1130 wyników
Zaloguj się Dla niezalogowanych – pokazuję tylko 1 sygnaturę (nie licząć dokumentów premium). Zamów dostęp aby widzieć wszystkie sygnatury i przeglądać bez ograniczeń.
dniu 18 maja 2023 r. Odwołujący wniósł pismo procesowe - podsumowanie, w którym wskazał, że: 1. Wyjaśnienia przystępującego nie odpowiadały treści wezwania Zamawiającego z dnia 31.03.2023, nie zawierały obligatoryjnego elementu - kosztorysu szczegółowego, o który Przystępujący został jednoznacznie i wyraźnie poproszony. Co istotne - Zamawiający wskazał w kolejnym punkcie - niedostarczenie przez wykonawcę żądanych wyjaśnień do dnia 5.04.2023 spowoduje, że Zamawiający odrzuci ofertę. "5. Zamawiający wymaga aby Wykonawca przedstawił kosztorys sporządzony metodą kalkulacji szczegółowej dla każdej z pozycji, z wyszczególnieniem ceny materiałów, kosztów robocizny, kosztów ...
zauważając powyższe różnice po raz trzeci, pismem z dnia 25 kwietnia 2023 r. wezwał Przystępującego do złożenia wyjaśnień dotyczących wszystkich rozbieżności pomiędzy cenami jednostkowymi zawartymi w kosztorysie uproszczonym załączonym do oferty, a w kosztorysie szczegółowym załączonym do pisma z dnia 17.04.2023 r. Zamawiający wskazał, że zgodnie z zapisami projektowanych postanowień umownych, za wykonanie przedmiotu umowy Zamawiający przyjął wynagrodzenie kosztorysowe ustalone na podstawie oferty i kosztorysu ofertowego Wykonawcy, co oznacza, że kosztorys jest elementem oferty, zatem nie może on ulegać zmianie. Z art. 223 ust. 1 zd. drugie Pzp wynika wprost, że niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym, a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. Złożenie przez wykonawcę kosztorysu szczegółowego na wezwanie zamawiającego powinno wykazać, że złożona oferta - w tym kosztorys uproszczony, nie zawierają rażąco niskiej ceny. Wobec tego, z uwagi na przyjęcie wynagrodzenia kosztorysowego, wykonawca nie mógł modyfikować w jakiejkolwiek części stawek jednostkowych zaproponowanych w kosztorysie ofertowym uproszczonym. Z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 12 stycznia 2022 r. (KIO 3725/21) wynika, że: "Uprawnienie Zamawiającego do żądania od wykonawcy wyjaśnień nie może prowadzić do negocjacji z wykonawcą, w tym do dokonania zmiany w treści złożonej oferty, z wyłączeniem przypadków uregulowanych w art. 223 ust. 2 Prawa zamówień publicznych. Wyjaśnienia treści złożonej oferty ograniczać się mogą jedynie do wskazania sposobu rozumienia treści, jakie zawiera złożona oferta". Ponadto zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 czerwca 2022 r. "Poprawienie w ofercie odwołującego omyłki w zakresie jednej z pozycji kosztorysu nie prowadzi do istotnej zmiany treści oferty, jeśli wycena tej pozycji kosztorysu jak i cena całej oferty nie ulegną zmianie, a poprawienie omyłki będzie polegać jedynie na zmianie opisu tej pozycji zgodnie ...
przewidzieć, że jego cena ofertowa będzie potraktowana jako rażąco niska i że Zamawiający będzie żądał wyjaśnień w postaci kosztorysu szczegółowego, skoro nie przewidywała tego SWZ ani projektowane postanowienia umowy. Dlatego też, kosztorys szczegółowy przed przygotowaniem oferty stanowił jedynie element pomocniczy przy ustalaniu ceny oferty i był dokumentem wewnętrznym (roboczym) wykonawcy. Biorąc pod uwagę brak wymogu sporządzania kosztorysu szczegółowego we wszystkich dokumentach związanych z postępowaniem, tj. w szczególności w SWZ i projektowanych postanowieniach umowy, to kosztorys szczegółowy należało potraktować jedynie jako dokument składany w toku wyjaśnień na wezwanie Zamawiającego, tak samo jak ofertę na dostawę materiałów, zestawienia kosztów sprzętu, wynagrodzeń itp. Kosztorys szczegółowy nie może być traktowany jako konieczny wymóg formalny, gdyż nie było to określone w SWZ oraz w projektowanych postanowieniach umowy. Formalnym dokumentem jest kosztorys uproszczony, który jest elementem oferty i z którego wynika cena ofertowa. W ocenie Izby, Zamawiający zaakceptował powyższe wyjaśnienia, choć Konsorcjum nie sprostało obowiązkowi wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. W ocenie Izby, powyższe wyjaśnienia Konsorcjum znajdują uzasadnienie w świetle okoliczności, w jakich nastąpiło wezwanie Konsorcjum do ich złożenia i należy uznać, iż kosztorys szczegółowy służyć miał jedynie wykazaniu, że Konsorcjum jest w stanie zrealizować zamówienie według cen wskazanych w kosztorysie ofertowym (pismo Zamawiającego z dnia 31 marca 2023 r. oraz pismo Konsorcjum z 27 kwietnia ...
