dochodzi jeśli zostały spełnione przesłanki określone w art ...
jest zgoda pozwanego inwestora na elementy przedmiotowo - istotne umowy podwykonawczej, do których zaliczyć trzeba m.in. osobę podwykonawcy, zakres robót oraz ...
dokonał wykładni oświadczenia woli pozwanego kreującego jego odpowiedzialność w stosunku do podwykonawcy za zapłatę wynagrodzenia, z uwzględnieniem zasad wynikających z art. 65 § 1 k.c. Nie odniósł się też do podnoszonych w apelacji zarzutów skierowanych przeciwko podstawie faktycznej rozstrzygnięcia.
Dlatego ...
łączącej inwestora z generalnym wykonawcą, skoro jak w tej sprawie do jej treści nawiązywała umowa podwykonawcza w zakresie podstaw ustalenia wynagrodzenia ...
to inwestor po zaakceptowaniu umowy podwykonawczej będzie odpowiadał w stosunku do nich za zapłatę wynagrodzenia w wysokości określonej zgodnie z zasadami ...
następnie stanowiły przedmiot umowy z powodami, były wynikiem działań zmierzających do ewentualnego pokrzywdzenia podwykonawców.
Wobec tego zachodzi wątpliwość, czy w ogóle ...
w tej sprawie występuje problem ograniczenia odpowiedzialności inwestora w stosunku do podwykonawców. Jak wspomniano, odpowiedzialność tą kreuje zgoda inwestora na zawarcie ...
solidarnych każdy z dłużników może nie być zobowiązany w stosunku do wierzyciela w identycznym zakresie. Oczywiście nie jest wykluczone, że inwestor ...
tej sprawie.
Zastosowanie konsekwencji z art. 58 § 3 k.c. do umowy podwykonawczej odnośnie do postanowienia zawartego w § 6 ust. 12 nie może oznaczać, że inwestor automatycznie ponosi odpowiedzialność w stosunku do podwykonawców, z pominięciem tego postanowienia i w swych konsekwencjach może ...
jeśli generalny wykonawca nie wywiąże się z zobowiązania w stosunku do podwykonawcy.
Analizując zgodę inwestora na umowę podwykonawczą ze względu na ...
roboty budowlane nie stosował w pełnym zakresie stawek jednostkowych z oferty generalnego wykonawcy (k. 1176/2).
Z tych względów Sąd Najwyższy ...
2014-08-07 » oddala skargę kasacyjną
dotyczyć projektu "Budowa kanalizacji sanitarnej B.-C". Powódka była zobowiązana do przeprowadzenia postępowania w trybie zamówień publicznych w celu wyłonienia wykonawcy ...
przetargowej oraz poddaniu wniosku o płatność weryfikacji. Umowa obligowała powódkę do przedłożenia dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, celem oceny jego ...
sieci kanalizacji, specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót, przedmiar robót, kosztorys ofertowy, kosztorys inwestorski, informacja o planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, badania gruntowo ...
Inżynieryjne I. spółka z o. o., które złożyło najkorzystniejszą cenowo ofertę. W trakcie oceny ofert jeden z uczestników przetargu wskazał, że P. K. jest zatrudniony ...
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 i odrzuciła jego ofertę na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień ...
oparciu o którą sporządzano SIWZ, był P. K. Jej odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej zostało odrzucone wobec uchybienia terminu. Umowa o ...
zawarta z przedsiębiorcą, który przedstawił drugą w kolejności najkorzystniejszą cenowo ofertę. Odbiór końcowy robót nastąpił dnia 6 maja 2011 r., a ...
p. poprzez wykluczenie oferenta bez uprzedniego uzyskania od niego pisemnych wyjaśnień. Ostatecznie pozwany pismem z dnia 15 czerwca 2011 r. zawiadomił ...
o dofinansowanie zostaje rozwiązana. Sąd uznał, że zastrzeżenie dotyczące przedstawienia do oceny dokumentacji przetargowej było w interesie pozwanego, gdyż miało umożliwić kontrolę co do naruszenia przepisów i ew. wycofanie się z kontraktu. Celem weryfikacji ...
dotyczyła struktury terenu i jego uwarunkowań geologicznych, znajomości budżetu i kosztorysu inwestorskiego) i niedostępna dla innych oferentów (warunki zimowe), że uprzywilejowała ...
różna. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że skoro skorzystanie z uprawnienia do rozwiązania umowy było nieskuteczne, to nie uległa ona rozwiązaniu i ...
iż przesłanka wykluczenia dotycząca posługiwania się przez wykonawcę przy sporządzaniu oferty osobą uczestniczącą w przygotowaniu dokumentacji przetargowej dla zamawiającego spełniona jest ...
przypadku zatrudnienia takiej osoby na kierowniczym stanowisku u wykonawcy składającego ofertę przetargową, art. 24 ust. 2 pkt 1 w związku z ...
polegające na przyjęciu, że zamawiający nie miał obowiązku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień dotyczących udziału jego pracownika, który wcześniej opracował dokumentację projektową będącą podstawą opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w sporządzeniu oferty, a także wypowiedzenia się, czy jego udział w postępowaniu nie ...
Rozbieżności orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej i Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (TSUE), do których odwołuje się skarżący, wynikają z wydawania rozstrzygnięć w sprawach o częściowo odmiennych stanach faktycznych, zawsze jednak odwołują się do dyrektywy orzeczniczej dotyczącej przestrzegania zasad uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania ...
nie definiuje pojęcia "wykonawców", ani "posługiwania się w celu sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu czynności związanych z przygotowaniem prowadzonego postępowania" zatem w odniesieniu do osób prawnych należy je interpretować w właściwym kontekście, nie ograniczając się do piastunów organów zarządzających. Bez wątpienia do takich osób należy zaliczyć dyrektora technicznego oferenta. Istotą prawa zamówień ...
uchybienie formalne polegające na poprzestaniu na ustnym, w miejsce pisemnego, wyjaśnieniu okoliczności dotyczących wykonywania czynności bezpośrednio związanych z przygotowaniem przetargu przez ...
pierwszy dopiero w skardze kasacyjnej, czyli po prawomocnym zakończeniu postępowania. Do pozwu zostały załączone dokumenty umożliwiające dokonanie takiej oceny, których pozwany nie zakwestionował, mimo wdania się w spór co do innych okoliczności i których, mimo istniejących możliwości, nie poddał sprawdzeniu ...
tak istotnych twierdzeń i zarzutów, wymagających prowadzenia postępowania dowodowego. Co do zasady nie można również zaakceptować twierdzenia skargi o przedwczesności powództwa ...
być wymuszone w naturze przy zastosowaniu środków przymusu, zachodzą podstawy do odmowy przyjęcia świadczenia, dochodzenie spełnienia świadczenia jest niecelowe lub wierzyciel ...
żądanie oparte było na szeroko zakrojonej podstawie faktycznej, nie doszło do uzupełnienia postępowania dowodowego w postępowaniu odwoławczym i zanegowania prawidłowości poprzednich ustaleń, jedynie do odmiennej oceny prawnej.
Z tych względów w ostatecznym wyniku zaskarżone ...
2021-11-18
AGa [...]
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem ...
budowy obwodnicy K. na drodze wojewódzkiej nr (...). Powód zobowiązał się do wykonania przedmiotu umowy na dzień 31 sierpnia 2013 r., zgodnie ...
ciągu czternastu dni od daty zawiadomienia zamawiającego o osiągnięciu gotowości do odbioru. Za wykonanie robót strony ustaliły wynagrodzenie zgodnie z ofertą na kwotę 116.400.255,83 zł brutto, które obejmowało ...
koszty związane z ich wykonaniem i miało nie podlegać waloryzacji do końca trwania umowy (§ 7). Rozliczenie prac miało następować rachunkami miesięcznymi za wykonane roboty potwierdzonymi przez inżyniera kontraktu, do kwoty nie większej niż 90% wartości robót. Rozliczenie wykonawcy miało ...
rygorem nieważności (§ 14).
Strony uzgodniły także, że zamawiający będzie zobowiązany do zapłacenia wykonawcy kary umownej za odstąpienie od umowy z przyczyn ...
ust. 1 umowy (§ 9 ust. 1 a). Wykonawca był uprawniony do odstąpienia od umowy, jeżeli zamawiający odmawiał bez uzasadnionej przyczyny odbioru ...
robót w toku, według stanu na dzień odstąpienia, oraz zgłosić do odbioru roboty przerwane i zabezpieczające (§ 10 ust. 3 pkt 1 ...
jedną z integralnych części umowy, w opisie sposobu obliczenia ceny oferty, wskazano, że zostanie ona wyliczona przez wykonawcę w oparciu o kosztorysy ofertowe metodą kalkulacji uproszczonej, sporządzone na formularzach w oparciu o ...
miał określić ceny jednostkowe brutto dla wszystkich pozycji wymienionych w kosztorysach, a wyliczona w oparciu o kosztorysy ofertowe cena brutto miała być przeniesiona wprost do formularza oferty i obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia. Ceny jednostkowe określone przez wykonawcę w ofercie nie podlegały zmianie i waloryzacji w toku realizacji przedmiotu zamówienia ...
miały być prowadzone w sposób ciągły w jednostkach przyjętych w kosztorysie i określały faktyczny zakres wykonanych robót zgodnie z dokumentacją projektową ...
3 dni przed tym terminem. Wyniki obmiarów miały być wpisywane do książki obmiarów i podlegać akceptacji inżyniera. Przedmiotem ostatecznego odbioru robót ...
ilość, jakość i wartość robót. Zakończenie robót i zgłoszenie gotowości do ostatecznego ich odbioru wykonawca miał zgłosić wpisem do dziennika budowy oraz pisemnym zawiadomieniem inżyniera. Odbiór miał nastąpić po ...
będących iloczynem ilości wykonanych robót i ich cen jednostkowych z kosztorysu ofertowego. Po weryfikacji przez inżyniera kontraktu tabele te wraz z protokołami odbioru robót stanowiły podstawę do fakturowania przez wykonawcę zrealizowanych robót. Sposób rozliczenia kontraktu jako kosztorysowy do wartości 90% wartości robót na podstawie 24 miesięcznych płatności potwierdził ...
wykonawcy.
W dniu 31 maja 2013 r. strony zawarły aneks do umowy (Nr (...)) zmieniający termin jej wykonania na dzień 31 października ...
r. Pismem z dnia 7 grudnia 2013 r., które wpłynęło do pozwanego w dniu 9 grudnia 2013 r., powód zgłosił zakończenie ...
dnia 27 stycznia 2012 r. oraz umowami dodatkowymi i gotowość do ich odbioru. W dniu 18 grudnia 2013 r. komisja rozpoczęła ...
technicznej. Prace odbiorowe miały być wznowione po usunięciu przez wykonawcę do dnia 15 stycznia 2014 r. usterek stwierdzonych w załączniku do protokołu. W dniu 20 grudnia 2013 r. inwestor uzyskał pozwolenie ...
dnia 23 grudnia 2013 r. kierownik budowy powoda wezwał pozwanego do dokonania odbioru robót do dnia 27 grudnia 2013 r. W dniu 30 grudnia 2013 ...
robót, dokonał odbioru robót, sporządzając z tej czynności protokół odbioru. Do dnia 31 maja 2014 r. wykonawca wyznaczył sobie termin usunięcia usterek stwierdzonych w załączniku nr 1 do protokołu. Pozwany odesłał otrzymany od powoda protokół, informując że wznowienie ...
zapisami STWiORB i z pismem przewodnim przekazał je inżynierowi kontraktu do zatwierdzenia. W dniu 6 lutego 2014 r. powód wystawił fakturę ...
odesłał ją bez księgowania domagając się przedłożenia faktury uwzględniającej wartość kosztorysu powykonawczego zatwierdzonego przez inżyniera kontraktu, pomniejszonego o wartość dotychczas zafakturowanych ...
z dnia 19 maja 2014 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do odbioru robót oraz podpisania protokołu ich odbioru końcowego w terminie do dnia 2 czerwca 2014 r. z zagrożeniem odstąpienia od umowy ...
2. Pismem z dnia 4 czerwca 2014 r., które wpłynęło do pozwanego w tym samym dniu, powód odstąpił od umowy na ...
odmowę odbioru robót i podpisania protokołu odbioru oraz wezwał pozwanego do zapłaty kary umownej w kwocie 11.705.392,68 zł ...
robót zafakturowanych na kwotę 104.095.477,14 zł brutto, do zapłaty przez pozwanego i zafakturowania przez powoda pozostała kwota 10 ...
zł brutto obliczoną według ilości i cen jednostkowych wskazanych w kosztorysie ofertowym.
Wyrokiem z dnia 5 maja 2015 r. Sąd Okręgowy ...
oddalił apelację powoda od powyższego wyroku uznając, że nie doszło do skutecznego odstąpienia wykonawcy od umowy. W następstwie skargi kasacyjnej powoda ...
2017r. uchylił ten wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa.
Mając na względzie treść art. 139 ust. 1 ...
przeciwny wniosek nie wynika z § 7 umowy. Potwierdzają to także wyjaśnienia udzielone przez pozwanego w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego ...
wartości.
