Temat wydaje się oczywisty, jednak na różnych forach internetowych od czasu do czasu wywiązują się w sprawie obliczania terminów dosyć zacięte dyskusje. Jedna z nich zainspirowała mnie do przedstawienia Państwu bliżej tej problematyki.
Co do zasady
Przy obliczaniu terminów stosujemy regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym (Księga Pierwsza, Tytuł V Termin - art. 110 - 116), chyba że Pzp stanowi inaczej (art. 14 ust. 1 Pzp).
Wyjątek 1 – początek biegu terminu
Wyjątek od zasady wyrażonej w art. 111 § 2 kc, zgodnie z którą ”Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło.” zawiera art. 85 ust. 5 Pzp – termin związania ofertą liczymy począwszy od dnia, w którym nastąpiło otwarcie ofert, a nie dopiero od dnia następnego.
Wyjątek 2 – termin liczony wstecz
Kolejną odmienną regulację zawiera art. 38 ust. 1 Pzp – określa on minimalny termin na udzielenie wyjaśnień treści SIWZ, liczony wstecz od zdarzenia, jakim jest dzień składania ofert. Ani Pzp, ani Kodeks cywilny nie przewidują wprost zasad obliczania terminu wstecz, jednak wydaje się, że powinny zostać przyjęte per analogiam standardowe zasady obliczania terminu tj. w szczególności regulacje z art. 111 § 1 i 2 kc.
Podobnie w art. 85 ust. 2 Pzp określono również termin na wezwanie do przedłużenia związania ofertą - "co najmniej na 3 dni przed upływem terminu związania ofertą" *.
Upływ terminu liczonego w dniach
Upływ terminu liczonego w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia (art. 111 § 1 kc) czyli o godzinie 24:00*.
Zobaczmy jak prawidłowo ustalić terminy ilustrując to poniższym przykładem:
Data | Dzień tygodnia | Dzień / Czynność | Podstawa prawna / Uwagi |
---|---|---|---|
2018-07-25 | środa | Przekazanie ogłoszenia do publikacji w DUUE [1] | - tego dnia nie uwzględniamy przy obliczaniu terminu składania i otwarcia ofert (art. 111 § 2 kc) |
2018-07-26 | czwartek | 1 dzień terminu składania ofert (TSO) | |
2018-07-27 | piątek | 2 dzień TSO | |
2018-07-28 | sobota | 3 dzień TSO | |
2018-07-29 | niedziela | 4 dzień TSO | |
2018-07-30 | poniedziałek | 5 dzień TSO [2] | - dzień wszczęcia postępowania - publikacja ogłoszenia w DUUE i zamieszenie dokumentacji na stronie internetowej i ogłoszenia w siedzibie Zamawiającego |
… | … | … | |
2018-08-08 | środa | 14 dzień TSO | |
2018-08-09 | czwartek | 15 dzień TSO | - termin na wniesienie odwołania na SIWZ i Ogłoszenie (art. 182 ust. 2 pkt 1 Pzp) |
… | … | … | |
2018-08-14 | wtorek | 20 dzień TSO | |
2018-08-15 | środa | 21 dzień TSO | - dzień wolny od pracy (Święto Matki Boskiej Zielnej) |
2018-08-16 | czwartek | 22 dzień TSO [3] | - termin na składanie zapytań do SIWZ - art. 38 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 2 Pzp |
2018-08-17 | piątek | 23 dzień TSO | |
… | … | … | |
2018-08-27 | poniedziałek | 33 dzień TSO | |
2018-08-28 | wtorek | Dzień 34 TSO [4] | - termin, w którym zamawiający musi najpóźniej udzielić odpowiedzi na zapytania do SIWZ (art. 38 ust. 1 pkt 1 Pzp) |
2018-08-29 | środa | 35 dzień TSO | |
… | … | … | |
2018-09-03 | poniedziałek | 40 dzień TSO | |
2018-09-04 | wtorek | 41 dzień - dzień składania i otwarcia ofert / 1 dzień związania ofertą (ZO) [5] | |
2018-09-05 | środa | 2 dzień ZO | |
… | … | … | |