powinna zostać unieważniona. Skoro przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych zgodnie z załączoną dokumentacją - w ofercie wykonawcy wskazywali jedynie kwotę wynagrodzenia i jej składowe, lecz w ogóle nie opisywali w ofercie zakresu planowanych robót, deklarując jedynie ogólnie ich wykonanie zgodnie z wymaganiami specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Wobec takiego sformułowania przedmiotu zamówienia i treści oferty na tym etapie postępowania głównym elementem rozważań co do poprawności oferty jest to czy zaoferowana cena pozwoli na wykonanie planowanych robót budowlanych zgodnie z powyższymi wymaganiami. Wzór oferty wymagał potwierdzenia wykonania robót zgodnie z dokumentacją, co Odwołujący uczynił. Wyjaśnianie jest zadaniem myślowym, które polega na wskazaniu uzasadnienia dla podanej przez wykonawcę Oferty. Nie ma zatem uzasadnienia prawnego ani nawet logicznego wezwanie do wyjaśnień treści oferty (szczególnie w zakresie oczekiwanym prze Zamawiającego w sytuacji, gdy zgodna z treścią formularza ofertowego oczekiwanego przez zamawiającego tych elementów nie zawiera). Skoro oferta zawiera w istocie tylko oświadczenie o znajomości i spełnieniu wymagań specyfikacji warunków zamówienia oraz wskazaniu ceny i terminu wykonania to treść Oferty Odwołującego musi zostać uznana za jasną, klarowną i nie wymagającą wyjaśnień. 18 stycznia 2023 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska Zamawiający wskazał m. in.: W rozumieniu Pzp oferta to nie tylko sam formularz ofertowy, ale również wszelkie dokumenty odnoszące się bezpośrednio do przedmiotu przyszłego zobowiązania wykonawcy, opisujące zakres czy sposób wykonania przedmiotu zamówienia, odnoszące się do postanowień umowy, zwłaszcza do ceny, terminu płatności, opisu przedmiotu zamówienia i warunków jego wykonania. Takimi dokumentami będą w szczególności formularze ofertowe, cenowe, dokumenty niezbędne do oceny oferty w kryteriach oceny ofert (np. metodyki, deklaracje wykonawcy), dokumenty zawierające parametry techniczne, kosztorysy itp. Immanentnym elementem oferty złożonej przez wykonawcę są zatem oświadczenia zawarte w Kosztorysach ofertowych i oświadczenia wskazane w treści Formularza oferty. Pytania w zakresie od 1 do 89 odnoszą się wprost do Kosztorysu ofertowego Odwołującego. Pytania są skonstruowane w sposób zwięzły i jasny. Zamawiający wskazuje, które dokładnie pozycje kosztorysu wymagają wyjaśnienia oraz co wyjaśnienie ma wymagać. Pozostałe pytania od 90 do 113 odnoszą się do oświadczeń złożonych przez Odwołującego w formularzu oferty. Zamawiający zadając pytania od nr 1 do nr 81 poprosił wykonawcę o potwierdzenie czy uwzględnił wszystkie elementy niniejszych pozycji wraz z wymaganymi ...
rozścieleniem składników, zagęszczeniem i pielęgnacją wykonanej warstwy, o których jest mowa w STWiORB? Zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień elementów, jakie Wykonawca wziął pod uwagę przy kalkulacji ceny pozycji nr od 91 d.2.4.6 do 93 d.2.4.6, Kosztorysu ofertowego "I Rozbudowa" oraz pozycji nr od 67 d.2.4.6 do 69 d.2.4.6, Kosztorysu ofertowego "II Obwodnica". Wyjaśnienia powinny wskazywać czynniki cenotwórcze, wpływające na cenę oferty, w tym koszty pracownicze, praca sprzętu, koszty materiałowe, narzuty, marżę Wykonawcy, indywidualny charakter zamówienia. 87) Czy w pozycjach 2.4.7 "Podbudowa i warstwa mrozoochronna z mieszanki związanej cementem" kosztorysu ofertowego branży drogowej (Rozbudowy i Obwodnicy) Wykonawca przewidział i wycenił koszty związane z projektowaniem mieszanki ...
wbudowaniem mieszanki, zagęszczeniem i pielęgnacją wykonanej warstwy, o których jest mowa w STWiORB? Zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień elementów, jakie Wykonawca wziął pod uwagę przy kalkulacji ceny pozycji nr od 94 d.2.4.7 do 101 d.2.4.7, Kosztorysu ofertowego "I Rozbudowa" oraz pozycji nr od 70 d.2.4.6 do 74 d.2.4.6, Kosztorysu ofertowego "II Obwodnica". Wyjaśnienia powinny wskazywać czynniki cenotwórcze, wpływające na cenę oferty, w tym koszty pracownicze, praca sprzętu, koszty materiałowe, narzuty, marżę Wykonawcy, indywidualny charakter zamówienia. 88) Czy w pozycjach 2.6.1 "Umocnienie powierzchniowe skarp, rowów i ścieków" kosztorysu ofertowego branży drogowej (Rozbudowy i Obwodnicy) Wykonawca przewidział i wycenił koszty związane z plantowaniem ręcznym ...
03.2024 r. pod numerem 2024/BZP 00265853/01. W dniu 13 maja 2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie wykonawcy P(1)... Sp. z o.o. z siedzibą w R., dalej jako: "Odwołujący" od czynności Zamawiającego polegających na odrzuceniu oferty Odwołującego oraz wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 1. art. 226 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 7 pkt 29 ustawy PZP poprzez odrzucenie Oferty jako niezgodnej z warunkami zamówienia, podczas gdy Oferta jest zgodna z warunkami zamówienia określonymi w SWZ oraz w Załączniku nr 10 do SWZ (Projekt umowy - OR.272.4.2024), a przedłożenie jednego z kosztorysów, który został sporządzony metodą uproszczoną, nie stanowi podstawy do odrzucenia oferty jako niezgodnej z warunkami zamówienia z uwagi na to, że odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 nie może mieć miejsca w przypadku ewentualnych nieścisłości w treści oferty w zakresie warunków (wymagań) proceduralnych (formalnych), jak również z uwagi na to, że Zamawiający nie zastrzegł skutku w postaci odrzucenia oferty w przypadku przedłożenia kosztorysu w formie uproszczonej; 2. art. 223 ust. 1 ustawy PZP poprzez zaniechanie po stronie Zamawiającego żądania od Odwołującej wyjaśnień dotyczących treści złożonej Oferty, co jest obowiązkiem Zamawiającego w razie powzięcia wątpliwości co do treści oferty, podczas gdy Zamawiający nie wezwał Odwołującej do wyjaśnienia treści Oferty celem dokonania ustaleń w przedmiocie zgodności Oferty z warunkami zamówienia, a zamiast tego odrzucił Ofertę; 3. art. 16, 17 ustawy PZP poprzez odrzucenie Oferty i dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez A. B., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P(2)..., co miało miejsce z ...