W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że brak było podstaw do przyjęcia, że ustalone umową wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy i należało ...
kwoty 104.095.477,14 zł, stanął na stanowisku, że do zapłaty pozostała kwota 10.415.515,50 zł. Według obmiarów ...
robót wyniosła 115.563.438,23 zł, co oznacza, że do zapłaty pozostało 11.467.961,09 zł. Różnicy z tego ...
to zmiana § 7 ust. 1 umowy polegająca na podwyższeniu wynagrodzenia do kwoty 117 053 926,79 zł. Tak określone wynagrodzenie musi ...
względu na rozmiar świadczonych prac i wartość poniesionych kosztów. Co do zasady kwota wynagrodzenia ryczałtowego nie podlega modyfikacjom w trakcie wykonywania ...
wszystkie koszty związane z wykonaniem robót i nie podlega waloryzacji do końca trwania umowy. Wprawdzie postanowienia umowy z dnia 27 stycznia ...
9 ust. 2 rozdziału 2 SIWZ, który stanowi, że cena oferty zostanie wyliczona przez wykonawcę w oparciu o kosztorysy ofertowe - wbrew stanowisku Sądu Okręgowego - nie dowodzi, że strony umówiły ...
nie ryczałtowe wynagrodzenie. Zapis ten dotyczy bowiem tylko sposobu sporządzenia oferty i wyliczenia ceny. Istotna jest natomiast dalsza jego część w której wskazano, że cena oferty powinna obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia i musi być podana w złotych polskich z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Wynagrodzenie, wyliczone w wybranej przez zamawiającego ofercie z tak dużą dokładnością, zostało następnie przeniesione do umowy. Wskazał Sąd Apelacyjny, że ani z SIZW, ani z ...
w umowie kwota miała stanowić górną granicę wynagrodzenia kosztorysowego. Przedmiary, do wykonania których oferenci byli zobowiązani, służyły im do przygotowania i merytorycznego uzasadnienia oferty, którą zamawiający musiał zweryfikować, między innymi pod kątem rażąco niskiej ...
w następnej fazie przetargu i przy zawarciu umowy, kwota wybranej oferty staje się ceną (wynagrodzeniem), za jaką oferent zobowiązuje się wykonać przedmiot umowy.
Do odmiennych wniosków nie prowadzi także zapis zawarty w punktach 6 i 7
STWiORB, w którym zobowiązano wykonawcę do prowadzenia książki obmiarów. Wskazał Sąd, że konieczność prowadzenia obmiaru robót ...
w § 7 umowy powszechny w obrocie gospodarczym zapis, odwołujący się do obliczenia wynagrodzenia w oparciu o stawki jednostkowe z oferty i ilość faktycznie wykonanych robót, z ustaleniem ceny ofertowej, jako ...
postępowania przetargowego, a użycie tego terminu nawiązuje ze swej istoty do kosztorysowego systemu wynagradzania. Nie może mieć on jednak pierwszeństwa przed ...
że zapłata za zrealizowane i wykonane roboty nastąpi "zgodnie z kosztorysem ofertowym", a ewentualne roboty dodatkowe zostaną zlecone w trybie zamówienia ...
kwietnia 2019 roku (I AGa (...)).
Mimo zaaprobowania stanowiska powoda, co do ryczałtowego charakteru należnego mu wynagrodzenia, Sąd Apelacyjny uznał, że wyrok ...
wywodził w pozwie powód - wówczas wynagrodzenie miałoby charakter obmiarowy, stosownie do § 10 umowy regulującego procedurę rozliczenia się stron w razie odstąpienia ...
przyczyn, za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności, zamawiający zobowiązany był do rozliczenia się z wykonawcą z tytułu nierozliczonych jeszcze kosztów budowy ...
co uprawniało powoda - zgodnie z § 10 ust. 2 punkt 2 - do odstąpienia od umowy. Identyczne stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w (...) w ...
dnia 17 kwietnia 2019 r., (I AGa (...)). Pogląd ten należał do istoty rozstrzygnięcia w tych sprawach, dotyczących żądania zapłaty kary umownej ...
całości wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania ewentualnie o uchylenie i orzeczenie co do istoty sprawy przez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów ...
sprawach, w tym dotyczących zapłaty kary umownej czy wynagrodzenia kosztorysowego, do których odnosi się pozwany w odpowiedzi na skargę. Sąd Najwyższy ...
rozliczyć się kosztorysowo, co przyznawał powód w pozwie odwołując się do konsekwencji rozwiązania umowy i co jest przedmiotem innego postępowania. Wprawdzie ...
w najmniejszym nawet stopniu wykładni umowy łączącej strony, ograniczając się do lakonicznego odesłania do treści § 10 umowy i pierwotnego stanowiska powoda, co do sposobu jego rozumienia. W konsekwencji nie zastosował wypracowanych w orzecznictwie ...
CSK 463/12, niepubl.).
Podkreślenia jednak wymaga, że przyczyniła się do tego niekonsekwentna postawa samego powoda, który wytoczył dwa procesy o ...
konstrukcji lub urządzeń, które nie mogą być przez niego wykorzystane do realizacji innych robót nieobjętych umową, jeżeli odstąpienie od umowy nastąpiło z innych przyczyn niezależnych od niego, zgłosić do dokonania odbioru roboty przerwane oraz zabezpieczające, jeżeli odstąpienie od umowy ...
z przyczyn, za które wykonawca nie odpowiada, zobowiązany był natomiast do: dokonania odbioru robót przerwanych oraz zapłaty wynagrodzenia za roboty, które zostały wykonane do dnia odstąpienia, odkupienia materiałów, konstrukcji lub urządzeń określonych w § 10 ...
odpowiada - zapłaty przewidzianego umową wynagrodzenia za roboty, które zostały wykonane do dnia odstąpienia, co oznacza, że odstąpienie miało wywoływać skutek ex ...
ryczałtowe czy kosztorysowe. Sąd Apelacyjny w motywach rozstrzygnięcia ograniczył się do odwołania do § 10 umowy, nie wyjaśniając - poza przywołaniem stanowiska powoda przytoczonego w ...
dowodowego może wskazywać na rzeczywisty sposób rozumienia złożonych oświadczeń woli. Do tego rodzaju kryteriów wykładni umowy Sąd Apelacyjny się jednak nie ...
zł brutto (k. 43). Tak ustalone wynagrodzenie, nie podlegające waloryzacji do końca trwania umowy, ma charakter ryczałtowy obejmując wszystkie koszty związane ...
ich wykonanie wynagrodzenia. Przewidując obowiązek zapłaty wynagrodzenia za roboty wykonane do daty odstąpienia od umowy strony przyjęły, że wywoła ono jedynie ...
art. 494 § 1 k.c.), a nie odwoływały by się do wysokości umówionego wynagrodzenia. Sam fakt wskazywania przez powoda na konieczność ...
z uwagi na bezzasadną odmowę przez pozwanego odbioru robót, co do których uzyskał decyzję o pozwoleniu na ich użytkowanie i które ...
a na pozwanym spoczywał obowiązek zapłaty wynagrodzenia za roboty wykonane do dnia odstąpienia. Do chwili odstąpienia od umowy podstawą rozliczeń za wykonane prace budowlane jest umowa. Skoro do odstąpienia od umowy doszło po wykonaniu wszystkich robót budowlanych, to ...
491 § 2 k.c., uregulowanie to może być bowiem pomocne do ustalenia zakresu umownego odstąpienia od umowy ze względu na charakter ...
8, poz. 78). Pozwany dopuścił się bowiem zwłoki tylko co do części świadczenia polegającego na odbiorze końcowym obiektu, a właściwość świadczenia ...
zaaprobowane. W sytuacji, gdy odstąpienie od umowy odnosi się jedynie do tej jej części, która nie została wykonana, powodowi należne jest ...
umowie zostało przewidziane wynagrodzenie ryczałtowe, podlega ono proporcjonalnemu obniżeniu, stosownie do zakresu niewykonanej części, co nie przekreśla ryczałtowego charakteru tego wynagrodzenia ...
wykonanie robót powód otrzymał wynagrodzenie ryczałtowe, a odstąpienie od umowy, do którego doszło z przyczyn obciążających pozwanego, wywoływało skutki ex nunc, to powód ma prawo do uzyskania wynagrodzenia ryczałtowego za roboty budowlane, w takiej proporcji, w ...
został wykonany w całości, po stronie powoda powstało zatem prawo do żądania całego uzgodnionego przez strony wynagrodzenia ryczałtowego. Jeżeli roboty nie ...
w części, to wynagrodzenie należne wykonawcy powinno być określone proporcjonalnie do wykonania. Sąd Apelacyjny nie przeanalizował jednak w tym zakresie postanowień ...
rozliczeń po odstąpieniu od umowy.
Jedynie w przypadku, gdyby doszło do odstąpienia od umowy w całości ze skutkiem ex tunc, nie ...
ona skutków prawnych, jej ustalenia nie mogą być zatem podstawą do określenia wysokości należnego wykonawcy świadczenia. Zastosowanie wówczas znajdzie art. 494 ...
uzyskać jego równowartość obliczoną według cen rynkowych, co sprowadza się do wyliczenia kosztorysowej wartości wykonanych przez niego robót (por. m.in ...
Apelacyjny nie zweryfikował także jak roszczenie dochodzone pozwem ma się do kwoty dochodzonej przez powoda w sprawie VIII GC (...) Sądu Okręgowego ...
2020-10-28
VI i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do
ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego;
3) oddala ...
dzień zwłoki w wykonaniu przedmiotu zamówienia za okres od 1 do 31 lipca 2012 r.; - kwota 15.500 zł jako kara ...
dzień zwłoki w wykonaniu przedmiotu zamówienia za okres od 1 do 31 lipca 2012 r.; - kwota 1.603.556,90 zł ...
628,04 zł od 6 listopada 2012 r. jako dopłaty do wynagrodzenia za roboty, które wykonał na podstawie umów z 1 ...
czerwca 2009 r. za opóźnienie z odebraniem robót w okresie do 26 października 2012 r.
Pozwana Gmina E. (zamawiająca) wnosiła o ...
w S. z 7 maja 2013 r. sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania, a wyrokiem z 30 czerwca 2017 r. Sąd ...
mocy której zamawiająca zleciła - zgodnie ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, ofertą i kosztorysem ofertowym stanowiącymi integralne części umowy - wykonanie sieci wodociągowej oraz kanalizacji ...
tłocznej na trasie B. - B. wraz z linią energetyczną służącą do zasilania przepompowni ścieków w terminie do 20 grudnia 2011 r. za wynagrodzeniem kosztorysowym w wysokości 4 ...
okresie robót podlegała obliczeniu na podstawie zatwierdzonych przez inspektora nadzoru kosztorysów powykonawczych, z zastosowaniem ceny jednostkowej z kosztorysu ofertowego do ilości wykonanych w danym okresie robót według książki obmiaru prowadzonej ...
Strony przyjęły, że jeżeli zajdzie konieczność wykonania robót budowlanych niezbędnych do prawidłowego zrealizowania przedmiotu zamówienia niemożliwych do przewidzenia w chwili zawierania umowy, to zostanie spisany protokół konieczności ...
nie mogły przekroczyć 50% wartości realizowanego zamówienia. Wykonawca miał sporządzić kosztorysy ofertowe na zamówienia dodatkowe przy zastosowaniu cen jednostkowych robót lub ...
zakupu i narzutu zysku w wysokości nie wyższej niż w ofercie zamówienia podstawowego, a brakujące ceny czynników produkcji przyjąć w faktycznej ...
wyższej niż ceny średnie, podane w aktualnie obowiązującym cenniku; podstawą do określenia nakładów rzeczowych miały być normy zawarte w kosztorysach ofertowych a w przypadku ich braku - kolejno odpowiednie pozycje KNR ...
KNNR-ów, a następnie wycena indywidualna wykonawcy.
Wykonawca zobowiązał się do informowania zamawiającej pisemnie za pośrednictwem inspektora nadzoru o konieczności wykonania ...
protokole konieczności określającym zakres robót oraz ich szacunkową wartość (według kosztorysu ofertowego) oraz do informowania o zagrożeniach, które mogą mieć ujemny wpływ na tok ...
zakończenia robót, zmianie wynagrodzenia za wykonany umowny zakres robót oraz do współpracy z zamawiającą przy opracowywaniu przedsięwzięć zapobiegających zagrożeniom. W razie wystąpienia konieczności wykonania prac nieobjętych kosztorysem ofertowym oraz specyfikacją techniczną, wykonawcy nie wolno było ich realizować ...
odrębnej umowy.