2018-10-29 | poniedziałek | 56 dzień ZO [6] | - termin, w którym zamawiający może najpóźniej wezwać wykonawców do przedłużenia terminu związania ofertą - jeśli okoliczności postępowania tego wymagają (art. 85 ust. 2 Pzp) |
… | … | … | |
2018-11-02 | piątek | 60 dzień związania ofertą |
Ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej są publikowane w terminie do 5 dni od dnia ich przekazania – w przykładzie przyjęto publikację w maksymalnym 5 dniu. O tym co zrobić jeśli ogłoszenie w DUUE zostanie opublikowane w sobotę można przeczytać we wpisie "O (nie)jednolitości linii orzeczniczej KIO na przykładzie oceny naruszenia art. 42 ust. 1 Pzp"
Jak już wcześniej Państwu sygnalizowałem, mamy tu do czynienia ze szczególną sytuacją nakazującą liczyć termin wstecz. W mojej ocenie powinny do niej znaleźć zastosowanie wszystkie kodeksowe reguły obliczania terminu w dniach: - za dzień, w którym następuje zdarzenie, uznajemy termin składania i otwarcia ofert – tego dnia nie uwzględniamy przy obliczaniu terminu (2018-09-04). - następnie odliczamy 6 dni wstecz. Pamiętajmy, że termin w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia, a ponieważ liczymy wstecz to będzie on upływał o początkowej godzinie 6 dnia (2018-08-29) tj. o godz. 00:00. - Zamawiający jest, zatem zobowiązany udzielić odpowiedzi najpóźniej do godz. 24:00 28.08.2018 r.
Dzień składania ofert jest jednocześnie pierwszym dniem terminu związania ofertą - omówiłem to w "Wyjątku 1" od kodeksowych zasad obliczania terminu.
Zasady obliczania tego terminu analogiczne jak opisane w pkt [4]. O konsekwencjach braku takiego wezwania i braku "samoprzedłużenia" terminu związania przez wykonawcę informowałem już Państwa we wpisie "Brak samodzielnego przedłużenia terminu związania ofertą nie skutkuje jej odrzuceniem"
Przetestuj działanie SzuKIO.
Jeżeli korzystasz z wersji bezpłatnej lub nie masz jeszcze konta:
Konsultant ds. zamówień publicznych, moderator i ekspert SzuKIO.pl
Pasjonat zamówień publicznych, zajmujący się nimi od 2006 r. Reprezentuje głównie Zamawiających z sektora samorządowego (zarządzanie zielenią miejską / inwestycje infrastrukturalne), dla których przeprowadził już ponad 1700 postępowań przetargowych. Specjalizuje się w elektronicznych trybach udzielania zamówień oraz szeroko pojętej elektronizacji zamówień. Autor szeregu publikacji z tej tematyki. Prowadzi również blog poświęcony zamówieniom publicznym. Od 2016 r. współpracuje z serwisem SzuKIO.pl jako konsultant ds. zamówień publicznych, udzielając porad klientom serwisu, a także odpowiada za jego rozwój merytoryczny. Członek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Konsultantów Zamówień Publicznych.
Kontakt: marcin.kalmus @ szukio.pl lub m.kalmus @ e-zam.pl lub 514-126-966
Przetestuj działanie SzuKIO.
Jeżeli korzystasz z wersji bezpłatnej lub nie masz jeszcze konta:
Od 1 stycznia 2024 r. - 1 euro = 4,6371 zł
Dyskusja:
(anonim) 2018.09.19 15:09
Ciekawy wpis, więcej takich
Marcin Kalmus 2018.09.20 12:28
Dziękuję, a czy jest jakiś szczególny temat który zdaniem Pani / Pana wymaga omówienia na naszym Blogu?
(anonim) 2018.09.21 21:17
Również uważam, że to bardzo pożyteczny i ciekawy wpis. Ten temat wymagał omówienia. Przyznaję się szczerze, że źle liczyłam terminy. Teraz będę mogła poprawić te czynności. Niestety z żalem muszę przynać, że niektórzy zamawiający też popełniają błędy przy obliczaniu terminów i nie dają sobie nic powiedzieć.