PZP. Wobec postawionych zarzutów Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, w tym czynności odrzucenia jego oferty oraz powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego. Stanowisko Odwołującego: Odwołujący zwrócił uwagę na treść uzasadnienia odrzucenia jego oferty. Zamawiający wskazał w nim, że wymagał w treści SWZ aby kosztorysy ofertowe były sporządzone metodą kalkulacji szczegółowej. Tymczasem Odwołujący złożył wraz z ofertą cztery kosztorysy ofertowe - na każdy z odcinków osobno, przy czym kosztorys dotyczący wykonania remontu drogi powiatowej w m. Królowe został sporządzony metodą uproszczoną. W związku z tym, oferta Wykonawcy została przez Zamawiającego odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP, jako oferta, której treść jest niezgodna z warunkami zamówienia. Zdaniem Odwołującego takie postępowanie Zamawiającego jest przejawem zbytniego formalizmu, zwłaszcza że Zamawiający w żadnym dokumencie nie zastrzegł, że przedłożenie kosztorysu uproszczonego będzie skutkowało odrzuceniem oferty. Co więcej, zdaniem Odwołującego skoro Zamawiający miał wątpliwości co do zgodności Oferty z warunkami zamówienia, o czym świadczy odrzucenie Oferty, powinien był wezwać Odwołującą do złożenia wyjaśnień w kwestii treści Oferty. Tymczasem powyższe nie miało miejsca, a zamiast tego Oferta została odrzucona. Odwołujący podkreślił również, że jego oferta obejmuje wszystkie niezbędne elementy cenotwórcze (z uwzględnieniem wartości wynikających z przedmiaru robót), które pozwalają na prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia również w odniesieniu do ww. części zadania. Stanowisko Zamawiającego: Pismem z dnia 29 maja 2024 r. Zamawiający wniósł odpowiedź ...
w treści SWZ. Koniecznym jest po prostu zidentyfikowanie jednoznacznego wymagania w dokumentacji oraz ustalenie, że oferta w danym przypadku nie czyni temu wymaganiu zadość. W niniejszej sprawie lektura dokumentów zamówienia nie pozostawia wątpliwości, że złożenie wraz z ofertą kosztorysu szczegółowego zostało podniesione do rangi istotnego elementu treści oferty. Niezłożenie takiego kosztorysu obciąża wyłącznie Odwołującego i świadczy o niezgodności jego oferty z warunkami zamówienia wyartykułowanymi w treści SWZ. Wymaga podkreślenia, że niedopuszczalnym byłoby w niniejszej sprawie wzywanie Odwołującego do wyjaśnień treści oferty. Jak słusznie wskazał Przystępujący w treści stanowiska pisemnego, wyjaśnienia treści oferty muszą się ograniczać do wskazania sposobu rozumienia treści zawartych w ofercie i nie mogą polegać na jej rozszerzeniu o elementy nie objęte jej treścią. Odwołujący dla jednego z odcinka dróg przedłożył kosztorys, który nie zawierał wszystkich niezbędnych danych wymaganych przez Zamawiającego, a więc jakiekolwiek następcze jego uzupełnianie byłoby niedopuszczalne. Niedopuszczalna byłaby sytuacja, w której Zamawiający informacje zawarte w kosztorysie uproszczonym dla jednego z zadań uzupełniałby informacjami z kosztorysów szczegółowych dołączonych dla pozostałych zadań, w których ceny, jak wskazał to Odwołujący, są "podobne". Nie dość, że Zamawiający samodzielnie musiałby uzupełnić w tym zakresie ofertę Odwołującego, to nie wiadomo skąd miałby on wziąć konkretne wartości - czy miałby wpisywać te "podobne ...
ustawą Pzp", polegające na błędnej jego wykładni i uznaniu, że złożony przez odwołującą się spółkę kosztorys ofertowy jest niezgodny z warunkami zamówienia, co skutkowało odrzuceniem oferty odwołującej się spółki, a ostatecznie unieważnieniem postępowania z powodu braku ważnych ofert niepodlegających odrzuceniu. W szczególności odwołujący podniósł, co następuje. "(...) w pkt XV.2 SWZ Zamawiający zapisał, że "Wykonawca sporządzi kosztorys ofertowy — wypełni przedmiar robót, stanowiący załącznik do SWZ". Jednocześnie jednak Zamawiający jako załączniki dokumentacji przetargowej udostępnił dwa dokumenty (kosztorysy) pod nazwami: "Pomost pływający kosztorys przedmiar.pdf" oraz "Pomost pływający kosztorys zerowy. pdf". Z uwagi na istotne wątpliwości odnośnie do wzajemnej relacji obu załączników, odwołująca się spółka zadała pytanie, który z kosztorysów ma zostać dołączony do oferty, a który będzie stanowił załącznik do umowy. W wyjaśnieniach z 6 sierpnia 2021 roku Zamawiający udzielił odpowiedzi: Przedmiar nie jest kosztorysem określa jedynie zakres robót niezbędny do wykonania kosztorysu ofertowego. Dla wygody wykonawcy załączono kosztorys zerowy pełny. Zamawiający wymaga załączenia do oferty uproszczonego kosztorysu ofertowego, który znajduje się w zerowym kosztorysie. Będzie on stanowił załącznik, zarówno do oferty jak i umowy, określający zakres robót i ceny jednostkowe poszczególnych etapów wykonania zamówienia. Zamawiający nie udostępnia kosztorysu ofertowego w wersji edytowalnej z przyczyn technicznych. KIO 2522/21 2 Z pewnością odpowiedź ta ...