Wykonawca bez dodatkowego wynagrodzenia zobowiązał się m.in do: - demontażu, napraw i montażu ogrodzeń posesji oraz napraw innych uszkodzeń ...
zajęcia pasa drogowego, - wykonana badań, prób i rozruchu, jak również do dokonania odkrywek w przypadku nie zgłoszenia do odbioru robót ulegających zakryciu lub zanikających, - uporządkowania terenu budowy po zakończeniu robót i przekazania go zamawiającej najpóźniej do dnia odbioru końcowego. Po zakończeniu etapu robót, dokonaniu wpisu w dzienniku budowy przez kierownika budowy i potwierdzeniu gotowości do odbioru częściowego przez inspektora nadzoru, miał zawiadomić zamawiającą o gotowości do odbioru załączając protokoły odbiorów technicznych i dokumentację powykonawczą etapu obiektu ...
lub końcowego zostaną stwierdzone wady, to zamawiającej będzie przysługiwać uprawnienie do odmowy odbioru przedmiotu zamówienia do czasu usunięcia wad nadających się do usunięcia. Gdyby zaś wady nie nadawały się do usunięcia, to mogła ona obniżyć odpowiednio wynagrodzenie w związku z ...
za każdy dzień zwłoki w przeprowadzeniu odbioru, z zachowaniem prawa do dochodzenia odszkodowania uzupełniającego do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody.
Zamawiająca mogła odstąpić od umowy lub ...
stanu na dzień odstąpienia, zabezpieczyć przerwane roboty, sporządzić wykaz materiałów do wykorzystania i zgłosić przerwane roboty do odbioru przez zamawiającą.
Wykonawca rozpoczął roboty w czerwcu 2009 r ...
wyłącznie po ich odbiorze i za jego zgodą potwierdzoną wpisem do dziennika budowy, każdorazowe przygotowywanie odcinków sieci do prób i zgłaszanie tego wpisem do dziennika budowy.
23 lipca 2009 r. wykonawca zgłosił zamawiającej problemy ...
pod torami kolektor sanitarny tłoczny i kolektor wodociągowy pozostaną niepodłączone do sieci, uniemożliwiając uruchomienie i sprawdzenie wykonywanego odcinka magistralnego sieci. Zgłaszał ...
sanitarnej tłocznej pod torowiskami w miejscowości B. i R..
Jedynie do grudnia 2009 r. wykonawca zgłaszał wykonanie odcinków sieci wodociągowej i ...
posesji. Ukończone roboty przed zasypaniem wykonanych odcinków nie były zgłaszane do dziennika budowy. Nie przeprowadzono prób ciśnienia i szczelności przy użyciu wody, gdyż wykonane odcinki wodociągu nie były podłączone do sieci wodociągowej, a użycie wody dowożonej beczkowozami znacznie podwyższałoby koszty ...
atmosferyczne prace wstrzymano w okresie od 17 grudnia 2009 r. do 17 maja 2010 r. 3 września 2010 r. wykonawca zwrócił się do zamawiającej o aneksowanie umowy co do procedury odbiorów częściowych. Wnioskował o pominięcie obowiązku załączenia do zawiadomienia o gotowości odbioru protokołów badań i sprawdzeń (m.in ...
inspektor nadzoru potwierdził wykonanie próby ciśnieniowej oraz gotowości tego odcinka do odbioru końcowego. Te prace wykonano starannie.
W 2011 r. wpisy ...
nie układał.
Pismem z 28 lutego 2011 r. zamawiająca wystąpiła do Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. w E. o wskazanie preferowanych parametrów urządzeń służących do pomiarownia pobieranej wody i odprowadzanych ścieków. W odpowiedzi uzyskała informację ...
miał modułu zabezpieczającego przed zanikiem napięcia.
Od sierpnia 2009 r. do grudnia 2011 r. wykonawca wystawił zamawiającej faktury częściowe obejmujące wynagrodzenie ...
ze wskazaniem, że zakres objętych nimi robót jest zgodny z kosztorysem ofertowym, odebrano wymienione w nich elementy i części ujęte odrębnymi częściami kosztorysu.
Z uwagi na ujawnioną w trakcie budowy potrzebę wykonania dodatkowych ...
umowę, na podstawie której zamawiająca zleciła wykonawcy wykonanie w terminie do 20 grudnia 2011 r.: 1) odcinka sieci wodociągowej J. - L ...
1 czerwca 2009 r. Strony przewidziały takie same postanowienia co do roszczeń z tytułu wad ujawnionych w trakcie odbioru oraz gwarancji ...
prac budowlanych na ich posesjach. Od czasu opracowania projektów sieci do chwili ich realizacji zmieniali się właściciele nieruchomości, a nowi właściciele nie zawsze byli zainteresowani podłączeniem do sieci, co wstrzymywało prace. Niektóre nieruchomości nie były objęte projektem ...
takich przyłączeń na podstawie uzgodnienia z zamawiającą kierując właścicieli uprzednio do przyszłego administratora sieci. Inni właściciele nie wyrażali zgody na wykonanie ...
na ich posesjach studni wodomierzowych i żądali wykonania przyłącza bezpośrednio do budynków, a jedna osoba odmówiła zgody na podłączenie do sieci kanalizacyjnej. Na niektórych nieruchomościach wzniesiono obiekty, których usytuowanie uniemożliwiało ...
od projektu w sposób przewidziany w umowie. Kierownik budowy dzwonił do inspektora nadzoru, który zgodę na odstępstwa od projektu warunkował uzgodnieniem ...
kilku nieruchomościach pozostając w przekonaniu, że po wpisaniu tych prac do dziennika budowy zamawiająca za nie zapłaci i że czuwa nad ...
długości innych odcinków sieci, zmianach w zakresie sposobu podłączenia budynków do wodociągu i kanalizacji, rezygnacji z hydrantu w jednym miejscu i ...
naniesiona na dokumentację powykonawczą.
6 grudnia 2011 r. wykonawca wystąpił do zamawiającej o przedłużenie terminu zakończenia prac budowlanych do 30 czerwca 2012 r. 19 grudnia 2011 r. strony podpisały aneksy do obu umów, w których przedłużyły termin wykonania prac do 30 czerwca 2012 r.
29 marca 2012 r. na zebraniu ...
poprawione w stopniu umożliwiającym przejezdność, harmonogram rzeczowy inwestycji zostanie sporządzony do 6 kwietnia 2012 r., a protokoły konieczności do końca kwietnia 2012 r., zaś kosztorysy powykonawcze na przyłącza zostaną dostarczone w dniu odbioru końcowego.
Wpisem ...
2012 r. inspektor nadzoru stwierdził, że kanalizacja nie jest gotowa do odbioru końcowego, prosił o oficjalne zgłoszenie wodociągu do odbioru częściowego i wskazał, że na ten odbiór przygotować należy ...
22 czerwca 2012 r. wpisał, że wodociąg nie jest przygotowany do odbioru końcowego. 9 lipca 2012 r. w dzienniku budowy kanalizacji wskazał, że roboty nie nadają się do odbioru i powoływał się m.in. na niezgodność przepływomierza, brak ...
potrzebne prace poprawkowe.
27 czerwca 2012 r. wykonawca przesłał zamawiającej kosztorysy powykonawcze na roboty dodatkowe, lecz ta 29 czerwca 2012 r ...
a doręczonym zamawiającej 2 lipca 2012 r., wykonawca zgłosił roboty do odbioru końcowego. Sporządzoną wówczas dokumentację powykonawczą podpisał jedynie kierownik robót ...
przez zamawiającą rozpoczęła czynności odbiorowe i stwierdziła, że zgłoszenie robót do obioru końcowego było przedwczesne, gdyż wykonawca nie dopełnił obowiązków wymaganych przy zawiadomieniu o gotowości do odbioru, tj. nie dostarczył protokołów z rozruchów przepompowni ścieków oraz ...
protokołów badań i sprawdzeń szczelności instalacji. Komisja odstąpiła od odbioru do czasu przedłożenia dzienników budowy z wpisem kierownika budowy i potwierdzenia ...
r. zamawiająca wyznaczyła wykonawcy dodatkowy termin na zakończenie wszystkich prac do 31 lipca 2012 r. pod rygorem odstąpienia od obu umów ...
że jedynie 15 z wykonanych 53 odcinków kanalizacji nadaje się do odbioru bez poprawek, administrator wskazywał na konieczność wykonania płukania sieci ...
pozostałych miejscowościach ich nie odebrano, a wykonawca nie dostosował przepływomierza do wymaganych parametrów. Wykonawca odmówił podpisania protokołu.
Pismami z 1 sierpnia ...
umowne za opóźnienie w wykonaniu umowy za okres od 1 do 31 lipca 2012 r. w kwotach 1.657.008,90 ...
2012 r. wykonawca podwyższył karę umowną za zwłokę w odbiorze do kwoty, tj. 1.635.628,04 zł, a także wezwał zamawiającą do zapłaty kwoty 1.095.108,99 zł z tytułu wynagrodzenia ...
rur, przeciwspadki, uszkodzenia rur. G. J. zaobserwował infiltrację wód gruntowych do kanalizacji, co wskazywało na jej nieszczelność. Zamawiająca zleciła wykonanie geodezyjnej ...
odbyło się tradycyjną metodą i trwało od lipca 2012 r. do listopada 2012 r., a także wykonała przedmiar robót na dokończenie ...
na odcinku E. - G. L. - B. - M. - R. w terminie do 30 września 2014 r. za wynagrodzeniem ryczałtowym w kwocie 1 ...
24 października 2014 r. roboty zostały odebrane i przekazano sieć do użytku. Faktura na kwotę 1.660.500 zł została przez ...
wymaganych spadków, zasypanie rurociągu gruntem rodzimym z kamieniami, co prowadziło do jego uszkodzeń, użycie materiałów innych niż przewidziano w projekcie.
Sąd ...
ustawowym prawie odstąpienia (art. 491-494 k.c.). Odnosząc się do tych okoliczności Sąd Okręgowy wskazał, że w dodatkowo wyznaczonym wykonawcy ...
tym bardziej od obu umów. Wykonanie w wyznaczonym dodatkowo terminie do 31 lipca 2012 r. brakujących prób szczelności i ciśnienia sieci ...
przed zasypaniem przewodów sieci i wówczas prace były kilkukrotnie zgłaszane do odbioru. Zaniechano ich za przyzwoleniem inspektora nadzoru, gdyż ich przeprowadzenie ...
było możliwe z przyczyn obciążających zamawiającą. Wyznaczenie dodatkowego dwutygodniowego terminu do uzupełnienia brakujących prób było więc zabiegiem czysto formalnym, mającym stworzyć pretekst do odstąpienia od umowy. Skoro oświadczenie o odstąpieniu od umowy złożone ...
przedmiotu zamówienia. Opóźnienie w realizacji zamówienia w okresie od 1 do 31 lipca 2012 r. było wynikiem opisanego wyżej braku współpracy ...
według protokołów odbioru robót podpisywanych przez inspektora nadzoru i odsyłających do kosztorysu ofertowego. Posługując się tą samą metodą Sąd Okręgowy wyliczył, że ...
1.660.500,00 zł brutto, zapłaconą wykonawcy zastępczemu stosownie do umowy z 22 kwietnia 2014 r., a powołał się przy ...
Sądu Okręgowego roszczenia wykonawcy o wynagrodzenie umowne zasadne było co do kwoty 16.382,24 zł, a w pozostałej części podlegało ...
dodatkowe. Wprawdzie zostały one wykonane bez respektowania postanowień umowy co do tego, w jaki sposób roboty dodatkowe będą zgłaszane zamawiającej, ale ...
robót. Kara umowna za okres od 1 lipca 2012 r. do 26 października 2012 r. (102 dni) w wysokości 0,3 ...
częściowego lub końcowego zostaną stwierdzone wady, to zamawiającemu przysługuje uprawnienie do odmowy odbioru robót do czasu ich usunięcia, jeżeli jest to możliwe. Pomimo formalnego zgłoszenia przez wykonawcę robót do odbioru, przedmiot umowy z 1 czerwca 2009 r. nie był ukończony i miał wady nadające się do usunięcia. Zamawiająca mogła więc wstrzymać się z obiorem robót do czasu usunięcia wad. Powinna była jednak wyznaczyć wykonawcy realny termin ...
kwoty 822.074,94 zł od 22 sierpnia 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. i za opóźnienie od 1 stycznia ...
kwoty 222.302,23 zł od 19 listopada 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. i za opóźnienie od 1 stycznia ...
lecz ocenę prawną sprawy jedynie w części, a mianowicie co do charakteru i treści umów łączących strony, zakresu i sposobu rozliczenia ...
zarzuty zamawiającej, Sąd Apelacyjny stwierdził, że przedmiot umowy został zgłoszony do odbioru w terminie określonym umową. Zamawiająca nie odebrała robót, jednakże ...
brakującej dokumentacji. Była przy tym współodpowiedzialna za braki dokumentacji niezbędnej do odbioru robót. Wyznaczenie przez nią w piśmie z 13 lipca 2012 r. dodatkowego terminu na zakończenie prac do 31 lipca 2012 r. było zabiegiem wysoce nielojalnym. Nie było ...
większości odcinków i wypadały one pozytywnie.
Skoro nie było podstawy do pomniejszenia wynagrodzenia za roboty
wykonane przez wykonawcę, to jego roszczenie ...
pomniejszeniu o kwoty już uregulowane. Strony rozliczały się na podstawie kosztorysu. Dokonywanie zatem przez Sąd Okręgowy rozliczeń pomiędzy stronami w oparciu ...
to nie mógł naliczyć zamawiającej kary za nieprzystąpienie w terminie do ich odebrania.