Monika 2018.09.26 11:31
Bardzo fajny wpis, dzięki. Brakuje mi w tym liczenia terminów przedłużających TSO w wyniku zmian w ogłoszeniach DUUE. Nie każdy to ogarnia jak mam wiedzę i nie każdy pamięta.
Marcin Kalmus 2018.09.27 10:17
Pani Moniko,
Dziękuję za sugestię - postaram sie zająć tym tematem w jednym z najbliższych wpisów.
(anonim) 2018.12.16 07:58
Coś chyba jednak nie tak. Proszę i wyjaśnienie rozbieżności pomiędzy tym co państwo piszecie a; "w dniu 9 grudnia 2010 r.” Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że przepis art. 43 ust. 2 Pzp wskazuje jednoznacznie, że zdarzenie, od którego należy liczyć bieg terminu składania ofert w przetargu nieograniczonym powyżej progów unijnych należy uznać „przekazanie ogłoszenia o zamówieniu UOPWE” (w aktualnym stanie prawnym - Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej)."
Marcin Kalmus 2018.12.16 17:34
Szanowna Pani / Szanowny Panie
Nie ma tu żadnej rozbieżności. Również we wpisie zawarta jest informacja, że: „Bieg terminu składania i otwarcia ofert rozpoczyna się w dniu następnym po przekazaniu Ogłoszenia o zamówieniu do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a więc jeszcze przed wszczęciem postępowania.”. Zatem pełna zgoda ze stanowiskiem prezentowanym w cytowanym przez Panią / Pana wyroku KIO. Zdarzeniem od którego liczymy termin składania ofert jest dzień przekazania ogłoszenia do DUUE. W tym miejscu wchodzi nam jednak regulacja art. 111 § 2 kc, zgodnie z którą ”Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło.”
(anonim) 2019.07.30 12:37
Ja mam wątpliwość w zakresie liczenia terminu wg 38 ust. 1 pzp. W identyczny sposób określony jest termin w rozporządzeniu ws. kosztów postępowania odwoławczego w sytuacji umorzenia postępowania w zw. z cofnięciem odwołania. Wtedy jeśli cofnięcie zostanie dokonane "na mniej niż 1 dzień przed dniem, na który został wyznaczony termin rozprawy", to na wniosek Zamawiającego KIO może zasądzić na jego rzecz koszty zastępstwa (do 3.600 zł). Ale KIO w praktyce liczy ten termin tak, że nie ma podstawy do zasądzania tych kosztów, jeżeli cofnięcie nastąpiło dzień przed wyznaczonym dniem posiedzenia/rozprawy.
Gdyby liczyć ten termin tak, jak Pan podał (a przepisy rozporządzenia są w tym zakresie praktycznie identyczne z art. 38 ust. 1 pzp), to w zasadzie aby uniknąć tych kosztów cofnięcie odwołania musiałoby nastąpić do godz. 24:00, ale nie dnia przed dniem rozprawy, ale do dnia na 2 dni przed dniem rozprawy (przykładowo: rozprawa w piątek, cofnięcie do 24:00 w środę). KIO liczy go jednak uwzględniając dzień, w którym następuje czynność cofnięcia odwołania.
To powoduje pytanie o to, czy art. 111 k.c. może być wykorzystany do liczenia terminów liczonych wstecz (zarówno odpowiednio na gruncie pzp, jak i na gruncie prawa cywilnego w ogóle).
(anonim) 2019.09.13 09:41
A od kiedy liczyć termin na odwolanie, jeśli ogłoszenie o wyborze Wykonawcy publikujemy w piątek? Od soboty (która jest dniem wolnym od pracy), czy od nastepnego poniedziałku? Procedura krajowa.
(anonim) 2021.10.19 13:46
10 dni
(anonim) 2023.09.16 16:04
Pamiętam jak kiedyś problem się zrobił, kiedy wyliczyłem termin w innej sprawie przypadający "na 14 dni przed 30 września (dzień ten przypadał w sobotę). Wyszło mi że mija dopiero 18 września, bo skoro ostatni dzień na złożenie dokumentów przypada w sobotę (dzień wolny od pracy), to najbliższym możliwym jest poniedziałek, właśnie 18 września.