z przytoczonym powyżej zapisem pkt XV.2 SWZ, który nakazywał "wypełnienie przedmiaru robót". (...) Stosując się do wskazań Zamawiającego odwołująca się spółka nie wypełniła "przedmiaru", lecz poszukiwała w kosztorysie "zerowym" owego "uproszczonego kosztorysu ofertowego". W obszernym załączniku pod nazwą "Pomost pływający kosztorys zerowy.pdf" można było odnaleźć wiele rozbudowanych kosztorysów, w szczególności "szczegółowy kosztorys ofertowy" (str.16). Na kolejnej 17-tej stronie tego dokumentu znajdował się natomiast dokument pod nazwą "tabela elementów scalonych", co odwołująca się spółka uznała za wskazany w wyjaśnieniach Zamawiającego "uproszczony kosztorys ofertowy, który znajduje się w zerowym kosztorysie". Taki też dokument został ostatecznie dołączony do oferty, co było działaniem zgodnym z wyjaśnieniami udzielonymi przez Zamawiającego. (...) Tym samym, w obliczu jednoznacznego wskazania w wyjaśnieniu Zamawiającego, że wymaga on załączenia do oferty "uproszczonego kosztorysu ofertowego, który znajduje się w zerowym kosztorysie", to złożenie przez odwołującą się spółkę wypełnionej "tabeli elementów scalonych" opublikowanej na str. 17 załącznika pod nazwą "Pomost pływający kosztorys zerowy.pdf", stanowi prawidłowe wykonanie wymagań określonych przez Zamawiającego. Należy też podkreślić, że również wykładnia celowościowa dokumentacji przetargowej związanej z kosztorysem, przemawia za zasadnością stanowiska odwołującej się spółki. Ocenie Zamawiającego mającej wpływ na przyznane składanym ofertom punkty nie są poddawane wszystkie składowe ceny zaoferowanej przez uczestnika postępowania, lecz ostateczna łączna cena ...
argument odwołującego, zgodnie z którym w niniejszym postępowaniu wystarczające było podanie ceny całkowitej jako potrzebnej do oceny ofert. Wymagany w swz kosztorys ofertowy był bowiem potrzebny zarówno do dokonania czynności badania i oceny ofert, w tym pod kątem zgodności poszczególnych jego pozycji z warunkami zamówienia, jak i do rozliczeń na etapie realizacji robót wg cen jednostkowych i obmiaru. Brak złożenia kosztorysu ofertowego uniemożliwiał zatem zamawiającemu zarówno badanie i ocenę ofert w pełnym zakresie w toku postępowania, jak i uniemożliwiłby rozliczenie stron umowy po zakończeniu realizacji ...
przypadku powstania kosztów, albo skalkulował koszt danej pozycji w innej pozycji. W związku z powyższym, kosztorys ofertowy załączony do oferty Przystępującego, stanowiący treść oferty, odpowiadał wymaganiom określonym przez Zamawiającego w SWZ, uwzględniał wszystkie pozycje przedmiarowe opisane w przedmiarze robót, przedstawiał ceny jednostkowe dla wszystkich pozycji wymienionych w druku kosztorysu ofertowego. Wykonawca samodzielnie nie wprowadził do niego żadnych zmian. Tym samym sposób obliczenia ceny oferty należało uznać za prawidłowy, a treść oferty za zgodną z warunkami zamówienia. Zamawiający nie miał żadnych podstaw, aby uznać, że oferta Przystępującego spełniała przesłanki odrzucenia z postępowania. Kwestionowane przez Odwołującego elementy składowe kosztorysu nie miały ponadto charakteru istotnej części składowej. Zamawiający w tej sytuacji nie miał obowiązku wzywania Przystępującego do wyjaśnień. Oferta Przystępującego nie była w ocenie Zamawiającego niezgodna z warunkami zamówienia. Zamawiający dostrzegł wątpliwości, co do rozumienia sformułowań zawartych w ofercie, w związku z czym pismem z 8 września 2022 r. wezwał na podstawie art. 223 ust. 1 Pzp Przystępującego do udzielenia wyjaśnień, co do złożonego kosztorysu ofertowego. Odnosząc się do rzekomej zbieżności stanów faktycznych w przypadku oferty Przystępującego i BUD - WAT Sp. z o.o., Zamawiający podniósł, że były to rodzajowo dwa ...
z zeszytów SEKOCENBUD (jako średnie) za okres ich wbudowania. Odwołujący nie kwestionował realności ceny całkowitej oferty Przystępującego. Zarzut sprowadzał się do twierdzenia, że Zamawiający powinien wezwać Przystępującego do wyjaśnienia dwóch pozycji kosztorysu ofertowego wycenionych na kwotę zero złotych. Pozycje te to: 1. Rusztowania ramowe przyścienne RR - 1/30 wys. do 10 m. (w ilości 2 139,89 m2), 2. Demontaż i ponowny montaż z ...
konkurencji korzyści. Przystępujący mógł więc ująć faktyczny koszt rusztowań i ich montażu w innych pozycjach kosztorysu, ponieważ Zamawiający tego nie zabronił. Przystępujący, dążąc do złożenia najkorzystniejszej cenowo oferty w postępowaniu miał również prawo wziąć ten koszt "na siebie". Co za tym idzie Zamawiający nie musiał uznać, że koszt rusztowań równy zero złotych jest okolicznością niezbędną do wyjaśnienia, w szczególności, że mimo dwóch "zerowych" cen jednostkowych cena całkowita oferty Przystępującego nie odbiegała znacząco od cen pozostałych ofert złożonych w postępowaniu. Wartość tej oferty była również zbliżona do wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia oraz kwoty przeznaczonej na realizację przedmiotu zamówienia. W konsekwencji Izba oddaliła ...