Zamawiająca zaskarżyła wyrok Sądu Apelacyjnego z 30 lipca 2018 r. skargą kasacyjną w części co do rozstrzygnięcia oddalającego jej apelację od wyroku Sądu Okręgowego zarówno w odniesieniu do roszczenia, którego dochodziła od wykonawcy, jak i co do uwzględnionego przez Sąd Okręgowy roszczenia wykonawcy (pkt I-III i ...
zastosowanie i przyjęcie, że na podstawie tego przepisu wezwała wykonawcę do usunięcia wad i wyznaczyła mu termin na ich usunięcie, w ...
k.c. przez błędną wykładnię i przyjęcie, że zobowiązana była do wykazania, w jakim zakresie realizacja robót zastępczych miała związek z ...
przyjęcie, że bezpodstawnie odmówiła odbioru końcowego robot i zobowiązana jest do zapłacenia wykonawcy kwoty 822.074,94 zł tytułem dopłaty do wynagrodzenia, w sytuacji gdy przedmiot umowy nie został ukończony i ...
k.c. przez błędne zastosowanie i przyjęcie, że zobowiązana była do wykazania, w jakim zakresie realizacja poszczególnych robót zastępczych miała związek ...
naprawione usterki w robotach pierwotnie wykonanych, w sytuacji gdy przedstawiła do potrącenia wierzytelność o zwrot wynagrodzenia zapłaconego stosownie do art. 636 § 1 k.c.; - art. 62 § 2 k.c ...
r. przez błędną wykładnię i uznanie, że nie istniały podstawy do naliczenia kar umownych za zwłokę w wykonaniu umów; - art. 411 ...
należności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia chociaż wiedział, iż nie był do świadczenia zobowiązany; - art. 483 § 1 w związku z art. 471 ...
328 k.p.c. przez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyjaśnienia dlaczego sąd nie zastosował art. 636 § 1 w związku z ...
wykonawcy wskazany w pozwie i ewidencji działalności gospodarczej jako adres do doręczeń i dowody zostały dołączone do pisma procesowego z 18 października 2017 r.; - art. 227 k ...
potwierdzających straty wody w sieci wodociągowej i infiltrację wód gruntowych do sieci kanalizacyjnej po październiku 2014 r., twierdząc, że dotyczyły okresu ...
po wykonaniu prac usuwających wady robót, w sytuacji gdy stosownie do art. 636 k.c. wykonawca zastępczy działa na koszt i ...
iż przedmiot umowy posiadał wady istotne i nie istniały podstawy do dokonana jego odbioru końcowego; art. 385 k.p.c. przez ...
Sądu Apelacyjnego w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
Wykonawca zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego co do rozstrzygnięcia oddalającego jego apelację od wyroku Sądu Okręgowego, to jest ...
naliczanie przez wykonawcę przewidzianej w umowie kary umownej za nieprzystąpienie do odbioru. Wykonawca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i zmianę wyroku ...
uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
Zamawiająca wniosła o oddalenie skargi kasacyjnej wykonawcy, a ...
ponownego przeprowadzenia dowodów, natomiast - w razie podniesienia zarzutów odnoszących się do ustalonej podstawy rozstrzygnięcia, a takie zarzuty zgłosiły strony w apelacjach ...
w sprawie, a to w celu wypracowania własnego stanowiska co do jej podstawy faktycznej. Jeśli stanowisko to nie różni się od ...
wyraz temu, że zgadza się z jego ustaleniami.
W połączonych do wspólnego rozpoznania sprawach strony niniejszego postępowania dochodziły roszczeń pozostających w ...
roszczenia - poza wspólną bazą - wymagały bardziej szczegółowych i zróżnicowanych ustaleń, do których odnieść należało ocenę prawną. Roszczenie wykonawcy zmierzało do uzyskania wynagrodzenia z umów zawartych z zamawiającą oraz kwoty, o ...
postępowaniu apelacyjnym. Odpowiednie stosowanie art. 328 § 2 k.p.c. do uzasadnienia orzeczenia sądu drugiej instancji oznacza, że uzasadnienie to nie ...
ze względu na treść apelacji i zakres rozpoznania są potrzebne do rozstrzygnięcia sprawy. Jeśli sąd drugiej instancji, po zbadaniu materiału dowodowego ...
w sprawie i jego przeanalizowaniu, podziela ocenę dowodów i ustalenia, do których ona doprowadziła, to nie ma potrzeby, by w swoim ...
zakresu i sposobu rozliczenia robót wykonanych poza umową. W nawiązaniu do zarzutów apelacji zamawiającej zakwestionował jednak stanowisko Sądu Okręgowego, jakoby dopuszczalne ...
powinno jednak towarzyszyć ustalenie, jak wysokie jest to wynagrodzenie według kosztorysów powykonawczych robót, które wykonawca zrealizował na podstawie umowy, a zatem w nawiązaniu do ich obmiarów i stawek jednostkowych, o których strony postanowiły, że posłużą do oznaczenia ostatecznej ceny za poszczególne rzeczywiście wykonane prace. Sąd Apelacyjny zadeklarował w uzasadnieniu, że do tego wątku ustaleń wróci jeszcze w motywach wyroku, ale ostatecznie ...
wynagrodzenie, które mu się należy "biorąc pod uwagę aktualne (zweryfikowane) kosztorysy powykonawcze oraz umowę." Z tej wypowiedzi nie wynika, przez kogo te kosztorysy powykonawcze zostały zweryfikowane i na czym polega ich aktualność. Sąd ...
że nie zostało zaprzeczone przez zamawiającą, czy też miał podstawy do ustalenia tej okoliczności zgodnie z twierdzeniem wykonawcy.
Z ustaleń faktycznych ...
jej podstawie oraz rozliczać według stawek mających mieć zastosowanie w kosztorysie powykonawczym, który wykonawca zobowiązany był sporządzać dla każdego odcinka wykonanych prac. W takim kosztorysie nie mogą być jednak ujęte czynności, których wykonawca nie przeprowadził ...
o wartości 24.348 zł). Wynika z nich także, że do pewnych robót (np. instalacja pod drogami publicznymi) wykonawca użył niewłaściwych ...
wydatków na materiały ale i na nakład pracy fizycznej potrzebnej do ich wbudowania w grunt (np. braki podsypki, obsypki i nadsypki ...
rur). Powstaje zatem kwestia, czy stawki kosztorysowe zastosowane przez wykonawcę do określenia ceny za roboty, które wykonał nieprawidłowo od strony technicznej ...
można zakwalifikować jako zamienne, zastępujące w ramach inwestycji prace niemożliwe do zrealizowania z uwagi na zmienione pomiędzy powstaniem projektu i podpisaniem ...
ograniczeń, przede wszystkim gdy chodzi o możliwości odstępowania od tego, do czego zobowiązały się przy jej zawarciu przez dowolne modyfikowanie jej ...
umowy z 27 czerwca 2011 r. dotyczącej sześciu dodatkowych zadań do wykonania.
Ten sposób postępowania nie został jednak zachowany w odniesieniu do robót, których wartość Sąd Okręgowy oznaczył na kwotę około 222 ...
sieć, odzwierciedlone w dokumentacji powykonawczej i w jakimś zakresie niemożliwe do odłączenia od niej. Trafnie zamawiająca akcentuje, że rygoryzm zamówień publicznych służy realizacji interesu publicznego, a od stających do przetargów wykonawców zabiegających o zawarcie z nim poszczególnych umów należy ...
wykonawcy, a mianowicie tego, że zostały wbudowane w sieć należącą do zamawiającej i przez nią eksploatowaną, uzasadniało uwzględnienie roszczenia wykonawcy o ...
W tym zakresie zarzuty skargi kasacyjnej zamawiającej, odnoszące się zarówno do ustaleń, jak i wykładni i zastosowania w sprawie art. 411 ...
p.c., zaniechał jednak uzupełnienia ustaleń albo innego odniesienia się do okoliczności, które miały miejsce już po zakończeniu postępowania przed Sądem ...
zastępczego z roszczeniem wykonawcy o wynagrodzenie i wartość robót dodatkowych. Do pisma procesowego z 18 października 2017 r. (k. 1946-1951 ...
jego wierzytelnością o zapłatę pozostałego wynagrodzenia wierzytelności zamawiającej w stosunku do niego o pokrycie koszów wykonania zastępczego robót, których nie wykonał ...
k. 1952-1954). Niewątpliwie okoliczności, o których tu mowa należą do istotnych w sprawie, skoro na wyniku postępowania zaważyło stwierdzenie Sądu Apelacyjnego, że Sąd Okręgowy rozliczając strony nie miał podstaw do umorzenia wierzytelności wykonawcy przez jej kompensację z wierzytelnością zamawiającej, gdyż ...
związku z art. 499 k.c.
Z ustaleń Sądu Okręgowego, do których Sąd Apelacyjny nie odniósł się uznając, że wobec niezgłoszenia ...
nie mają one znaczenia w sprawie, wynika, że zanim doszło do odebrania robót zamawiająca stwierdziła występowanie w nich licznych wad, których ...
CSK 336/05 (niepubl.), zgodnie z art. 656 k.c. do skutków wykonywania przez wykonawcę robót w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, do rękojmi za wady wykonanego dzieła, jak również do uprawnienia inwestora do odstąpienia od umowy przed ukończeniem obiektu stosuje się odpowiednio przepisy ...
przepisy dotyczące rękojmi za wady wykonanego dzieła nie mogły mieć do nich zastosowania. Zgodnie art. 636 § 1 k.c., jeżeli przyjmujący ...
sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni ...
robót, roboty te nie były ukończone i nie było warunków do ich odebrania, a zarazem już wówczas ujawniły się wady, które ...
Z ustaleń zaakceptowanych przez Sąd Apelacyjny wynika, że za doprowadzenie do stanu, w którym niemożliwe stało się odebranie robót wykonawcy w ...
wybudowanych instalacji bez przeprowadzenia tychże prób. W efekcie, gdy przyszło do odbioru robót, okazało się, że wykonawca nie może dostarczyć zamawiającej wymaganych przez nią dokumentów, bez których do odbioru nie dojdzie. Skoro jednak współodpowiedzialną za ten stan jest ...
od umowy, a zatem także naliczyć kar umownych za doprowadzenie do stanu uzasadniającego złożenie takiego oświadczenia. Nieuzasadnione w okolicznościach sprawy było ...
Jeżeli przyjmujący zamówienie nie spełnia świadczenia z powodu braku potrzebnego do wykonania dzieła współdziałania zamawiającego, to nie zachodzi przesłanka opóźnienia się przyjmującego zamówienie, warunkująca prawo zamawiającego do odstąpienia od umowy. W takiej sytuacji w ogóle nie można ...
wynika, że Sąd Apelacyjny zaakceptował ustalenie i sformułowaną w odniesieniu do niego przez Sąd Okręgowy ocenę, iż na etapie wykonywania poszczególnych ...
z umową prób ciśnieniowych i szczelności, gdyż były one niemożliwe do przeprowadzenia w technice przewidzianej umową, a zastosowanie innej techniki znakomicie ...
ale i ze względu na właściwości jej przedmiotu oraz celu, do osiągnięcia którego zmierzała zamawiająca przez jej zawarcie, dla obu stron musiało być oczywiste, że sieć przed jej oddaniem do użytku będzie wymagała sprawdzenia. Wykonawca przez pewien czas nie wyciągał ...
konsekwencji z zaniechania przez zamawiającą wykonania ciążących na niej stosownie do art. 647 k.c. obowiązków z zakresu współdziałania z nim ...
wymaganych prób nie mogło nastąpić. Wykonawca nie był zatem gotowy do oddania robót ani 30 czerwca 2012 r., ani w wyznaczonym mu dodatkowym terminie do 31 lipca 2012 r. Także w dłuższym terminie, to jest do 26 października 2012 r., na który powołuje się sam wykonawca odnosząc do niego obliczenie żądanych kar umownych, nie spełnił on wymagań warunkujących przystąpienie przez zamawiającą do ostatecznego odebrania przedmiotu umowy. W tym czasie bowiem wykonawca zastępczy ...
c. obiektem, może mieć różne właściwości, chociaż zwykle sprowadza się do pewnego nakładu na nieruchomość lub jej części składowe. Zamawiająca w ...
wynika, że stwierdzenie wad robót po zgłoszeniu przez wykonawcę gotowości do ostatecznego przekazania zamawiającej przedmiotu umowy miało spowodować odsunięcie w czasie odbioru aż do ich usunięcia albo - gdyby były nieusuwalne - nawet odstąpienie od umowy ...
stanie rzeczy trafne jest stanowisko Sądu Apelacyjnego o braku podstaw do naliczenia przez pozwanego kary za nieprzystąpienia przez zamawiającą do czynności odbioru robót, a skarga kasacyjna wykonawcy kwestionująca rozstrzygnięcie oddalające ...
w toku instancji, jak i kasacyjnego, orzeknie Sąd Apelacyjny stosownie do wyniku postępowania.
jw ...
2021-02-25
r., nr 202, poz. 2027 ze zm.).