art. 16 w zw. z art. 223 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Odwołującego do wyjaśnień treści oferty w zakresie dotyczącym treści złożonych kosztorysów ofertowych (tj. w zakresie dotyczącym przeliczenia cen jednostkowych dla poszczególnych jednostek miary pozycji wskazanych w przedmiarze), podczas gdy w przedmiotowej sprawie w przypadku wątpliwości Zamawiającego co do treści oferty Odwołującego, Zamawiający zobowiązany był do wezwania Odwołującego do wyjaśnień treści oferty, 4. naruszenie art. 16 w zw. z art. 255 pkt 2 ustawy Pzp poprzez unieważnienie ...
postępowania o udzielenie zamówienia z uwagi na to, że w postępowaniu nie została złożona żadna oferta niepodlegająca odrzuceniu podczas, gdy oferta Odwołującego nie powinna zostać odrzucona, oferta Odwołującego powinna zostać wybrana przez Zamawiającego jako najkorzystniejsza, a w konsekwencji brak było podstaw do unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia. Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz o: 1. nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny oferty Odwołującego, 2. nakazanie Zamawiającemu wykonania czynności poprawienia omyłki zaistniałej w ofercie Odwołującego polegającej na zmianie okresu związania ofertą z 60 do 90 dni od dnia upływu terminu składania ofert, tj. do dnia 07.02.2022 r. (zamiast 12.01.2022 r.); (względnie - uprzedniego wezwania Odwołującego do złożenia odpowiednich wyjaśnień w tym zakresie); 3. nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego. W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.: Odnośnie zarzutu 1 Odwołujący podniósł m.in., że Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty przedstawił kompilację postanowień SWZ i wzoru umowy. Jednak wnioski z interpretacji z tych postanowień w kontekście oferty złożonej przez Odwołującego nie są prawidłowe. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp przy czym w zakresie podstawy faktycznej odrzucenia oferty Odwołującego, ograniczając się do wskazania przytoczonych powyżej okoliczności. Nadto wskazał na charakter dokumentu określanego przez Zamawiającego zbiorczo w dokumentacji zamówienia jako załącznik nr 2 do SWZ (kosztorys ofertowy). Zamawiający udostępnił oferentom kosztorysy ślepe i przedmiary robót (łącznie 14 odrębnych dokumentów). Na podstawie danych zawartych w przedmiarach i w kosztorysach ślepych oferenci zobowiązani byli przygotować kosztorysy, które zostaną załączone do oferty. Jednocześnie Zamawiający udostępnił dokumenty pomocnicze do przygotowania kosztorysów stanowiące elementy przedmiarów i kosztorysów ślepych przeniesione do plików edytowalnych (w formacie exel). Z powyższego wynika, że Zamawiający nie opublikował wzorów formularzy składających się na kosztorysy ofertowe (załącznik nr 2). W celu przygotowania załącznika nr 2 oferenci zobowiązani byli opracować własne ...
ilości jednostek. Brak ten uniemożliwia późniejsze rozliczenie umowy, która ma charakter kosztorysowy, a także przygotowanie kosztorysu powykonawczego. W przedmiotowej sytuacji, oferta nie pozwala na wyliczenie części cen jednostkowych dla poszczególnych pozycji przedmiaru bez modyfikacji dokumentu, a zatem wyjaśnienie powyższego przez Wykonawcę prowadziłoby do zmiany załącznika nr 2 do oferty, tj. kosztorysu ofertowego, składanego obligatoryjnie wraz z ofertą, a tym samym stanowiłoby zmianę treści oferty, co jest niedopuszczalne na gruncie przepisów ustawy Pzp. Czynność odrzucenia złożonej oferty oraz unieważnienia postępowania o udzielenie przedmiotowego zamówienia zakwestionował Odwołujący, wnosząc odwołanie w dniu 14 lutego ...
jest ona rażąco niska, wobec czego pismem z dnia 7 października 2020 r., zwrócił się do wykonawcy LARIX na podstawie art. 90 ust. 1 i ust. 1a Pzp o przedstawienie szczegółowej kalkulacji kosztów siedemnastu pozycji załączonego do oferty uproszczonego kosztorysu robót drogowych oraz o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny oferty. W odpowiedzi na powyższe wezwanie wykonawca LARIX w dniu 15 października 2020 r. przedstawił szczegółową kalkulację wskazanych przez Zamawiającego pozycji i udzielił wyjaśnień dotyczących ceny oferty, a także przedłożył dokumenty mające potwierdzić owe wyjaśnienia. Odnosząc się do przedstawionej przez LARIX szczegółowej kalkulacji kosztów siedemnastu wskazanych przez Zamawiającego pozycji uproszczonego kosztorysu robót drogowych, Odwołujący wskazał, że suma wartości netto tych pozycji, wynosząca 6.184.857.85 zł, stanowi aż 57 % wartości netto wszystkich robót drogowych określonej w rzeczonym kosztorysie na kwotę 10.824.553,76 zł, tj. 38,7 % ceny netto oferty LARIX wynoszącej 15,946.541,19 zł. W konsekwencji, ocena przedstawionej przez LARIX szczegółowej kalkulacji ma istotne znaczenie dla weryfikacji realności ceny tej oferty. Odwołujący podniósł także, że ceny większości z siedemnastu wskazanych przez Zamawiającego pozycji kosztorysu robót drogowych załączonego do oferty LARIX są znacznie niższe w porównaniu z cenami tychże pozycji w kosztorysach robót drogowych załączonych do ofert pozostałych wykonawców. I tak, określone w kosztorysie robót drogowych LARIX ceny ośmiu spośród tych pozycji stanowią mniej niż 50 % średniej cen tychże pozycji w kosztorysach załączonych do ofert pozostałych wykonawców, ceny siedmiu spośród tych pozycji mieszczą się w przedziale od 50 % do 100 % średniej cen tychże pozycji w kosztorysach załączonych do ofert pozostałych wykonawców, a ceny tylko dwóch spośród tych pozycji są wyższe od średniej cen tychże pozycji w kosztorysach załączonych do ofert pozostałych wykonawców. W konsekwencji średnia cen siedemnastu wskazanych przez Zamawiającego pozycji kosztorysu robót drogowych załączonego do oferty LARIX stanowi 72 % średniej cen tych robót w kosztorysach załączonych do ofert pozostałych wykonawców. Odwołujący przedstawił zestawienie cen siedemnastu wskazanych przez Zamawiającego pozycji kosztorysu robót drogowych załączonego do oferty LARIX i cen tychże pozycji w kosztorysach robót drogowych załączonych do ofert pozostałych wykonawców. Zdaniem Odwołującego, również zdecydowana większość cen robocizny (R), materiałów (M) i sprzętu (S) założona w przedłożonej przez LARIX szczegółowej kalkulacji siedemnastu pozycji kosztorysu robót drogowych jest w wielu przypadkach wielokrotnie niższa w porównaniu z cenami RMS dla robót ...
niepozwalająca na wygenerowanie przez niego zysku. Konkretny i odpowiednio szczegółowo przedstawiony przez wykonawcę wraz z wyjaśnieniami kosztorys (kalkulacja), wraz z poszczególnymi ofertami innych wykonawców prawidłowo i obiektywnie pozwala Zamawiającemu ocenić, czy cena oferty nie odbiega od cen rynkowych. Tego rodzaju szczegółowy kosztorys (kalkulacja) przedkładana przez wykonawcę wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi sposobu skalkulowania ceny ofertowej, co do zasady może być prawidłową i wystarczającą merytorycznie odpowiedzią wykonawcy na skierowane do niego w trybie art. 90 ust. 1a Pzp żądanie Zamawiającego, aby wykonawca podał szczegóły dotyczące elementów składowych mających wpływ na wysokość ceny oferty i aby w ten sposób potwierdził on realność zaoferowanej ceny, w tym cen jednostkowych, będących ...
powiększonej o należny podatek od towarów i usług, a w wyniku uzyskanych od tych wykonawców wyjaśnień i potwierdzających je kosztorysów (kalkulacji), co do trzech wykonawców (w tym Odwołującego i wykonawcy LARIX) Zamawiający uznał, że wykazali oni, iż ich oferty nie zawierają rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający, działając na podstawie aft. 90 ust. 3 Pzp odrzucił ofertę tylko jednego wykonawcy, tj. Przedsiębiorstwa Handlowo Usługowego "TRANSKOM" R. B. z siedzibą w Jaryszowie, który nie udzielił odpowiedzi na wezwanie skierowane do niego w tym zakresie na art. 90 ust. 1 ustawy Pzp. Ceny ofertowe wszystkich sześciu złożonych ofert kształtowały się znacznie poniżej wartości zamówienia ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust ...
Zamówień Publicznych w dniu 17.07.2020r., nr 562924-N-2020, wobec czynności odrzucenia oferty i unieważnienia postępowania, Wykonawca FBSerwis S.A., wniósł w dniu 2 września 2020 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2178/20). Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów: 1. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na rzekome zawieranie przez nią rażąco niskiej ceny i niewykazanie rynkowego jej charakteru, w sytuacji gdy a) Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego przedstawił kompletne wyjaśnienia potwierdzające realność jego ceny wraz z odpowiednimi dowodami, b) Podnoszona przez Zamawiającego okoliczność, że wyjaśnienia nie zawierały informacji wymaganych przez Zamawiającego, tj. kosztorysu zawierającego pozycje z KNNR i pozostałe, zestawienie materiałów, zestawienie sprzętu, stawkę roboczogodziny, narzuty tj. koszty pośrednie i zysk, pozostaje bez znaczenia dla oceny złożonych wyjaśnień w sytuacji, gdy SIWZ nie nakazywała wykonawcom kalkulowania cen ofertowych w oparciu o ww. elementy, c) Okoliczność dotycząca nieuwzględnienia w wyjaśnieniach kosztów określonych materiałów i robocizny nie jest prawidłowa, bowiem Odwołujący koszty te uwzględnił w swojej kalkulacji, nie wydzielając ich do odrębnych pozycji, d) Drobne nieścisłości i omyłki rachunkowe nie podważają wiarygodności wyjaśnień w sytuacji, gdy wskazana cena ofertowa pozwala na pokrycie wszystkich podnoszonych braków. 2. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na rzekomą niezgodność z treścią SIWZ, tj. z uwagi na załączenie do wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny dokumentów potwierdzających sporządzenie kalkulacji w oparciu o materiały niezgodne z SIWZ oraz z uwagi na pominięcie w wyjaśnieniach części materiałów, które zdaniem Zamawiającego są niezbędne do wykonania zamówienia, w sytuacji gdy złożone wyjaśnienia nie zmieniają w żaden sposób treści zobowiązania ofertowego Wykonawcy co do wykonania przedmiotu Umowy z zastosowaniem konkretnych rodzajów słupów i opraw oraz zapewnienia zgodności oferty z przedmiotem zamówienia, a służ jedynie wyjaśnieniu sposobu, w jaki została wyliczona cena ryczałtowa. Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienie decyzji o odrzuceniu oferty oraz unieważnieniu postępowania. Zamawiający zawiadomił wykonawcę o wyniku postępowania w dniu 28.08.2020 r. drogą elektroniczną. Uzasadnienie zarzutów. W zakresie podstawy faktycznej odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Zamawiający w uzasadnieniu wskazał na brak ujęcia w wyjaśnieniach tożsamego z przedmiarem robót, zawierającego pozycje KNNR wyliczenia kosztów niektórych materiałów i robocizny oraz drobne błędy rachunkowe. W świetle zapisów siwz, w których brak było wymagań, co do sposobu skalkulowania ceny, czy też wypełnienia kosztorysu dołączonego do oferty, Wykonawca mógł skalkulować cenę ofertową w taki sposób, jaki uważał za słuszny - niekoniecznie metodą kosztorysową ...