Przebudowa miała doprowadzić do zmiany budynku szkoły oraz jego otoczenia do potrzeb związanych z nową funkcją i wskazano na szereg robót budowlanych do wykonania. Wykonawca mógł zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych zamówienia a zamawiający był obowiązany do udzielenia wyjaśnień. Wykonawca był zobowiązany do wniesienia zabezpieczenia w kwocie 10 % ceny podanej w ofercie na cele pokrycia roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania ...
ujęto programu funkcjonalno-użytkowego. Nie zostały też określone wymagania co do ilości pracowników mających zajmować pomieszczenia a ma to istotne znaczenie ...
jak sanitariaty, szatnie, stanowiska pracy oraz system ewakuacji.
Powód złożył ofertę na wykonanie zadania za kwotę 126 000 zł. i strony ...
listopada 2008 r. zawarły umowę, w której wykonawca zobowiązał się do wykonania inwentaryzacji dla celów projektu, koncepcji przebudowy i rozbudowy budynku ...
wykonawczego, informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia BiOZ, przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. Wykonawca zobowiązał się do sporządzenia i protokolarnego przekazania zamawiającemu do dnia 15 listopada 2008 r. szczegółowej koncepcji architektonicznej remontu, przebudowy ...
przypomniał powodowi, że 15 listopada i 15 grudnia upłynął termin do złożenia szczegółowej koncepcji architektonicznej obiektu i kompletnej dokumentacji wraz z ...
2008 r. powód zwrócił się o wydłużenie terminu zakończenia prac do dnia 31 stycznia 2009 r. z powodu zmian, które nie ...
zieleni.
W dniu 7 stycznia 2009 r. udzielono powodowi pełnomocnictwa do reprezentowania KWP w W. przed odpowiednimi instytucjami w celu uzyskania ...
nie spełnia jego oczekiwań. Omówiono zakres zmian i propozycje zmian do przedłożonego projektu. Na spotkaniu w dniu 21 stycznia 2009 r ...
udzielono powodowi szereg wytycznych dotyczących funkcjonowania budynku, w tym doszło do sprecyzowania obsady osobowej budynku, która miała wynosić 150 osób. W dniach od 30 grudnia 2008 r. do 17 kwietnia 2009 r. na wnioski powoda udzielono szeregu pozwoleń ...
dniu 5 sierpnia 2009 r. przekazał dokumentację projektowo-kosztorysową zawierającą kosztorys instalacji elektrycznych i sanitarnych oraz projekt wykonawczy w branżach: architektonicznej ...
przekazał pozwanemu dokumentację projektowo-kosztorysową zawierającą projekt budowlany, projekt wykonawczy, kosztorysy inwestorskie, przedmiary robót i specyfikacje techniczne we wszystkich branżach i ...
Pismem z 15 października 2009 r. pozwany przedstawił powodowi uwagi do przedłożonej dokumentacji celem jej skorygowania i uwzględnienia uwag. Po upływie ...
i nie uwzględniały wszystkich niezbędnych pomieszczeń, jak również rysunki dołączone do SIWZ nie odpowiadały części opisowej. Każda z koncepcji opracowanych przez ...
na poczet swojej wierzytelności wynagrodzenia należnego powodowi i wezwał powoda do zapłacenia kwoty 4 788 zł. W dniu 26 lipca 2010 ...
2010 r. i 26 lipca 2011 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności w kwocie 126 000 zł tytułem wynagrodzenia za ...
że powierzchnia w segmencie B jest za mała w stosunku do potrzeb. Umowa dotyczyła projektu budynku a zatem projektant powinien był ...
umowy a termin zakończenia prac określonych w umowie był nierealny do dotrzymania. Podkreślił, że kwestie zmiany ilości zatrudnionych były już znane ...
Sądu Okręgowego stanowisko powoda, że w toku wykonywania umowy doszło do rozszerzenia zakresu robót nie znajduje uzasadnienia. Biegli jednoznacznie stwierdzili, że ...
o umowę o dzieło.
W ocenie Sądu Okręgowego zaszły podstawy do zmniejszenia kary umownej w świetle art. 484 § 1 k.c. Pozwany wskazał, że do opóźnienia w wykonaniu umowy doszło w okresie od dnia 15 grudnia 2008 r. do dnia 24 grudnia 2009 r. Nie ulega wątpliwości, że powód ...
pominąć, że termin ustalony przez stronę pozwaną był absolutnie nierealny do dotrzymania i niewspółmierny do zakresu zadań, które miał wykonać wykonawca.
Sąd Okręgowy oparł się ...
że czas na wykonanie zadania powinien wynieść 32 tygodnie czyli do 15 czerwca 2009 r. Wysokość kary umownej wynosi zatem 72 ...
traktowanie wykonawców, celowe i oszczędne wydatkowanie środków publicznych. W odniesieniu do umów o dodatkowe prace projektowe zawartych bez formy pisemnej znajdzie ...
dodatkowych, lecz w ocenie Sądu drugiej instancji materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że wśród robot wymienionych przez powoda nie ma takich ...
umowy nie obejmował wszelkich prac projektowych, jakie okażą się konieczne do osiągnięcia celu w postaci wykonania projektu budowlanego komisariatu policji wraz ...
zamówionego rezultatu w postaci projektu całościowego. W sprawie niniejszej mamy do czynienia z profesjonalnym wykonawcą prac projektowych. Powód odebrał specyfikację istotnych warunków zamówienia i miał możliwość wyjaśnienia przez zamawiającego wszelkich wątpliwości oraz ujawnionych rozbieżności pomiędzy SIWZ a ...
warunków zamówienia. SIWZ została sformułowana bardzo ogólnie ale jest skierowana do profesjonalistów zajmujących się zawodowo wykonywaniem prac danego rodzaju. Powód początkowo ...
w okresie gdy pozwany obciążył go karą umowną.
Odnosząc się do zarzutów związanych z karą umowną Sąd Apelacyjny zauważył, że powód ...
również kara umowna za okres od 15 czerwca 2009 r. do 24 grudnia 2009 r. w kwocie 72 198 zł powinna ulec miarkowaniu o połowę czyli do kwoty 32 099 zł a więc oświadczenie o potrąceniu doprowadziło do umorzenia wzajemnych wierzytelności do wysokości kwoty 89 901 zł, którą powód powinien otrzymać.
Apelacja powoda została także uznana za zasadną co do kwoty 4788 zł z tytułu zabezpieczenia, bo projekt został odebrany przez zamawiającego.
Apelacja pozwanego co do kosztów procesu została oddalona.
W skardze kasacyjnej powód zarzucił naruszenie ...
powództwo i apelację powoda oraz przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu ewentualnie o jego zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy przez zasądzenie kwoty 182 999 zł z odsetkami ...
2019 r.) i art. 227 k.p.c., które zmierzają do zakwestionowania prawidłowości przeprowadzonego postępowania dowodowego przez Sąd drugiej instancji, skarżący ...
w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Oznacza to, że decyzja co do powołania biegłego, a zwłaszcza kolejnych biegłych została pozostawiona sądowi orzekającemu ...
rozstrzygnięcia lecz udzielenie sądowi wiadomości specjalnych w takich kwestiach, których wyjaśnienie przekracza zakres wiedzy wynikający z doświadczenia życiowego osób posiadających wykształcenie ...
i opinii biegłych stanowiła prawidłową podstawę ustaleń, to brak podstaw do przyjęcia zasadności zarzutu naruszenia art. 217 § 1 i 227 k ...
której powoływał się na fachowość opinii biegłego B. i się do niej odwoływał cytując z niej obszerne fragmenty na poparcie swoich ...
odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zarzut ten nie może zmierzać do innej oceny dowodów niż to uczynił sąd a skarżący prezentuje ...
ustalone i opisane przez sądy lecz wniosek obu biegłych co do tego, że powód jako profesjonalista powinien się kierować zasadniczym celem ...
analizie w świetle art. 382 k.p.c. bo należy do sfery oceny materialnoprawnej.
Nie można przyznać skarżącemu racji co do prawidłowości zarzutu naruszenia art. 65 § 2 k.c. w zw ...
stanowiło istotnego motywu uzasadnienia, bo sąd odnosił się przede wszystkim do innych dokumentów oraz opinii biegłych i stąd wyraził wniosek, że ...
były konieczne dla wykonania prawidłowego projektu budowy, nie mogą prowadzić do nieważności umowy. Pozostałe rozważania powoda dotyczące ewentualnych możliwych zasad ustalania ...
podstawie art. 38 ust. 1 i 2 u.z.p. do zamawiającego o wyjaśnienie ani terminu wykonania dzieła ani wątpliwości co do zakresu wykonania prac. Zamawiający nie zawsze może się orientować w ...
powoda zostały uwzględnione przy obliczaniu wysokości kary umownej. Co zaś do wysokości wynagrodzenia i wskazania na wyższe zaproponowane kolejnemu projektantowi w ...
dzieli okres 5 lat.
Mając na uwadze powyższe brak podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1, 140 ust. 1 ...
wykonawcy był tożsamy z jego zobowiązaniem i nie było podstaw do unieważnienia umowy w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia (art ...
ust. 1 i 3) a zmiany postanowień umowy w stosunku do treści oferty są zakazane i w ogłoszeniu o zamówieniu lub w SIWZ ...
2019-07-04 » uchyla zaskarżony wyrok w punktach 2 i 3 i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (...)
punktach 2 i 3 i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (...) i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania ...
Sąd Okręgowy ustalił, że w czerwcu 2007 r. powód przystąpił do przetargu nieograniczonego, prowadzonego w oparciu o przepisy prawa zamówień publicznych ...
dla dzielnicy K.
- zadanie V. W trakcie postępowania powód wystąpił do zamawiającego z pytaniami dotyczącymi dokumentacji z badań geologicznych i projektu ...
przewiduje przekazania dokumentacji z badań geologicznych, gdyż wszystkie dane potrzebne do przygotowania oferty i wykonania przedmiotu zamówienia zostały zawarte w dokumentacji technicznej przekazanej ...
Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ) wskazano, że ceny jednostkowe wystawiane do przedmiaru robót powinny być wartościami globalnymi dla robót opisanych w tych pozycjach, włączając koszty i wydatki konieczne do wykonania opisanych robót razem z wszystkimi robotami, które mogą okazać ...
a rzędne poziomu zwierciadła wody wahają się od 130,20 do 154,85 m n.p.m. i mogą ulegać zmianie ...
sporządzonych przez zamawiającego, w których wymieniono poszczególne kolektory. W swojej ofercie uwzględnił wszystkie odcinki, na których miały być odwodnienia. W przypadku ...
odcinkach, które nie były wyrysowane na profilach. Były one konieczne do zakończenia wszystkich prac związanych z przedmiotową inwestycją. Chociaż podczas spotkania ...
strony zawarły umowę o roboty budowlane, a spór sprowadzał się do tego, czy powodowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za prace odwodnieniowe wykonane ...
zawierała spadki zapewniające prawidłowe odwodnienie. Zamawiający nakazał skalkulować w cenie oferty koszt robót tymczasowych, które wchodziły w zakres robót podstawowych, jakie ...
robót odwodnieniowych nie można było ująć jako dodatkowych w stosunku do przedmiotu zamówienia. Powód powinien kompleksowo odczytywać wszelką dokumentację, którą otrzymał ...
zwłaszcza przy mało precyzyjnie wykonanych badaniach geotechnicznych. Brak było podstaw do przyjęcia, że pozwany w sposób enumeratywny wskazał w części graficznej ...
igłofiltrów. Poza tym dane dotyczące poziomu wód gruntowych odnosiły się do okresu badań z kwietnia 2006 r. Tak więc obie strony ...
że zamawiający nie przekaże
dokumentacji geologicznej, gdyż wszystkie dane potrzebne do przygotowania oferty i wykonania przedmiotu zamówienia zostały zawarte w dokumentacji technicznej przekazanej ...
gospodarczych nie powinny być interpretowane w sposób nadmiernie rygorystyczny, prowadzący do pozbawienia sądu możliwości wszechstronnego i rzetelnego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności.
Za bezzasadne Sąd Apelacyjny uznał zarzuty procesowe ...
sanitarnej, a więc zakres umowy obejmował wszelkie roboty budowlane konieczne do osiągnięcia celu w postaci wykonania i wykończenia kanalizacji. Nie ma podstaw do uznania, że pozwany wskazał, iż na spornych odcinkach robót na ...
związany z nim charakter robót budowlanych roboty odwodnieniowe były przewidziane do wykonania w ramach umowy, można co najwyżej rozważać, w których ...
z dokumentacji geotechnicznej, a których nie mógł uwzględnić przy sporządzaniu kosztorysu ofertowego z uwagi na nieprzekazanie mu tej dokumentacji, jak i ...
byłoby niecelowe i w praktyce nie jest stosowane w odniesieniu do robót budowlanych o charakterze liniowym, ponieważ koszt takich badań byłby bardzo wysoki, zbliżony do kosztów wykonania samych prac budowlanych. Zadanie pytań zamawiającemu wskazuje, że ...
robót odwodnieniowych, z których mogą wynikać informacje pozwalające określić zakres oferty i jej wartość. Co więcej, po uzyskaniu od pozwanego odpowiedzi powód nie domagał się dalszych wyjaśnień; uznał więc je za wystarczające. Dla każdego, a tym bardziej ...
czasu od chwili sporządzenia dokumentacji geotechnicznej (w kwietniu 2006 r.) do chwili wykonywania robót (przełom 2007/2008).