Wykonawca nie przyjął wszystkich niezbędnych pozycji kosztorysowych, przy wynagrodzeniu ryczałtowym, nie sposób jest przyjąć, aby oferta nie obejmowała wykonania całego przedmiotu zamówienia. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego oddalenie. Zamawiający zaprzeczył, aby złożone wyjaśnienia w zakresie kalkulacji ceny ofertowej były kompletne oraz potwierdzały realność ceny. Zamawiający w wezwaniu jednoznacznie i wprost zażądał przedstawienia kosztorysu ofertowego tożsamego z przedmiarem robót załączonego do siwz, zawierającego pozycje z KNNR i pozostałe oraz zestawienie materiałów, sprzętu, stawkę roboczogodziny, narzuty, tj. koszty pośrednie i zysk. Załączony "kosztorys uproszczony" nie uwzględniał wszystkich wymaganych pozycji. Powyższe dowodzi, że Wykonawca na wezwanie nie przedstawił kompletnych wyjaśnień potwierdzających realność jego ceny - wskazane pozycje nie są wystarczające do wykazania realności ceny. Na etapie badania rażąco niskiej ceny Zamawiający miał prawo żądać kosztorysu uproszczonego i innych niezbędnych dokumentów na podstawie, których oceniał realność ceny. Zgodnie z zapisami siwz, rozdział XXVII pkt 6 "Przed podpisaniem umowy, Zamawiający wymaga przedłożenia kosztorysu sporządzonego w formie uproszczonej, wskazującego wyliczenie ceny ofertowej podanej w ofercie na formularzu ofertowym (zgodnie z załącznikiem nr 1a albo 1b do SIWZ). Zatem Wykonawca miał świadomość, iż taki dokument będzie wymagany. Pomimo wezwania Odwołujący nie złożył kosztorysu ofertowego tożsamego z przedmiarem robót załączonego do SIWZ zawierającego pozycje KNNR. Odwołujący przedłożył dokument, który zawiera jedynie scalone elementy do kosztorysu i niekompletne zestawienie materiałów oraz robociznę bez ich szczegółowego rozbicia jak w przedmiarze robót stanowiącym załącznik do siwz. Ponadto Odwołujący nie złożył innego wymaganego dokumentu, tj. zestawienia sprzętu. Wprawdzie Odwołujący podał jaki ...
7, która różni się od podanej w formularzu ofertowym (zaniżona). Zamawiający uznał, iż zachodzi podstawa do odrzucenia oferty, jako niezgodnej z siwz z uwagi na brak materiałów oraz niezbędnych prac w "uproszczonym kosztorysie ofertowym". Zamawiający wyliczył wysokość kosztów pominiętych przez Wykonawcę przyjmując wartość z kosztorysu inwestorskiego. Uwzględniając ten stan Izba uznała, iż zarzuty formułowane wobec czynności odrzucenia oferty Odwołującego potwierdziły się. Spór pomiędzy stronami sprowadzał się do oceny wyjaśnień złożonych w trybie art. 90 ust. 1 Ustawy, które odbiegały od oczekiwania przedstawienia szczegółowej kalkulacji uwzględniającej normy KNNR (kosztorysu), czego wcześniej w siwz Zamawiający nie wymagał. Wykonawca składając wyjaśnienia do oferty, w której cena ma charakter ryczałtowy, odniósł się do kalkulacji przyjętej na potrzeby sporządzenia oferty, a nie kalkulacji, którą Zamawiający przyjął na potrzeby oszacowania kosztów i wartości zamówienia. W jego ocenie złożone wyjaśnienia odnoszą się do faktycznych założeń przyjętych na potrzebę oszacowania kosztów zamówienia, jakie przyjął dla kalkulacji ceny ryczałtowej, a brak kosztorysu ofertowego, który to dokument nie był wymagany w postępowaniu - nie powinien mieć wpływu na ocenę wyjaśnień. Przedmiar robót nie ma również znaczenia dla ustalenia wynagrodzenia, jakie otrzyma wykonawca. Według odwołującego przedmiary Zamawiającego uwzględniają szereg nadmiernych prac, które nie są konieczne do wykonania przedmiotu zamówienia, np. demontaż/montaż wysięgników, czy też wkopanie kabli. Zamawiający natomiast wskazywał, iż na podstawie wyjaśnień nie mógł określić, jak Wykonawca doszedł do ceny ofertowej z uwagi na zbyt ogólny charakter kalkulacji. Niekompletny charakter wyjaśnień potwierdzać ma okoliczność, iż ogólna różnica przekraczająca 140 000 zł. w stosunku do szacunku, nie została wyjaśniona. Wycena pozycji i tak budziłaby wątpliwość Zamawiającego, który wyżej skalkulował koszty, a na podstawie wyjaśnień nie miał możliwości zakwestionować przedstawionej wyceny. Odnosząc się do tych argumentów Izba przyjęła, jako istotną do rozważań okoliczność wynikającą z postanowień siwz, tj. wskazanego w rozdziale XXII siwz sposobu obliczenia ceny ofertowej w zestawieniu z pomocniczym charakterem przedmiaru załączonego do dokumentacji. Zamawiający nie wymagał załączenia kosztorysu, a w ofercie wykonawca zobowiązany był ustalić stałą cenę, która zasadniczo nie mogła ulec zmianie (cena ryczałtowa). Wykonawca w formularzu ofertowym prezentował poza ceną informacje o materiałach, które przyjął do realizacji zamówienia - lampy. Powyższe oznaczało, iż wykonawca zobowiązany był przeanalizować zakres robót wynikający z załączonych ...
pełnym zakresie objętym Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia" oraz: "Cena zawiera wszystkie koszty i nakłady niezbędne do zrealizowania przedmiotu zamówienia, w tym łączną wartość kosztorysów ofertowych oraz rezerwę stanowiąca 3% wynagrodzenia kosztorysowego, płatną w przypadkach określonych w umowie". W dniu 16 czerwca 2020 r. Zamawiający zawiadomił Odwołującego o poprawieniu omyłek w treści jego oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp oraz wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 Pzp. W trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp Zamawiający dokonał poprawy omyłek w pięciu pozycjach kosztorysowych kosztorysu dot. ronda - branża drogowa: 55d.5, 56d.5, 59d.5, 60d ...