Sąd Apelacyjny uznał, że ...
w ślad za tym założeniem - ustalił wartość tych robót w ofercie. Nie było to konsekwencją wadliwości dokumentacji lub innych przyczyn leżących ...
należało ewentualnie wyjaśnić z zamawiającym na etapie przygotowywania i składania oferty na wykonanie kanalizacji.
Sąd Apelacyjny podkreślił również, że wartość złożonej oferty miała decydujące znaczenie dla wyboru przez zamawiającego, w związku z ...
Wiąże się to z przyjęciem indywidualnie przez oferentów założeń co do rodzaju nie-zbędnych robót, ich charakteru, pracochłonności i kosztowności. Powód ...
domagać się dodatkowej zapłaty. W przeciwnym razie mogłoby to prowadzić do pomijania przez oferenta (być może nawet celowo) części robót, które mogą być niezbędne do wykonania przedmiotu zamówienia, dzięki czemu składałby najkorzystniejszą ofertę i wygrywałby przetarg, ale następnie w toku realizacji zamówienia publicznego ...
żądanie dodatkowej zapłaty za roboty, które pierwotnie pominął przy kalkulowaniu oferty. Nie ma to charakteru jedynie hipotetycznego, gdyż ze znajdującego się w aktach sprawy zestawienia ofert wynika, że ich wartość była bardzo zróżnicowana i wahała się od kwoty 1.874.023,70 euro (oferta powoda, która okazała się najtańsza) do kwoty 3.585.871,37 euro. Nie ma więc uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że właśnie powód - w przeciwieństwie do pozostałych oferentów - prawidłowo zinterpretował treść dokumentacji i właściwie oszacował koszt ...
zważył, że nie zostało wyjaśnione, gdyż nie było to niezbędne do rozpoznania sprawy, czy w miejscach, w których było przewidziane wystąpienie ...
ich zakres i wartość odpowiadała kwotom przyjętym przez powoda w kosztorysie ofertowym, czy była niższa i jakie miałoby to ostatecznie znaczenie ...
pozwany bezpodstawnie wzbogacił się kosztem powoda. Nie istniały też podstawy do podwyższenia wynagrodzenia powoda na podstawie art. 630 k.c.
Skargę ...
niewłaściwe zastosowanie, co spowodowało niewłaściwą wykładnię łączącego strony kontraktu, prowadzącą do uznania, że ogólny zapis części opisowej STWiORB o występowaniu wody ...
ust. 1 p.z.p. przez jego błędną wykładnię, prowadzącą do uznania, że:
a) dopuszczalne jest opisanie przez zamawiającego przedmiotu zamówienia ...
w sposób nieuwzględniający wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty,
b) wywiązanie się z obowiązku jednoznacznego i wyczerpującego opisania przedmiotu ...
określeń, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, może nastąpić poprzez przekazanie oferentom dokładnych informacji na temat koniecznych ...
uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty, ryzyko negatywnych konsekwencji braku jednoznacznego opisu przedmiotu zamówienia obciąża wykonawcę,
podczas gdy prawidłowa wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, iż ryzyko wątpliwości wynikających z postanowień umowy powinien ponosić ...
1 p.z.p. przez jego niewłaściwe zastosowanie, co doprowadziło do uznania, że ocena przedmiotu zamówienia na roboty budowlane powinna być ...
wykładnię i uznanie, że:
a) obowiązkiem wykonawcy jest zwracanie się do zamawiającego o wyjaśnianie treści specyfikacji SIWZ aż do wyczerpującego wyjaśnienia przez zamawiającego wątpliwości, także wówczas, gdy zamawiający w odpowiedzi na ...
przewiduje przekazania dokumentacji objętej zadanymi pytaniami, a wszystkie dane potrzebne do przygotowania oferty i wykonania przedmiotu zamówienia zostały zawarte w dokumentacji technicznej przekazanej ...
wykonawcom,
b) stroną, która powinna ponieść negatywne konsekwencje braku ostatecznego wyjaśnienia wątpliwości dotyczących treści SIWZ, jest wykonawca, który podjął próbę ich wyjaśnienia i zastosował się do otrzymanych wyjaśnień, a nie zamawiający, który sporządził specyfikację zamówienia w sposób niejednoznaczny i budzący wątpliwości,
podczas gdy zwracanie się do zamawiającego o wyjaśnianie treści SIWZ jest uprawnieniem wykonawcy, które nie gwarantuje mu możliwości wyczerpującego wyjaśnienia wątpliwości, z uwagi na ograniczenia terminu zadawania pytań i dowolność ...
a więc wykonawca nie może ponosić negatywnych konsekwencji braku ostatecznego wyjaśnienia wątpliwości;
5) art. 630 § 1 k.c. przez jego niezastosowanie ...
tj. art. 47914 § 2 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 maja 2012 r.),
przez jego błędną wykładnię, skutkującą ...
w całości i wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu wraz z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia ...
w razie uchylenia wyłącznie orzeczenia Sądu II instancji - przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu wraz pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o ...
Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia prawa procesowego, gdyż dopiero w przypadku prawidłowego przeprowadzenia ...
dotyczący art. 47914 § 2 k.p.c. - w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 maja 2012 r. - w wyniku czego został dopuszczony ...
przebiegu. Innymi słowy, tzw. prekluzja dowodowa odnosi się przede wszystkim do twierdzeń i dowodów dotyczących bezpośrednio zgłoszonego w pozwie roszczenia, a nie do twierdzeń i dowodów, które mogłyby być przedstawione przy hipotetycznym przyjęciu ...
sposobu obrony pozwanego dłużnika. Analogicznie rzecz ma się w odniesieniu do pozwanego (zob. np. wyroki SN: z dnia 12 maja 2006 ...
obu instancji uznały, że dokument w postaci STWiORB był niezbędny do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, co też dokładnie wyjaśniły i z czym ...
umowy łączącej strony, która to umowa została zawnioskowana jako załącznik do pisma wszczynającego postępowanie w sprawie (k. 30). Jednym z elementów ...
odwodnienia również w innych miejscach. Interpretacja Sądu Apelacyjnego w odniesieniu do zakresu robót stanowiła jednak naruszenie art. 65 § 1 i 2 ...
nie przewidziano konieczności odwodnienia - w taki sposób, jak w odniesieniu do ww. kolektorów. W świetle z art. 647 k.c. wykonawca ...
z projektem i zasadami wiedzy technicznej, zaś inwestor zobowiązuje się do jego odbioru i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Przewidziane umową wynagrodzenia stanowi świadczenie ekwiwalentne w stosunku do świadczenia wykonawcy w postaci oddania obiektu, przy czym wykonanego zgodnie z projektem (a szerzej: umową). Bezspornie powód dostosował swoją ofertę do przedstawionej mu dokumentacji, a więc z uwzględnieniem prac odwodnieniowych w ...
uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Z tego przepisu wynika wprost, że w opisie przedmiotu zamówienia ...
i okoliczności, które wykonawcy powinni wziąć pod uwagę przy sporządzaniu ofert. W omawianej sytuacji chodziło o to, aby przedstawiona przez inwestora ...
w jednoznaczny sposób określała nie tylko konieczność wykonania robót niezbędnych do osiągnięcia celu umowy (wykonania kanalizacji), ale również w których miejscach ...
że przedstawiona przez pozwanego dokumentacja, na podstawie której osoby przystępujące do przetargu kalkulowały swoje oferty, mogła budzić wątpliwości i wcale nie była jednoznaczna, jak to ...
się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności, oznacza staranność dostosowaną do działającej osoby, przedmiotu, jakiego działanie dotyczy, oraz okoliczności w jakich ...
osoby, które na co dzień zajmują się działalnością predysponującą je do sporządzania opinii w postępowaniu sądowym, nie były w stanie jednoznacznie ...
Chociaż bowiem celem stron było wykonanie określonej kanalizacji, to niezbędne do tego jest wykonanie określonych robót, których ilość wpływała na wysokość oferty. Jeżeli zatem zamawiający tak przygotował dokumentację, że profesjonalne podmioty nie ...
Wysokie koszty przeprowadzenia dokładniejszych prac geologicznych (hydrologicznych), które są niezbędne do ustalenia zakresu robót odwodnieniowych, nie stanowią - w świetle art. 29 ust. 1 p.z.p. - podstawy do odstąpienia od uwzględnienia w opisie przedmiotu zamówienia wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, nawet jeżeli znacząco wpływają na wysokość ofert. Oczywiście, jest możliwe określenie przedmiotu umowy w ten sposób, że ...
właściwego wykonania badań, co miałoby wpływ na koszt robót niezbędnych do wykonania określonego obiektu. Jeżeli jednak badanie wykonuje inwestor, ryzyko obciąża ...
podstawie przeprowadzonych badań, w dokumentacji, na podstawie której zostaje złożona oferta, powinien zostać jednoznacznie określony przedmiot umowy. Jeżeli inwestor wykona (z ...
jest wystarczające zaznaczenie, że wykonawca ma wykonać wszystkie roboty niezbędne do wykonania obiektu (przedmiotu umowy), gdyż jeżeli zostają wskazane miejsca, w ...
terenu są bardzo zróżnicowane i wahają się od 134,7 do 158,90 m n.p.m., przy czym jako niezbędne ...
odwodnień z oznaczeniami miejsc odwodnień w projekcie nie daje podstaw do wniosku - jak to przyjął Sąd Apelacyjny - że należało wykonać odwodnienia ...
miejscach (niezależnie od tego, że powstałoby pytanie, w których). Skoro do prawidłowego sporządzenia oferty potrzebne było ustalenie zakresu i kosztu prac odwodnieniowych, to sporządzenie ...
ust. 1 p.z.p., nie jest możliwe odwołanie się do ogólnikowych sformułowań typu "konieczność wykonania prac odwodnieniowych", bez podania miejsc ...
przepisie wymóg uwzględniania wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzanie oferty, nie może być realizowany w ten sposób, że wynikający wprost ...
obowiązek podjęcia wszelkich środków w celu wyeliminowania niepewności wykonawców co do przedmiotu zamówienia, a więc takie jego określenie, aby nie pozostawiało ...
i art. 355 § 2 k.c., wykonawca powinien uwzględnić w ofercie tylko te ryzyka, które w okolicznościach danej sprawy, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności wykonawcy, są możliwe do przewidzenia. Jeżeli inwestor nie opisze przedmiotu zamówienia w wyczerpujący sposób ...
jasny i jednoznaczny sposób, zaś wizja lokalna nie dawała podstawy do zakwestionowania opisu przedmiotu
zamówienia (i zwrócenia uwagi zamawiającemu), ryzyko nieprzewidzianych ...
oraz brak możliwości ich wykonania z uwagi na termin złożenia oferty. To na zamawiającym spoczywa obowiązek pełnego i jednoznacznego opisu przedmiotu ...
osobiście lub za pomocą osób trzecich). Jeżeli powstają wątpliwości co do jednoznaczności postanowień SIWZ (a szerzej: dokumentacji zamawiającego, w oparciu o którą wykonawcy składają oferty), muszą być one rozstrzygane na korzyść wykonawcy. Przeciwny wniosek byłby ...
inwestycji, pory roku, odstęp czasowy pomiędzy wykonaniem projektu a przystąpieniem do wykonania robót itd. Tymczasem nie można pominąć, że przepisy prawa ...
zwrócenia uwagi zamawiającemu na ewentualne uchybienia. Chociaż możliwość uzależnienia złożenia ofert w przypadku zamówień publicznych od dokonania wizji lokalnej ustawodawca przewidział ...
jego siedziba.
W tym zakresie wywody skarżącego nie były więc do końca uzasadnione, nie chodzi tu bowiem o uzupełnienie opisu przedmiotu ...
wykonawca miałby uwzględnić odstęp czasowy pomiędzy wykonaniem projektu a przystąpieniem do wykonania robót (ponad rok), gdyż jedyną możliwością byłoby tak naprawdę ...
kątem miejsc występowania wody.