nawierzchni z kostki brukowej, podbudowy zatoki autobusowej oraz nawierzchni warstwy ścieralnej. Zamawiający we wskazanych pozycjach kosztorysu ofertowego dokonał poprawy zarówno opisu poszczególnych pozycji jak i dokonał przeliczenia ich wartości, a w konsekwencji przeliczenia ceny oferty. W wezwaniu do wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 Pzp Zamawiający zwrócił się o wyjaśnienie, czy Odwołujący uwzględnił wykonanie przedmiotu zamówienia w zakresie i w sposób opisany w pkt 4 Zmiany SIWZ z dnia 15 maja 2020 r. dla pozycji 57d5 kosztorysu dla ronda - branża drogowa (tj. wymagana zmiana kostki na "bezfazową czerwoną"), a jeżeli tak, wskazania ...
z dnia 7 lipca 2020 r. złożonego przez Odwołującego na rozprawie. Izba nie znalazła podstaw do uznania, wbrew twierdzeniom Zamawiającego, że przedłożona przez Odwołującego oferta firmy Polbruk S.A. została sporządzona wyłącznie na potrzeby składanych przez Odwołującego wyjaśnień treści oferty. Żadne dowody nie zostały w tym zakresie przez Zamawiającego przedstawione. Podnoszone przez Zamawiającego twierdzenia i wątpliwości podważające znaczenie i wiarygodność ww. oferty Polbruk S.A. w niniejszej sprawie nie zostały udowodnione. Zamawiający nie uprawdopodobnił nawet twierdzenia, że oferta Polbruk S.A. nie została sporządzona na potrzeby przedmiotowego zamówienia oraz że nie stanowiła podstawy do sporządzenia kosztorysu ofertowego przez Odwołującego. Podsumowując należy wskazać, że przyjmując, iż w pkt. 57d.5 kosztorysu dla ronda - branża drogowa wykonawca miał obowiązek potwierdzić wprost, że oferowana kostka brukowa jest kostką bezfazową, oraz, że brak takiego potwierdzenia stanowi niezgodność treści oferty z treścią SIWZ (w tym zakresie SIWZ nie jest jednoznaczna, co wskazano w niniejszym uzasadnieniu ...
przez siebie dopisanych. 7. Następnie w dniu 15.06.2021r. Zamawiający poinformował o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz jednocześnie o odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp. Uzasadniając odrzucenie oferty Odwołującego Zamawiający wskazał: "Wykonawca nie uwzględnił w kosztorysie ofertowym robót, które zgodnie z odpowiedzią w dn. 20.05.2021 r. należało uwzględnić przy wycenie." Jako najkorzystniejszą ofertę Zamawiający wybrał ofertę wykonawcy Wykonawstwo Robót Wodno-Sanitarnych "BANGO" Sp. J. S.G., Z.B., W.N. 8. Zamawiający - przed odrzuceniem oferty Odwołujący — nie wezwał go do złożenia wyjaśnień co do treści oferty w zakresie uwzględnienia wykonania robót teletechnicznych. W uzasadnieniu podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazał, co następuje: I. Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp: 1. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp z uwagi na jej niezgodność z warunkami zamówienia. Powodem dla którego Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego było nieuwzględnienie w kosztorysie ofertowym wykonania robót teletechnicznych. 2. Odwołujący sporządził kosztorys ofertowy na podstawie przedmiaru robót stanowiącego element SWZ (załącznik nr 2 do SWZ), zaś przedmiar robót nie obejmował pozycji dotyczących robót teletechnicznych. Natomiast Zamawiający, mimo że w ramach wyjaśnień treści SWZ z dnia 20.05.2021 r. zażądał uwzględnienia robót teletechnicznych w kosztorysie ofertowym nie opublikował wraz z tymi wyjaśnieniami nowego przedmiaru robót, który uwzględniałby pozycje dotyczące robót teletechnicznych. Jednocześnie w ramach wyjaśnień SWZ z dnia 20.05.2021 r. Zamawiający posłużył się zwrotem "zgodnie z załączonym przedmiarem ...
nie w ramach pozycji samodzielnie przez siebie dopisanych. Wobec powyższego Odwołujący uwzględnił ich wykonanie w kosztorysie ofertowym — w ramach pozycji istniejących już w przedmiarze robót, a nie poprzez samodzielne dodanie nowych pozycji. 3. Z kolei pozostali wykonawcy, których oferty nie zostały odrzucone (wykonawca BANGO oraz wykonawca WASKOP) ujęli wykonanie robót teletechnicznych w dodanych samodzielnie pozycjach przedmiaru robót. Różnica w podejściu między Odwołującym a wykonawcami BANGO oraz WASKOP, co do tego jak uwzględnić wykonanie robót teletechnicznych w kosztorysie ofertowym — potwierdza, że na skutek wyjaśnień SWZ z dnia 20.05.2021 r. warunki zamówienia stały się niejednoznaczne. 4. Odwołujący ustalił ...
prawdopodobnie) - 9.28 zł (przy cenie jednostkowej 90,30 zł). W tym przypadku cena całkowita oferty wykonawcy TRAKT ustalona została w Kosztorysie na kwotę netto 763.000 zł, a w Kosztorysach konkurencyjnych: wykonawcy BANGO - 790.615,49 zł, a wykonawcy WASKO - 880.628,75 zł. Izba podkreśla, że dodanie do kosztorysu ofertowego nowej pozycji 50, nie wynikało ze wskazań Zamawiającego w ramach wyjaśnień SWZ z dnia 20.05.2021 r. Mając na uwadze ustalenia w zakresie naruszenia art ...