Całkowicie niezasadne było również odwołanie się do "ogólnej wiedzy wykonawcy", że zdarzają się rozbieżności co do warunków gruntowych; nie sposób szacować ryzyka na takiej podstawie bez ...
była o tym mowa - wizja lokalna nie mogła bowiem doprowadzić do poznania warunków terenowych inwestycji, aby ustalić inne miejsca wykonania odwodnień ...
p.z.p., zgodnie z którym wykonawca może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Ten przepis ma za zadanie stworzenie zamawiającemu możliwości wyjaśnienia wątpliwości, które - zdaniem wykonawcy - zachodzą w wyniku niedostatecznego opisania przedmiotu ...
c. - nie tylko uprawnienie, ale także obowiązek wykonawcy zwrócenia się do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ; zaniechanie tej powinności może być podstawą zarzucenia wykonawcy ...
przedmiotowej dokumentacji z uwagi na fakt, iż wszystkie dane potrzebne do przygotowania oferty i wykonania przedmiotu zamówienia zostały zawarte w dokumentacji technicznej przekazanej ...
wcześniej Sąd Okręgowy), że powód, mimo że miał wątpliwości co do zakresu robót, zrezygnował z kontynuowania wyjaśniania tych wątpliwości, mimo że ...
za wystarczające i na własne ryzyko podjął decyzję o złożeniu oferty o określonej treści, uznając, że wykonanie prac odwodnieniowych będzie konieczne ...
z.p. Wykonawca nie ma obowiązku zwracania się z pytaniami do zamawiającego aż uzyska spodziewany rezultat. Innymi słowy, wykonawca nie wywiązuje ...
nie nastąpi - poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania wykonawców ma możliwość wyjaśnienia treści SIWZ, co spowoduje, że sprecyzowanie lub wyjaśnienie opisu przedmiotu zamówienia stanie się wiążące dla stron. Wykonawca nie ...
wykonawcom została przekazana kompletna dokumentacja, która pozwoli na sporządzenie właściwej oferty. W związku z tym kwestia odwodnienia miała wynikać z tej ...
leżących po jego stronie. W takim bowiem przypadku, skoro dokumentacja, do której odwołał się zamawiający, określała miejsca wykonania odwodnień, wykonawca był ...
sposób stwierdzić, aby powód na własne ryzyko odstąpił od dalszego wyjaśnienia wątpliwości i złożył ofertę w kształcie, jaki uważał za stosowny. Jeżeli bowiem wykonawca spełnił ...
a ponieważ w trakcie realizacji zamówienia okazało się, że dokumentacja, do której odesłał, nie zawierała wszystkich miejsc, w których niezbędne było ...
każde kolejne odwodnienie zwiększa koszty, a więc i wartość składanej oferty. Skoro - jak wynika z opinii przeprowadzonej w sprawie - koszt samych ...
pozwanego - wykonawca powinien przewidzieć, byłby zdecydowanie wyższy. Na etapie składania oferty nie chodziłoby bowiem (bo z oczywistych względów nie mogłoby) jedynie ...
okoliczność, że gdyby faktycznie tak to rozumieli wszyscy oferenci, najniższa oferta opiewałaby zapewne na kwotę wyższą niż najwyższa z ostatecznie złożonych ...
uwzględnił pewnych robót tylko po to, aby złożyć jak najniższą ofertę, a potem wystąpić ewentualnie z dodatkowymi roszczeniami. Faktem jest, że wartość ofert przedstawionych przez potencjalnych wykonawców w tym przetargu była bardzo zróżnicowana ...
i wahała się od kwoty 1.874.023,70 euro (oferta powoda - najniższa), przez kwoty 1.908.577,70 euro, 2 ...
407.111,28 euro i 3.423.834,84 euro, do najwyższej oferty opiewającej na kwotę 3.585.871,37 euro, czyli prawie dwukrotnie wyższej od oferty powoda. Wynikało to z przedłożonego zestawienia ofert (k. 464-466). Nie zostało przy tym w żaden sposób wyjaśnione, z jakich przyczyn inne oferty były wyższe od oferty powoda, a w szczególności, że wynikało to właśnie z uwzględnienia ...
przedłożonych przez strony. Oczywiste jest przy tym, że gdyby faktycznie oferty pozostałych wykonawców różniły się od oferty powoda właśnie z uwagi na uwzględnienie odwodnień w innych miejscach niż wskazane przez pozwanego, (...)WK przedłożyłaby te oferty, tym bardziej, że to na niej spoczywał ciężar dowodu w ...
strona pozwana.
Nie sposób przy tym nie zauważyć, że jeżeli do kwoty z oferty powoda zostanie dodana kwota objęta żądaniem pozwu, dotycząca zapłaty za wykonane dodatkowo roboty, to suma przewyższałaby wartość kolejnej oferty i byłaby zbliżona do następnej. A chodziło wyłącznie o miejsca, w których faktycznie wystąpiła ...
za wnioskiem, że również kolejni oferenci nie uwzględnili w swoich ofertach wykonania robót odwodnieniowych na innych odcinkach niż wynikające wprost z ...
zamawiającego, a przeprowadzona przez wykonawcę wizja lokalna nie dała podstaw do zwrócenia zamawiającemu uwagi na nieprawidłowości w opisie przedmiotu zamówienia. Niezasadne jest zatem obciążenie wykonawcy ryzkiem niemożliwym do przewidzenia, przy uwzględnieniu miernika staranności określonego w art. 355 § 2 ...
w umowie łączącej strony. Ponieważ powód wykonał dodatkowe roboty, niezbędne do prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, zachodzi konieczność ich rozliczenia w ramach ...
kosztów dodatkowej opinii sporządzonej na rzecz powodowej spółki, a odnośnie do tego drugiego roszczenia Sądy meriti w ogóle się nie wypowiedziały, ani co do zasady, ani co do wysokości.
Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 39815 § 1 ...
2018-01-10
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w W. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Pozwem ...
30 maja 2008 r., wniosek powódki - jako wykonawcy o dopuszczenie do udziału w postępowaniu przetargowym wraz załącznikami; oferta powódki, jako wykonawcy z dnia 31 stycznia 2008 roku; Szczególne ...
te dokumenty łącznie mianem "Kontrakt".
Umowa została zawarta na podstawie oferty powódki złożonej w przetargu ograniczonym, w którym zaoferowała ona wykonanie przedmiotu zamówienia, zgodnie z załączonym do oferty powódki kosztorysem ofertowym. Kosztorys ten zawierał stawki wynagrodzenia proponowane przez powódkę za poszczególne elementy robót. Kosztorys został przygotowany przez powódkę zgodnie z wymaganiami pozwanego zawartymi w ...
dodatkowo Inżynierowi Kontraktu szczegółowe kalkulacje cen jednostkowych dla wszystkich pozycji kosztorysu ofertowego, który zaakceptował tę kalkulację. Zgodnie z ust. 4 umowy ...
obmiary robót i stawki/ceny/ za te roboty wynikającej z Kosztorysu ofertowego powódki i Szczegółowej Kalkulacji Cen Jednostkowych.
Cena Kontraktowa została ...
polskiej. Klauzula 14.15 Warunków Szczególnych odsyłała w tym zakresie do Załącznika do Oferty, z którego wynika, że płatności miały być wykonywane w walucie ...
1 umowy strony uzgodniły, że "Zaakceptowana Kwota Kontraktowa" zgodnie z Ofertą Wykonawcy wynosi 699 206 447,98 złotych plus 22% podatek ...
umowy z dnia 30 maja 2008 roku, powódka zobowiązała się do wykonania robót objętych kontraktem w terminie 14 miesięcy od daty rozpoczęcia robót, przy czym do realizacji umowy nie był wliczany okres między dniem 15 grudnia ...
trakcie realizacji kontrakt podlegał kilku zmianom, czego rezultatem były aneksy do umowy. Aneksem nr 2 z dnia 20 listopada 2009 roku ...
5 umowy wydłużając termin realizacji umowy o 92 dni, tj. do dnia 31 maja 2010 roku. Przyczyną jego zawarcia było uznanie ...
pracach: niewłaściwe przygotowanie inwestycji przez pozwanego w zakresie zapewnienia dostępu do placu budowy i spowodowanej przez to zwłoki w przekazaniu powódce ...
przygotowanie dokumentacji technicznej przez pozwanego i niezapewnienie przez niego dostępu do całości terenu budowy skutkujące opóźnieniem w wykonaniu robót przy stacji ...
kanalizacji deszczowej; nieprawidłowe przygotowanie inwestycji przez pozwanego i niezapewnienie dostępu do działek spółki C. Sp. z o.o.; nieprawidłowe przygotowanie dokumentacji ...
pod DK44; nieprawidłowe przygotowanie przez pozwanego dokumentacji projektowej, co do obiektu WD-467a i WD-464 skutkujące opóźnieniem w ...
strony w dniu 31 maja 2010 roku aneksu nr 3 do umowy, na mocy którego powódce udzielono dodatkowego czasu na ukończenie ...
wykonanie robót w czasie na ukończenie przewidzianym aneksem nr 3 do umowy. W dniu 17 listopada 2011 roku po upływie okresu ...
1, że przekazanie placu budowy następuje z uwzględnieniem możliwości dostępu do terenu zgodnie z załączonym wykazem nr 3, w którym wymieniono ...
sporządzenia protokołu w dyspozycji Skarbu Państwa.
Stwierdził, że czynności konieczne do uzyskania prawa i faktycznej możliwości dysponowania wszystkimi działkami, na których ...
ścieżce krytycznej.
Wskazał, że zamawiający w terminie podanym w załączniku do oferty, zobowiązał się dać wykonawcy prawo dostępu do wszystkich części placu budowy i użytkowania ich. (...). "jeżeli wykonawca dozna ...
i będzie uprawniony na mocy klauzuli 20. 1 [Roszczenia wykonawcy] do: (a) przedłużenia czasu z powodu takiego opóźnienia, na mocy klauli ...
zapłaty za taki Koszt plus umiarkowany zysk, które należy włączyć do Ceny Kontraktowej". Przytoczył też klauzulę szczególnych warunków kontraktu, modyfikującą treść ...
mu z tytułu wykonania robót budowlanych wynagrodzenia. W rezultacie doszedł do wniosku, że dokonując wykreślenia podpunktu (b) w klauzuli 2.1 ...
232 k.p.c.), iż po stronie Skarbu Państwa doszło do zatajenia przed oferentami informacji o braku dostępu do części działek wchodzących w skład placu budowy. W rezultacie przyjął, że nie doszło do umyślnego wyrządzenia szkody powódce. W związku z tym zarzutem powódki podniósł, że powodowa spółka jest profesjonalistą, co powoduje, że do podejmowanych przez nią działań należy przykładać miarę staranności odpowiadającą profesjonalnemu ...
umowy.
Ponadto zwrócił uwagę, że w razie jakichkolwiek wątpliwości, co do treści SIWZ na wykonawcy ciąży obowiązek zwrócenia się do zamawiającego o wyjaśnienie treści budzących wątpliwości postanowień. Zaniechanie wykonania tego obowiązku może być ...
zawartego w dniu 31 maja 2010 roku aneksu nr 3 do umowy, w którym strony wyraźnie wskazały, iż "w związku z ...
klauzulą 8.4 (c) OWK zamawiający uznał uprawnienie wykonawcy jedynie do przedłużenia z tego powodu czasu na ukończenie robót. Podniósł w ...
wyższej; z kolei w klauzuli 19.4 (b), która, co do zasady, stanowi podstawę do zwrotu kosztów poniesionych w związku z okolicznościami siły wyższej przewidziana ...
rekompensata finansowa wyłącznie za zdarzenia wskazane w pkt. od (I) do (IV), a więc z wyłączeniem okoliczności stanowiących klęski żywiołowe.
Wskazał ...
jest uprawniony, z uwzględnieniem klauzuli 20.1 OWK [Roszczenia Wykonawcy] do przedłużenia Czasu na Ukończenie, jeśli i w takim zakresie, w ...
Wykonawcy przedłużenia terminu w aneksie nr 3, nie przewiduje prawa do otrzymania zwrotu kosztów w związku z zaistnieniem wskazanych w niej ...
razie napotkania w trakcie realizacji robót: 1) utrudnień w dostępie do placu budowy (klauzula 2.1 OWK); 2) okoliczności siły wyższej ...
podstawą uzgodnionego przez nie przedłużenia wykonania inwestycji, uprawniony był wyłącznie do przedłużenia "Czasu na Ukończenie". Jego zdaniem, strony zdecydowały więc, że ...
z tymi zdarzeniami. W konsekwencji, brak jest podstaw - jego zdaniem - do przyznania wykonawcy jakichkolwiek płatności z tytułu przedłużenia czasu na ukończenie ...
zgodnie z postanowieniami aneksu nr 2 oraz aneksu nr 3 do umowy.
Na skutek apelacji powódki, Sąd Apelacyjny w W. wyrokiem ...
ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty i oddalił apelację w pozostałej części.
Wskazał, że ...
umownie wyłączone.
Stwierdził, że analogiczne rozwiązanie strony przyjęły w odniesieniu do zdarzeń polegających na opóźnieniu w przekazaniu wykonawcy dokumentacji projektowej. Również ...
profesjonalny charakter działalności powódki, jak i przebieg procedury przetargowej prowadzącej do zawarcia kontraktu łączącego strony.
Wskazał, że ani treść przywołanych przez ...
powódki) w wypadku zajścia zdarzeń opisanych w tych klauzulach prowadzi do wniosku, iż celem i sensem tych modyfikacji było wyłączenie odpowiedzialności ...
niezasadne te zarzuty skarżącej, które opierały się na tezie, co do braku równowagi kontraktowej stron i wskazywały na pokrzywdzenie strony powodowej ...
na sprzeczność działań pozwanego z zasadami słuszności (współżycia społecznego).
Doszedł do wniosku, że główną i zasadniczą przyczyną opóźnienia w wykonaniu prac ...
z uwagi na wystąpienie przyczyny zasadniczej. W rezultacie, odwołując się do unormowania zawartego w art. 361 § 1 k.c. uznał, że ...
teren planowanej budowy były już we władaniu pozwanego; w stosunku do niektórych z nich toczyły się nadal bowiem postępowania administracyjne zmierzające do ich wywłaszczenia. Stwierdził, że przywołane przez skarżącego okoliczności i dowody ...
z prawidłowym stanowiskiem Sądu Okręgowego, strony umowy wyłączyły prawo wykonawcy do żądania zwrotu jakichkolwiek kosztów poniesionych w związku z zaistnieniem którejkolwiek ...
i 2. Wskazał, że wskazane powyżej wyłączenia umowne odnoszą się do wszelkich kosztów i wydatków, a także innych uszczerbków poniesionych przez ...
należnego wykonawcy z tytułu wykonywanych robót. Odwołał się przy tym do postanowień klauzuli 1.1.5.7. OWU, według której roboty ...
wszelkiego rodzaju (inne niż sprzęt wykonawcy) potrzebne na placu budowy do realizacji i ukończenia robót stałych oraz usunięcia wszelkich wad".
Jego ...
tym zakresie skarżąca podniosła, że wskazane roboty ujęte zostały w kosztorysie ofertowym, zaś wynagrodzenie za ich wykonanie ustalone zostało w formie ...
za każdy miesiąc wykonanych prac. Wyraził zapatrywanie, że przyjęta w kosztorysie ofertowym forma rozliczenia wskazywała w tym zakresie na obmiarowy charakter ...
z aneksami nr 2 i 3 wydłużono termin realizacji umowy do dnia 15 lipca 2010 r., czyli łącznie o 137 dni ...
zimowego, to jest okresu od dnia 15 grudnia 2009 r. do dnia 15 marca 2010 r. W efekcie przyjął, że faktyczny ...
okres 4,5 miesiąca - to jest okres od dnia 1 do 14 grudnia 2009 r. oraz okres od 16 marca 2010 r. do dnia 15 lipca 2010 r. Zważywszy, że strona powodowa domagała ...
polegających na utrzymywaniu przejazdów i objazdów kwota ryczałtowo określona w kosztorysie ofertowym za miesiąc wykonywania robót wynosiła 31 778,42 zł ...
na monitoringu szkód górniczych, stwierdził, ze miesięczny ryczałt ustalony w kosztorysie wynosił 12 944,82 zł netto + 22% VAT, a więc ...
prawnej zaskarżonego wyroku i zaniechanie dokonania oceny i odniesienia się do istotnych zarzutów apelacji. W ramach naruszenia przepisów prawa materialnego zarzuciła ...
szkód górniczych za okres od dnia 15 grudnia 2009 r. do dnia 15 marca 2010 r. wraz z odsetkami oraz uchylenie ...
Sądu Apelacyjnego w pozostałej części i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Pozwany Skarb Państwa w skardze kasacyjnej zarzucił naruszenie ...
1 oraz 19.1, 19.4 i 8.4 OWK, kosztorysem ofertowym (Tom 4.1 Dział Ogólny, poz. 9, 13 i ...
zw. z treścią aneksu nr 2 i aneksu nr 3 do Umowy z dnia 30 maja 2008 r., poprzez niewłaściwe zastosowanie ...
się z kosztów wskazanych w pozycjach 9, 13 i 16 kosztorysu ofertowego. Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części, tj. w punkcie II i przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w W., ewentualnie o jego uchylenie w zaskarżonym zakresie i oddalenie apelacji również, co do kwoty 3 558 141,63 zł wraz z odsetkami
Sąd ...
379/98, OSP 2000, Nr 6, poz. 91). W przeciwieństwie do norm prawnych, czynności prawne - a w szczególności umowy - regulują stosunki ...
normy prawne, lecz indywidualny charakter, służąc realizacji interesów stron stosownie do ich woli.
Dyrektywy interpretacyjne wykładni oświadczeń woli zawarte w art. 65 k.c. odnoszą się zarówno do wszystkich kategorii czynności prawnych (§ 1), jak i wyłącznie do umów (§ 2 k.c.). Konsekwencją tego unormowania jest konieczność dokonania ...
c. oraz ustalenia sensu złożonych oświadczeń woli poprzez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (por. np. wyrok Sądu ...
wykładni sądowej. W orzecznictwie odstąpiono od koncepcji zacieśnienia wykładni tylko do niejasnych postanowień umowy (clara non sunt interpretanda). Artykuł 65 k ...
aby był to cel uzgodniony przez strony, wystarcza - przez analogię do art. 491 § 2, art. 492 i art. 493 k.c ...
Jeśli jednak brak jest zgodnego rozumienia stron, odwołać należy się do metody obiektywnej, wedle której właściwy sens oświadczenia woli ustala się ...
widzenia odbiorcy oświadczenia, który z należytą starannością dokonuje wykładni zmierzającej do odtworzenia treści myślowych osoby składającej oświadczenie woli (por. uchwała składu ...
zgodnie ze sztuką jej prowadzenia, zwłaszcza wobec braku ukształtowania się do tej pory jednolitej judykatury co do rozumienia uzgodnionego przez strony w szczegółowych warunkach kontraktu wyeliminowania postanowienia
"Punkt b nie ma zastosowania", odnoszącego do klauzul 1.9 i 2.1 OWK, na co zwrócił ...
2.1 OWK nie ma zastosowania. Wskazał bowiem, że "nie do zaakceptowania było stanowisko apelującego, że zrezygnowanie przez strony w szczególnych ...
swojej części określonej jako warunki ogólne zawierały bowiem wiele analogicznych do klauzuli 1.9 oraz 2.1 postanowień, które przewidywały roszczenie ...
umowie zachowane. W rezultacie, w sprawie tej Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, że strony w zawartej umowie z dnia 30 czerwca ...
oświadczenia woli, które należy interpretować jako zgodny zamiar stron, co do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego za nienależyte wykonanie przez niego obowiązku przekazania ...
kontraktowe dotyczące "jakiegokolwiek kosztu plus rozsądnego zysku" odnosiły się również do "odszkodowania".
Także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 kwietnia ...
w szczegółowych warunkach kontraktu, w zakresie, jakim odnoszą się one do "opóźnienia rysunków i instrukcji" oraz "prawa dostępu do placu budowy" strony przyjęły, że ppkt b pkt 1.9 ...
z powołanych postanowień ogólnych warunków kontraktu FIDIC wynika, iż co do zasady uprawnienie do przedłużenia czasu wykonania robót w razie opóźnienia się zamawiającego w wykonaniu jego zobowiązań przysługuje wykonawcy kumulatywnie z uprawnieniem do domagania się zapłaty za koszty spowodowane opóźnieniem wraz z naliczeniem "umiarkowanego zysku", "które należy włączyć do ceny". Podkreślił, że wykonawca zwykle uwzględnia tego rodzaju okoliczności przy kalkulowaniu oferty cenowej mającej go następnie wiązać w stosunku do zamawiającego.
Podniósł, że wykonawca zawierający umowę w reżimie przepisów o ...
za roboty, zwłaszcza gdy jej wysokość decydowała o wyborze jego oferty. Nie oznacza to jednak, jego zdaniem, wcale, że taki wykonawca ...
są tożsame, a Sąd Apelacyjny nie przedstawił przekonującej i nawiązującej do przytoczonych wyżej reguł wykładni oświadczeń woli argumentacji, z której można ...
uwagę, że sam fakt, iż Sądy dochodziły w powołanych wyrokach do odmiennych wyników wykładni zawartych przez strony umów, co do w zakresu wyłączenia w Szczególnych Warunkach Kontraktów pkt (b) klauzul ...
rozbieżna wykładnia przepisów prawa, gdyż - jak już zauważono - w przeciwieństwie do norm prawnych czynności prawne - a w szczególności umowy - regulują stosunki ...
fragment może wskazywać, że w takim wypadku wykonawca ma prawo do przedłużenia terminu wykonania inwestycji, oraz do zapłaty wynikłych stąd kosztów plus umiarkowany zysk, które należy włączyć do ceny kontraktowej.
Sądy meriti w ramach obowiązku dokonania kompleksowych ustaleń faktycznych powinny były przytoczyć, nie tylko odnoszące się do spornego umownego zakresu ograniczenia odpowiedzialności pozwanego szczególne warunki kontraktu i ...
dlatego, że jest warunkiem badania kontekstu umownego prowadzącego między innymi do ustalenia treści oświadczeń woli stron umowy przy zastosowaniu reguł określonych ...
k.c. oraz sensu złożonych oświadczeń woli przez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (art. 65 § 2 k ...
sądu drugiej instancji nie zawiera kompletnych ustaleń faktycznych odnoszących się do przesłanek normy prawa materialnego, która może mieć w sprawie zastosowanie ...
kasacyjnych czyniła już konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania (art. 39815 § 1 k.p.c.).
Wobec wystąpienia ...
składane wnioski. Przez pominięcie zebranego materiału należy rozumieć niezajęcie co do niego stanowiska przez sąd (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z ...
mogło mieć wpływ na wynik postępowania, albowiem doprowadziło Sąd Apelacyjny do uznania, że postanowienie "do czasów realizacji nie wlicza się okresów między 15 grudnia a ...
w treści aneksów nr 2 i 3 wyłącza uprawnienie powódki do żądania zapłaty wynagrodzenia za (i) utrzymanie zaplecza wykonawcy (ii) utrzymania ...
szkód górniczych za okres od dnia 15 grudnia 2009 r. do dnia 15 marca 2010 r. Sąd Apelacyjny rzeczywiście pominął mające znaczenie dla tej oceny dowody: Przedmiot Robót - Ślepy kosztorys - przygotowany przez pozwanego, stanowiący element specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w ...
przygotowane przez inżyniera kontraktu, zawierające zbiorcze zestawienie kwot zapłaconych powódce do końca pierwotnego czasu na ukończenie robót, specyfikację techniczną wykonania i ...
omówienie środka odwoławczego, ale część zawierającą ocenę dowodów, co najmniej do dowodów odnoszących się do części reformatoryjnej wyroku tj. wskazanie środków dowodowych, na których sąd ...
2019-07-10
r., sygn. akt I AGa (...),
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii ...
zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia za wykonane prace saperskie - przeszukanie saperskie ...
obejmujących przebudowę i rozbudowę zespołu ostróg w D. i J.. Oferta powoda została wybrana w wyniku postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego ...
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ). Wynagrodzenie ukształtowane było jako co do zasady ryczałtowe i wynosiło brutto 4.686.300 zł, zgodnie z pomocniczym kosztorysem ofertowym wykonawcy złożonym w postępowaniu o udzielenie zamówienia i obejmowało wszelkie koszty niezbędne do zrealizowania przedmiotu zamówienia, bez których nie można wykonać tego zamówienia ...
wg ich faktycznej ilości i ceny jednostkowej podanej w pomocniczym kosztorysie ofertowym w pozycji 3 i 9. Spór dotyczył zasad rozliczenia ...
w poszukiwaniu ewentualnych niewybuchów i niewypałów w wypadku, gdy w do wykrycia takich przedmiotów nie doszło. Przyczyną sporu było pominięcie przy sporządzaniu kosztorysu ofertowego przez powoda kosztów przeszukania saperskiego w kalkulacji wynagrodzenia w ...
SIWZ, a konkretnie zapisu w programie funkcjonalno-użytkowym, stanowiącym załącznik do SIWZ. który wskazywał, iż roboty przygotowawcze podlegają osobnym rozliczeniom finansowym ...
nie odpowiada treści SIWZ ani umowy, wydaje się również niemożliwa do skutecznego zastosowania, gdyż rozliczenie według ceny jednostkowej za każdą sztukę ...
w oparciu o przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Sąd drugiej instancji, do którego odwołał się powód, w całości podzielił ustalenia faktyczne dokonane ...
zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania, ewentualnie o orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie powództwa oraz - w każdym wypadku - o ...
przedstawionej mu ze skargą kasacyjną. Zakres przeprowadzanego badania jest ograniczony do kontroli, czy w sprawie występują przewidziane w art. 3989 § 1 ...
pkt 1 - 4 k.p.c. okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi do rozpoznania. Skarżący uzasadnił potrzebę rozpatrzenia jego skargi przesłanką przewidzianą w ...
znaczy wystąpieniem w sprawie istotnych zagadnień prawnych, wskazując na potrzebę "wyjaśnienia możliwości i granic przyjmowania przez Sąd II instancji za własne ...
wyznaczenia "granic dopuszczalności dokonywania przez Sądy powszechne własnych ocen, co do zasadności dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego, powoływanego ...
powód uznał rozstrzygnięcie, czy w przypadku odmiennych stanowisk stron co do treści konkretnych postanowień umowy adhezyjnej, jak również wewnętrznie sprzecznego skonstruowania ...
78, poz. 483), który to przepis stanowi gwarancję ochrony prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy." Istotne zagadnienie prawne to doniosły problem prawny ...
cel instytucji przedsądu nie może polegać na prostym odwołaniu się do podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia.
Wskazane przez skarżącego zagadnienie prawne ...
powoda sprzeczności dokumentacji przetargowej były pozorne i proces wykładni doprowadził do precyzyjnego określenia zakresu prac wchodzących w skład wynagrodzenia ryczałtowego przewidzianego ...
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej powoda do rozpatrzenia.
O kosztach postępowania Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art ...
